بریده‌هایی از کتاب جهش اجتماعی

وقتی که پژوهشگران عمداً افراد را در معرض ویروس سرماخوردگی قرار می‌دهند، می‌بینند افراد شاد و برخوردار از حمایت اجتماعیِ خوب در مقایسه با افراد ناخشنود و محروم از حمایت اجتماعی کمتر احتمال دارد به سرماخوردگی مبتلا شوند. همچنین افراد شاد و بهره‌مند از حمایت اجتماعی وقتی که به نام علم عمداً مجروح می‌شوند سریع‌تر بهبود پیدا می‌کنند.

فقط به این دلیل که ژن‌هایمان ما را با فشاری عظیم در جهتی که می‌خواهند می‌رانند نمی‌توان گفت ما هم ناچاریم به همان سو برویم.

زندگی کردن مادربزرگ و نوه‌ها در یک شهر با کاهش میزان مرگ‌ومیر کودکان ارتباط دارد.

همسر جدید در محیط زندگی اجدادمان پدیده‌ای به‌نسبت نادر بود، چون ما در تمام مدت عمر در یک گروه کوچک ثابت از افراد قرار داشتیم. اما اکنون در جهانی زندگی می‌کنیم که در آن، همسر جدید هم -مانند چربی و نمک و قند- به‌طور نامحدود عرضه می‌شود و وسوسه‌ای دائمی برایمان به‌وجود می‌آورد که رابطهٔ کنونی‌مان را کنار بگذاریم و رابطه‌ای جدید و هیجان‌انگیزتر را شروع کنیم. البته، رابطهٔ جدید هم زود کهنه می‌شود، چون جاذبه و افسونِ تازگی، بنا به تعریف، زودگذر است و بنابراین نهایتاً راضی‌کننده نیست.

خوراک و دوستان و رابطهٔ جنسی را در اولویت قرار دهید. این سه چیز پایه و اساس شادکامی روزمره‌اند. توجه داشته باشید که اینجا به پول یا آزادی هیچ اشاره‌ای نشده است. برخورداری از پول فراوان و آزادی گسترده هیچ ایرادی ندارد، اما کوشش در پی این دو چیز نباید فرصت لذت بردن از خوراک و رابطهٔ جنسی و دوستان خوب را از میان ببرد. این سه چیز به احتمال فراوان تجربیات شادی را پدید می‌آورند که نهایتاً روی هم جمع می‌شوند و زندگی‌ای می‌سازند که ارزش زیستن داشته است.

از شواهد موردی و شخصی چنین برمی‌آید که احتمالاً کتاب بیش از تلویزیون تأثیر مهم و ماندگار بر ما دارد. اگر این‌طور باشد، بخش مهمی از داستانگویی فرایندهای تخیلی و مولدی است که وقتی کسی داستانی را تعریف می‌کند که نمی‌توانیم مستقیم تجربه کنیم، در ذهنمان رخ می‌دهند. اما حتی کتاب‌ها هم معمولاً به اندازهٔ داستان‌هایی که تعریف می‌کنیم و می‌شنویم به‌یادماندنی و مهم نیستند، زیرا خواندن معمولاً در تنهایی انجام می‌شود.

دستگاه ایمنی ما طوری تکامل یافت که هنگام شادی‌مان با بیشینهٔ قدرت و ظرفیت کار کند، اما وقتی شاد نیستیم فعالیتش به‌شدت کاهش یابد. به همین دلیل است که نارضایتیِ بلندمدت می‌تواند، به واسطهٔ اثرات سوئش بر دستگاه ایمنی، به معنای دقیق کلمه شما را بکُشد، و از همین رو است که در دوران سالمندی تنهایی مهلک‌تر از سیگار کشیدن است. در حقیقت، وقتی سنتان از شصت‌وپنج سال گذشت، سیگار کشیدن یا مشروب‌خواری یا پرخوری با دوستان بهتر از تنها ماندن در خانه است.

برخی خوشی‌ها به‌وضوح برای موفقیت در زندگی مفید است، اما شادکامی بیش از اندازه از لحاظ مالی فاجعه‌بار است. به همین دلیل است که تکامل ما را طوری طراحی کرده که در سطح معتدل و معقولی شادکام باشیم و گاه‌به‌گاه لحظات بسیار شادی را تجربه کنیم که خیلی زود محو می‌شوند و دوباره به سطح پایه‌ای شادکامی خود برسیم. شمار فراوانی از متخصصان حرفه‌ایِ خودیاری می‌خواهند به ما بقبولانند که رسیدن به شادکامی بیشینه یا همیشگی باید هدف ما باشد، اما اگر از منظر تکاملی نگاه کنیم، چنین هدفی نه دست‌یافتنی است نه مطلوب.

جامعه‌ستیزها اغلب در برخورد نخست اشخاص جذاب و بامزه‌ای هستند، اما می‌کوشند تا هر زمان که لازم شد با بقیه خوب رفتار کنند، چون در پی سوء استفادهٔ بی‌رحمانه از دیگران هستند. اگر احساس گناه یا شرم نداشته باشم، هنگامی که فرصت را برای گرفتن چیزی که از شما می‌خواهم مناسب ببینم، هیچ نیروی درونی‌ای وجود نخواهد داشت که مرا از این کار باز دارد.

داستان‌گویی به هر نسل امکان می‌دهد که بر اطلاعات گردآوری‌شدهٔ نیاکانش چیزی بیفزاید، و به این شکل در فرهنگ‌ها دانش مربوط به شیوهٔ رویارویی با محیط پیرامون انباشته می‌شود.