بریده‌هایی از کتاب ارتباط بدون خشونت، زبان زندگی

دولت‌مردان آمریکا، روسیه را «امپراتوری شیطان» می‌دیدند که قصدشان نابودی روش زندگی آمریکایی است. رهبران روسیه هم مردم ایالات متحده را «استثمارگران امپریالیست» اطلاق می‌کردند که سعی در به انقیاد درآوردن آنها دارند و هرگز هیچ‌کدام از طرفین به ترس پشت این برچسب‌ها اعتراف نکردند.

در فرهنگ‌هایی که بر اساس نیاز انسان فکر می‌کنند در مقایسه با فرهنگ‌هایی که به افراد برچسب «خوب» و «بد» می‌زنند و بر این باورند که بد مستحق تنبیه است، خشونت کمتر است.

طبقه‌بندی مردم و قضاوت دربارهٔ آنها خشونت را ترویج می‌کند.

برای مثال به‌جای «خشونت بد است» می‌توانستیم بگوییم «من نگران استفاده از خشونت برای حل اختلاف‌ها هستم. من حل اختلاف‌های انسانی را به روش‌های دیگر می‌پسندم.»

بسیار مهم است که ما قضاوت ارزشی و قضاوت اخلاقی را با هم اشتباه نکنیم. همهٔ ما بر اساس فضایلی مثل صداقت، آزادی و صلح که در زندگی مهم می‌دانیم اصولی را می‌سازیم و با آنها به قضاوت ارزشی می‌پردازیم. به این ترتیب قضاوت ارزشی منعکس کنندهٔ اعتقادات ما نسبت به زندگی است در حالی‌که قضاوت اخلاقی وقتی است که دیگران با اعمال و رفتارهای خود قضاوت‌های ارزشی ما را تأیید نمی‌کنند

وقتی ما نیازها و ارزش‌های‌مان را در قالب تحلیل بیان می‌کنیم دفاع و مقاومت کسانی را که رفتارشان برای‌مان مهم است افزایش می‌دهیم. حال، اگر آنها تحلیل ما را که مبتنی بر غلط بودن‌شان است بپذیرند و بخواهند هماهنگ با ارزش‌های ما عمل کنند، احتمالاً این کار را در نتیجهٔ ترس، گناه و شرم انجام می‌دهند. وقتی مردم نه از روی میل و نثار از صمیم قلب، بلکه از روی ترس، گناه و شرم، هماهنگ با ارزش‌ها و نیازهای ما رفتار کنند؛ بهای گزافش را خواهیم پرداخت و دیر یا زود با پیامدهای آن، یعنی کاهش حسن‌نیت آنها که به اجبار درونی یا بیرونی از ارزش‌های ما اطاعت کرده‌اند، روبه‌رو خواهیم شد. از طرف دیگر، آنها نیز بهای عاطفی آن را خواهند پرداخت زیرا خشم فروخوردهٔ آنها از ترس، گناه و شرم سبب کاهش عزت نفس‌شان می‌شود. علاوه بر این، از آن پس هر بار که همان احساس ترس، گناه و شرم در ذهن‌شان تداعی شود، احتمال دریافت پاسخ محبت‌آمیز به نیازها و ارزش‌های‌مان را در آینده کاهش می‌دهیم.

در چنین رابطه‌ای اگر همسر من محبت بیشتری از آنچه من به او می‌دهم بخواهد، «وابسته و نیازمند است.» اما اگر من محبت بیشتری از آنچه او می‌دهد بخواهم، «سرد و بی‌احساس است.» اگر همکار من بیشتر از من به جزئیات توجه می‌کند «ایرادگیر و وسواسی است» اما اگر من بیشتر از او به جزئیات توجه داشته باشم «شلخته و بی‌نظم است.»

از سوی دیگر دریافت مطالب دیگران در همین چهار مرحله است. یعنی اول پی ببریم دیگران چه چیزهایی مشاهده می‌کنند، چه احساسی دارند و نیازشان چیست. وقتی این سه مرحله را طی کردیم آن‌گاه با شنیدن تقاضایشان وارد مرحلهٔ چهارم می‌شویم و کشف می‌کنیم که چه چیزی زندگی آنها را غنی می‌کند.

برای مثال، ممکن است یک مادر این سه مرحله را به پسر نوجوانش این‌گونه بیان کند، «فلیکس، وقتی من دو جفت جوراب گلوله شده زیر میز و سه تای دیگر هم کنار تلویزیون می‌بینم، خیلی عصبانی می‌شوم. این اتاق متعلق به همه است و من به نظم بیشتری نیاز دارم.» و فوراً باید وارد مرحلهٔ چهارم شود و تقاضای مشخصی ارائه دهد. مثلاً بگوید: «ممکن است جوراب‌هایت را در اتاق خودت یا سبد لباس‌های کثیف بیندازی؟»

اول؛ مشاهدهٔ دقیق آنچه در یک موقعیت اتفاق می‌افتد. مشاهدهٔ دقیق گفته‌ها، شنیده‌ها و رفتارها فارغ از اینکه به زندگی ما غنای بیشتری می‌دهند یا نمی‌دهند؟ نکتهٔ مهم، بیان دقیق مشاهده‌ها بدون هرگونه قضاوت و ارزیابی است ــ خیلی ساده فقط بگوییم چه چیز را مشاهده می‌کنیم، خواه آنچه را مشاهده می‌کنیم دوست داشته باشیم یا نداشته باشیم ــ سپس احساس خودمان را از آنچه مشاهده کرده‌ایم بیان می‌کنیم؛ آیا رنجیده‌ایم، ترسیده‌ایم، خوشحالیم، متعجبیم، عصبانی هستیم یا...؟ در مرحلهٔ سوم؛ مشخص می‌کنیم احساسی را که بیان کرده‌ایم به کدام یک از نیازهای ما مرتبط است. هنگامی که ما به‌وسیلهٔ ان. وی. سی. آشکارا و صادقانه می‌گوییم چگونه و چطور هستیم، در حقیقت این سه مرحله را طی کرده‌ایم.

چهار مرحلهٔ ان. وی. سی. محسوب می‌شوند. چهار مرحلهٔ ان. وی. سی. ۱- مشاهده‌ها ۲- احساس‌ها ۳- نیازها ۴- تقاضاها

مهم نیست که ما در زمان بحران‌ها جمع شویم و میهن‌پرستی‌مان را با به اهتزاز درآوردن پرچم‌ها نشان دهیم؛ کافی نیست که با ساختن زرّادخانه‌هایی که می‌توانند کره زمین را چند بار خراب کنند ابرقدرت شویم؛ کافی نیست که سایر کشورهای دنیا را با قدرت نظامی‌مان تحت انقیاد درآوریم، زیرا صلح بر پایهٔ ترس بنا نمی‌شود.

فیلسوف هندی کریشنامورتی می‌گوید مشاهدهٔ بدون ارزیابی بالاترین تجلی هوش انسانی است.

تحلیل رفتار و گفتار دیگران در حقیقت بیان نیازها و ارزش‌های خودمان است.

دو بخش ان. وی. سی. ۱ - ابراز صادقانه در چهار مرحله ۲- دریافت همدلانه در چهار مرحله

جوهر و اصل ان. وی. سی. در آگاهی از این چهار مرحله و شناخت درست آنها نهفته است، نه در کلماتی که گفته و شنیده می‌شوند.

بیایید نور آگاهی را بر جاهایی بتابانیم که امیدواریم آنچه در جستجویش هستیم، در آن خواهیم یافت.

ان. وی. سی. کمک می‌کند تا رابطهٔ ما با خودمان و دیگران به‌گونه‌ای برقرار شود که محبت وجودمان شکوفا شود. همچنین ما را راهنمایی می‌کند تا شیوهٔ ابراز خود و گوش دادن به دیگری را با تمرکز بر چهار مرحله بازسازی کنیم: آنچه مشاهده می‌کنیم، احساس می‌کنیم، نیاز داریم و آنچه را برای غنای بیشتر زندگی‌مان تقاضا داریم.