بریده‌هایی از کتاب ملکم خان

گذار از جامعهٔ سنتی به جامعهٔ متجدد با گذر از روی پلی بر روی مغاکی بسیار مخاطره‌آمیز امکان‌پذیر می‌شد؛ پلی که از پیش ساخته نشده بود و، به گفتهٔ مانس اشپربر، در هر گامی که روشنفکران برداشته و بر مغاک می‌گذاشتند زیر پای آنان ساخته می‌شد.

«سعادت و فیروزی نوع بشر وقتی رو خواهد کرد که عقل انسانی کلیتا"، خواه در آسیا، خواه در یوروپا از حبس ابدی خلاص شود و در امورات و خیالات تنها عقل بشری سند و حجّت گردد و حاکم مطلق باشد نه نقل.»

غفلت و خودپرستی شما دولت ایران را منهدم خواهد ساخت. خطرات اطراف ما را ملاحظه نمایید و رحم کنید بر بیست کرور خلق ایران. نتایج اعمال خود را بشکافید و رحم کنید بر اولاد خود. چه کارهای بزرگ در مقابل دارید و عمر دولت را در چه بازیچه‌های پست تمام می‌نمایید؟ ملکم‌خان، رسالهٔ دفتر قانون