معرفی داستان‌ها و رمان‌های مذهبی

کتاب چایت را من شیرین می‌کنم داستان خانواده‌ای متفاوت را روایت می‌کند: پدری که سمپات سازمان مجاهدین خلق بوده، مادری مسلمان و معتقد، پسری که به گروه داعش پیوسته و دختری که از ایران و اسلام هراس دارد. قصه را دختر خانواده، سارا، پیش می‌برد و با لحن تلخ و سردش از کشمکش‌های زندگی در میان چنین خانواده‌ای می‌گوید. اما سرنوشت، قصه‌ی سارا را به مسیری می‌کشاند که با اسلام و ایمان درست‌تر آشنا بشود و حضور آرامش‌بخش خدا را درک کند.

این کتاب، اولین رمان مذهبی زهرا بلنددوست است که با استقبال علاقه‌مندان به ادبیات مذهبی روبه‌رو شد.

نمی‌شود درباره‌ی ادبیات مذهبی سخن گفت و به صادق کرمیار به‌عنوان نویسنده‌ای محبوب در این حوزه اشاره نکرد. صادق کرمیار که پیشتر به‌خاطر کتاب نامیرا موردتوجه کتاب‌خوان‌ها قرار گرفت، در رمان مستوری از شهید مهدی زین‌الدین می‌گوید.

شهید زین‌الدین از فرماندهان ارشد سپاه بوده که در سال ۶۳ شهید می‌شود. کرمیار در این رمان داستانی شسته‌رفته از زندگی یک جوان امروزی به نام کیومرث می‌گوید که با دیدن تصویری از کودکی خودش در آغوش مردی، یک ماجراجویی و جستجو را برای سر در آوردن از زندگی مردِ در عکس، که معلوم می‌شود شهید زین‌الدین است، آغاز می‌کند.

معنا و مفهوم بعضی سخنان و پیامی که در آن‌ها نهفته است به‌قدری نافذ و جهان‌‌شمول و انسانی است که از مرزهای دین و آئینی خاص می‌گذرد و جان‌های تشنه و دل‌های آماده را در هر زمان و مکانی آگاه و با خود همراه می‌کند. ابراهیم حسن‌بیگی در کتاب ناقوس‌ها به صدا درمی‌آیند داستان کشیشی روسی به نام میخائیل ایوانف را روایت می‌کند که عاشق خرید و گردآوری نسخ خطی است و روزی نسخه‌ای از نهج‌البلاغه‌ی امام‌علی (ع) به‌وسیله‌ی مردی ترکمن به دستش می‌ر‌سد که او را شیفته‌ی کلام امام‌علی (ع) می‌کند. در ادامه، عده‌ای که دنبال به‌دست‌آوردن این نسخه‌ی خطی هستند، مرد ترکمن را می‌کشند و سبب بروز دردسرها و چالش‌هایی می‌شوند که درگیری با آن‌ها کشیش را بیشتر از قبل به فهم عمق کلام امیر‌المؤمنین و پی بردن به سر نهفته در گفته‌های ایشان نزدیک می‌کند.

یکی از سؤالات مهم پس از هر رخداد تاریخی، چرایی وقوع آن است و یکی از این وقایع غیر‌قابل‌انکار، قیام عاشوراست. قیامی که در آن گروهی از مسلمان، مسلمانان دیگر ازجمله نوه‌‌ی رسول‌ خدا (ص) را به مسلخ بردند و از هیچ ‌اهانت و تحقیری نسبت به اهل‌بیت ایشان فروگذار نکردند. اما به راستی چرا این‌گونه شد؟ سلمان کدیور در کتاب پس از بیست سال، مخاطب را به کوچه‌های شام در عصر اموی و زمان زمام‌داری معاویه می‌برد و از تغییر ارزش‌هایی می‌‌گوید که پیامبر یک عمر برای تثبیتشان کوشید و بنی‌امیه با زر و زور نقش‌برآبشان کرد. سپس با چرخشی زمانی به ظهر عاشورا می‌رود و آدم‌هایی را پیش روی خواننده می‌گذارد که باید تصمیم بگیرند در کدام سمت تاریخ بایستند. او در این کتاب مواجهه‌ی دو نسل از دو خانواده با قیام عاشورا را نشان می‌دهد تا مخاطب را به سمت درک علل زمینه‌ساز واقعه‌‌ی عاشورا سوق دهد و ضرورت تصمیم‌گیری و کنشگری به‌موقع در بزنگاه‌های حساس تاریخی را نشان دهد.

واقعه‌ی عاشورا یکی از رخدادهای مهم و جریان‌ساز تاریخ اسلام است که می‌توان از زوایای گوناگون به آن پرداخت و هر بار به نکته و روایتی جدید رسید. مجید قیصری در کتاب شماس شامی تلاش کرده تا از دریچه‌ی نگاه راوی‌ای بی‌طرف و غیرمسلمان به شرح وقایع بعد از قیام عاشورا و ماجراهای دربار بنی‌امیه بپردازد. شماس در این کتاب خادم و ملازم جالوت است و جالوت از نوادگان حضرت داوود؛ جالوت که پس از واقعه‌‌ی عاشورا به دربار یزید دعوت شده و هنوز از رخداد کربلا و خونریزی‌ها و بی‌عدالتی‌های یزید اطلاعی ندارد، پس از آگاهی تصمیم می‌گیرد تا به مخالفت با یزید بپردازد. مخالفتی که چالش و تنش زیادی برایش پیش می‌آورد. این کتاب در ۲ نسخه‌ی الکترونیک و صوتی در طاقچه موجود است. 

ماجرای رمان رویای نیمه‌شب به شهری در عراق، حله، و در قرون اولیه تاریخ اسلام برمی‌گردد و حکایت دلدادگی و عاشقی جوانی از اهل سنت به دختری شیعه‌مذهب است. قصه‌ای که شاید در نگاه اول برای برخی کلیشه‌ای به‌نظر برسد اما با قلم مظفر سالاری به داستانی پرکشش و خواندنی تبدیل شده است. نویسنده‌ی این کتاب، با یک گره‌ی عاشقانه‌ی مذهبی چندلایه، مخاطب را در دغدغه‌هایش شریک می‌کند، از معجزه امام زمان (ع) می‌گوید و اتحاد میان شیعه و سنی را به‌عنوان راهی حیاتی برای حفظ اسلام جلوه می‌دهد.

مظفر سالاری در یکی دیگر از رمان‌های خود به سراغ دعبل خزاعی، شاعر شیعه‌ی هم‌عصر با امام موسی بن جعفر (ع) و امام رضا (ع) رفته است و عشق این شاعر به همسرش، زلفا، را به تصویر کشیده است. سالاری اما این بار نیز در روایتی عاشقانه، حرف‌های مهم‌تری برای زدن دارد. او در این اثر، سعی کرده همه چیز را به قاعده بچیند و جزییات را سر جایشان بنشاند تا تصوری از زمانه‌ی امامان هفتم و هشتم شیعه، به مخاطب کنجکاوش بدهد.

عروس قریش در چهارده پرده‌ی عاشقانه به بازگویی روایت‌هایی تاریخی درباره‌ی حضرت آمنه، مادر پیامبر (ص)، می‌پردازد. این روایت‌ها هرچند به گفته‌ی نویسنده، از منابع تاریخی استخراج شده‌اند اما خالی از تخیل هم نیستند. این کتاب را مریم بصری نوشته و نشر اسم منتشر کرده است. اگر هم به دنبال یک رمان مذهبی جذاب و هم یک رمان تاریخی می‌گردید، عروس قریش را انتخاب کنید.

عشق میان دو نفر با اعتقادات متفاوت، دست‌مایه‌ی پرداخت قصه‌های گوناگونی برای نویسندگان بوده، اما چه چاره که این موقعیت در جهان واقعی هم کم رخ نمی‌دهد و نمی‌شود نادیده‌اش گرفت. درست همانطور که خوله حمدی، نویسنده‌ی تونسی، نتوانست از کنار داستان واقعی ندی، دختر لبنانی یهودی که عاشق پسری مسلمان شده، بی‌توجه بگذرد. حمدی با ندی در اینترنت آشنا می‌شود و بعد از شنیدن داستان زندگی او تصمیم می‌گیرد سرگذشتش را به روی کاغذ بیاورد و به گوش آدم‌های بیشتری در گوشه‌گوشه‌ی جهان برساند.

نامیرا روایتی است از ماندن بر سر دوراهی حق‌وباطل، شک و یقین و خیر و شر، داستانی که مخاطب را به سال ۶۱ هجری و زمینه‌های وقوع قیام عاشورا می‌برد و با بهره‌گیری از روایات و اسناد معتبر تاریخی و در بستر ماجرای دل‌بستگی دو جوان به نام‌های ربیع و سلیمه از تردید‌ها و سردرگمی‌هایی می‌گوید که درباره‌ی حقانیت امام‌حسین (ع) و یزید در بین عوام و خواص شهر کوفه وجود دارد. صادق کرمیار، نویسنده و کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس ایرانی کوشیده در این اثر با نگاهی تازه به تحلیل رخدادهای زمینه‌ساز قیام عاشورا و تأثیر کنش‌گری به‌موقع در تغییر سیر وقوع حوادث تاریخی بپردازد و مخاطب را از دریچه‌ای نو به فهم و درک ابعاد متنوع واقعه‌ی عاشورا نزدیک‌تر کند. این کتاب که موفق به کسب جایزه‌ی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و نیز جایزه‌ی ادبی جلال آل‌احمد شده است در دو نسخه‌ی الکترونیک و صوتی در طاقچه موجود است.

عشقْ بارزترین درون‌مایه‌ی کتاب فردا مسافرم به‌قلم مریم راهی است. عشقی بین دختری به نام نجوی و پسری به نام سعید. پدر نجوی از کسانی است که به لشکر امام‌حسین (ع) پیوسته است و سعید عاشقی است که هنوز برای یاری امام حسین (ع) مردد است. پدر نجوی پس از نبرد سهمگین روز عاشورا، درعین ناباوری اهل خانه، خسته و زخمی به خانه بازمی‌گردد و از حقایقی می‌گوید که جان شیفته و جگر سوخته‌ی نجوی را به تقلا برای دیدار از کاروان اسرای کربلا که با تازگی وارد کوفه شده‌اند وا می‌دارد. عشق در این داستان از علاقه و دل‌بستگی زمینی به حس پیوندی عمیق و گسست‌ناپذیر به خاندان اهل‌بیت (علیهم‌السلام) ارتقا می‌یابد و خواننده را بی‌توقف با خود همراه می‌کند. دیگر نقطه‌ی قوت این کتاب، تمرکز بر پرداختن به حضور زنان در حماسه‌ی عاشورا و نقش آنان در این واقعه‌ی تاریخی است.

در کتاب مردی در تبعید ابدی با زندگی ملاصدرای شیرازی معروف به صدرالمتالهین و از علمای برجسته‌ی شیعه آشنا می‌شوید. اگر به خواندن رمان مذهبی و دینی درباره‌ی شخصیت‌های بزرگ علاقه‌مندید، از این رمان غافل نشوید و اگر فکر می‌کنید خواندن درباره‌ی زندگی شخصی یک فیلسوف، می‌توانند خسته‌کننده باشد، نگران نشوید! نادر ابراهیمی با نثر آهنگین منحصربه‌فردش، واقعیت و تخیل را به هم آمیخته و داستان پخته و جذابی را ارائه داده است.

روایت این رمان به‌صورت موازی به دو دوره‌ی زندگی ملاصدرا می‌پردازد. اول، جوانی او و دست‌وپنجه نرم کردن‌اش با فلسفه را، و دوم، زمانی که او به مقام استادی رسیده و حالا باید رودرروی دشمنان فلسفه بایستد.

نادر ابراهیمی در مجموعه سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما می‌آمد با قلمی درخشان و نثری جذاب، زندگی و ابعاد مختلف شخصیتی امام خمینی (ره) را بیان کرده است. این مجموعه در سه جلد نوشته شده اما جلد پایانی آن هرگز منتشر نشد. کتاب اول این مجموعه «رجعت ریشه‌ها» نام دارد که داستان آن بر کودکی امام و محیطی که او را به چنین شخصیتی رساند، تمرکز دارد. کتاب دوم «در میانه میدان» نیز به دوران جوانی امام و مبارزات او می‌پردازد.

نخل و نارنج داستان زندگی شیخ مرتضی انصاری از مراجع تقلید شیعه است. این رمان را وحید یامین‌پور نوشته و از جمله رمان های مذهبی پرطرفدار این روزهاست. یامین‌پور در این کتاب علاوه‌بر روایت زندگی این عالم، اشاره‌هایی به جمله جنگ‌های ایران و روس، حضور انگلستان در ایران و دوران امپراتوری عثمانی نیز داشته است.

قرن‌هاست که مسلمانان در انتظار ظهور امام غایب، آخرین فرزند از سلاله‌ی پاک پیامبر اکرم (ص)ُ، حضرت مهدی (عج) هستند و در میان ادعیه و اظهار نیازشان به درگاه حضرت حق، تعجیل در فرج این امام بزرگوار را می‌طلبند. اما به‌راستی چه میزان از این خواسته‌ها ازته‌دل و از سر اعتقادی راسخ است؟ سیدمهدی شجاعی در کتاب کمی دیرتر، در قالب داستانی که از جشن مولودی نیمه‌ی شعبان آغاز می‌شود، وضعیت فرهنگ مهدوی و جامعه‌ی منتظران را به چالش می‌کشد و سعی دارد ویژگی‌های انتظار اصیل و منتظر تراز را به مخاطب نشان دهد. جریان از این قرار است که وقتی همه باهم ندای «مهدی بیا.» سر می‌دهند، جوانی بلند و رسا می‌گوید: «مهدی نیا.» و این نقطه‌ی شروع چالش و شرح دغدغه‌ی نویسنده در انتقاد از ناهماهنگی کلام و عمل در جامعه‌ی مدعی انتظار ظهور است.

زنده‌یاد ابوالفضل زروئی نصرآباد را بیشتر با آثار طنز و سابقه‌ی روزنامه‌نگاری‌اش در مجله‌ی معروف گل‌آقا می‌شناسند. اما او پژوهشگر و محقق ادبی هم بود و در این اثر متفاوت و پراحساس پس از تحقیقات و فیش‌برداری‌های متعدد و مفصل از منابع تاریخی موجود به معرفی ابعاد گوناگون شخصیت زندگانی قمر بنی‌هاشم، حضرت عباس (ع) پرداخته است. این کتاب شامل ۱۲ فصل است که در هر کدام از زبان راویان متفاوتی مثل مسلم‌بن‌عقیل، حضرت زینب (س) و امام حسین (ع) به جنبه‌های متفاوتی از زندگی و سیره‌ومنش حضرت عباس (ع)، اسوه‌ی جوان‌مردی، برادری و وفاداری پرداخته شده است. این کتاب در ۲ نسخه‌ی‌ الکترونیک و صوتی در طاقچه در دسترس است.

در تاریخ اسلام کم نبوده‌اند زنانی که نامشان در کنار نام مردان اثرگذار و جریان‌ساز ثبت شده باشد و بی‌شک اولین و بارزترین آن‌ها حضرت خدیجه‌ی کبری (س)، همسر پیامبر (ص) است. زنی از تبار صاحب‌نامان متمول قریش که دل در گرو برترین خلق خدا، حضرت محمدمصطفی (ص) گذاشت و در راه عشق او و تقویت پایه‌های اسلام  در سرزمینی که جز ثروت و انتساب به خاندانی اشرافی چیز دیگری مایه‌ی افتخار نبود، نوای بی‌نوایان شد و در ترویج دین اسلام کوشید. یوما به‌قلم مریم راهی، کوشیده است در قالب داستان و با بیانی لطیف به معرفی این بانوی بزرگوار و شرح زندگی و روش‌ومنش ایشان بپردازد.

مطالعه‌ی زندگی برخی شخصیت‌ها به‌دلیل نقش و اثری که در تاریخ داشته‌اند و ارزشی که آفریده‌اند بسیار الهام‌بخش و گاه واجد اثر تربیتی و معنوی والایی است. ازجمله‌ی این شخصیت‌ها، امیرالمؤمنین، حضرت علی (ع)، یار همیشه همراه پیامبر (ص) و داماد ایشان است. آزاده اسکندری درکتاب حیدر و براساس تحقیق و جست‌وجو در بیش از صد منبع شیعی و سنی، در قالب داستان و از زاویه‌‌ی دید اول‌شخص (خود حضرت) به معرفی ابعاد گوناگون زندگی و سیره‌وسلوک ایشان پرداخته‌ تا مخاطب علاقه‌مند را بیشتر به این شخصیت مهم و بزرگوار تاریخ اسلام نزدیک کند.

شناختن زنان خاندان پیامبر (ص) چه آن‌ها که قرابت نسبی و خونی با ایشان داشته‌اند و چه آن‌ها که به سبب ازدواج افتخار خویشاوندی با پیامبر را یافتند از این نظر اهمیت دارد که می‌تواند نقش و جایگاه زنان را در روایت‌های تاریخی برجسته‌تر کند و به عمق آگاهی مخاطبان از نقش‌آفرینی آنان بیفزاید. زنده‌یاد علی‌اصغر رحیم‌زاده صفوی کوشیده تا در این اثر و با ارجاعات تاریخی در قالب داستان به شرح زندگی شهربانو، دختر یزدگرد ساسانی بپردازد. دختری که پس از فتح ایران توسط مسلمانان به مدینه آورده شد و پس از آزادی به عقد امام‌حسین (ع) درآمد و بنا به نقل برخی مورخین مادر امام‌سجاد(ع) است. مطالعه‌‌ی این کتاب برای علاقه‌مندان به رمان‌های تاریخی و مذهبی و دوستداران آشنایی با زندگی اهل‌بیت (ع) لذت‌بخش خواهد بود.

یونس دانشجوی دکتری پژوهشگری علوم اجتماعی است که مشغول کار روی پایان‌نامه‌اش با موضوع خودکشی است. در همین حین از بیماری همسر دوستش باخبر می‌شود و این درگیری‌ها او را درباره‌ی اعتقاداتش به شک می‌اندازند. مصطفی مستور در روی ماه خداوند را ببوس از خواننده دعوت می‌کند خودش را به چالش بکشد و سعی کند به پرسش‌ها و ابهامات یونس پاسخ بدهد. این رمان که در زمان انتشارش با استقبال خوبی از جامعه‌ی کتابخوان روبه‌رو شد، به‌خوبی رویارویی عقل و احساس را به تصویر می کشد.

گاه بعضی چیزهای کوچک و به‌ظاهر پیش‌پاافتاده زمینه‌ساز اتفاقاتی بزرگ می‌شوند. حمید، شخصیت اصلی کتاب ترکه‌های درخت آلبالو، پسر نوجوانی است که با خانواده و عموی سرهنگش زندگی می‌کند. دست روزگار پدر را از حمید می‌گیرد. حالا او بیشتر با عمویش هم‌نشین می‌شود؛ عمویی که اخلاق و نظم خاصش، حمید را عاشق ورود به ارتش و نظامی‌گری می‌کند. سال‌ها از پی هم می‌گذرند، حمید حالا سرهنگی است که در روزهای پرالتهاب انقلاب ۵۷، فرمانده‌ حکومت نظامی تهران است اما تغییر موضع می‌دهد و طرف مردم می‌ایستد و همین امر او را راهی زندان و مجبور  به تحمل سختی‌ها و چالش‌های فراوان می‌کند. او پس از آزادی از زندان به‌دلیل مهارت و درایتش مسئول آموزش گروهی از مبارزان جوان انقلابی می‌شود و با شروع فعالیت‌های ضد انقلاب در کردستان راهی آن‌جا می‌شود تا در مقابلشان بایستد و مشق ایثار و جوان‌مردی کند. زنده‌یاد اکبر خلیلی در این داستان از قصه‌ی تغییر آدم‌ها می‌گوید؛ تغییری که حاصل ایمان و توجه به فطرت خداجوی آدمی و تمرکز بر پرورش ارزش‌های انسانی و الهی در نهاد همه‌ی آدم‌هاست.

در دنیایی که کار فرهنگی و گسترش توجه و تمرکز بر ارزش‌های اسلامی با چالش مواجه شده است، نوشتن کتابی که در قالب داستان به سیر تغییر و تحول یک شخصیت اشاره می‌کند و از علاقه و رغبت او به مسلمان شدن و رعایت حجاب می‌گوید می‌تواند قدم مثبتی برای تقویت بنیان‌های فرهنگی و اعتقادی اسلام باشد. محمدعلی حبیب‌اللهیان، نویسنده و پژوهشگر حوزوی در کتاب ستاره‌ها چیدنی نیستند داستان دختری آمریکایی به اسم سارا را روایت می‌کند که پس از ابهام و تردید‌هایی که درباره‌ی اسلام و حجاب و حقوق زنان دارد به مرکز اسلامی نیویورک راه پیدا می‌کند و مسیر زندگی و اعتقادش را تغییر می‌دهد. نویسنده کوشیده روایت خود در این کتاب را به اتکای مستندات فقهی غنی‌تر کند تا داستان از قدرت اقناع بیشتری برخوردار باشد.