بریده‌هایی از کتاب مکانیسم های دفاعی و هوش هیجانی در خدمت تخلیه اضطراب

به همان صورت که اگر بدن دچار زخم و التهاب و بیماری گردد، اولین نشانه آن به صورت تب ظاهر می شود. اگر فرد از نظر روانی دچار مسئله و مشکل شود اولین نشانه آن به صورت اضطراب جلوه گر می شود و اضطراب، هم علت محسوب می‌شود و هم معلول. یعنی علت بیماری از ناراحتی‌های روانی اضطراب است، همچنین هر گاه شخص با یک مسله و مشکل روانی مواجه گردد که موجب به هم خوردن تعادل روانی وی گردد احساس اضطراب می کند

فروید اصطلاح مکانیزم های دفاعی را به آن دسته از تدابیر ناهوشیار اطلاق می کند که آدمی برای حل و فصل هیجان های منفی به کار می برد. این تدابیر هیجان مدار موقعیت تنش زا را تغییر نمی دهد بلکه فقط شیوه های دریافت یا اندیشیدن شخص را به آن عوض می‌کند

پژوهشگران دریافته اند که سلامت روانی با چگونگی به کارگیری سازوکارهای دفاعی پذیرفته شده ارتباط دارد.

مکانیسمهای دفاعی فرایندهای خودکار خودتنظیمی هستند، که با هدف کاهش تناقض های شناختی و تغییرات ناگهانی در واقعیات بیرونی و درونی، و به وسیلهٔ تحریف ادراکهای فرد از رویدادهای تهدیدکننده، عمل میکنند

در همه مکانیزم های دفاعی، عنصر خودفریبی در کار است

اضطراب بر مبنای تجارب بالینی فراوان صورت گرفته است و مبتنی بر سلیقهٔ خاصی نیست (فرهادی و همکاران، ۱۳۹۰). ‫از جمله موضوعات مرتبط با اضطراب مکانیزم های دفاعی  است. فروید اصطلاح مکانیزم های دفاعی را به آن دسته از تدابیر ناهوشیار اطلاق می‌کند که آدمی برای حل و فصل هیجان های منفی به کار می برد. این تدابیر هیجان مدار موقعیت تنش زا را تغییر نمی دهد بلکه فقط شیوه‌های دریافت یا اندیشیدن شخص را به آن عوض می‌کند. به این ترتیب در همه مکانیزم های دفاعی، عنصر خودفریبی در کار است. ما آدمیان، همگی، گه گاه مکانیزم های دفاعی را به کار می بریم و باکمک مکانیزم های دفاعی شرایط دشوار را از شدت می اندازیم تا اینکه بتوانیم به صورتی مستقیم تر آن موقعیت تنش زا را حل و فصل کنیم. کاربرد مکانیسم های دفاعی فقط در صورتی حاکی از ناسازگاری است که راه و رسم عمدهٔ پاسخ دهی در برابر سختی ها و دشواری ها بشود.

کاربرد مکانیسم های دفاعی فقط در صورتی حاکی از ناسازگاری است که راه و رسم عمدهٔ پاسخ دهی در برابر سختی ها و دشواری ها بشود.

اضطراب یک احساس ناخوشایند و مبهم است که اغلب به شکل دلواپسی نمود پیدا کرده و با حس تردید نسبت به یک عامل ناشناخته تعریف می شود. این حس ناخوشایند میتواند با علایم فیزیولوژیک، علایم عاطفی و علایم روحی بسیاری همراه باشد و به شکل یک احساس عاطفی شدید بروز کند

گلمن، ابعاد چهارگانهٔ هوش هیجانی را به شرح زیر بیان کرده‌اند: خودآگاهی، خود نظم دهی، انگیزه، همدلی و مهارت اجتماعی

مفهوم هوش هیجانی برای نخستین بار در سال ۱۹۹۰ توسط پیترسالووی و جان مایر مطرح شد که بیان می دارد هوش هیجانی نوعی پردازش اطلاعات عاطفی است که شامل ارزیابی صحیح عواطف در خود و دیگران، ابراز مناسب عواطف و تنظیم سازگارانه عواطف است. هوش هیجانی از نظر مایرو سالووی تنها یک ویژگی مثبت نیست بلکه مجموعه‌ای از توانایی های استدلالی و هیجانی متمایز است و نسبت به هوش اجتماعی توجهی بیشتر به مسائل اساسی هیجانی و فرو نشاندن مشکلات شخصی و اجتماعی افراد دارد. افراد دارای هوش هیجانی بالا در داشتن رضایت بیشتر از زندگی، بهره مندی از محیط و خانوادگی و شریک شدن در احساسات اطرافیان نسبت به دیگران متفاوتند و معمولا افرادی منظم، خونگرم، موفق، با انگیزه و خوش بین هستند (استوار و امیرزاده خاتونی، ۱۳۸۷).

سبک دفاعی رشد یافته؛ شیوه های مواجهه انطباقی، بهنجار و کارآمد که شامل والایش، شوخ طبعی، پیش بینی و فرونشانی است. سبک دفاعی روان آزرده؛ شیوه های مواجه های غیر انطباقی و ناکارآمد که شامل نوع دوستی کاذب، واکنش متضاد، آرمانی سازی و ابطال میباشد و سبک دفاعی رشد نیافته؛ مانند سبک دفاعی روان آزرده شیوه های مواجه های غیرانطباقی و ناکارآمد که شامل دلیل تراشی، فرافکنی، انکار، دوپارگی، بدنی سازی، جابجایی، مجزاسازی، نا ارزنده سازی، عملی سازی، خیالپردازی اوتیستیک، تفرق، پرخاشگری منفعالنه هست