معرفی بهترین کتاب برای نوجوانان پسر

پسرهای نوجوان عاشق قهرمان‌ها هستند و همیشه به ‌ آن‌ها فکر می‌کنند، اما آیا قهرمان‌ها فقط توی فیلم‌ها و داستان‌ها وجود دارند؟ برد ملتسر در مجموعه‌ی آدم‌های معمولی دنیا را تغییر می‌دهند، به نوجوانان نشان می‌دهد که قهرمان‌ها در دنیای واقعی هم به دنیا می‌آیند. این مجموعه از بهترین کتاب‌ها برای نوجوانان پسر است که آن‌ها را با افرادی آشنا می‌کند که با شجاعت، رؤیاپردازی و تلاش دنیا را به جای بهتری تبدیل کردند؛ افرادی مثل والت دیزنی، هریت تابمن، ماری کوری و نیل آرمسترانگ. کتاب‌ها از دوران کودکی شخصیت‌ها آغاز و از زبان خودشان روایت می‌شود. این کتاب‌ها پیامی از جنس تلاش دارند؛ اینکه باور‌داشتن به خود و جنگیدن برای رؤیاها می‌تواند آدمی را به قهرمان تبدیل کند.

قصه‌های نارنیا از پرفروش‌ترین کتاب‌های نوجوانان پسر است که نسل‌های زیادی با آن خاطره دارند. کسانی که قصه‌های نارنیا را خوانده‌اند تا مدت‌ها به‌دنبال دری داخل کمدی گشته‌اند که آن‌ها را به دنیای نارنیا ببرد؛ جایی که بتوانند اصلان را ببینند و خیلی از موجودات شگفت‌انگیز دیگر را. در اولین جلد از مجموعه یعنی شیر، کمد و جادوگر سی. اس لوئیس پیتر، ادموند، سوزان و لوسی را به دنیای نارنیا می‌برد و آن‌ها باید در یک نبرد میان خیر و شر، جادوگر سفید را از بین ببرند. پسران ۱۲ تا ۱۴ ساله و حتی بزرگ‌تر با هیجان این مجموعه همراه خواهند شد و در لابه‌لای ماجراها با مفاهیمی چون قدرت، ضعف، پشیمانی، دوستی، قهر و آشتی، دورویی، فریب و نیرنگ آشنا می‌شوند و می‌آموزند زندگی در هر لحظه یک شگفتی دارد و این شگفتی‌ها هستند که زندگی را می‌سازند.

تام سایر پسرک پرجنب‌وجوشی است که از کار و مدرسه بیزار است. همیشه دلش می‌خواهد با دوستانش بازی کند یا چیزی را با آن‌ها طاق بزند. تام عاشق ماجراجویی است و در یکی از همین ماجراجویی‌ها با هاکلبری فین دردسرساز دوست می‌شود. هاکلبری فین پسرک ولگردی است که در هیچ قیدوبندی نیست و آزادانه برای خودش زندگی می‌کند. تام در حسرت زندگی اوست و دوست دارد با او به ماجراجویی‌های عجیب‌غریب برود. این دو پسر دردسرساز در یکی از ماجراجویی‌های نصف شب خود، شاهد ناخواسته‌ی یک قتل در قبرستان می‌شوند. آن‌ها از قاتلان می‌ترسند و قسم می‌خورند تا آن‌ها را لو ندهند و این راز را برملا نکنند؛ اما روزی که فردی بی‌گناه به‌عنوان قاتل دستگیر می‌شود همه چیز به هم می‌ریزد. مارک تواین نویسنده‌ی چیره‌دست آمریکایی در این اثر کلاسیک شیطنت‌ها و ماجرجویی‌های پسران نوجوان را به‌خوبی نشان می‌دهد. ماجراهای تام سایر از آن کتاب‌ها برای نوجوانان پسر ۱۴ ساله است که می‌تواند تجربه‌ای تازه و متفاوت برای نوجوانان امروزی که بیشتر در فضای مجازی می‌چرخند به ارمغان آورد. در این کتاب عشق دوران نوجوانی، رفاقت‌های همراه با دردسر، ماجراجویی‌های هیجان‌انگیز، پشیمانی‌های پس از دردسرسازی و هر آن چیزی که آدم‌ها در دوران نوجوانی تجربه می‌کنند دیده می‌شود.

این‌بار در این کتاب مارک تواین، هاکلبری فین شخصیت اصلی است و داستان از زبان او روایت می‌شود. داستان از ادامه‌ی ماجراهای تام سایر اتفاق می‌افتد؛ یعنی زمانی که هاکلبری فین به خانه‌ی خانم واتسون رفته است تا بلکه آداب معاشرت را بیاموزد، اما او سرسخت‌تر از این حرف‌هاست. شبی هاکلبری فین از خانه بیرون می‌زند تا همراه تام نقش دزدان دریایی را بازی کنند، ولی نمی‌دانند که ماجراهای تازه‌ای در انتظارشان خواهد بود. اگر به‌دنبال کتاب برای نوجوانان پسر ۱۲ ساله، ۱۳ ساله و ۱۴ ساله هستید که پر از ماجراجویی باشد و شخصیت‌ها به خلق‌وخوی نوجوانان نزدیک باشند ماجراهای تام سایر و هاکلبری فین را از دست ندهید.

آثار علمی‌تخیلی ژول ورن مثل سفر به مرکز زمین، دور دنیا در هشتاد روز و بیست هزار فرسنگ زیر دریا بعد از گذشت سال‌ها هنوز هم جزء پرفروش‌ترین و پرطرفدارترین کتاب‌ها برای پسران نوجوان به شمار می‌رود. فضای تخیلی کتاب در کنار بحث علمی و کشف ناشناخته‌ها ذهن کنجکاو و فنی پسران را با خود همراه می‌کند. در داستان بیست هزار فرسنگ زیر دریا کشتی‌ها در سراسر دنیا با چیزی عجیب روبه‌رو می‌شوند. در ابتدا همه فکر می‌کنند موجودی عظیم، خطرناک و ناشناخته در اعماق آب‌ها زندگی می‌کند، اما پروفسور آروناکس و دوستانش در جست‌وجوهایشان متوجه می‌شوند که با یک هیولا طرف نیستند، بلکه یک زیردریایی انتظار آن‌ها را می‌کشد. آن‌ها همراه با کاپیتان نمو به سفری شگفت‌انگیز در اعماق آب‌ها می‌روند.

اگر به‌دنبال کتاب برای نوجوانان پسر ۱۲ ساله هستید که در کنار عشق به طبیعت و محیط‌زیست و موجوداتش درباره‌ی مفهوم زندگی نیز بخوانند، آثار جک لندن گزینه‌‌ی خوبی خواهد بود. باک شخصیت اصلی کتاب آوای وحش یک سگ دورگه است که خلق‌وخو و خون گرگی هم در رگ‌هایش جریان دارد. باک از خانه‌اش در کالیفرنیا دزدیده و به آلاسکا فرستاده می‌شود تا به‌عنوان سگ سورتمه خدمت کند. باک در مسیر پرفرازونشیبی می‌افتد و زندگی روزهای سختش را نشانش می‌دهد. او کم‌کم به خوی وحشی رو می‌آورد تا اینکه با مردی آشنا می‌شود که می‌تواند امن‌بودن را در کنارش پس از مدت‌ها تجربه کند. آوای وحش و سپید دندان دو اثر جک لندن در دل طبیعت می‌گذرند جایی که مفهوم و معنای زندگی جریان دارد.

چه می‌شود اگر یک پسر زنده از دوران کودکی در گورستان بزرگ شود و والدینش ارواح باشند؟ نیل گیمن خالق کتاب مشهور کورالاین در کتاب گورستان یک فانتزی متفاوت را رقم زده است. نوبادی از کودکی تنها با ارواح سروکار داشته است و هیچوقت اجازه نداشته تا از گورستان خارج شود چون ممکن است جانش را از دست بدهد. اما حالا که به سن نوجوانی رسیده کنجکاوی رهایش نمی‌کند. کتاب گورستان می‌تواند به‌عنوان یک کتاب برای نوجوانان پسر ۱۳ ساله که می‌خواهند ژانر فانتزی را امتحان کنند، مناسب باشد.

پیداکردن کتابی علمی که به خلق‌وخوی پسران نزدیک باشد، خسته‌کننده و حوصله‌سربر نباشد و انگیزه و علاقه برای خواندن ایجاد کند شاید کمی سخت باشد، اما نیک آرنولد در مجموعه‌ی علوم ترسناک تمام این ویژگی‌ها را در کنار هم قرار داده است. مجموعه‌ی علوم ترسناک از آن کتاب‌های خوب برای پسر نوجوان است که دل به یادگیری علوم دهد و هم‌زمان بترسد و لذت ببرد. نیک آرنولد در این مجموعه با نگاهی تاریخی بچه‌ها را با علم و دانشمندانی که در آن حوزه‌ی علمی کار کرده‌اند آشنا می‌کند. اگر نوجوان شما عاشق این است که درباره‌ی علوم و چگونه شکل‌گرفتن چیزهای مختلف بداند این مجموعه را از دست ندهید.

چطوری خیلی بدخط بنویسیم از آن کتاب‌های روان و خوش‌خوانی است که نوجوانان از خواندنش بسیار لذت خواهند برد و روایت‌گر همکاری بین دو پسر نوجوان است. داستان از زبان چستر روایت می‌شود. پسر نوجوانی که هیچ علاقه‌ای به مدرسه و حتی دوست‌ پیداکردن ندارد. او همیشه از وضعیت موجود ناراضی است و آن را با زبان نقادانه و تندوتیز و البته طنز بیان می‌کند. حالا او در کلاس چهارم به وضعیت اسفناکی افتاده است. او گیر معلمی افتاده است که از بچه‌ها می‌خواهد پروژه‌ای را دو نفره انجام دهند. چستر با جو هم‌گروه می‌شود و در این مراودات درسی چستر متوجه می‌شود که جو به اختلال یادگیری دچار است. او تصمیم می‌گیرد پروژه‌ای را تعریف کند که جو با وجود اختلالش بتواند در آن از همه بهتر باشد. باید دید می‌تواند از پس این کار بربیاد یا نه. چطوری خیلی بدخط بنویسیم از آن کتاب‌های خوب برای پسران نوجوان است برای اینکه به اهمیت همکاری پی ببرند.

زمانی که دنی به راز پدرش پی برد شب هنگام بود. پدرش بدون آنکه به او چیزی بگوید غیبش زده بود. دنی پسری است نه‌ساله که از دار دنیا تنها پدرش را دارد و یک پمپ بنزین، یک دلیجان و یک مزرعه. دنی در چهارماهگی مادرش را از دست می‌دهد و پدرش تمام عشقش را نثار تنها پسرش می‌کند. این دو پدر و پسر در سه کیلومتری دهکده زندگی می‌کنند؛ در سکوت و میان طبیعت. پدر دنی تعمیرکار فوق‌العاده‌ی ماشین است. دنی وقت‌گذرانی با پدرش را از هر چیزی در این دنیا بیشتر دوست دارد. شبی که پدر دنی ناپدید شد؛ دنی نمی‌دانست که یکی دو ساعت بعد دنیای جدیدی به روی او گشوده خواهد شد. رولد دال با زبان طنز مخصوص به خودش داستانی پرماجرا را روایت می‌کند. او یک رابطه‌ی پدر و پسری بسیار دوست‌داشتنی را در این کتاب تصویر کرده است. نوجوانان از خواندن آن حس خیلی خوبی را تجربه خواهند کرد و والدین با خواندنش نکات بسیار خوبی را خواهند آموخت.

گرگوری پسر بازیگوشی است که از مدرسه دل خوشی ندارد. او در سال ششم تحصیلش دو بار مردود شده است و نزدیک است که از مدرسه اخراج شود. او مثل اطرافیانش دیگر به خودش امیدی ندارد. تنها لحظات لذت‌بخش برایش زمانی است که در کارگاه پدربزرگش چیزهای جدید می‌سازد و اختراع می‌کند. صحبت با پدربزرگش همیشه حالش را خوب می‌کند و این فکر را در سرش می‌اندازد که شاید هنوز هم امیدی برای زندگی در مدرسه داشته باشد. شاید فقط او به روش متفاوتی نسبت به دیگران برای درس‌خواندن نیاز دارد.

هری به زندگی کسالت‌بار و پر از حقارتش در خانه‌ی خاله‌اش پتونیا عادت کرده است و امیدی به بهبودی شرایط ندارد تا اینکه در روز تولد یازده‌سالگی‌اش به شکل عجیب‌غریبی نامه‌ای مرموز به دستش می‌رسد. نامه‌ای که می‌گوید او جادوگر است و باید به مدرسه‌ی جادوگری هاگوارتز برود. جی‌. کی. رولینگ خالق مجموعه‌ی هری پاتر زندگی جدیدی را به هری پاتر هدیه می‌دهد. از این پس زندگی هری پر از هیجان، شادی، ترس و جادو می‌شود. رازهایی برای او برملا می‌شود و هر لحظه از زندگی‌اش تبدیل می‌شود به جنگیدن.

سالار مگس‌ها کتابی برای نوجوان پسر ۱۶ ساله و حتی بزرگ‌تر است. این کتاب در خلال روایت داستانی هیجان‌انگیز و ماجراجویانه به نقد جامعه‌ی بشری می‌پردازد. داستان از جایی شروع می‌شود که هواپیمایی در جزیره‌ای متروک سقوط می‌کند. مسافران این هواپیما دانش‌آموزانی هستند که حالا باید یک جامعه‌ی واقعی را شکل بدهند و سعی کنند زنده بمانند. اتفاقات عجیب‌‌غریب و وحشتناکی به‌سراغ آن‌ها می‌آید و بروز این مشکلات خوی وحشی آن‌ها را نمایان می‌کند و جامعه از هم می‌پاشد.

لانه گریورها اولین جلد از مجموعه‌ی دونده هزارتو است. این مجموعه که از پرفروش‌ترین کتاب‌های نوجوانان پسر است داستان هیجان‌انگیزی را روایت می‌کند. توماس داخل یک آسانسور به هوش می‌آید، درحالی‌که هیچی جز نامش نمی‌داند. او و تعدادی پسر دیگر به بازی خطرناکی وارد شده‌اند. همه‌ی آن‌ها در هزارتوهای خطرناکی گیر افتاده‌اند که باید برای زنده‌ماندن در این هزارتوها بجنگند و بتوانند راه خود را پیدا کنند. این مجموعه چنان محبوب شد که در سال ۲۰۱۴ فیلمی نیز براساس آن ساخته شد.

توکا، پسر نوجوان داستان کنسرو غول، کمی بددهن است و اسم‌های عجیب‌غریبی روی آدم‌ها می‌گذارد. برای همه اسمی می‌گذارد که بیشتر بهشان می‌آید؛ به یکی می‌گوید کلم بروکلی و به یکی دیگر می‌گوید کباب! بزرگ‌ترین آرزوی توکا این است که روزی یک جنایتکار خفن شود؛ از آن‌ها که سیگار را گوشه‌ی لبشان می‌گذراند و عینک دودی می‌زنند. روزی توکا موقع برگشت از مدرسه با پیرزنی برخورد می‌کند که می‌گوید جادوگر است و قوطی کنسرو حاوی غول می‌فروشد. توکا یک قوطی کنسرو برمی‌‌دارد و از این روز است که زندگی‌اش به کل تغییر می‌کند. مهدی رجبی در این کتاب داستانی از خانواده‌ای را خلق کرده است که پدر بر اثر حادثه از دنیا رفته و مادر افسردگی گرفته است. توکا پسر ضعیفی است که با قلدری دست‌وپنجه نرم می‌کند و هنوز هم خلأ حضور پدرش را احساس می‌کند. مهدی رجبی در این کتاب به‌طور خلاقانه و بسیار ماهرانه دنیای نوجوانی را توصیف کرده است. این رمان در سال ۲۰۱۵ در فهرست کتاب‌های خواندنی کتابخانه‌ی مونیخ قرار گرفته است.

ژوزه مائورو ده واسکونسلوس در کتاب درخت زیبای من از خاطرات کودکی خودش می‌گوید. همراهی با زه‌زه، پسرک داستان درخت زیبای من، یعنی تجربه‌ی زندگی در فقر، درک‌نشدن از سوی خانواده و شیطنت‌کردن و غصه‌خوردن. زه‌زه مثل هر پسربچه‌ی دیگری شیطنت می‌کند و آتش می‌سوزاند و کارهایش خانواده و همسایه‌ها را ذله می‌کند. دیگر از مهربانی خبری نیست و زه‌زه با هر بار ماجراجویی و شیطنت با دعوا و کتک روبه‌رو می‌شود. روزی که زه‌زه با یک غریبه دوست می‌شود و مهربانی را از سوی او می‌بیند زندگی‌اش رنگ پرتقال می‌گیرد. خواندن این کتاب شاید برای بعضی یادآور خاطرات کودکی و شیطنت‌هایشان باشد و التیامی باشد برای زخم‌های پنهان. این کتاب از آن دسته کتاب‌هایی است که همه باید بخوانند تا برایشان یادآوری شود که حواسشان به مهربانی‌کردن و درک آدم‌های اطرافشان باشد و بهترین کتاب برای نوجوانان پسر است تا احساس کنند که درک می‌شوند.

گاهی ناآگاهی از موضوعی باعث رفتار اشتباه از سمت فرد ناآگاه می‌شود. خوب است که بچه‌ها با مطالعه‌ی داستان‌ها از تفاوت‌های دیگران آگاه شوند و رفتار درستی را پیش بگیرند. در اقیانوسی در ذهن ما شاهد دوستی دو پسری هستیم که هر کدام به نوبه‌ای متفاوت هستند. جک مادرش را از دست داده است و رابطه‌ی خیلی خوب و نزدیکی با پدرش ندارد. زمانی که پایش به مدرسه‌ی شبانه‌روزی باز می‌شود دردسرهای جدیدی انتظارش را می‌کشند. جک در مدرسه با پسری منزوی به نام ارلی آشنا می‌شود. رفتارهای ارلی متفاوت از دیگر بچه‌های مدرسه است و رازی دارد که این راز موجب سفری دوتایی می‌شود. در این سفر جک همراه با ارلی به تحولی درونی می‌رسد. این کتاب برای نوجوانان پسر ۱۴ ساله به آشنایی با بیماری اتیسم و پذیرش تفاوت‌ها منجر می‌شود.

اساطیر و تاریخ ایران از موضوعاتی است که مردم ایران همیشه به آن افتخار می‌کنند. آرمان آرین با خلق سه‌گانه‌ی پارسیان و من و تبدیل این اساطیر به یک داستان فانتزی گام بزرگی برای معرفی این اسطوره‌ها و تاریخ به نوجوانان این سرزمین برداشته است. اردشیر پسر نوجوان یک نویسنده است که با خانواده‌اش در کلبه‌ای داخل جنگل زندگی می‌کند. روزی او از راه تونل موجود در زیر کلبه راهی زمان‌های قدیم می‌شود. او به زمان فریدون و ضحاک می‌رود و مجبور می‌شود در میدان نبرد همراه با کاوه مبارزه کند. او در جلدهای بعدی به زمان‌های دیگر هم سفر می‌کند و همراه قهرمانان و شخصیت‌های اساطیری ایران زمین می‌شود.

گاهی جنگیدن نیازی به زور بازو و قدرت جسمانی ندارد. گاهی هم باید با ذهن جنگید و شاید حتی جنگی سخت‌تر باشد. آگوست پسرکی با چهره‌ای متفاوت است. او پسری معمولی اما با زندگی غیرمعمولی است. دیگران با دیدنش فرار می‌کنند. چهره‌ی به‌هم‌ریخته‌ی او حق داشتن یک زندگی معمولی را از او گرفته است. آگوست تا کلاس چهارم به مدرسه نرفته است؛ اما حالا خانواده قصد دارد که او کلاس پنجم را در مدرسه بگذراند. آیا آگوست می‌تواند با مشکلات و احساساتی که در مدرسه تجربه خواهد کرد کنار بیاید؟ آیا آگوست از وضعیت خسته می‌شود یا باعث شگفتی دیگران می‌شود؟

شجاعت از آن موضوعاتی است که بین نوجوانان بسیار محبوب است. کسی که نترس است بین نوجوانان از محبوبیت زیادی برخوردار می‌شود؛ اما واقعا معنی شجاعت چیست؟ جینی هم چیز زیادی از شجاعت نمی‌داند؛ اما از نگاه او پدربزرگش شجاع‌ترین آدمی است که می‌شناسد. به نظر جینی پدربزرگ نابینایش که تمام کارهایش را انجام می‌دهد و از هیچ‌کس کمکی نمی‌خواهد شجاعت زیادی دارد؛ اما کم‌کم این تصور او تغییر می‌کند. پدربزرگ جینی به فردی منزوی تبدیل شده است که دوست ندارد از خانه خارج شود و از کمک‌خواستن بدش می‌آید. جینی حالا این سوال بزرگ برایش پیش می‌آید که شجاعت واقعی چگونه است؟

گاهی در زندگی بدشانسی می‌آوریم؛ اما شاید آن بدشانسی تقدیری باشد که ما را به مسیری بهتر هدایت کند. گاهی این باور اشتباه ماست که نام یک اتفاق را بدشانسی می‌گذاریم. استنلی پسرک نوجوانی است که در خانواده‌ای زندگی می‌کند که معتقدند نفرین شده‌اند. آن‌ها تمام مشکلات زندگی را به بدشانسی نسبت می‌دهند. روزی یکی از این بدشانسی‌ها گریبان استنلی را می‌گیرد و استنلی به خاطر کار نکرده پایش به اردوگاه تربیتی ویژه نوجوانان بزهکار باز می‌شود. این بدشانسی استنلی شاید به خوش‌شانسی دیگران و حتی خودش تبدیل شود. استنلی احساس می‌کند چیزی در اردوگاه غیرعادی است و این شروع ماجراهای بعدی است که زندگی و باور همه را دستخوش تغییر می‌کند.

جی آر. آر. تالکین در سرزمین میانه دنیایی هیجان‌انگیز، پر از شگفتی و به یاد ماندنی را خلق کرده است. مجموعه‌ی ارباب حلقه‌ها پر از موجوداتی خیالی و عجیب‌غریبی است که از دل اسطوره‌ها و افسانه‌ها بیرون آمده‌اند. مبارزه‌ی بین خیر و شر زمانی آغاز می‌شود که حلقه‌ی قدرت خودش را نشان می‌دهد. فرودو از مردمان هابیت است؛ مردمانی که همیشه به فکر خوردن و خوشگذرانی هستند. چه می‌شود اگر مأموریت نابودی حلقه‌ی شر ناخواسته به فرودو سپرده شود؟ آیا او از پسش برمی‌آید؟ یک فیلم سه‌‌‌گانه نیز از روی این مجموعه ساخته شده است که بسیار معروف است و کتابش نیز می‌تواند برای نوجوانان پسر ۱۷ ساله و بزرگ‌تر خاطره‌ساز و لذت‌بخش باشد.

تلماسه نوشته‌ی فرانک هربرت داستانی علمی‌تخیلی و پرماجراست. داستان در سیاره‌ای خشک و پر از شن می‌گذرد. دنیا، دنیای سلطه‌جویی و نیرنگ است. همه برای رسیدن به ملغما که کیمیای زمانه است و قدرت و عمر آدمی را زیاد می‌کند، می‌جنگند و حاضرند دست به هر کاری بزنند. آتریدیز، دوک‌زاده‌ی جوانی است که پا به این میدان خشن می‌گذارد و برای عدالت، بقا و آینده‌ی بشر می‌جنگد. این کتاب برای نوجوان پسر ۱۶ ساله و بزرگ‌تری که به ماجراجویی فکری و رازورمز علاقه دارد مناسب است.

نشر افق در مجموعه‌ی رنگین‌کمان کلاسیک به‌سراغ آثار کلاسیک خاطره‌سازی رفته است که در بین آن‌ها تعدادی کتاب‌های خوب برای پسر نوجوان وجود دارد. پسران نوجوان با خواندن ماجراهای رابین هود و کتاب پیترپن می‌توانند داستان‌های لذت‌بخشی را بخوانند که خاطره‌ساز نسل‌های بسیاری بوده‌اند. ماجرای رابین هود داستان رابین لاکسلی نجیب‌زاده است که از ظلم اشراف فاسد به جنگل پناه می‌برد و در آنجا گروهی را تشکیل می‌دهد. مأموریت آن‌ها این است که از اشراف فاسد پول بدزدند و به ضعیفان کمک کنند. در کنار پرکشش‌بودن داستان‌ها شاید انتقال پیام همدلی با فقیران و ضعیفان رمز ماندگاری این اثر تا به امروز باشد. داستان پیترپن درباره‌ی پسری است که بزرگ نمی‌شود و در ۱۴ سالگی مانده است. او دشمنی همیشگی به نام کاپیتان هوک دارد که این دشمنی به ماجراهای جالب و بامزه‌ای ختم می‌شود.

بنیاد از آن کتاب‌هایی است که تاریخ و فلسفه را به دل یک داستان علمی‌تخیلی برده است. پسران نوجوانی که به این دو مقوله یعنی تاریخ و فلسفه علاقه دارند و می‌خواهند به‌گونه‌ای متفاوت درباره‌ی آن بخوانند به‌سراغ کتاب بنیاد بروند. این کتاب برای نوجوان پسر ۱۷ ساله مناسب است؛ نوجوانی که از پیچیدگی یک داستان علمی‌تخیلی لذت می‌برد. آیزاک آسیموف در این کتاب از فروپاشی یک امپراتوری در دل کهکشان می‌گوید. او از عواقب این سقوط و تلاش‌های حفظ تمدن بشر می‌گوید و تاریخ را راهی می‌بیند برای پیش‌بینی آینده‌ی جوامع بزرگ انسانی.

آنجی سپکوفسکی خالق یکی از محبوب‌ترین داستان‌های فانتزی جادوگری است. ویچر مجموعه داستانی است که منبع ساخت بازی‌های ویدیویی و سریال نیز بوده است و از این رو برای پسران نوجوان شاید نامی آشنا باشد. گرالت شخصیت اصلی مجموعه‌ی ویچر یک شکارچی و جادوگر است که پس از زخمی‌شدن در یک نبرد گوشه‌گیر می‌شود؛ اما مبارزه با هیولاها گویی در طالعش حک شده است.

دنیای بچه‌ها همیشه بهتر از دنیای بزرگ‌ترها است و این موضوع حتی در جنگ هم خودش را نشان می‌دهد. جان بوین در کتاب پسری با پیژامه راه‌راه دو کودک از دو دنیای متفاوت را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد. یکی برای دنیای پرزور و صاحب قدرت است و دیگری برای دنیای ضعیف و شکست‌خورده. حصاری میان این دو وجود دارد که گویی شکستنش از نگاه بزرگ‌ترها غیرممکن است، اما برای بچه‌ها غیرممکنی وجود ندارد. جان بوین در این کتاب جنگ جهانی دوم را از نگاه معصومانه‌ی بچه‌ها روایت می‌کند. این کتاب برای نوجوان پسر ۱۶ ساله دنیای واقعی اما تلخ را بازگو می‌کند به امید اینکه این پسران در زمان بزرگسالی نگاه انسانی و معصومانه‌ی خود را حفظ کنند و خالق دنیای زیباتری باشند.

خواندن از درد و رنج و تلاش دیگران گنجی را برای انسان به‌همراه می‌آورد به نام همدلی؛ این گنج کلید حل بسیاری از مشکلات بشر است. خاطرات صددرصد واقعی یک سرخپوست پاره‌وقت می‌تواند بهترین کتاب برای نوجوانان پسر باشد تا با شخصیتی آشنا شوند که در ظاهر با دیگران متفاوت است و جامعه جور دیگری به او نگاه می‌کند، اما دست از تلاش برنمی‌دارد. این کتاب داستان زندگی آرنولد اسپیریت جونیور است کسی که به دلیل مشکلی هنگام تولد سر و دست‌ها و پاهایش تناسبی با بدنش ندارند. چشم‌هایش ضعیف است و به جای ۳۲ دندان ۴۲ دندان دارد. عشق او به نقاشی و کاریکاتور پایش را به مدرسه‌‌ای دولتی در واشنگتن باز می‌کند. راه زندگی او هیچوقت هموار و آسان نبوده است، اما او خاطراتش را با طنزی که گاهی اشک‌ها را نیز سرازیر می‌کند، بیان کرده است.

حمید جبلی نامی آشنا در عرصه‌ی فرهنگ ایران است که خاطرات بسیاری را از خود به جای گذاشته است. او خالق و صداپیشه‌ی شخصیت محبوب کلاه‌قرمزی بوده است و برنامه‌های بسیاری را همراه با ایرج طهماسب برای کودکان و نوجوانان ساخته است. او حالا در کتاب خاطرات پسربچه‌ی شصت ساله با زبانی طنز و شوخ‌طبانه از خاطرات دوران کودکی‌اش می‌گوید. او خاطراتش را از پنج سالگی شروع می‌کند و به سنین مدرسه می‌رسد. خاطرات پسربچه‌ی شصت ساله دو جلد دارد و در هر کدام قصه‌هایی مربوط به سنین مختلف حمید جبلی روایت شده است.

پسرهای نوجوان بسیار داستان‌های هیجان‌انگیز و ترسناک دوست دارند. تمام مجموعه‌های دارن شان این دو ویژگی را دارند اما جلاد لاغر کمی با کتاب‌های دیگر این نویسنده متفاوت است. جیبل رام، پسر داستان، راهی سفری بسیار خطرناک می‌شود. هدف او از سفر رسیدن به قدرتی عظیم برای منافع شخصی و برگرداندن آبرویش است؛ اما این سفر تبدیل می‌شود به سفری معنوی. جیبل آموخته‌هایی را در طول سفرش دریافت می‌کند که باعث می‌شود تمام افکار و خواسته‌هایش تغییر کند. جیبل در شهری زندگی می‌کند که مردم شهر خودشان را برتر از دیگران می‌‌دانند. قانون شهر این است که مردم به خاطر کوچک‌ترین خطا اعدام می‌شوند و جلاد شهر حتی از پادشاه هم ارزش و محبوبیت بیشتری دارد. جیبل سومین پسر رشن رام، جلاد شهر، است. او که پسرکی لاغر و ضعیف است برای مسابقات انتخابی جلاد بعدی شهر کنار گذاشته می‌شود و برای برگرداندن آبرویش راهی سفری می‌شود که اندک افرادی موفق به تمام‌کردن آن شده‌اند. دارن شان در این کتاب به مفاهیم والایی چون عدالت‌خواهی و پذیرش تفاوت‌ها پرداخته است.

طعم سیب زرد یک رمان نوجوان در ژانر درام و داستان واقع‌گرا است. داستان نوجوانی که به خاطر ترک‌شدن از سمت پدر با مشکلات روحی و روانی دست‌وپنجه نرم می‌کند. اعتماد سینا نسبت به آدم‌ها از بین رفته است. سینا همیشه بهترین است. همیشه باید پسر خوب باقی بماند و کسی نباید ضعف‌ها و کاستی‌های او را ببیند وگرنه دوباره ترک می‌شود. سینا حتی خود واقعی‌اش را از بهترین دوستش ماهان پنهان می‌کند. می‌ترسد ماهان هم او را طرد کند؛ اما تعادل زندگی سینا قرار نیست همیشگی باشد و دیدار با نثار طوفانی در زندگی سینا ایجاد می‌کند که این تعادل را در هم می‌شکند.

تاریخ همیشه با اتفاقات تلخ همراه بوده است. دانستن این اتفاقات کمک می‌کند تا بتوانیم آینده‌ی بهتری را بسازیم. حمیدرضا شاه‌آبادی در کتاب لالایی برای دختر مرده بخشی از تاریخ تلخی را که در ایران برای دختران اتفاق افتاده است روایت می‌کند. او در کنار روایت از دختران قوچان در زندگی امروز نیز دست به بیان برخی از رفتارهای ناپسند در خانواده‌ها نسبت به دختران زده است و این نوع رفتارها را نقد کرده است. خواندن از این بخش زندگی دختران می‌تواند روشن‌کننده‌ی مسیری باشد که دیگر به اشتباه پیموده نشود. داستان از جایی شروع می‌شود که زهره دختری را می‌بیند که گویی صد سال پیش مرده است. کسی حرف او را باور نمی‌کند و حتی اطرافیان خیال می‌کنند که او دیوانه شده است. ماجرا به سمتی پیش می‌رود که حقایقی از دل تاریخ سربرمی‌آورد. مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند به پسران نوجوان، درک تازه‌ای از زندگی دختران بدهد.

عشق از آن موضوعات حیاتی و جذاب دوران نوجوانی است. امکان ندارد نوجوانی را پیدا کنید که به این موضوع فکر نکرده باشد. در یک ظهر تابستان دختری از بصره آمد اما روایت‌گر یک داستان عاشقانه‌ی متفاوت است. جمشید خانیان در این کتاب تقابل بین عشق و رفاقت را بیان می‌کند. زمانی که دختری پا به محله‌ی سه دوست جون‌جونی می‌گذارد رابطه‌ی این سه دوست را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. دیگر رنگ‌وبوی رفاقت سابق از بین می‌رود و هر کدام از این سه دوست نقشه می‌کشند تا دیگری را به خاک بزند. ادامه‌ی داستان اما با فهمیدن رازی درباره‌ی دختر دستخوش تغییرات اساسی می‌شود. باید دید عشق کدام یک از این سه دوست واقعی‌تر است. این کتاب برای نوجوان پسر ۱۷ ساله و بزرگ‌تر می‌تواند مناسب باشد.

دیوید آلموند از آن نویسنده‌هایی است که از بخش‌های عمیق و درونی نوجوان‌ها می‌گوید. توجه آدم‌ها به یکدیگر و تسلی‌بخشی آن‌ها شالوده‌ی بسیاری از کتاب‌های آلموند است. دشت کیت داستان پسری به نام کریستوفر واتسون است که به زادگاه آبا و اجدادیش کوچ کرده است. او به رازهایی درباره‌ی شهرش پی می‌برد و از همه مهم‌تر با دو دوست آشنا می‌شود؛ الی و جان اسکو. الی دخترک پرانرژی و رویاپردازی است که دوست دارد زندگی‌بخش دیگران باشد. جان اسکو اما نوجوانی آسیب‌دیده است. او از کودکی زخم‌هایی را با خود حمل می‌کند که از او نوجوانی پرخاشگر و متفاوت ساخته است. این سه دوست در داستانی عجیب به درکی مشترک از یکدیگر می‌رسند. دیوید آلموند کمی پیچیده می‌نویسد اما احساسات را به خوبی به خواننده منتقل می‌کند و ازاین‌رو این کتاب برای نوجوان پسر ۱۷ ساله و ۱۸ ساله مناسب خواهد بود.

ناطور دشت روح عصیان‌گرانه‌ای دارد. جی. دی. سلینجر از نویسنده‌های مشهور آمریکایی پس از جنگ جهانی دوم است و در این کتاب تقابل بین نوجوانان و جامعه‌ی مدرن آمریکا را بیان می‌کند. هولدن کالفیلد یک نوجوان است و سلینجر به خوبی روحیه‌ی نوجوانان را در کالفیلد نشان می‌دهد. او با روحیه‌ی آزاد و عصیان‌گر خود به دل ماجراها می‌زند و لحظاتی را خلق می‌کند که سرتاسر نقد است و نقد. او همه چیز را زیر سؤال می‌برد. او مانند هر نوجوان دیگری به‌دنبال کشف است و در راه کشف دنیای اطرافش هر آنچه را که در نقد همه چیز به ذهنش می‌رسد بیان می‌کند و ترسی از ابراز خود ندارد. کالفیلد از آن شخصیت‌هایی است که به یاد می‌ماند و ذهن مدام به او و کارهایش فکر می‌کند. او یک نوجوان است اما نوجوانی ویژه. نوجوانی که چشم‌هایش دنیایی را می‌بیند که دیگران نمی‌بینند یا نمی‌خواهند ببینند. روح بلندپرواز کالفیلد داستانی را خلق می‌کند که پیچیده و قابل تأمل است. این کتاب از پرفروش‌ترین کتاب‌های نوجوانان پسر است.