معرفی کتاب‌های انگیزشی و داستانی درباره سرطان

شنیدن یا خواندن درباره سرطان از زبان یک متخصص بسیار متفاوت است با آنچه که از زبان یک فرد درگیر بیماری می‌شنویم. داستان‌هایی که از دل این تجربه‌ بیرون می‌آیند، هرچند بسیار دردناکند، اما می‌توانند یک منبع عالی برای شناخت این بیماری و نحوه برخورد با آن باشند. این همان کاری است که روانشناس مشهور، اروین یالوم و همسرش انجام دادند.
مسئله مرگ و زندگی، داستان زندگی اروین یالوم و همسرش، مریلین یالوم است. درست بعد از زمانی که متوجه شدند مریلین به سرطان مبتلا شده است، شروع به نوشتن تجربیاتشان کردند؛ با این امید که این تجربیات برای زوج‌های دیگری که با بیماری‌های سخت، سروکله می‌زنند، مفید باشد.

از قیطریه تا اورنج کانتی، نام آخرین کتابی است که از حمیدرضا صدر منتشر شده است. مردی که هم در عرصه فوتبال و هم در زمینه سینما، حرفی برای زدن داشت. هرچند شاید سرطان به زندگی فیزیکی او پایان داده است، اما آثارش، نام او را زنده و جاوید نگاه داشته‌اند. او در این کتاب، بار دیگر قلم توانایش را به کار گرفته است تا از تجربه‌اش درباره بیماری بنویسد. کتابی که به گفته خودش، وقایع‌نگاری یک مرگ از پیش تعیین‌شده نام گرفته است اما بیش از آنکه درباره مرگ باشد، درباره زندگی می‌آموزد. این کتاب بنا به خواسته خود او، پس از مرگش منتشر شد. فصل پایانی کتاب، فصلی است به قلم غزاله، دختر او و روایتی است از یک سال‌ و نیم آخری که در کنار پدر بود.

«پزشکی مدرن تنها به درمان توجه می‌کند». اما در بسیاری از مواقع نیز در آن شکست می‌خورد. شاید برای اینکه به دنبال جوابی برای این مسئله باشیم لازم است نگاهی به اطرافمان بیندازیم. نگاهی به زندگی تمام کسانی که از یک بیماری صعب‌العلاج رنج می‌برند و بیشترین مدت زمان زندگیشان را در آسایشگاه‌ها، بیمارستان و مراکز درمانی می‌گذرانند. آن‌ها باید دوره‌های درمانی طولانی را پشت سر بگذارند. مرتب مورد آزمایش‌های جدید قرار بگیرند، داروهای مختلفی را مصرف کنند و با بسیاری از فعالیت‌های مورد علاقه‌شان خداحافظی کنند. همه برای این است که شانس زنده ماندن داشته باشند. اما گاهی نیز اتفاقی که نباید، رخ می‌دهد. چه باید کرد؟ آیا پزشکان، پرستاران و کادر درمان هم در این مسیر خستگی را احساس می‌کنند؟
آتول گاواندی، در یک کتاب درباره سرطان با نام مرگ با تشریفات پزشکی، به سراغ همین تجربیات رفته است. به این امید که از لابه‌لای آن‌ها بتواند راهی دیگر پیدا کند: راهی که به کمک درمان نوین بشتابد، ریشه ناتوانی آن را در مواجهه با مرگ پیدا کند و نگاه کادر درمانی را به وظیفه پزشکی تغییر دهد؛ تغییری که زندگی و همچنین مرگ را برای هردو طرف ماجرا، آسانتر کند.

کتاب به خاطر خواهرم از جودی پیکولت رمانی قدرتمند و پراحساس است که به طیفی از مسائل پیچیده از جمله اخلاق پزشکی، روابط خانوادگی و ارزش زندگی انسان می‌پردازد. داستان این کتاب ماجرای زندگی آنا فیتزجرالد است که والدینش برای نجات جان خواهرش،‌ کیت، که به نوعی سرطان سخت مبتلا است او را به دنیا می‌آورند. آنا بیمار نیست، اما ممکن است بیمار باشد. او تا ۱۳سالگی تحت عمل‌های جراحی، تزریق خون و واکسن‌های بی‌شماری قرار گرفته است تا کیت بتواند به‌نوعی با سرطان خونی که از کودکی او را مبتلا کرده است مبارزه کند. در این بین آنا به این نکته پی می‌برد که همیشه وجود و حضورش با بیماری خواهرش تعریف شده است. آنا شروع به پرسیدن این سؤال می‌کند که او واقعاً کیست. و پس از تلاش برای مستقل تعریف کردن خود تصمیمی می‌گیرد که برای اعضای خانواده‌اش غیرقابل تصور است، تصمیمی که پس از آن خانواده او از هم خواهد پاشید و شاید عواقب مرگباری برای خواهری که دوست دارد داشته باشد. این کتاب با نام «محافظ خواهرم» نیز منتشر شده است و به بررسی معنای پدر و مادر خوب، خواهر خوب و به‌طور کل انسان خوب می‌پردازد.

تجربه بیماری، برای هرکس می‌تواند تجربه‌ای خاص و منحصر به فرد باشد. عوامل بسیاری می‌توانند در بیماری و روند درمان آن تاثیر بگذارند. میزان قدرت بدنی، انتخاب درست داروها و روند درمان، استفاده از درمان‌های کمکی، امکانات مختلف پزشکی، روحیه بیمار و … همه و همه در شدت، تاثیرگذاری بیماری و درمان تاثیرگذارند. اما عجیب است زمانی که می‌بینیم کسی که خودش پزشک است و در این زمینه تخصص دارد، بیمار می‌شود. گویی بیمار شدن برای پزشکان قدغن است! به هرحال، هرچند عجیب و غیرقابل باور، این اتفاق برای یک پزشک رخ داده است.
وقتی نفس هوا می‌شود، تجربه رویارویی یک پزشک با سرطان ریه است. شرحی قدرتمند و تاثیرگذار از تمام احساساتی که او در طول این دوران تجربه کرده است و نگاه و نوع مواجهه‌اش با مرگ. اما آنچه این اثر را به کتابی تاثیرگذار تبدیل کرده است، این است که این داستان، نه درباره مرگ، که درباره زندگی است.

احتمالا شما هم زمانی به این سوال مشهور پاسخ داده‌اید: اگر بدانید که چند روز بیشتر زنده نیستید، چه می‌کنید؟ شاید در ذهنتان فهرستی از کارهایی نوشته باشید که دوست دارید پیش از مرگ انجام دهید. جاهایی که باید سر بزنید، آدم‌هایی که باید ببینید، حرف‌های ناگفته‌ای که باید به زبان بیاورید و … .
خوشی‌های پیش از مرگ هم داستانی با همین حال و هوا و کتابی درباره سرطان ست. دختر نوجوانی به نام تسا که به سرطان مبتلا شده است، فهرستی از آرزوهایش درست می‌کند. کارهایی که می‌خواهد در زمان زنده بودنش انجام دهد و تجربه‌هایی که باید کسب کند. این داستان، به قدری جذاب بود که در همان زمان انتشار و چندسال پس از آن، همچنان مشغول کسب جایزه بود. علاوه بر این، ال پارکر (Ol Parker) از روی این کتاب، فیلمی ساخت که به نام الان خوب است (Now is good) شناخته می‌شود.

اشتباه در ستاره‌های بخت ما، یا همان بخت پریشان، یکی از محبوب‌ترین و معروف‌ترین کتاب‌هایی است که درباره سرطان نوشته شده. این رمان، داستانی از زندگی دو دوست است. دوستانی که در جلسات درمان گروهی با یکدیگر آشنا می‌شوند و تصمیم می‌گیرند این رابطه دوستانه را به عشقی پرشور بدل کنند. دو نوجوان که هرچند از این جلسات دل خوشی ندارند، اما همچنان به دنبال کسب تجربه‌های جدیدند. این کتاب، اثری است که دو شخصیت قوی، محکم و مبارز را به تصویر کشیده است. کسانی که تسلیم نشده‌اند و همچنان در تلاشند تا زیبایی‌های زندگی را ببینند، آن را تحسین کنند و زندگی را هرطور که هست، زندگی کنند. این داستان زیبا را باید اثری دید برای تمام بازماندگان و تمام کسانی که عزیزانشان را به دلیل بیماری از دست داده‌اند. تا به یادمان بیاورد شور و روح زندگی در وجود ما جریان دارد و آن را باید ادامه‌ای دید بر همان شور زندگی که در جان عزیزانمان بود.

داستان نئوهاوکینگ‌ها یک داستان با فضایی رئال و جادویی از نویسنده‌ای است که خود بیماری سرطان را از سر گذرانده و البته در این داستان هم قرار نیست دم از شهامت و مبارزه بزند. این داستان روایت بی‌نظیر است که خوانندگان را بیشتر به سمت درک و همدلی بیماران مبتلا به بیماری‌های صعب‌العلاج سوق می‌دهد. 

شخصیت‌های کتاب نئوهاوکینگ‌ها با نوعی بیماری یا معلولیت دست به گریبان هستند. واقعیت این است که در فرهنگ اجتماعی ما کمتر به موضوع معلولیت پرداخته شده و این موضوع نیاز به دیده و شنیده شدن بیشتری دارد. بنابراین یکی از راه‌های درک شرایط بیماران صعب‌العلاج خواندن داستان‌هایی حول محور آن‌هاست.

هر اتفاقی دلیلی دارد درباره رنج و درد است. کیت سرطان دارد و زیاد زنده نخواهد ماند اما با این همه شوق زندگی به طور غریزی و بی‌‌آنکه او بداند، درونش جریان دارد و او را به پیش می‌برد و البته برای او سوالاتی هم ایجاد شده است: اینکه آیا واقعا خدا عادل است؟ اینکه اعتقاد مردم به منش و روشی به اسم سرمایه‌داری و مصرف‌گرایی که در حال حاضر در آمریکا و جهان در حال تبلیغ است چیزی بیهوده است؟ و پرسش‌های اساسی دیگر درباره خدا، ایمان و سرنوشت. این کتاب باعث می‌شود به مرگ و فلسفه‌ی مرگ یک بار دیگر عمیق بیندیشید و با دیدی تازه به زندگی و درد و بیماری بنگرید.

کتاب من یک نجات یافته‌ام ۱۰۸ داستان واقعی از کسانی را تعریف می‌کند که توانسته‌اند به سرطان غلبه کنند. آن‌ها از معجزه‌هایی صحبت می‌کنند که رخ داده، اما زمینه‌ی آن را خودشان فراهم کرده‌اند. 

وقتی صحبت از معجزه می‌شود، معمولا افراد تصور می‌کنند که قرار است فرد درمان را کنار بگذارد، اما اینطور نیست. روایت‌های این کتاب نشان می‌دهد که تجربه‌ی هر بیماری که با سرطان دست‌وپنجه نرم می‌کند چقدر تجربه‌ی متفاوت و منحصربه‌فردی است. ممکن است یکی از آن‌ها ترس را تجربه کند و به جنگ ترس‌هایش برود، دیگری ممکن است راهی برای عبور از اضطراب‌های روزانه‌اش پیدا کند، فردی دیگر می‌تواند سبک زندگی‌اش را تغییر دهد یا عادت‌های مسموم پیشینش را کنار بگذارد.

نویسنده‌ی کتاب ذهن شفابخش یک پزشک است که خودش به سلامت از مسیر پررنج سرطان عبور کرده. دکتر محمود جهانگیری نوشتن این کتاب کوتاه را هدیه‌ای از این سفر پرمخاطره می‌داند و علاقه‌مند است  تجربیاتش را از این دوران با دیگران به اشتراک بگذارد. او تاکید می‌کند که تکنیک‌هایی که در این کتاب آورده، به‌هیچ‌عنوان جایگزین فرآیند درمان نیستند و در کنار درمان تأثیرگذاری خود را نشان می‌دهند. 

تصویرسازی ذهنی اصلی‌ترین آموزه‌ی کتاب ذهن شفابخش است و در قدم اول ابزاری مناسب برای مبارزه با سرطان به شمار می‌رود. این روش بسیار مفید و اثربخش در کنترل عوارض جانبی درمان سرطان کمک می‌کند تا بیمار درمان و مسیر سختی که در حال پیمودن آن است را نیمه‌کاره رها نکند و البته تاثیری حیرت‌آور بر سریع‌ترشدن روند درمان دارد.

کتاب من دو بار سرطان را شکست دادم را فردی نوشته که دو بار مسیر سخت این بیماری را طی کرده است. این کتاب نثری بسیار ساده و صمیمانه دارد که به مخاطب کمک می‌کند بدون هیچ سختی، در هر شرایطی داستان مبارزه‌ی حمید عشقی با سرطان و پیروزی او را بخواند. 

نویسنده از جایی شروع می‌کند که او هم مثل تمام مبتلایان زندگی خودش را داشت تا اینکه فهمید به بیماری سرطان مبتلا شده. وحشت تمام وجودش را گرفت و مثل تمام افراد در ابتدای این مسیر طول کشید تا از شوک و وحشت بیرون بیاید و دست به کار شود.

نویسنده‌ی کتاب رهایی از سرطان کارآفرین مشهور آمریکایی و مولتی‌میلیاردری به نام ریچارد آدولف بلاک است که پس از ابتلا به بیماری سرطان ریه تصمیم گرفت تجربه‌ی خود از این بیماری و نجاتش را با همکاری همسرش آنت بنویسد و منتشر کند. او به این کار هم اکتفا نکرد. خیلی زود دست به کار شد و در موسسه‌هایی برای کمک به بیماران سرطان سرمایه‌گذاری کرد. 

رهایی از سرطان کتابی است که روی ذهنیت و طرز فکر کار می‌کند، اما قرار نیست مخاطب را دست به دامن مثبت‌اندیشی پوچ و بی‌حاصل کند.

وقتی درمورد سرطان صحبت می‌کنیم، به‌طور کلی درمورد تعدادی از سلول‌های بدن حرف می‌زنیم که رشد نادرست داشته‌اند و به شکل یک توده درآمده‌اند و در نتیجه عملکرد اندام را مختل کرده‌اند. ‌

کتاب سرطان‌شناسی درمورد این فرآیند در بدن ما صحبت می‌کند. نثر ساده‌ای دارد و به این موضوع از دیدگاهی کاملا علمی می‌پردازد. البته برای فهمیدن آن باید اطلاعات پایه‌ای از زیست‌شناسی و ژنتیک داشت. بنابراین برای شروع مطالعه درمورد سرطان بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای چندان توصیه نمی‌شود. اما اگر اطلاعاتی درمورد زیست‌شناسی و ژنتیک دارید، این کتاب برای شما نوشته شده است.

این درست است که سرطان بیماری سختی است، درمان آن پرهزینه و طاقت‌فرساست و می‌تواند برای برخی مثل یک کابوس باشد. اما کتاب سرطان دیگر مرا نمی‌ترساند نوشته‌ی پزشکی به نام لورین دی است که سعی کرده در کتابش مخاطب خود را با سبک زندگی سالم‌تر آشتی دهد و باورهایی را که از تحمل سرطان دردآورتر و ترسناک‌تر هستند در ذهن مردم تغییر دهد. 

این کتاب علاوه بر اینکه با بیانی ساده درمورد سرطان و راه‌های پیشگیری از آن توضیح می‌دهد، نکات بسیار آموزنده‌ای درخصوص روش‌های درمان هم دارد. مثل اینکه شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی چه هستند و در چه زمان‌هایی برای بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند یا چه عوارضی دارند.

پزشکی دنیای جذاب و جالبی است و هر روز آپدیت می‌شود. کتاب سرطان درمانی یکی از کتاب‌های جالب و منحصربه‌فردی است که می‌تواند دیدگاهی جدید نسبت به درمان‌های رایج برای بیماری سرطان ارائه دهد. 

کتاب سرطان درمانی که انتشارات نسل نواندیش آن را منتشر کرده است، شامل انواع مختلف درمان برای ۵۰ نوع سرطان می‌شود. قرار نیست کسی پس از خواندن این کتاب تبدیل به درمانگر ۵۰ نوع سرطان شود، اما خواندن آن برای کسانی که در اطراف خود یک بیمار سرطانی دارند، باعث می‌شود نسبت به فرایند درمان آگاهی بیشتری پیدا کنند.

کتاب سرطان مبتنی بر توجه‌آگاهی بر اساس روشی است که به بیماران مبتلا به سرطان کمک می‌کند تا دوران درمان را با استرس و اضطراب کمتری پیش ببرند و درمان خود را نیمه‌کاره رها نکنند.

این کتاب را دو روانشناس بر اساس تحقیقات و مطالعه به رشته‌ی تحریر درآورده‌اند و یک برنامه‌ی هشت هفته‌ای بالینی را پایه‌گذاری کرده‌اند که در آن به تمرین‌های مراقبه‌ای و توجه‌آگاهی می‌پردازند. هدف این تمرین‌ها ازبین‌بردن نشخوار فکری، کاهش اضطراب، کاهش تهوع، بهبود ارتباط ذهن و بدن، هوشیاری بیشتر و عبور از داستان‌های پریشان‌کننده است.

ذهن، بدن، سرطان یک کتاب معنوی تمام‌عیار است تا ذهن را از افکار آشفته‌کننده و بیماری‌زا پاکسازی کند. در این کتاب ذهن یک سیرک شبانه‌روزی خوانده می‌شود که دام‌ها و بازی‌های آن کافی است تا هر کسی را به بیماری‌های مختلفی مثل سرطان گرفتار کند. بنابراین اگر فرد بتواند از سیرک ذهن خود خارج شود، به طور قطع می‌تواند ذهنش را از دیوانگی و بدنش را از بیماری خلاص کند. 

بدن یک گجت عظیم، توهم بیماری، بازی ۵ گوشه، سرطان از نگاه یک یوگی، بدن شاد، حال و هوای بدن، سازوکار سلامتی، ابزارهایی برای سلامتی، امکانات نامحدود و کنار آمدن و پذیرش مرگ از موضوعات مطرح‌شده در این کتاب مشهور و عرفانی است.

زندگی با سرطان یک کتاب روانشناسی است که به افراد کمک می‌کند تا از مراحل انکار، اضطراب و پرخاش به‌سادگی عبور کنند و سریع‌تر درمان خود را شروع کنند یا اگر درمان را شروع کرده‌اند، آن را نیمه‌کاره رها نکنند. همچنین این کتاب کمک می‌کند تا افراد بتوانند تغییرات بازگشت‌ناپذیر سرطان مثل جای عمل جراحی و جای زخم‌ها را درست مثل بخشی از زندگی و خاطره‌هایشان بپذیرند. 

روش به‌کاررفته در کتاب زندگی با سرطان متد ACT یا درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش است و درک تاثیر سرطان، زندگی معنادار پس از سرطان، مراقبت از خود و ایجاد تفاوت سرفصل‌های این کتاب هستند.

کتاب ۵۸ راه درمان موثر سرطان شامل راه‌حل‌های بی‌ضرری است که به بدن افراد کمک می‌کنند تا خود را ترمیم کنند و از بیماری‌های سختی مثل سرطان خلاصی پیدا کنند. 

این کتاب هم برای پیشگیری از سرطان توصیه شده و برای کسانی که در حال درمان گرفتن هستند. چراکه یک سبک زندگی سالم و طبیعی را به افراد پیشنهاد می‌دهد که در آن شرایط و زمینه برای تجدید قوای بدن فراهم می‌شود تا خود را پالایش کند.

کتاب مراقبت حمایتی و تسکین در سرطان شامل محتوایی است که بیشتر مخصوص پرستاران بالینی و کادر درمانی است. اما افرادی که قرار است از بیمار سرطانی در خانه مراقبت کنند هم می‌توانند نکات بسیار مهم و حیاتی را از این کتاب بیاموزند. 

کتاب در شش فصل به علائم و عوارض سرطان و درمان‌های آن، مراقبت معنوی در سرطان، بازتوانی و مراقبت‌های پایان زندگی می‌پردازد و مراقبت‌های حمایتی در خانواده را آموزش می‌دهد.

مامان دیگر سرطان ندارد، یکی از کتاب‌هایی است که به والدین کمک می‌کند تا چنین گفتگویی را در فضای خانوادگی خود پیش ببرند. این کتاب همچنین اطلاعاتی درباره سرطان را متناسب با سن کودکان در اختیارشان قرار می‌دهد.

یک داستان عالی دیگر در زمینه گفتگو با فرزندان درباره سرطان، کتاب زندگی من، خنده‌های تو! است. کتابی امیدبخش که بر اساس داستان واقعی سرطان نویسنده، جسیکا رید اسلیورسکی نوشته شده است. او تلاش کرده تا در این داستان، درباره سرطان اعضای خانواده، موقعیت‌های خاص و اقدامات خاصی که در هر دوره باید انجام داد، برای کودکان بگوید.

سرطان همانطور که زندگی فرد بیمار را دگرگون می‌کند، اعضای خانواده، دوستان و نزدیکان را هم به درون دایره تاثیرگذاری‌اش می‌کشد. اما احتمالا آنچه بیشتر از همه سخت و تا حدی تعیین کننده است، نحوه برخورد با این موقعیت‌های جدید و تاحدی ترسناک است. در داستان زمان کاغذی به زندگی دختر نوجوانی به نام تایم سرک می‌کشیم که باید خانه، شهر، دوستان، مدرسه و همه چیزهای مورد علاقه‌اش را کنار بگذارد. او قرار است همراه با اعضای خانواده‌اش راهی نیویورک شوند، جایی که تنها امید باقیمانده اعضای خانواده در آن نهفته است. روش درمانی جدیدی که برادر کوچک تایم باید پشت سر بگذارد در نیویورک است و این به معنای یک دگرگونی بزرگ است.

در هر مدرسه‌ای، انواع مختلفی از معلم‌ها پیدا می‌شود، اما تعداد آن‌هایی که مدرسه را تبدیل به جایی قابل تحمل یا حتی دوست‌داشتنی می‌کنند، خیلی کم است. خانم بیکسبی، یکی از همان‌ها است. اما حالا سرطان گرفته و دیگر نمی‌تواند به مدرسه بیاید. بدشانسی از این بدتر نمی‌شود. اما به هرحال، مریضی خانم بیکسبی باعث نمی‌شود که ما بیخیال نقشه‌مان شویم. نقشه‌ای که فقط و فقط برای خوشحال کردن خانم بیکسبی کشیده‌ایم. به هرحال ما باید به او یادآوری کنیم که چقدر از حضورش در مدرسه، ممنون بودیم…