بریده‌هایی از کتاب انسان ۲۵۰ ساله (حلقه دوم)

هر واقعه‌ای را جداگانه انسان حساب کند، چیزی ملتفت نمی‌شود؛ باید نگاه کند، ببیند این ترتیب کار چگونه است؛ چطور مدبرانه، هوشیارانه، با محاسبهٔ صحیح همهٔ این کارها انجام گرفته است.

علی امتیازش این بود که در حصار «خود» گرفتار نبود. «من» برای او هیچ مطرح نبود، آنچه برای او مطرح بود وظیفه بود و هدف بود و جهاد فی‌سبیل‌الله بود و خدا بود.

آن‌کسانی‌که در قرآن شما می‌بینید «اَلَّذینَ فی قُلوبِهِم مَرَضٌ» تعبیر می‌شود، اینها منافقین نیستند، «اَلَّذینَ فی قُلوبِهِم مَرَضٌ»؛ البته منافقین هم عده‌ای جزو «اَلَّذینَ فی قُلوبِهِم مَرَضٌ» اند، اما هرکسی که «اَلَّذینَ فی قُلوبِهِم مَرَضٌ» است؛ یعنی در دل، بیماری دارد، که جزو منافقین نیست؛ گاهی مؤمن است، اما در دلش مرض هست. این مرض یعنی چه؟ یعنی ضعف‌های اخلاقی، یعنی ضعف‌های شخصیتی، یعنی هوس‌رانی، یعنی میل به خودخواهی‌های گوناگون، اینهاست؛ که اگر جلویش را نگیری، اگر خودت با آن مبارزه نکنی، همین، ایمان را از تو خواهد گرفت، تو را از درون پوک خواهد کرد. ایمان را که از تو گرفت، دل تو شد بی‌ایمان، ظاهر تو باایمان است؛ آن‌وقت اسم چنین کسی چیست؟ منافق! اگر دل شما، دل ما خدای‌نکرده از ایمان تهی شد، درحالی‌که ظاهرمان، ظاهرِ ایمانی‌ست، پایبندی‌ها را از دست دادیم، دلبستگی‌های اعتقادی و ایمانی را از دست دادیم، اما زبان ما همچنان مثل سابق همان حرف‌ها را می‌زند که قبلاً می‌زد حرف‌های ایمانی را این می‌شود نفاق؛ آن‌هم می‌شود خطرناک.

خودِ پیغمبر جزوِ اولین کسان یا اولین کسی بود که آمد بیل را دستش گرفت، شروع کرد پی مسجد را کندن. نه به‌عنوان یک کار تشریفاتی، نه! واقعاً، شروع کرد کارکردن و عرق‌ریختن

من نمی‌دانم شما هیچ‌وقت رئیس یک مجموعهٔ کاری بودید، تا بدانید مسئولیت یک مجموعه، معنایش چیست؟ انسان واقعاً بیچاره می‌شود در یک شرایطی.

غربت ائمه علیهم السلام به دوران زندگی این بزرگواران منتهی نشد، بلکه در طول قرن‌ها، عدم توجه به ابعاد مهم و شاید اصلی از زندگی این بزرگواران، غربت تاریخی آنها را استمرار بخشید.

در نظام نبوی، پایهٔ همه چیز، دانستن، شناختن، آگاهی و بیداری‌ست.

در شدیدترین مراحل، امیرالمؤمنین ایستاد؛ هیچ برایش مطرح نبود که اینجا خطر است. بعضی‌ها با خودشان فکر می‌کنند که ما خوب است جان خودمان را حفظ کنیم تا بعداً برای اسلام مفید واقع بشویم، امیرالمؤمنین هرگز خودش را با این‌گونه معاذیر فریب نداد و نفْس والای امیرالمؤمنین فریب‌بخور نبود. در تمام مراحلِ خطر در خطوط مقدم، امیرالمؤمنین حاضر بود.

وجود امیرالمؤمنین علیهالصلاةوالسلام از جهات متعدد، برای همهٔ نسل‌های بشر، در شرایط گوناگون یک درس جاودانه و فراموش‌نشدنی‌ست؛

امامت، یعنی همان اوج معنای مطلوب ادارهٔ جامعه، درمقابل انواع و اقسام مدیریت‌های جامعه که از ضعف‌های انسانی، از شهوات انسانی، از نخوت و فزون‌طلبی انسانی سرچشمه می‌گیرد.