معرفی بهترین نویسندگان اسپانیایی‌زبان

میگل د سروانتس نویسنده، نمایشنامه‌نویس و شاعر اسپانیایی است که عمده‌ی شهرتش به‌خاطر اثر جاودانه‌اش دن‌کیشوت است که یکی از برجسته‌ترین آثار ادبیات جهان و از نظر بسیاری از منتقدین و ادبا اولین رمان مدرن است. سروانتس ۲۹ سپتامبر ۱۵۴۷ در آلکالا د هنارس به دنیا آمد، تولد او مصادف است با مرگ هنری هشتم و فرانسیس اول پادشاه فرانسه؛ ایوان مخوف هم در همان سال تزار روسیه شد. او در خانواده‌‌‌‌ای پرجمعیت و نه‌چندان ثروتمند بزرگ شد و تمام عمر از لحاظ مالی در مضیقه بود. سروانتس از شش‌سالگی به مدرسه‌‌ی یسوعی رفت و به اعتقاد ادبا علاقه‌‌ی وی به نمایش و سبک ادبی پیکارسک از آنجا شروع شد که بعدها این سبک را در نگارش دن‌کیشوت به کار برد. او مدتی را نیز در ایتالیا زیست و پیش از آنکه به هنگ پیاده‌نظام اسپانیا در ناپل بپیوندد، پیشکار کاردینال جولیو آکواویوا بود. پس از بازگشت دوباره به اسپانیا به وایادولید رفت و در همانجا بود که شروع به نوشتن کتاب دن‌کیشوت کرد. ایده‌ی این رمان به احتمال زیاد وقتی در زندان بوده به ذهنش رسیده است. میگل د سروانتس در ۲۲ آوریل ۱۶۱۶ و احتمالا در همان روزِ درگذشت ویلیام شکسپیر از دنیا رفت.

گابریل گارسیا مارکز در شهر آراکاتاکا در هفتم مارس ۱۹۲۷ و به روایتی و از نظر خود وی در ششم مارس ۱۹۲۸ متولد شد. در دوره‌ای که کلمبیا و سایر کشورهای آمریکای لاتین به‌‌‌‌شدت تحت سیطره‌ی ایالات متحده بودند و همین امر باعث شد او به یکی از منتقدین نظام سرمایه‌داری پسا‌صنعتی غربی تبدیل شود. مارکز در کودکی پیوسته داستان‌هایی را می‌شنید از زندگی و شرایط سخت کارگران در کارخانه‌هایی که آمریکایی‌ها اداره‌ می‌کردند. او بارها در مصاحبه‌ها و زندگی‌نامه‌ی خود گفته بود که در وسط قصه‌های شگفت‌انگیز و اشباح بزرگ شده، زیرا مادربزرگش قصه‌گویی ماهر بوده است. به‌این‌ترتیب نبوغ گابریل گارسیا مارکز در نویسندگی که در کودکی در معرض انواع قصه‌ها، خرافه‌ها، افسانه‌ها و فرهنگ‌وسنن شفاهی قرار داشت، شکل‌ گرفت و او را به بزرگ‌ترین نویسنده‌ی آمریکای لاتین که جایزه‌ی نوبل را برد، تبدیل کرد. او در جایی عنوان کرده بود با خواندن آثار کافکا و فاکنر تصمیم گرفته نویسنده شود. مارکز در آثارش مرگ و زندگی را به‌گونه‌ای به تصویر می‌کشید که غیرقابل تمایز و مبهم به‌نظر می‌رسیدند. شخصیت‌های داستان‌ها نیز در دنیایی مبهم و نامعلوم به تصویر ‌کشیده می‌شدند که به فضایی میانی تعبیر می‌شد، نه در دنیایی واقعی که زندگی و مرگ روزمره در آن اتفاق می‌افتاد. 

ماریو بارگاس یوسا ۲۸ مارس ۱۹۳۶ در شهر آرکیپا در پرو دیده به جهان گشود. او از همان اوان کودکی استعدادش را در ادبیات نشان داد که موجب نگرانی پدرش شد و او را در مدرسه‌ی نظامی ثبت‌نام کرد. اما یوسا علاقه‌ی قلبی خود را دنبال کرد و نویسنده‌ی بزرگی شد. او همچنین یک فعال سیاسی بود و در ۱۹۹۰ در انتخابات ریاست جمهوری پرو شرکت کرد. در دهه‌ی ۱۹۶۰ ادبیات آمریکای لاتین پیشرفت و رشد بسیار سریعی را تجربه می‌کرد که به آن شکوفایی ادبیات آمریکای لاتین گفته می‌شد و ماریو بارگاس یوسا در مرکز این جنبش ادبی قرار داشت. او علاوه‌ بر اینکه در رمان‌نویسی تبحر دارد، در نمایشنامه‌نویسی، مقاله‌نویسی، روزنامه‌نگاری و در نوشتن نقدهای ادبی نیز چیره‌دست است. تحولات اجتماعی موضوع اصلی آثار یوساست که به‌خوبی توانسته آن‌ها را همراه با تجربیات زیسته‌ی خود به رشته‌ی تحریر درآورد. او علاوه بر دریافت جایزه‌ی ادبی نوبل در ۲۰۱۰ به‌خاطر نبوغ و مهارتش در به‌تصویرکشیدن مقاومت، عصیان و شکست‌، جوایز متعدد دیگری را نیز از آن خود نموده است، از جمله جایزه‌ی سروانتس در ۱۹۹۴.

کارلوس فوئنتس رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس، منتقد و دیپلمات مکزیکی در یازدهم نوامبر ۱۹۲۸ در شهر پاناما به دنیا آمد و در پانزدهم مه ۲۰۱۲ در مکزیکوسیتی از دنیا رفت. جامعه و هویت بین‌المللی مکزیک، تبدیل اقتصاد روستایی مکزیک به اقتصاد شهری متوسط، آمیختن واقعیت و فانتزی، انقلاب مکزیک، افسانه‌ها و اساطیر مکزیک، بررسی زیرطبقات فرهنگی دنیای قدیم و جدید با استفاده از کهن‌الگوی یونگ برای پی‌بردن به میراث فرهنگی خود، تأثیر روابط بین‌المللی در فرهنگ مکزیک و بررسی اثرات فرهنگ‌های بیگانه به‌خصوص کشورهای اسپانیایی زبان و آمریکای شما‌لی بر هویت مکزیکی‌ها و…، از مضامین آثارش بودند. فوئنتس به‌خاطر تبحرش در انواع زمینه‌های ادبی یکی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین نویسندگان در میان جوامع ادبی، به‌ویژه در آمریکای لاتین بود. او جاه‌طلبانه‌ترین اثر خود را ترا نوسترا می‌داند که کوشیده آن را شبیه اولیس جمیز جویس بسازد. فوئنتس در آثارش سبک پست‌مدرن را با استفاده از چند راوی به نمایش می‌گذاشت. از آثار او می‌توان به کنستانسیا، ولاد، زندانی لاس لوماس و غیره اشاره کرد.

ایزابل آلنده نویسنده‌ی سبک رئالیسم جادویی پرویی آمریکایی در دوم آگوست ۱۹۴۲ در لیما متولد شد. مسائل سیا‌سی آمریکای جنوبی مضمون اصلی اکثر آثار وی است و همین‌طور تجربیات زیسته‌اش به‌عنوان یک زن در آمریکای لاتین بازتاب گسترده‌ای در کتاب‌هایش دارد. ایزابل آلنده که تحت‌تأثیر جامعه و خانواده‌ای مردسالارانه بود بعدها به یک فمینیست و فعال حقوق زنان تبدیل شد. زمینه‌ساز نویسندگی او نوشتن نامه‌ای به پدربزرگ بیمارش در ۱۹۸۱ بود که منجر به خلق اولین رمانش به نام خانه‌ی ارواح شد. گلبرگ بلند دریا، عاشق ژاپنی، دختر بخت و پائولا نمونه‌هایی از آثار وی هستند.

جدیدترین اثر ایزابل آلنده روح یک زن نام دارد. این کتاب بازتابی از زنانگی است و شیوه‌ی نگارش آن به‌صورت نیمی شرح‌حال و نیم مجادله است و طرح آن از سخنرانی‌اش در کنفرانس زنان در مکزیکوسیتی ریخته شده است. این کتاب ژست و نگرشی فلسفی و خیزشی علیه اختیار و اقتدار مردانه است.

فدریکو گارسیا لورکا شاعر و نمایشنامه‌نویس اسپانیایی است که در پنجم ژوئن ۱۸۹۸ در روستایی از توابع گرانادا به دنیا آمد. لورکا در دوران فعالیت نوزده‌ساله‌اش توانست به شعر و نمایش اسپانیایی جان و روح تازه‌ای بدمد. دوستی نزدیک او با سالوادور دالی و لوئیس بونوئل تأثیر به‌سزایی در نگرش وی و سبک نمایشنامه‌ها و اشعارش داشت. آثار وی نمودی از هنر آوانگارد و سورئالیسم است. اشعارش مرثیه‌هایی شورانگیز، تراژیک و استعاری‌اند. لورکا هرچند هرگز عضو هیچ حزبی نبود، اما گرایش‌های چپی و انقلابی داشت. او در آثارش به مذمت فقر، بی‌عدالتی، استبداد، دیکتاتوری می‌پرداخت. از آثار او می‌توان به ترانه‌های کولی، عروسی خون، مرثیه‌ای برای ایگناسیو سانچز، یرما و.. اشاره کرد. این شاعر و نمایشنامه‌نویس بزرگ اسپانیایی در هجدهم یا نوزدهم آگوست ۱۹۳۶ و در خلال جنگ داخلی اسپانیا به دست نیروهای ملی‌گرا کشته شد.

آریل دورفمن نویسنده و فعال حقوق بشر شیلیایی آمریکایی است که در ۶ مه ۱۹۴۲ در بوئنوس‌آیرس پایتخت آرژانتین متولد شد. نمایشنامه‌ها و رمان‌های آریل دورفمن نیز مانند پابلو نرودا و گابریل گارسیا مارکز متأثر از سنت ادبی و سیا‌سی آمریکای لاتین است. مسائل سیاسی و اجتماعی آمریکای لاتین، هژمونی فرهنگ آمریکایی، جنگ، حقوق بشر و موضوعاتی این‌چنینی از مضامین اصلی کتاب‌های دورفمن هستند. دورفمن از حامیان سالوادور آلنده بود و از ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۳ سمت مشاور فرهنگی او را بر عهده داشت. مرگ و باکره، آلگرو؛ ترانه‌ی زندگی، خانه‌ام آتش گرفته است، از جمله آثار او هستند.

کتاب بیوه‌ها که با نام‌های ناپدیدشدگان و زنان گمشدگان هم در بازار کتاب ایران موجود است درباره‌ی اتفاقاتی است که در کودتای ۱۹۷۳ در دولت نظا‌می پینوشه بر مردان و زنان شیلی رخ می‌دهد، هرچند کشوری که ماجراهای داستان در آن به‌وقوع می‌پیوندد شیلی نیست و اصلا نامی ندارد. داستان مردانی که به‌شکل مرموزی ربوده و به قتل می‌رسند و زنانی که بیوه می‌شوند.

کارلوس روئیث ثافون نویسنده‌ی پرفروش معاصر اسپانیایی بود که در ۲۵ سپتامبر ۱۹۶۴ در شهر بارسلونا به دنیا آمد و در ۵۵سالگی به‌علت بیماری از دنیا رفت. ثافون پرخواننده‌ترین نویسنده‌ی اسپانیایی از زمان سروانتس بود. ثافون کار خود را به‌عنوان نویسنده در ۱۹۹۳ با نوشتن کتاب برای کودکان و نوجوانان آغاز کرد و رفته‌رفته خود را به‌عنوان رمان‌نویس بزرگسال به مخاطبانش معرفی کرد. ثافون علاوه بر رمان‌نویسی فیلم‌نامه نیز می‌نوشت و زمانی که در کالیفرنیا زندگی می‌کرد، مدتی را به‌عنوان فیلم‌نامه‌نویس در هالیوود مشغول به کار بود. ازاین‌رو به‌خوبی می‌توان تأثیر سینما را در آثارش دید. روئیث ثافون با بهره‌گیری از سبک و شیوه‌ی روایی نویسندگان بزرگ و آثار کلاسیک قرن نوزدهم و بیستم، سبک و قلم منحصربه‌فردی را ابداع کرده بود که آثارش را به پرفروش‌ترین و خود را به پرخواننده‌ترین نویسندگان چند دهه‌ی اخیر تبدیل کرده بود.

خورخه لوئیس بورخس نویسنده، شاعر و مقاله‌نویس آرژانتینی بود که در ۲۴ آگوست ۱۸۹۹ در بوئنوس‌آیرس متولد شد و در ۱۴ ژوئن ۱۹۸۶ درگذشت. بورخس که یک نویسنده‌ی سبک پست‌مدرن بود با تلفیق ژانرهای مختلف در نوشته‌هایش تأثیر عمیقی بر روی ادبیات داستانی به جا گذاشت. او خود متأثر از نویسندگان بزرگی چون ادگار آلن پو و فرانتس کافکا بود، اما در داستان‌هایش با درآمیختن ادبیات و ژانرهای غیرادبی، ژانری پویا و زنده خلق می‌کرد. بورخس تقریبا تا ۱۹۶۱ نویسنده‌ی ناشناسی بود تا اینکه در اوایل دهه‌ی شصت‌سالگی جایزه‌ی بین‌المللی پریکس فورمنتور را دریافت کرد، جایزه‌ای که افتخارش نصیب ساموئل بکت نمایشنامه‌نویس ایرلندی نیز شده بود. بخشی از محبوبیت بورخس در سطح جهانی به اطلاعات و علم و دانش او برمی‌گردد، چنانچه به‌وضوح می‌توان نمودِ آن را در به‌کارگیری صناعات ادبی متعدد در آثارش از فرهنگ‌ها و تمدن‌های سراسر جهان دید. شهرت بورخس بیشتر برای نگاشتن داستان‌های کوتاه بود. کتاب ویرانه‌های مدور، کتاب موجودات خیالی، کتاب داستان‌ها و کتابخانه‌ی بابل از جمله آثار وی هستند.

خاویر (خابیر) ماریاس مترجم و نویسنده‌ی اسپانیایی در ۲۰ سپتامبر ۱۹۵۱ متولد شد و در ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۲ از دنیا رفت. او به‌قدری شیفته‌ی نویسندگی بود که در چهارده‌سالگی برای نوشتن اولین رما‌نش از خانه گریخت و به پاریس نزد عمویش رفت. مضمون همیشگی رمان‌های ماریاس اسرار و خیانت بود که احتمالا به‌خاطر تجربه‌ی پدرش از خیانتِ بهترین دوستش در طول جنگ داخلی به وی نشئت می‌گیرد. او همچنین در داستان‌هایش نیم‌نگاهی به روابط میان زن و مرد و دوران پیری انسان‌ها دارد. شخصیت‌های اصلی داستان‌هایش نیز عمدتا مترجم یا مفسر هستند. شاید دلیلش این باشد که یک مترجم چیره‌دست بود و اعتقاد داشت مترجم‌بودن برای نویسنده یک کارگاه آموزشی فوق‌العاده است.

کامیلو خوسه سلا نویسنده‌ی اسپانیایی و برنده‌ی جایزه‌ی‌ نوبل در ۱۱ مه ۱۹۱۶ دیده به جهان گشود و در ۱۷ ژانویه‌ی ۲۰۰۲ از دنیا رفت. از او به‌عنوان نویسنده‌ای که جان تازه‌ای به ادبیات اسپانیا بخشید یاد می‌شود. از ویژگی‌های نوشته‌های خوسه سلا نوع‌آوری و تجربه‌آزمایی در قالب و محتواست. او را همچنین بنیان‌گذار شیوه‌ی روایی تِرِمندیسمو می‌دانند. سبکی در داستان‌نویسی که بر شدت خشونت و صحنه‌های تیره و گروتسکی تمرکز دارد. از آثار وی می‌توان به کتاب کندو، خانم کالدول با پسرش صحبت می‌کند و… اشاره کرد.

رمان خانواده‌ی پاسکال دوآرته اولین اثر خوسه سلا است که پایه‌گذار شهرت وی در اروپا شد. رمانی در قالب سنتی که هم نظر مخاطبان عام را برانگیخت و هم منتقدین را. خوسه سلا در این کتاب جامعه و مردمی را مملو از خشونت، سیاهی، فقر و فلاکت و غم و اندوه به‌تصویر کشیده است. سمبل و نماد چنین جامعه‌ای نیز پاسکال دوآرته شخصیت اصلی کتاب است.

خوان رامون خیمنس شاعر و منتقد اسپانیایی است که در ۲۴ دسامبر ۱۸۸۱ به دنیا آمد و در ۲۹ مه ۱۹۵۸ درگذشت. سبک خیمنس در شعر ابتدا متأثر از سبک سمبولیسم فرانسوی بود، اما رفته‌رفته علاقه‌اش را به شعر عریان نشان داد، شعری که رها از هرگونه قیدوبند و قالب مشخص و تعریف‌شده‌ای بود. او در سال ۱۹۵۶ موفق به کسب جایزه‌ی نوبل شد.

کتاب شعر من و پلاترو مجموعه‌ای از اشعار او به نثر است که در ۱۹۱۴ منتشر شد. خیمنس در این کتاب زادگاهش را به‌تصویر کشیده است. شعری نثرگونه از رابطه‌ی یک نویسنده و الاغ کوچکش به نام پلاترو.