بریده‌هایی از کتاب پس از بیست سال

حاکم باید چون پدری برای مردمش باشد؛ آنان را آگاهی دهد تا جاهل نباشند، اموال را به عدالت میانشان تقسیم کند تا کافر نشوند و با آنان مدارا کند تا خدا را اطاعت کنند.»

بخشیدن مال به کسی که مستحق آن نیست با تبذیر و اسراف یکی است. چنین کاری منزلت بخشنده را در دنیا بالا برَد و در آخرت خوار و زبون سازد. خداوند گشایش را در عدالت قرار داده و او پدر ما آدم، و مادر ما حوا را بَرده و غلام خلق نکرد بلکه آزاد و رها آفرید، پس هیچ‌یک از بندگان خدا را بر دیگری رجحانی نیست؛ مگر در تقوای الهی

«دشمن ما در درون ماست فرزندم. دشمنی که ما را به بندگی گرفته تا تمام عمر اندیشه‌ای جز برآورده‌ساختن هوس‌های او نداشته باشیم.»

 «مردمان در تمام روزگاران، سرگشتهٔ حاکمان بوده‌اند. ما همیشه فکر می‌کنیم انسان‌های اطرافمان را خوب می‌شناسم، امّا سالیانی که بگذرد درخواهیم یافت چقدر خطا کرده‌ایم. همیشه قسمت بزرگی از حقیقت پنهان است فرزندم، چراکه واقعیت‌ها آنان را پوشانده‌اند و مردمان همیشه فریب‌خوردهٔ این واقعیت‌ها هستند.»

«من نیز هجرت می‌کنم؟ به کجا؟ چگونه؟» «به جایی که تو را از ظلمت به نور رهنمون سازد. در آن روز باید غل و زنجیر جاذبه‌های این سرزمین را از پر و بال روحت بگشایی تا رها گردی. و به‌راستی شأن انسان جز این نیست که همیشه در هجرت به‌سر بَرَد و امروز و فردایش یکسان نباشد.»

«به‌راستی که انسان کامل نمی‌گردد مگر آن‌که پیش از هجرتِ جسم، اندیشه و روانش را از پلیدی و زشتی به‌سوی ایمان و پاکی کوچ دهد، و پس از این کوچ مقدس است که جهاد معنی خویش را می‌یابد.»

ابوذر گفت: «پس پیامبر خدا که در خانه‌ای خشتی می‌زیست، بر حصیر می‌خوابید و شیر بز می‌دوشید، خویش را کوچک می‌کرد؟ یا عمر و ابوبکر که چنین بودند، خود را خوار می‌نمودند؟» صدا از هیچ‌کس برنخاست. ابوذر گفت: «ای مردم! آیا رواست که دسته‌ای از حاکمان شب را در کاخ سر کنند و عده‌ای از مردم در بیغوله‌ها بلولند؟ به‌خدا که کاخی ساخته نمی‌شود مگر این‌که کوخ‌های بسیار ویران گردد و ثروتی انباشته نمی‌شود مگر آن‌که مردمانی گرسنه بمانند.»