بریده‌هایی از کتاب استالین؛ دربار تزار سرخ

خروشچف که رهبری منطقه مسکو را برعهده داشت، عملا دستور تیرباران ۵۵۷۴۱ تن را داد، درحالی‌که سهمیه مرگی که دفتر سیاسی برای منطقه مسکو تعیین کرده بود پنجاه‌هزار تن بود.

استالین فیلم‌های کارآگاهی، وسترن، گنگستری و بزن بزن را دوست می‌داشت. او نمایش هر فیلمی را که دارای صحنه‌های سکسی بود، ممنوع کرده بود. یک‌بار بالشاکف اندکی خطر کرد و فیلمی را به نمایش درآورد که در آن صحنه ناجوری وجود داشت. استالین به محض این‌که این صحنه را دید به روی میز کوبید و فریاد زد: «بالشاکف، نکند تو می‌خواهی این‌جا را به فاحشه‌خانه تبدیل کنی؟» او سپس سالن سینما را ترک کرد، درحالی‌که اعضای دفتر سیاسی نیز پشت سرش به راه افتادند.

استالین و رفقای یهودی‌اش ــ کسانی مثل کاگانوویچ ــ به انترناسیونالیست بودن خویش افتخار می‌کردند. با این وجود، استالین از گفتن و شنیدن جوک‌هایی درباره ملیت‌ها و نژادها لذت می‌برد. او البته حاملِ همه آن تعصباتِ نژادی گرجیایی سُنتی برعلیه مسلمانانِ قفقاز بود؛ مسلمانانی که وی در فکر جاکن کردن آن‌ها از قفقاز و کوچ دادنشان به مناطق دوردست بود.

او خودش استعدادهای ادبی نداشت اما با توجه به حجم وسیع کتاب‌هایی که مطالعه کرده بود، یک روشنفکر به‌شمار می‌رفت. و حقیقتآ اغراق نکرده‌ایم اگر بگوییم استالین کتابخوان‌ترین حاکمِ روسیه از زمانِ کاترین کبیر تا ولادیمیر پوتین که بی‌هیچ تردیدی یک روشنفکر بود و به عنوان یک اشرافزاده تحصیلات کلاسیک بالایی داشت.

استالین جواب داد «آدم به تشویق‌های پلنوم (جلسه کمیته مرکزی) نیاز ندارد. من از شما می‌خواهم که مرا معاف کنید... من دست به نقد پیر هستم. اسنادِ جلسه را نخوانده‌ام. خودتان یک دبیرکلِ دیگر را انتخاب کنید.» مارشال تیماشنکو جواب داد: «رفیق استالین، مردم این را درک نخواهند کرد. ما همه همچون تنی واحد شما را به‌عنوان رهبرمان، به‌عنوان دبیر کل حزب، انتخاب می‌کنیم!» فریادهای شادی و شعف برای یک مدت طولانی ادامه یافت. استالین صبر کرد تا فریادها کم‌تر شود و سپس متواضعانه دستی به علامت قبول تکان داد و سرجایش نشست.

همه حضار از عدم اعلام نام‌های مولتف و میکویان غرق در تعجب و حیرت شدند. استالین سپس به صندلی خود بر روی تریبون بازگشت تا دلیلِ برکناری آن‌ها را شرح بدهد: «آن‌ها مرعوب قدرتِ چشمگیری شده‌اند که در آمریکا دیده بودند.»

کاگانوویچ بعدها گفت: «استالین روابط شخصی میان آدم‌ها را به رسمیت نمی‌شناخت. از نظر او، عشق انسان به انسان وجود خارجی نداشت.» او از همسرانِ رفقایش به‌عنوان گروگان‌هایی برای پاداش دادن یا مجازات کردنِ شوهرانشان استفاده می‌کرد. اگر رفیقی عملکردش نامطلوب بود همسرش را از دست می‌داد اما اگر عملکردش مطلوب بود می‌توانست همسرش را حفظ کند

آن‌ها برای استالین، دوستِ پیر و از پا افتاده خود، رهبرِ تمامی عمرشان، غول تاریخی، و کاهنِ اعظم آرمانِ جهانی‌شان گریه می‌کردند؛ هرچند که همگی آن‌ها باطنآ از مرگِ استالین احساس راحتی می‌کردند. شاید بیست میلیون تن تحت حکومت استالین کشته شده بودند. علاوه بر این ۲۸ میلیون تن کوچ اجباری داده شده بودند که هجده میلیون تن آن‌ها در گولاک‌ها به کار اجباری وادار شده بودند. با این وجود، پس از این همه سلاخی و جنایت، آن‌ها هنوز به استالین باور داشتند.

خروشچف از سال ۱۹۳۸ بر اوکراین حکم رانده بود. او در دوران قبل از جنگ در نهایت قساوت و بی‌رحمی کولاک‌ها را نابود کرده، ناسیونالیست‌های اوکراینی را ریشه‌کن کرده، و بعدها در فوریه سال ۱۹۴۸ دستور قتل رهبران مذهبی اوکراین را داده و «عناصر مضر» را از دهکده‌های اوکراین اخراج کرده بود. تقریبآ یک میلیون نفر به‌واسطه ابتکار عمل‌های خروشچف در اوکراین دستگیر شده بودند. این جنایت عظیمی بود که از حیث ابعاد و بی‌رحمی همپایه کوچ اجباری کولاک‌ها بود.

استالین ۲۹ نوامبر به نماینده شوروی در سازمان ملل دستور داد که رأی موافق خود را درخصوصِ تشکیل کشور اسرائیل بدهد. شوروی اولین کشوری بود که اسرائیل را به رسمیت شناخت

به قول یکی از مقامات، «استالین از حکمرانی مستقیم کناره گرفت»، و در عوض، ردای اُلمپی یک رهبر عالی‌مقام را بر تن کرد؛ رهبری که دوست داشت زیردستی‌های خود را با توسل به حکایت‌ها و اشارات و کنایات رهبری کند.

شما نمی‌توانید بدون شکستن تخم مرغ یک اُملت درست کنید. هر کشتار تازه‌ای به این بهانه انجام می‌شد که ما داریم یک دنیای نوین باشکوه خلق می‌کنیم

حزب، ادبیات را به قدری جدی می‌گرفت که مقامات حکومتی شخصآ آثار نویسندگان شاخص کشور را حک و اصلاح می‌کردند

این فرزندِ گرجستان ــ استان قدیمی ایران برای قرن‌های متمادی ــ با شاهانِ ایران زمین نیز همذات پنداری می‌کرد. او در یادداشت‌های خصوصی خود از دو پادشاه معروف ایران به عنوانِ «آموزگاران» خویش نام برده: یکی نادرشاه، بنیانگذار امپراتوری قرن هجدهمی ایران و کسی که استالین درباره‌اش نوشت «نادرشاه، آموزگار»؛ و دیگری شاه عباس که سرهای دو پسر را از تن‌هایشان جدا کرد و سپس سرها را برای پدر آن‌ها ارسال کرد. یک‌بار استالین رو به بریا کرد و از وی پرسید: «آیا من مثل شاه هستم؟»

این، نه صحیح است و نه مفید که گناهِ دورانِ «وحشت بزرگ» را به گردنِ تنها یک نفر بیندازیم زیرا جنایت‌های نظام‌مند اندک زمانی پس از غصبِ قدرت توسط لنین در سال ۱۹۱۷ آغاز و تا زمان مرگِ استالین هرگز متوقف نشد.

غول ناپدید شده و فقط پوسته‌ای از یک پیرمرد بر روی کاناپه‌ای در یک خانه زشت حومه شهری به جا مانده بود.

کاگانوویچ بعدها گفت: «استالین روابط شخصی میان آدم‌ها را به رسمیت نمی‌شناخت. از نظر او، عشق انسان به انسان وجود خارجی نداشت.»

استالین دوباره اشتباه مولتف در مورد قضیه سانسور مطبوعات خارجی را مطرح کرد: «رفیق مولتف، وزیر امور خارجه ما درحالی‌که در یک ضیافت دیپلماتیک مست بوده، به سفیر بریتانیا اجازه داد که نشریات بورژوازی را در کشور ما پخش کند... این اولین اشتباه سیاسی است.

استالین سپس سخنان رعدآسای زیر را بیان کرد: «حالا که ما داریم از اتحاد حرف می‌زنیم، من نمی‌توانم به رفتار نادرستِ برخی از سیاستمدارانِ مشهور اشاره نکنم. منظورم رفقا مولتف و میکویان است.» رنگ از چهره این دو سیاستمدار که درست در کنار استالین نشسته بودند، پرید. احساس می‌شد که آن‌ها از فرط وحشت قادر به نفس کشیدن نیستند.

سال ۱۹۹۱ (سال سقوط شوروی)