بریده‌هایی از کتاب درآمدی نو بر روان کاوی

اضطراب جدایی پاسخی است به بی‌ثباتی یا غیاب واقعی والدین در کودکی، که به وابستگی مفرط و ترس و نگرانی واقع‌بینانه از ترک‌شدگی در قربانی می‌انجامد.

تحلیل رؤیا، به‌زعم فروید، برتری و چیرگی خرد بر نابخردی است.

هرآن‌که چشمی برای دیدن و گوشی برای شنیدن دارد شاید به‌ناگزیر بر آن شود که هیچ میرنده‌ای را توان پرده‌پوشی نیست. آن‌که بر لبانش مهر سکوت می‌زند، با سرانگشتانش به سخن می‌آید...

هرجلسهٔ روان‌کاوانه فرهنگ و سرگذشت منحصربه‌فردی دارد که مولود رابطهٔ بیمار و روان‌کاو است.

فروید (۱۹۱۲a) معترف بود که نمی‌داند باید با بستگان بیمار چه کند.

رُزنفلد (Rosenfled, ۱۹۸۷) اکثر موانع موجود در تعامل بیمار و روان‌کاو را به اضطراب‌های کودکانه و ناهشیار روان‌کاو مربوط می‌داند.

وینی‌کات (۱۹۶۵) روان‌کاوی را به‌درستی نوعی ‌«شرح‌حال‌گیری مفصل» می‌دانست، زیرا به محض آغاز درمان، به معنای دقیق آن، جزئیات بسیاری نمایان می‌شود.

روان‌کاو و بیمار رفته‌رفته درمی‌یابند که هر رویدادی، مانند تأخیر یا ‌«فراموش‌کردن» پرداخت دستمزد، درخواست یا احساسی معین، در هر لحظه معنای خاصی دارد که مرتبط است با روابط آن‌ها و نمود گذشته در آن روابط. با این‌همه، با تغییر و تعمیق رابطهٔ آن‌ها، چه‌بسا تجربه‌ای واحد به نحو دیگری فهمیده شود. رویدادها یا عوارض همگی ‌«چندعلتی» اند، و هریک در هر لحظه از تأویل معنا و منطقی معین دارند

در هرجلسهٔ درمانی روان‌کاو با معضلات فنی متعددی روبه‌روست ــ چه‌وقت سخن بگوید و چه‌هنگام سکوت کند؛ چه وقت تأویل و چه هنگام حمایت کند؛ چه وقت بیمار را هدایت و چه هنگام به او کمک کند تا افکارش را وضوح بخشد.

روان‌کاو با نظر به این دو هدفِ ظاهراً ناسازگار مصاحبه را اجرا می‌کند؛ یکی گردآوری اطلاعات مرتبط و در عین حال خلق فضایی که در آن مواد ناهشیار امکان ظهور و بروز بیابد. اگر از پرسشگری مستقیم یکسره صرف نظر شود، داده‌های مهمی از دست می‌رود؛ و اگر کل مصاحبه را در بر بگیرد، آن‌گاه روان‌کاو فقط به پاسخ‌هایی بی‌مایه و سطحی دست می‌یابد.

یکی از پرسش‌های مفید در مرحلهٔ گشایش درمان این است که از بیمار بپرسیم هنگام آمدن به جلسه یا انتظار در اتاق مجاور به چه می‌اندیشیده. این کار، از همان آغاز به بیمار می‌فهماند که روان‌کاو به دنیای درونی او علاقه‌مند است و به او اجازه می‌دهد در فضایی مطبوع و خوشایند اضطرابش را بروز دهد.

فروید به‌کرّات درمان روان‌کاوانه را با بازی شطرنج مقایسه می‌کرد که در آن تقریباً تعداد حرکات محتمل از شمار خارج است، اما می‌توان در قالب نوعی تقسیم‌بندی سودمند آن‌ها را در سه‌بخش راه‌بردهای گشایش، میانهٔ بازی و پایان بازی دسته‌بندی کرد.

مقاومت ناشی از واپس‌رانی در نیاز شخص به ندانستن ریشه دارد. بروز و ظهور خاطرات، احساسات گذشته و خیال‌پردازی‌ها تعادل درونی بیمار را بر هم می‌زند. هرچه مداخلات روان‌کاو محتوای واپس‌راندهٔ ناهشیار را بیشتر به سطح بیاورد، بیمار خطر بیشتری احساس می‌کند و مقاومت بیشتر می‌شود.

امروزه دوپاره‌سازی -به‌ویژه از سوی روان‌کاوان کلاینی- خصوصیت بنیادین حیات ذهنی نوزاد به‌شمار می‌آید و زمینهٔ احتمالی پدیدآیی اختلالات مرزی و سایکوتیک در بزرگسالی را پدید می‌آورد (Kernberg, ۱۹۷۵). در مواردی از این دست، با نوعی دوپاره‌سازی افراطی مواجهیم که پیامد آن تحریف ادراک، نقصان ظرفیت تفکر و چندپارگی موضوع هاست.

فروید (۱۹۲۷) به دوپارگی ایگو در فتیشیسم اشاره می‌کند، که به موجب آن شخص می‌تواند به‌طرزی شبه‌سایکوتیک در آن‌واحد به ایده‌هایی متضاد باور داشته باشد. در این‌جا، دوپارگی به تناقض میان خیال‌پردازی آرزومندانه و واقعیت مربوط است، نه به تضاد میان بازنمایی‌های مختلف موضوعی واحد.

بیرونی‌سازی یا فرافکنی معطوف به بیرون به ما اجازه می‌دهد از خود سلب مسئولیت کنیم و به احساس وهم‌آلودی از تسلط بر تکانه‌های خویش دست یابیم.

اختلال روانی واکنشی است در برابر عوامل ژنتیک، جسمانی، روانی، محیطی و اجتماعی.

؛ فروید در یکی از درس‌گفتارهای جدید در معرفی روان‌کاوی (۱۹۳۳) می‌گوید هدف روان‌کاوی عبارت است از «تقویت ایگو و رهاندن آن از وابستگی به سوپرایگو و گسترش دامنهٔ ادراک و سازمان‌یابی آن، تا بدین‌سان ایگو بتواند، به تناسب، بخش‌های تازه‌ای از اید را به تصاحب خود درآورد... و این بی‌شباهت به خشکاندن [خلیجِ) زایدر زی و بازیابی زمین‌های آن نیست»

ناهشیار به‌معنای توصیفی، بر هرآن‌چه از دایرهٔ هشیاری خارج است، دلالت دارد؛ حال آن‌که ناهشیار به‌معنای توپوگرافیک و پویشی سیستمی است مشتمل بر مواد واپس‌رانده.

به‌عمل درآوری در میان روان‌کاوان نیز دیده می‌شود. چه‌بسا کسانی باشند که غیرمستقیم از سوءرفتار بیماران‌شان لذت ببرند، درست مانند والد خوددار و خونسردی که تلویحاً سرکشی کودکانش را تقویت می‌کند.