معرفی رمان‌های ایرانی پرطرفدار

یک عاشقانه‌ آرام، درست همانند نامش است. آرام و آرامش‌بخش. نادر ابراهیمی این کتاب را از زبان مرد مبارز گیلکی نوشته است که همراه با همسر انقلابی‌اش، عسل، زندگی خانه‌به دوشی دارند. مرد که سخت در تلاش است اجازه ندهد زندگی‌شان شکل و روالی روزمره به خود بگیرد، نامه‌های عاشقانه‌ای برای همسرش می‌نویسد. نویسنده به خوبی موفق شده است تا کتابش را به شکل رمان – شعر بنویسد. سبکی که پرداختن به آن کار هرکسی نیست. اما همین که جوانان و بسیاری از مخاطبان، بخش‌های مختلف این کتاب را زمزمه می‌کنند، گواه موفق بودن نویسنده است.

سمفونی مردگان، یکی از مهم‌ترین رمان های پرطرفدار و معاصر ایرانی، از یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان ایرانی، عباس معروفی است. سمفونی مردگان داستان زندگی یک خانواده‌ی ثروتمند و سنتی است که در اردبیل زندگی می‌کنند. داستان زندگی آن‌ها در سال‌های پایانی سلطنت رضاشاه رخ می‌دهد و آنان در حال گذار از سوی سنت به مدرنیته هستند. اما اعضای خانواده، گرفتار مشکلات غریبی می‌شوند. از میان چهار فرزند این خانواده، اورهان، پسر موردعلاقه‌ پدر است. چراکه مانند او فکر می‌کند و امید پدر برای ادامه دادن کسب و کارشان است. یوسف، پسری دیگری است که در خانه، فلج افتاده است و توانایی انجام هیچ کاری را ندارد.

اما آیدین و آیدا، دوقلوهایی هستند که برای این خانواده نمادهای دردسر هستند. آیدا ازدواج می‌کند اما روی خوشی را در زندگی نمی‌بیند و آیدین، که دوست دارد شعر بخواند، کتاب بخواند و پیشرفت کند، مرتب مورد غضب پدرش قرار می‌گیرد…

سمفونی مردگان در سال ۲۰۰۱ جایزه‌ بنیاد ادبی فلسفی سورکامپ را از آن خود کرد و در سال ۲۰۰۲ جایزه‌ بنیاد ادبی اشتفان تسوایک را به دست آورد. این اثر به زبان‌های مختلف نیز ترجمه شده است.  

دایی جان ناپلئون، داستان جاودانه‌ی ایرج پزشک‌زاد است که با کمک سریالی که ناصر تقوایی از روی آن ساخت، موفقیتش چندبرابر هم شد. دایی جان ناپلئون، ماجرای یک خانواده‌ ایرانی است که با هم در یک باغ بزرگ زندگی می‌کنند و مشکلاتی دارند. راوی کتاب، پسر نوجوانی به نام سعید است که عاشق دختر دایی جان، لیلی شده است. اما راهی که برای وصال لیلی باید طی کند، راهی دراز و سراسر مشکل است. دایی جان که مردی صاف و ساده است، از انگلیسی‌ها نفرت دارد و همه‌چیز را به گردن انگلیسی‌ها می‌اندازد. همین توهم توطئه‌ او باعث شده است که مشکلات خیلی زیادی برای اعضای این خانواده رخ دهد. 

سعید، با بازی سعید کنگرانی، راوی این داستان است و ماجراها را از منظر چشم خودش روایت می‌کند. او کتابش را با این جمله آغاز کرده است و کاری کرده که تمام مردم ایران، این جمله را به خاطر بسپارند: من یک روز گرم تابستان، دقیقاً یک سیزده مرداد، حدود ساعت سه و ربع کم بعد از ظهر عاشق شدم… 

سریالی که ناصر تقوایی از روی این اثر ساخت، با بازی غلامحسین نقشینه در نقش دایی جان، پرویز قنی‌زاده در نقش مش قاسم، خدمتکار دایی جان و پرویز صیاد در نقش اسدالله میرزا، بسیار محبوب است. البته جالب است بدانید که انتشار کتاب دایی جان ناپلئون سال‌ها در ایران ممنوع بود و بسیاری از طرف‌داران این داستان، آن را از روی سریالش می‌شناسند.

آبنبات هل‌دار داستانی طنز نوشته مهرداد صدقی است. داستانی که از دوران جنگ می‌گوید و به خوبی، زندگی و پویا بودن زندگی را نشان داده است. راوی داستان، محسن، پسری اهل بجنورد است که همراه با مادربزرگش، زندگی می‌کند. او به تازگی برادرش را بدرقه جبهه کرده است اما این‌ها سبب نشده تا او روحیه خودش را ببازد. او همچنان می‌خندد و ماجراهایی خنده‌دار می‌آفریند. از دورانی می‌گوید که بانگ جنگ و کشتار بلند بود اما زندگی صدایی رساتر و پیرروز داشت. ماجراهای محسن از روزهایی‌ است که انسان‌ها به کمک چیزهای ساده شادی می‎آفریدند و کارهای ساده را به ماجراجویی‌هایی بزرگ بدل می‌کردند.

چشم‌هایش، نوشته‌ بزرگ علوی، از پدران داستان‌نویسی مدرن فارسی است. این رمان را باید یکی از رمان‌های مهم ادبیات معاصر ایرانی دانست که مرکزیتش، یک زن ایرانی است با تمام احساسات و عواطفش. استاد ماکان که برای مبارزه با رژیم شاه در تبعید از دنیا رفته است، نقاشی از خود به جا گذاشته است. نقاشی از چشم‌های یک زن مرموز. راوی داستان، که نمایشگاهی از آثار استاد برگزار کرده است، سخت در تلاش است تا راز این چشم‌ها را دریابد. 

این کتاب را می‌توان هم به چشم عاشقانه‌ای دلنشین دید و هم به عنوان یک اثر اعتراضی و سیاسی. این کتاب را بخوانید و بگویید به نظرتان درباره‌ی زندگی کمال‌الملک نوشته شده است یا تقی ارانی؟

سالتو، رمانی از مهدی افروزمنش است که شاید خیلی‌ها، آن را با اثر تلویزیونی اقتباس‌ شده از آن، فیلم یاغی بشناسند. داستان درباره‌ جوانی شانزده‌ساله به نام سیاوش است که در یکی از محلات جنوب شهر تهران زندگی می‌کند. او که تمام زندگی خودش را در کشتی گرفتن خلاصه کرده است، با دو نفر به نام‌های سیا و نادر آشنا می‌شود. آن‌ها هم اهل کشتی گرفتن هستند. نادر و سیا به او قول کمک می‌دهند اما هرکدام خواسته‌ها و اهداف خاص خودشان را از این پیشنهاد کمک دارند…

محمد کارت، سریال یاغی را با اقتباس از این رمان با بازی پارسا پیروزفر، طناز طباطبایی، نیکی کریمی، امیر جعفری، فرهاد اصلانی، علی شادمان و آبان عسکری ساخت و آن را از طریق پلتفرم پخش شبکه خانگی برای نمایش گذاشت. 

بوف کور صادق هدایت، یکی از مهم‌ترین داستان‌های ادبی معاصر ایرانی است و در فهرست بیست کتاب شاهکار قرن بیستم میلادی قرار دارد. داستان کتاب داستان زندگی پیرمردی است که روی قلمدان، نقاشی زنی اثیری با شاخه نیلوفری در دست را می‌کشد و روزی از سوراخی در خانه‌اش، همان تصویری را می‌بیند که نقاشی می‌کشیده. اما دیدن این تصویر همان و عاشق چشمان زن توی تصویر شدن، همان. این داستان آنقدر تاثیرگذار بود که از مهم‌ترین داستان‌های ادبیات مدرن ایران به شمار می‌آید. 

صادق هدایت داستان را به سبک سورئال، از زبان راوی پیری نوشته است که گرفتار توهم‌هایی است. اما سوال مهم اینجاست که واقعیت کدام است؟ آن چیزی که در دنیا رخ می‌دهد و یا آن چیزی که در اندیشه‌های ما جریان دارد و اتفاق می‌افتد؟ این کتاب توانست مایه‌ الهام هنرمندانی شود تا فیلم‌هایی با اقتباس از این اثر بسازند. مهم‌ترین آن‌ها شاید فیلم هامون، از داریوش مهرجویی باشد. علاوه بر این، عباس معروفی را بر آن داشت تا کتاب پیکر فرهاد را از زبان زن اثیری داستان بوف کور، بنویسد. یا آنطور که خودش می‌گوید: «زن قلمدان بوف کور روایت می‌کرد و من فقط واسطه بودم تا این شکل غریزی به‌ دور از خرد بروز کند.»

شوهر آهو خانم نوشته علی محمد افغانی، یکی دیگر از رمان های پرطرفدار ایرانی است. این کتاب روایتی از ماجرای زندگی سید میران، همسرش آهو خانم و زنی به هما است. زندگی که در چرخه‌ی باطل مردسالاری گرفتار شده است و رو به نابودی می‌رود. سید میران که مردی سنتی، نانوا و رئیس صنف نانوایان است، با آهو خانم ازدواج کرده است و زندگی به ظاهر خوبی دارد. همسری مطیع و چهار فرزند. اما زمانی که با هما آشنا می‌شود، تصمیم می‌گیرد کار خیری برایش بکند و کم‌کم این کار خیر، دامن خودش را می‌گیرد. 

علی محمد افغانی، نوشتن این داستان را زمانی آغاز کرد که در زندان بود. او چنان در زندگی شخصیت‌هایش غرق می‌شد که زندگی و کارهایش را فراموش می‌کرد. البته این کار او تحسین نویسندگان و منتقدان بسیاری را نیز به همراه داشت. 

دختر موشرابی، داستانی از دل تاریخ است. اگر تاریخ را دوست دارید و بیشتر از تاریخ به قصه‌های نهفته درون آن علاقه دارید، درست آمده‌اید. محمد حسین‌زاده در این کتاب به سراغ تاریخ رفته است و وقایع مهم تاریخی را از دوران قاجار تا ایران مدرن بررسی کرده است و به نقش زنان در این میان پرداخته است. نقشی که یک روز، پرچمدار تغییرات بزرگ ایران بوده است و روزی دیگر، قربانی همان تغییرات بزرگ. گاهی فریب سادگیشان را خوردند و گاهی نیز دیگران، زندگی‌هایشان را به بازی گرفتند.

خیال ماندنت را دوست دارم، داستانی عاشقانه نوشته‌ مائده فلاح است. داستان درباره‌ زندگی دختری به نام آرام است که برخلاف اسمش، شخصیتی ناآرام دارد. او بی‌پروا است و همین بی‌پروایی به تازگی سبب شده تا رابطه‌اش با نامزدش، وحید، بهم بخورد. حالا که مدتی از این رابطه و پایان آن گذشته است، دوست وحید، مازیار در تلاش است تا به آرام نزدیک شود و شخصیت ناآرام او را رام خود کند.

مظفر سالاری در کتاب رویای نیمه شب به سراغ موضوعی رفته است که دغدغه بسیاری از جوانان است. عشق و موانع وصال. اما در این داستان، موانع شکل و شمایل دیگری به خود می‌گیرند. هاشم که همراه پدربزرگش زندگی می‌کند، دل به دختر دوست پدربزرگ، ریحانه می‌بنند. اما وصال آن‌ها نه تنها سخت بلکه غیرممکن است. مگر می‌شود هاشم که از اهل سنت است، دختری شیعه را به همسری برگزیند؟ در همین حین است که حاکم محل زندگی آن‌ها نیز سخت تلاش می‌کند تا میان شیعیان و سنی مذهب‌ها تفرقه و دشمنی ایجاد کند. حال باید دید که این قصه‌ عاشقانه چطور در این روزگار آشوب دوام می‌آورد؟

بامداد خمار، نوشته فتانه حاج سید جوادی موفق شده است تا عنوان یکی از نویسندگان پرفروش رمان ایرانی را از آن خود کند. بامداد خمار، داستان زندگی دختری جوان از یک خانواده اسم و رسم‌دار و ثروتمند به نام محبوبه است که دل به شاگرد نجاری داده است که دکانی نزدیکی خانه‌ آن‌ها دارد. هرچند اعضای خانواده‌اش مخالف این ازدواج هستند، اما در نهایت دختر کار خودش را می‌کند و از خانواده‌اش هم طرد می‌شود. اما این ازدواج، خوشبختی را که در رویاهایش می‌دید، برایش به همراه نمی‌آورد. 

ناهید پژواک، پس از خواندن این رمان، دست به نوشتن رمانی به نام شب سراب زد. راوی کتاب بامداد خمار، دختر خانواده یا همان محبوبه بود و راوی رمان شب سراب، رحیم، همان شاگرد نجار، است. اما البته این رمان نتوانست به اندازه‌ بامداد خمار موفق باشد. ابراهیم ایرج‌زاد، کارگردان ایرانی، با اقتباس از این رمان، ساخت سریال بامداد خمار را آغاز کرده است.