بریده‌هایی از کتاب ازولفیا تا ساگوارو

«فراموشم مکن»، این گل را می‌شناسید؟ اسم فارسی ندارد، چون اصالتاً ایرانی نیست و نامش ترجمهٔ Forget me not است و از خانوادهٔ گل‌گاوزبان است. درمورد نام‌گذاری‌اش افسانه‌های مختلفی هست، مثلاً آلمانی‌ها می‌گویند: «خدا همهٔ گل‌ها را نام‌گذاری کرد و تنها یک گل کوچک بدون نام باقی ماند و به همین خاطر شروع کرد به گریه کردن و به خدا گفت: "فراموشم مکن". و خدا جواب داد: "همین نام تو خواهد بود."» ما هم همیشه باید این ذکر را بگیریم، «خدایا فراموشم مکن. سلاحی نداریم، جز همین محبت اندک. با همین نجاتمان بده.» «إِلَهِی لَمْ یکنْ لِی حَوْلٌ فَأَنْتَقِلَ بِهِ عَنْ مَعْصِیتِک إِلَّا فِی وَقْتٍ أَیقَظْتَنِی لِمَحَبَّتِک» خدایا من قدرتی ندارم که از معصیت بازگردم، مگر آنکه تو با محبتت بیدارم گردانی.

دوستم می‌گفت: «مادرم برای تسکین و تقویت قلب معمولاً دمنوش سنبل الطیب می‌خورد. ریشهٔ گیاه را باید در جای خنک و تاریک نگهداری کنی. برای همین می‌گذاشتیمش توی انباری. امان از لحظه‌ای که در باز می‌ماند. گربه‌ها انگار بهشان بی‌سیم وصل باشد، خودشان را با سرعت نور می‌رسانند آنجا.» بو کردن ریشهٔ سنبل الطیب گربه‌ها را سرمست و مجنون می‌کند. آن‌قدری که این گیاه به علف گربه معروف شده‌است. حتی بعضی تحقیقات نشان داده‌اند بعد از تماس گربه با این گیاه اثرات دیگری روی رفتار این حیوان مشاهده می‌شود، مثل شور و هیجان، غلت زدن و آرام‌بخشی. چیزی که خودش نقشی در انتخابش ندارد. اما قلب و مغزش به آن واکنش متقابل و مثبت نشان می‌دهند. حالا فکر کنید در دوستی‌های بزرگ و عمیق که ما خودمان انتخابشان می‌کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟ این دوستی‌ها چنان هستند که در وصفشان می‌گویند: «وَ قُلُوبُهُمْ مُتَعَلِّقَةٌ بِمَحَبَّتِک»؛ و قلوبشان به عشقت آویخته. قلبِ عاشق به محبت کسی که دوستش دارد آویخته است. این است خاصیت عشق.

سورهٔ یوسف را خوانده‌اید حتماً. آنجا که زنان مصر گفتند: «زن عزیز مصر قصد مراوده با غلام خویش داشته و حب او، وی را شیفته و فریفتهٔ خود ساخته و ما او را (از فرط محبت) کاملاً در ضلالت می‌بینیم»، مفسران در بیان عبارت <قَدْ شَغَفَها حُبًّا>؛ حب او، وی را شیفته و فریفتهٔ خود ساخته. گفته‌اند شُغُف به معنای غلاف دل، پردهٔ دل یا دانهٔ قلب است. به عبارت خودمانی‌تر، شغاف به پیچیدگی بالای قلب یا پوستهٔ نازک روی قلب که همچون غلاف آن را دربر می‌گیرد، اطلاق می‌شود، مثل لایهٔ نازک دور دانهٔ گیاهان. پس شغف یعنی چیزی که قلب را دربر می‌گیرد و با آن ممزوج می‌شود. قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا، یعنی علاقهٔ یوسف به قلب زلیخا گره خورده‌است. حالا فکر کنید به چیزهایی که به قلبمان گره می‌خورند و مسلط می‌شوند. اگر این چیزها از جنس حب باشند، که خوب است. ایمان بهتر است و توکل اعلی‌تر. امان از وقتی که «قد شغفی» تردید باشد و اضطرار و تشویش.