معرفی بهترین کتاب‌های شعر جهان

ناتسومه سوسه کی محقق ادبیات بریتانیا و نویسنده‌ی هایکو، کانشی و داستان‌های پریان و از تأثیرگذارترین نویسندگان ژاپن است. او نام سوسه‌کی که در چینی به معنی لجباز و سمج و در زبان ژاپنی به معنای سرسخت و شهاب‌سنگ است را برای خود برگزید. از سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۰۴، تصویر او بر اسکناس ۱۰۰۰ ینی ژاپن چاپ می‌شد. شعر زیر از کتاب سایه شکوفه‌های آلو انتخاب شده است:

پسوا از تأثیرگذارترین چهره‌های پرتغال و یکی از بانیان پست‌مدرنیسم است. فرناندو پسوا در نگارش برخی از آثارش از جمله کتاب دلواپسی متأثر از خیام بوده است. با اینکه او نویسنده و شاعری جریان‌ساز بود و بسیاری از نویسندگان از او تأثیر پذیرفته‌اند، اما تا زمان مرگش آن‌چنان شناخته نشد و قدرت آثارش بعد از مرگش آشکار شد. شعر زیر «معراج واسکو دا گاما» نام دارد و از کتاب پیغام انتخاب شده است:

بهترین نویسنده‌ی انگلیسی‌زبان، پدر نمایشنامه‌نویسی انگلستان و «سخن‌سرای آرون» تنها بخشی از القابی است که به‌حق به شکسپیر نسبت داده‌اند. آرون نام شهر محل زندگی او بود. هرچند اطلاعات زیادی درباره‌ی زندگی شکسپیر در دست نیست، اما به نظر می‌رسد بین سال‌های ۱۵۸۹ و ۱۶۱۳ بود که او هنر سخنوری‌اش را بر صحنه‌ی ادبیات انگلستان به نمایش گذاشت.

شکسپیر علاوه بر نوشتن نمایشنامه در سرودن شعر نیز توانمند بود. او در اشعارش نیز به‌رسم نمایش‌هایش تصاویر بدیعی را به خواننده نمایانده است. در ادامه اشعاری از کتاب بخوان خط خاموش عشق را می‌خوانیم:

خواهران برونته که اغلب با رمان‌هایشان شناخته می‌شوند، اشعاری نیز دارند که هرچند به محبوبیت رمان‌هایشان نمی‌رسد، خواندنشان خالی از لطف نیست. برونته‌ها ۶ فرزند بودند که از میان آن‌ها ۳ خواهر به نام‌های شارلوت و آن و امیلی همانند پدر و مادرشان در مسیر نویسندگی قدم برداشتند. هر ۳ خواهر به فاصله‌ی ۶ سال و در سنین جوانی از دنیا رفتند. اگر این اتفاق نمی‌افتاد شاید امروز شاهد شعر و رمان‌های بیشتری از آن‌ها بودیم. اما همین آثار به‌جامانده در عمر کوتاه این ۳ خواهر نیز نامشان را برای همیشه در تاریخ ادبیات جهان جاودانه کرده است. شعر زیر از کتاب بهترین اشعار خواهران برونته انتخاب شده است:

موسی اسوار مترجم ایرانی و عضو فرهنگستان ادب فارسی است که بسیاری از آثار شاعران و نویسندگان عرب مانند جبران خلیل جبران، نزار قبانی، محمود درویش، کنفانی، طه حسین و… را به فارسی ترجمه کرده است. کتاب از سرود باران تا مزامیر گل سرخ یکی از آثار موسی اسوار است که در آن مجموعه‌ای از بهترین اشعار شاعران پیشگام شعر عرب را جمع‌آوری کرده است. در ادامه شعری را از این مجموعه می‌خوانیم:

نزار قبانی همیشه یکی از انتخاب‌های دوستداران اشعار عاشقانه در سراسر جهان است. طعم شیرین شعرهای نزار قبانی که اغلب با شوری عاشقانه همراه است تا مدت‌ها ماندگار است و دوستداران آثار او هر زمان که هوس تغییر ذائقه‌ داشته باشند، اشعارش را بر لب‌ زمزمه می‌کنند. شعر زیر از کتاب عشق با صدای بلند انتخاب شده است:

جبران خلیل جبران نقاش، شاعر، مقاله‌نویس و فیلسوف لبنانی است. نقاشی یکی از مشغولیت‌های اصلی او بود و آثار چشم‌نوازی نیز خلق کرد؛ اما ذوق هنری جبران به نقاشی محدود نشد و در ادبیات نیز خوش درخشید. مهم‌ترین و مشهورترین اثر او پیامبر است که به بیشتر زبان‌های دنیا ترجمه شده و بسیاری را شیفته‌ی قلم جبران خلیل جبران کرده است. او که به زبان انگلیسی نیز می‌نوشت، در عمر کوتاه خود تأثیرات ماندگاری بر ادبیات عرب و ادبیات جهان گذاشت. در سال ۱۹۹۹، جایزه‌ی روح بشریت خلیل جبران تأسیس شد. این جایزه هر سال به افراد، شرکت‌ها، مؤسسات و جوامعی اهدا می‌شود که فعالیت‌هایشان در ارتقای درک از تنوع‌های زیستی اثربخش است. قطعه‌ای از کتاب پیامبر و باغ پیامبر جبران خلیل جبران را می‌خوانیم:

محمود درویش شاعری اهل فلسطین است؛ اما هنگامی که او یک سال بیشتر نداشت، از سرزمینش جدا شد. سال‌ها بعد در ۱۴سالگی به فلسطین بازگشت و مدتی نیز به‌خاطر فعالیت‌هایش در زندان به سر برد. سپس به‌قصد ادامه تحصیل به شوروی و لبنان سفر کرد که این سفر تبدیل به تبعیدی برای او شد و برای همیشه از میهنش دور ماند. درویش هرچند در کشور خودش زندگی نمی‌کرد؛ اما بسیاری از اشعارش از سرزمینش سرچشمه می‌گرفت و نمود این دلبستگی هر بار زلال‌تر از قبل بر دفترش جاری می‌شد. فعالیت‌های درویش به نگارش شعر و ترانه محدود نبود. از جمله کارهای او تأسیس پارلمان بین‌المللی نویسندگان به یاری دریدا و پی‌یر بوردیو بود. او همچنین فصلنامه‌ی الکرمل را به زبان عربی بنیان نهاد. شعر زیر از کتاب «اگر باران نیستی نازنین، درخت باش» درویش است:

«هوا را از من بگیر، خنده‌ات را نه» یکی از معروف‌ترین عباراتی است که از اشعار پابلو نرودا جدا شده و دهان‌به‌دهان گشته است. اشعار این برنده‌ی نوبل، متأثر از روحیه‌ی شاعرش، جنگاورانه مرزها را درنوردیده و همچون غنیمتی ارزشمند به دست دوستداران شعر در سراسر جهان رسیده است. شعر زیر از کتاب راستی چرا انتخاب شده است:

آرکا و استانکوزکی از جمله القاب ویسواوا شیمبورسکا برای زمانی بود که ناشناس آثارش را چاپ می‌کرد. اما برخی القاب را نیز دیگران به او داده‌اند. از جمله‌ی آن‌ها موتسارت شاعر است. داوران نوبل، در سال ۱۹۹۶ این لقب را به همراه جایزه‌ی نوبل به او اهدا کردند. از جمله آثار خوش‌آهنگ و موزون این شاعر پرآوازه می‌توان به «برای این است که زنده‌ایم»، «پرسشگری از خود»، «نمک»، «یک‌صد و یک شعر»، «کُلی حال»، «آدم‌های روی پل»، «صد شعر، صد شادی»، «لحظه»، «نغمه‌هایی برای بچه‌های گنده» و «دونقطه» اشاره کرد.

تاگور اهل بنگال هند بود. خانواده‌ی تاگور به ادبیات فارسی علاقه‌ی بسیاری داشتند؛ به‌نحوی‌که پدر تاگور اشعار حافظ را حفظ بود. تاگور علاوه‌بر شاعری در سایر عرصه‌های هنری مانند موسیقی، نقاشی و نمایشنامه‌نویسی نیز فعال بود. او همچنین از مدافعان سرسخت استقلال هندوستان بود و به او لقب گوردیو به‌معنی پیشوا را داده‌ بودند. سرود ملی هند وسرود ملی بنگلادش از تصنیف‌های تاگور است. تاگور اشعاری موسوم به گیتانجالی دارد که در سراسر جهان مشهور است و به زبان‌های بسیاری ترجمه شده‌است. تاگور با این اشعار در سال ۱۹۱۳ موفق به دریافت جایزه‌ی نوبل ادبیات شد. شعر زیر از کتاب نجواهای جهان‌های ناپیدا انتخاب شده است که از دفترهای «تحفهٔ عاشق» و «گذار» و «گیتانجالی» است.

از دیگر شاعران و نویسندگان برنده‌ی نوبل می‌توان توماس ترانسترومر را نام برد. او یکی از تأثیرگذارترین شاعران جهان است و آثارش به بیش از ۶۰ زبان ترجمه شده‌اند. ترانسترومر حتی بعد از سکته‌ی مغزی که منجر به ازدست‌دادن قدرت تکلم او شد نیز به نوشتن ادامه داد. توضیح سایت نوبل می‌تواند بهترین تعریف از ویژگی اشعار او باشد: «توماس ترانسترومر به دلیل اینکه از طریق تصویرهایی موجز و شفاف، واقعیت را به‌گونه‌ای نو در دسترس مخاطب قرار می‌دهد، برنده جایزه ادبی نوبل می‌شود.»

شعر معمای بزرگ از کتاب مجمع‌الجزایر رؤیا انتخاب شده است: