معرفی بهترین کتاب های داستان کوتاه معروف ادبیات جهان

 آنتوان پاولوویچ چخوف (۱۹۰۴ – ۱۸۶۰) داستان‌نویس و نمایش‌نامه‌نویس بزرگ روس است که به عقیده بسیاری از نویسندگان و منتقدان او مهم‌ترین نویسنده داستان کوتاه ادبی است. کتاب «بهترین داستان‌های کوتاه چخوف» شامل سی و چهار داستان کوتاه است که چخوف آن‌ها را در ۲۴ سالگی تا سال پایانی زندگی‌اش نوشته. چخوف با اینکه ۴۴ سال بیشتر زندگی نکرد اما در طول زندگی کوتاه خود تاثیرات شگرفی بر داستان‌نویسی و نمایشنامه نویسی گذاشت.

کتاب «نه داستان» مجموعه‌ای از نه داستان‌ کوتاه جروم دیوید سلینجر، نویسنده معاصر آمریکایی است که احتمالا نام رمان معروف او، ناطوردشت، به گوشتان خورده‌است.

این کتاب پیشتر با عنوان «دلتنگی‌های نقاش خیابان چهل و هشتم» منتشر شده بود، این نام را مترجم برای کتاب و همچنین برای داستان هشتم، با عنوان اصلی «…..دودومیه اسمیت»، انتخاب کرده‌بود.

به تازگی ترجمه تازه‌ای از این کتاب توسط کاوه میر عباسی در نشر ماهی منتشر شده است. با نگاه کلی به کتاب می‌توان به وجود عناصر محوری  مشترک در داستان ها پی برد. مساله جنگ و تاثیرات مخرب آن یکی از مفاهیمی است که در تمام داستان‌ها دیده می‌شود، در برخی پررنگ‌تر و در برخی دیگر کمرنگ‌تر. مثلا در داستان ششم، تقدیم به ازمه با عشق و نکبت، این موضوع نقش محوری دارد. راوی داستان یک نظامی آمریکایی است که از حضور خود در جنگ می‌گوید. او با دختر جوانی به نام ازمه ملاقاتی داشته که پس از شش سال به جشن عروسی‌اش دعوت شده است . او حالا می‌خواهد چند مطلب افشاگرانه درباره عروس بنویسد.

در باقی داستان‌ها نیز نشانه‌های کوچک و بزرگی از جنگ و اثرات آن می‌بینیم که ناشی از حضور سلینجر در جنگ جهانی دوم و درک اثرات مخرب آن است.

یادداشت‌های یک پزشک جوان مجموعه داستان‌هایی از میخاییل بولگاکوف نویسنده‌ی بزرگ ضد کمونیسم روس است.

حرفه‌ی اصلی بولگاکف پزشکی بود. او در اواخر سپتامبر سال ۱۹۱۶ به اتفاق همسرش، تاتیانا لاپّا، راهی بیمارستان قصبه‌ی دورافتاده‌ی نیکولسکویه در ایالت اسمولنسک شد. خاطرات این دوره از زندگی و کار پزشکی او در مجموعه‌ی داستان‌های کتاب حاضر بازتاب یافته است.

داستان‌های این مجموعه در زمان زندگی بولگاکوف به‌صورت جداگانه در نشریات به چاپ می‌رسیدند و البته اکثر آن‌ها دارای عنوان فرعی یادداشت‌های یک پزشک جوان بودند. بولگاکوف در سال‌های بعد نیز در نامه‌هایش از قصد خود برای تنظیم اثری با همین عنوان سخن گفته بود، ولی این کار را انجام نداد. ناهماهنگی‌هایی هم که ممکن است در داستان‌ها به چشم بخورد از همین مسئله ناشی می‌شود.

یادداشت‌های یک پزشک جوان براساس واقعیت نوشته شده و بولگاکوف تقریباً همه‌ی رویدادهای توصیف‌شده در داستان‌ها را شخصاً تجربه کرده و از سر گذرانده بود.

پژوهشگران براساس اسناد و مدارک و به‌ویژه با استناد به خاطرات همسر اول نویسنده، بسیاری از شباهت‌های موجود میان داستان‌ها و زندگی واقعی بولگاکوف را مشخص کرده‌اند که در کتاب به صورت زیرنویس به آن‌ها اشاره شده است. از این شباهت‌ها به‌راحتی می‌توان نتیجه گرفت که بولگاکوف به‌هیچ‌وجه در شرح خدمات پزشکی خود در کتاب غلو نکرده و واقعا وقت و دانش و نیروی خود را از جان و دل در خدمت بیماران گذاشته بود.

 آلیس مونرو نویسنده کانادایی و برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۳ است. کتاب «زندگی عزیز» مجموعه‌ای از چهارده داستان کوتاه او است که در آن با آدم‌های معمولی و زندگی‌های معمولی روبرو می‌شویم، آدم‌هایی که از فرط عادی بون انتظار نداریم که در قصه‌ها ببینیم‌شان. مونرو در داستان‌هایش ما را درجریان واقعیت زندگی شخصیت‌ها قرار می‌دهد و خودِ زندگی را توصیف می‌کند، زندگی‌‌ای که نمی‌توان‌ آن را خلاصه کرد یا بخش‌هایی از آن را حذف کرد تا خوشایندتر شود.

 مونرو نویسنده داستان کوتاه با سبک ساده است. داستان‌های او چند لایه نیستند و او منظورش را بدون پیچیدگی به خواننده می‌رساند.

آلیس مونرو «استاد داستان کوتاه معاصر» لقب گرفته و از نظر منتقدان جامعه کتابخوان را با داستان کوتاه آشتی داده‌است. پس لذت خواندن این کتاب را از دست ندهید.

کتاب دیدن دختر صددرصد دل‌خواه در صبح زیبای ماه آوریل نوشته هاروکی موراکامی، نویسنده ژاپنی است که با ترجمه محمد مرادی منتشر شده است. دیدن دختر صد در صد دلخواه در یک صبح زیبای ماه آوریل شامل ۷ داستان از موراکامی است که شش داستان آن از مجموعه بید نابینا و زن خفته و داستان دیگر از مجموعه فیل ناپدید می‌شود انتخاب شده است.

«بید نابینا، زن خفته»، «سال اسپاگتی»، «میمون شیناگاوا»، «قلوه سنگی که هر روز جابه‌جا می‌شود»، «دیدن دختر صددرصد دلخواه در صبح زیبای آوریل»، «اسفرود بی دم» و «مرد یخی» عناوین داستان‌های‌ این کتاب است که اغلب حول محور یک زن و مرور کوتاه زندگی او نوشته شده‌ است. استفاده از کلمات ساده و تاثیرگذار در کنار وجود اسامی شرقی و توصیف زندگی شرقی در برخی داستان‌ها همراه با بازی با کلمات و دیالوگ‌های کوتاه و تاثیرگذار شخصیت‌های داستان، بر جذابیت کتاب افزوده است.

 «کافه پاریس» یکی از مجموعه داستان‌های کوتاه از نویسنده‌های بزرگ جهان است که تنوع داستانی بسیار خوبی دارد، هجده داستان از چهارده نویسنده. داستان‌هایی ازنویسنده‌های مشهور قرن نوزدهم تا قرن قرن بیست‌یکم، از ادگار آلن پو و نیکلای گوگول که بنیانگذاران ژانر داستان کوتاه در اوایل قرن نوزدهم هستند تا عزیز نسین که یکی از مشهورترین طنزنویسان معاصر ترکیه است. آلبر کامو، لئون تولستوی، فئودور داستایوفسکی و گی دو موپاسان از دیگر نویسنده‌هایی هستند که داستان‌هایشان را در این کتاب می‌خوانیم.

کتاب کاش کسی جایی منتظرم باشد مجموعه‌ای است از داستان‌هایی تاثیرگذار و در عین حال کوتاه از آنا گاوالدا که با خواندن هرشب یکی از آن‌ها می‌توانیم با حس خوب بخوابیم. در هر کدام از این داستان‌ها شاهد جزئیاتی از زندگی شخصیت‌ها هستیم، جزئیاتی که به راحتی از کنارشان رد می‌شویم و اهمیتی برایمان ندارد، اما نویسنده با عشق و علاقه، مسائل به ظاهر ساده را به شیوه‌ای بیان می‌کند که این حس به خواننده منتقل می‌شود که چه ساده می‌توان عشق را به اطرافیان هدیه داد و عاشقانه زندگی کرد.

لحن کتاب کاش کسی جایی منتظرم باشد بسیار ساده و صمیمی و در عین حال عاشقانه است و هنگام خواندن آن حس می‌کنیم با یکی از دوستان نزدیک‌مان در حال صحبت هستیم، منتقد مجله ماریان درباره‌ی سبک آنا گاوالدا می‌نویسد: «نقطه قوت آنا گاوالدا در این است که همان‌گونه که آدمی سخن می‌گوید، می‌نویسد و این ویژگی کیفیت کار را تضمین می‌کند… کلام مکتوب از کلام شفاهی پیشی نمی‌گیرد، از آن عقب نمی‌ماند، آن را دو چندان نمی‌نمایاند، بلکه به سادگی جایگزین آن می‌شود».

کتاب کاش کسی جایی منتظرم باشد که اولین مجموعه‌ی آنا گاوالدا است، پس از انتشار تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های فرانسه شده و به ۲۷ زبان ترجمه و سال ۲۰۰۰ برنده‌ی جایزه‌ی رادیو تلویزیون لوکزامبورگ لر شد. البته این کتاب در ایران هم با استقبال زیادی روبه‌رو شده و توسط مترجمان متفاوتی منتشر شده است.

مارسل امه نویسنده مشهور فرانسوی است که آثارش در یهترین‌های ادبیات فرانسه قرار می‌گیرد. کتاب «دیوار گذر» پنجمین مجموعه داستان این نویسنده است که شامل پنج داستان با نام‌های دیوار گذر، کارت، حکم، ضرب المثل و چکمه‌های هفت فرسخی ‌است. داستان‌های این کتاب در فرانسه تحت اشغال در جنگ جهانی دوم روایت می‌شوند اما فضایی فانتزی دارند.

کتاب مترجم دردها مجموعه داستانی از نویسنده هندی – آمریکایی معاصر، جومپا لاهیری است. این کتاب با ترجمهٔ امیرمهدی حقیقت در نشر ماهی چاپ شده است. لاهیری دکترای ادبیات تطبیقی و مطالعات رنسانس از دانشگاه بوستون دارد. این مجموعه داستان که اولین اثر لاهیری است برندهٔ جایزهٔ پولیتزر ادبی سال ۲۰۰۰ شده و داستان‌های آن قبلاً در بسیاری از نشریات معتبر ادبی از جمله هاروارد ریویو، سَلَمَندر، اَگنی ریویو و نیویورکر به چاپ رسیده‌اند. 

دریافت جایزهٔ بهترین کتاب اول نیویورکر، جایزهٔ پن همینگوی، جایزهٔ کتاب برگزیدهٔ پابلیشِرز ویکلی، جایزهٔ آدیسن مت‌کاف از آکادمی هنر و ادبیات آمریکا، جایزهٔ کتاب برگزیدهٔ نیویورک تایمز، جایزهٔ اُ. هنری و نامزدی جایزهٔ لوس‌آنجلس تایمز از دیگر افتخارات این نویسندهٔ سی‌و‌هشت‌سالهٔ هندی برای همین کتاب است. نگاه دقیق به جزئیات و زندگی، سبک ساده نوشتار و فرایند توصیف دقیق شخصیت‌ها و تاثیرگذاری مستقیمی که نوع نگاه انسانی‌ لاهیری بر قلب خواننده می‌گذارد، از ویژگی‌های منحصربه‌فرد داستان‌های او است.

کتاب «خوبی خدا» را که می‌خوانی انگار نشسته‌ای تا به قصه نه نفر با سلیقه و فرهنگ متفاوت گوش بدهی. یک سرخپوست، یک ژاپنی، یک سیاهپوست، یک هندی، یک بوسنیایی و چند سفیدپوست که همگی از نویسندگان شاخص ادبیات امروز آمریکا هستند و با تمام تفاوت‌هایی که در سبک داستان‌ نویسی‌شان وجود دارد، در یک چیز به هم شباهت دارند، قصه‌گویی به زبان ساده. نه داستان این مجموعه، که ازداستان‌های منتشر شده در نشریات ادبی آمریکا در شش سال گذشته برگزیده شده‌اند، به این ترتیب هستند:

چیزی که گرو می‌گذاری پس می‌گیرم/ شرمن الکسی

زنبورها؛ بخش اول/ الکساندر همن

شیرینی عسلی/ هاروکی موراکامی

فلامینگو/ الیزابت کمپر فرنچ

خوبی خدا/ مارجوری کمپر

جناب آقای رییس جمهور / گیب هادسون

تعمیرکار/ پرسیوال اورت

کارم داشتی زنگ بزن/ ریموند کارور

جهنم- بهشت/ جومپا لاهیری

 اسم ادبیات روسیه که می‌آید به یاد چخوف و داستایوفسکی و تولستوی می‌افتیم. ادبیات کلاسیک روسیه برایمان آشناست، اما ادبیات و نویسندگان معاصر روس را، با وجود آثار درخشانشان، کمتر می‌شناسیم. کتاب «رفتیم بیرون سیگار بکشیم، هفده سال طول کشید» مجموعه‌ی نه داستان کوتاه از هفت نویسنده معاصر روس است. قبل از هر داستان معرفی کوتاهی از نویسنده و آثارش را می‌خوانیم، این آشنایی کوتاه با زندگی نویسنده کمک می‌کند تا بیشتر با فضای داستان‌ها همراه شویم.

دینا روبینا، لودمیلا اولیتسکایا، لودمیلا پتروشفسکایا، آندری گلاسیموف، ویکتور پلوین، میخاییل یلیزاروف و زاخار پریلپین هفت نویسنده‌ای هستند که داستان‌هایشان را در این کتاب می‌خوانیم، داستان‌هایی که حال و هوای نزدیکی به یکدیگر دارند. همان فضای تیره و تار همیشگی ادبیات روس و قهرمانانی از لایه‌هایی از جامعه که انگار پیش از این نمی‌توانستند صدایشان را به گوش کسی برسانند.

«دوست بازیافته» داستانی نوشته فرد اولمن، نویسنده و نقاش آلمانی درباره رابطه پرفراز و نشیب دو دوست به نام‌های هانس و کنراد در زمان حکومت نازی‌ها است.

کتاب دوست بازیافته داستانی کوتاه است که می‌توانید در یک روز به راحتی آن را بخوانید. اگر می‌خواهید کتابی بخوانید که در پایانش دهانتان از تعجب و شگفتی باز بماند، این داستان برای شماست. همچنین اگر شک دارید که سیاست و جنگ می تواند بر دوستی‌ها و روابط شخصی و حتی عاطفی آدم‌ها تاثیر گذارد، این کتاب را حتما بخوانید.

کتاب الکترونیکی «کافه زیر دریا» نوشته‌ی استفانو بنی با ترجمه‌ی رضا قیصریه در انتشارات کتاب خورشید چاپ شده است. کافه زیر دریا، که اولین اثر ترجمه‌شده از بنّی به زبان فارسی است، شامل داستان‌هایی است متفاوت و در سبک‌های گوناگون و آمیخته با طنزی خاص و نادر، که در آنها رد پای نویسندگانی چون هرمان ملویل، ادگار آلن پو، آگاتا کریستی، چارلز بوکوفسکی و برخی نویسندگان روس و فرانسوی پیداست.

 دوره پنج جلدی «بهترین داستان‌های جهان» را احمد گلشیری به فارسی ترجمه کرده‌است. او تلاش کرده تا از همه نویسندگان مطرح و صاحب سبک قرن‌های نوزدهم تا بیست و یکم داستان‌هایی را در این مجموعه بگنجاند. سلیقه خوب مترجم در انتخاب نویسنده‌ها و داستان‌ها و ترجمه روان او باعث شده که مجموعه‌ای جذاب و خواندنی از بهترین داستان‌های کوتاه جهان در اختیار ما قرار بگیرد. این مجموعه ویژگی مثبت دیگری هم دارد، در ابتدای هر داستان شرح حال کوتاهی از نویسنده و آثارش نوشته شده‌است که هم اطلاعات خوبی به ما می‌دهد و هم به درک بهتر داستان کمک می‌کند.

جلد اول این مجموعه به سنت‌گراها و استادان کهن تعلق دارد، نویسندگانی چون تولستوی، گوگول، چخوف و ناتانیل هاثورن. در جلد دوم و سوم آثار نویسندگان دوران طلایی قرن‌های نوزدهم و بیستم را می‌خوانیم. نویسندگانی چون سامرست موام، جک لندن، گراهام گرین و فرانک اوکانر. در جلد دوم آثاری از دو نویسنده ایرانی یعنی بزرگ علوی و محمد علی جمالزاده نیز دیده می‌شود.

جلد چهارم به آثار سنت ستیزان یا مدرنیست‌هایی چون آلبر کامو، ارنست همینگوی، فرانتس کافکا و ویرجینیا وولف اختصاص داده شده‌است.  در جلد آخر یعنی جلد پنجم آثا نویسندگان پسامدرنیست مطرح می‌شود، نویسندگانی چون هاروکی موراکامی، گابریل گارسیا مارکز وریچارد براتیگان.

دسته بندی نویسنده‌ها بر اساس سبک داستان‌نویسی‌شان که توسط احمد گلشیری انجام شده است، به ما کمک می‌کند تا سبک‌های مختلف را به لحاظ تاریخی و ویژگی‌های فرهنگی اجتماعی‌شان بشناسیم. این مجموعه کاملی است که با خواندن آن با بسیاری از نویسنده‌های مشهور جهان و سبک داستان نویسی‌شان آشنا می‌شویم.

 مجموعه چهار جلدی «چند داستان کوتاه همراه با تحلیل» با ترجمه و تحلیل شادمان شکروی منتشر شده است. در هر جلد از این مجموعه تعدادی از بهترین داستان‌های کوتاه جهان قرار گرفته‌است. بعد از هر داستان تحلیلی درباره آن آمده است که شامل نکاتی است به درک بهتر اثر کمک‌ می‌کند. به گفته مترجم در پیشگفتار کتاب، برخی از نکات مستقیم به داستان مربوطند و برخی غیر مستقیم. نکات غیرمستقیم در واقع راجع به زندگی نویسنده، فضای فکری‌ و شیوه نویسندگی او است که بیشتر برای خوانندگانی است که به تازگی با آثار نویسنده آشنا شده‌اند، اما‌ در مواردی به کار خوانندگان حرفه‌ای هم می‌آید.

در جلد اول این مجموعه داستان‌هایی از کازوئو ایشی‌گورو، ارنست همینگوی، ویلیام سارویان و ایساک بابل می‌خوانیم.

کتاب سردسته‌ ها اولین کتاب ماریو بارگاس یوسا، نویسنده برنده جایزه نوبل ادبیات، شامل چند داستان کوتاه است که با ترجمه آرش سرکوهی در نشر چشمه به چاپ رسیده است.

این اثر، با چند داستان کوتاهش، اولین کتابی است که از ماریو بارگاس یوسا در سال ۱۹۵۹ و در سن بیست و سه سالگی منتشر شده است. اما داستان‌های این کتاب از این جهت حائز اهمیتند که هم بازتابی از دغدغه‌های همیشگی او یعنی قدرت، خشونت، دوستی و همبستگی است و هم بسیاری از قهرمان‌های این داستان‌ها در کتاب‌های بعدی او حضور پیدا می‌کنند. 

سردسته‌ ها، کرجی، برادر کوچک، یکشنبه، ملاقاتی و پدر بزرگ نام داستان‌های این مجموعه است. 

کتاب مادربزرگت رو از اینجا ببر! ۱۱ داستان را در بردارد. این کتاب، براساس زندگی و تجربه‌های شخصی‌ دیوید سداریس نوشته شده است.

نویسنده‌ی این کتاب، دیوید سداریس، یکی از مشهورترین طنزنویسان معاصر امریکا است. کتاب‌های او تیراژ میلیونی دارند و جوایز زیادی دریافت کرده‌اند. این نویسنده، با مجلاتی مثل نیویورکر هم همکاری دارد و مقالات طنز بسیاری برای‌شان تألیف کرده. پیش‌تر کتاب «بالاخره یه روزی قشنگ حرف می‌زنم» از او وارد بازار کتاب ایران شده است. خواندن این کتاب برای دوستداران ادبیات داستانی و داستان کوتاه طنز لذت‌بخش خواهد بود.