دروغ های کوچک بزرگ
نویسنده: لیان موریاتی
مترجم: پگاه ملکیان
انتشارات: انتشارات میلکان
تقابل میان طرفداران هر کتاب با مخاطبان فیلم یا سریال اقتباسشده از آن یکی از پدیدههای جذاب و البته جنجالبرنگیز سالیان اخیر است. گروه اول، کتاب را منشأ پرورش خلاقیت انسان میدانند و حس ناب تصویرسازی ذهنی و تجسم شخصیتها و موقعیتها از لابهلای سطرهای آن را با لذت دیدن هیچ فریم و سکانسی عوض نمیکنند. گروه دوم اما بر این باورند که یک اقتباس خوب میتواند همپای کتاب و چه بسا بیشتر از آن احساسات بیننده را درگیر کرده و با حذف زوائد و حواشی، تصویری دقیق و درست از موقعیتهای مدنظر نویسنده ارائه دهد. در جدال بین این دو دسته، افرادی نیز هستند که این تقابل را نوعی قیاس معالفارق دانسته و کیفیت هر اثر را فارغ از قالب ارائهی آن میسنجند.
در ادامهی این یادداشت به معرفی سریالهایی که بر اساس رمان ساخته شدههاند میپردازیم؛ با ذکر این نکته که امروزه فرمولِ «پشت هرسریال اقتباسی موفق، یک کتاب معروف قرار دارد» دیگر اعتبار سابق را نداشته و گاه این سریال است که بهواسطهی قدرت رسانه میتواند زمینهی شکوفایی و موفقیت کتاب را فراهم آورد و مخاطبانی را از سرتاسر جهان به خواندن آن ترغیب کند.
دروغ های کوچک بزرگ
نویسنده: لیان موریاتی
مترجم: پگاه ملکیان
انتشارات: انتشارات میلکان
«دروغهای کوچکِ بزرگ» یک سریال درام آمریکایی محصول اچ.بی.اُ به کارگردانی ژانمارک ولی و نویسندگی دیوید ای. کلی است که فصل نخست آن در سال ۲۰۱۷ و فصل دوم آن در سال ۲۰۱۹ منتشر شد. شاید این جمله که «یه زندگی ایدئال، یه دروغ ایدئاله» را بتوان کوتاهترین توصیف از این مینیسریال خارقالعاده دانست که روایتگر زندگی افرادی است که رازهای زندگیشان را تنها برای حفظ آبرو پنهان میکنند. فصل نخست این سریال از کتابی با همین نام نوشتهی لیان موریاتی اقتباس شد و با اینکه او ادامهای برای این کتاب ننوشت، اما فیلمنامهی فصل دوم سریال را میتوان الهامگرفته از دیگر رمانهای او دانست.
موریاتی در «دروغهای کوچک بزرگ» داستان زندگی سه زن را روایت میکند که هرکدام داستان زندگی خود را دارند و فصل مشترک داستان آنها قرارگیری بر سر دوراهی فاش کردن حقیقت یا کتمان آن و حفظ آبرو است. این کتاب توانست با اقبال مخاطبین و منتقدان مواجه شود و علاوهبر کسب جایزهی دویت برای بهترین رمان بزرگسالان، به یکی از پرفروشترین رمانهای نیویورکتایمز بدل شود.
بخشی از کتاب صوتی دروغ های کوچک بزرگ را بشنوید.
دروغ های کوچک بزرگ
نویسنده: لیان موریاتی
گوینده: مریم پاکذات
انتشارات: آوانامه
«بازی تاج و تخت» -یا به تعبیر هواداران دوآتشهاش «گات»- یک سریال فانتزی-حماسی است که توسط دیوید بنیاف و دی.بی. وایس به به سفارش شبکهی اچ.بی.اُ ساخته شده است. این سریال که نخستین فصل آن در سال ۲۰۱۱ منتشر شد، بهسرعت توانست به یکی از محبوبترین سریالهای جهان بدل شود، تا جاییکه رکورد تعداد بینندهی سریالهای سرویس پخش اچ.بی.اُ را شکست.
ماجراهای این سریال با درونمایهی قدرتطلبی، وفاداری، فساد، عشق و… در دو سرزمین خیالی به نامهای وستروس و اسوس میگذرد و چندین خط داستانی را دنبال میکند که مهمترین آنها جنگ بین خانوادههای اشرافی برای بهدستآوردن تخت آهنین پادشاه هفت اقلیم است. موفقیت این سریال –که مجموعاً در هشت فصل منتشر شد و توانست جوایز متعددی از جمله گلدن گلوب، امی، هوگو و… را بهدست آورد- باعث شد تا پس از اتمام آن اخبار متعددی از تولید اسپینآفهای آن منتشر شود که این مسئله در نهایت به ساخت سریال «خاندان اژدها» انجامید.
این سریال در واقع برگرفته از یکی از پرفروشترین مجموعه داستانهای فانتزی به نام «نغمهی یخ و آتش» اثر جورج آر.آر. مارتین بوده و نام آن نیز براساس نخستین کتاب همین مجموعه انتخاب شده است. مارتین نوشتن جلد نخست این مجموعه را در سال ۱۹۹۱ شروع و آن را در سال ۱۹۹۶ منتشر کرد. تا کنون ۵ جلد از مجموعهی نغمهی یخ و آتش به نامهای «بازی تاج و تخت» (۱۹۹۶)، «نبرد پادشاهان» (۱۹۹۸)، «طوفان شمشیرها» (۲۰۰۰)، «ضیافتی برای کلاغها» (۲۰۰۵) و «رقصی با اژدهایان» (۲۰۱۱) چاپ شده است و دو جلد دیگر از آن با نامهای «بادهای زمستان» و «رویایی از بهار» قرار است در آیندهی نزدیک منتشر شود.
دربارهی تفاوتهای سریال بازی تاج و تخت با مجموعهی نغمهی یخ و آتش نظرات مختلفی وجود دارد. این تفاوتها که از فصل پنجم سریال بیشازپیش آشکار شد، از همان ابتدا به مذاق خوانندگان کتاب خوش نیامد؛ اما وجود آن سبب شد پس از اتمام سریال، آن دسته از مخاطبینی که از پایان مد نظر فیلمنامهنویسان ناراضی بودند بیصبرانه منتظر خواندن پایانبندی مارتین باشند.
بخشی از کتاب صوتی بازی تاج و تخت (مجموعه سه جلدی نغمه آتش و یخ) را بشنوید.
بازی تاج و تخت (مجموعه سه جلدی نغمه آتش و یخ)
نویسنده: جورج آر.آر. مارتین
گوینده: رضا عمرانی
انتشارات: انتشارات ماه آوا
تاریک رؤیاهای دکستر
نویسنده: جف لیندزی
مترجم: رضا جهانآبادی
انتشارات: انتشارات منتشران اندیشه
«دکستر» یک سریال آمریکایی در ژانر ماجراجویانه است که در فاصلهی سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۳ از شبکهی شوتایم آمریکا پخش شد. نقش اول این سریال -که نام سریال نیز از اسم او گرفته شده است- شخصی است که در کودکی در جریان یک قتل خونین مادرش را از دست داده است و پلیسی که در صحنهی جنایت حضور داشته سرپرستیاش را به عهده گرفته است. در پی این اتفاقات دکستر در بزرگسالی به عنوان کارشناس خونشناسی به عضویت پلیس درآمده و تصمیم میگیرد مجرمانی را که از شکافهای قانونی موجود برای فرار از محاکمه استفاده میکنند به سزای عملشان برساند.
۴ فصل اول این سریال تحسین منتقدان و مخاطبان جهانی را برانگیخت جوایز متعددی ازجمله دو جایزهی گلدن گلوب را به دست آورد، اما این موفقیت در فصلهای بعدی سریال تداوم نیافت. با اینکه فصل هشتم به عنوان فصل پایانی مجموعه اعلام شده بود، اما در سال ۲۰۲۱ یک مینیسریال به نام «دکستر: خون تازه» نیز به عنوان ادامهی مجموعهی اصلی ساخته و منتشر شد.
دکستر در ابتدا (فصل اول) با اقتباس از رمان «تاریک رویاهای دکستر» اثر جف لیندسی ساخته شد، اما در فصلهای بعد تنها شخصیت اصلی را حفظ کرد و بهصورت مستقل از کتاب ادامه یافت. این کتاب به عنوان نخستین جلد از مجموعه رمانهای دکستر، نهتنها روایتی از معصومیت ازدسترفته در جوامع افسارگسیختهی بشری است، بلکه این کار را به زیبایی هرچه تمامتر انجام میدهد.
سرگذشت ندیمه
نویسنده: مارگارت اتوود
مترجم: سهیل سمی
انتشارات: گروه انتشاراتی ققنوس
«سرگذشت ندیمه» یک سریال آمریکایی در ژانر علمی-تخلیلی و با نگاهی پادآرمانشهری است که در ۵ فصل تولید و منتشر شده است. بروس میلر ساخت فصل نخست این سریال را در سال ۲۰۱۶ آغاز کرد که ماحصل آن با استقبال چشمگیر مخاطبان و منتقدین مواجه شد و توانست ۸ جایزهی اِمی و ۲ جایزهی گلدن گلوب را برای سازندگان خود به ارمغان آورد.
این سریال که با اقتباس از رمان سرگذشت ندیمه از مارگارت اتوود، نویسندهی کانادایی ساخته شدهاست، روایتگر زندگی ساکنان آمریکا پس از سرنگونی دولت به دست بنیادگرایان و تغییرات ناشی از این تحول سیاسی است که براساس آن، زنان این سرزمین –که نام آن به گیلیاد تغییر یافته است- بر مبنای وضعیت تأهل و باروری خود ارزیابی میشوند؛ بهعبارتی در این داستان، زنها تمام آزادیهای فردی و اجتماعی خود را از دست دادهاند و تنها بردههایی در دست مردان بهحساب میآیند. در این کتاب وقایع از نگاه شخصیت اصلی یعنی مستخدمهای به نام «آفرد» نقل میشود که بزرگترین سلاحش در برابر اوضاع جامعه، تیزبینی و طنز کنایی است.
بخشی از کتاب صوتی سرگذشت ندیمه را بشنوید.
سرگذشت ندیمه
نویسنده: مارگارت اتوود
گوینده: مینو طوسی
انتشارات: آوانامه
«شرلوک» یک مجموعهی تلوبزیونی بریتانیایی در ژانر ماجراجویی است که محوریت آن حل معماهای جنایی توسط کارآگاهی به نام شرلوک هولمز است. این سریال به عنوان محصول مشترک دو شبکهی انگلیسی و آمریکایی بی.بی.سی و دابلیو.جی.بی.اچ از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ در چهار فصل منتشر شد که هرفصل آن شامل سه قسمت ۹۰ دقیقهای بود. شرلوک که نامی آشنا برای مردم دنیا بود با استقبال گستردهی منتقدین و مخاطبان مواجه و علاوهبر کسب جوایزی چون گلدن گلوب، بفتا، امی و پیبادی، در ۱۸۰ کشور دنیا پخش و دیده شد.
مجموعهی تلویزیونی شرلوک -همانطور که از نامش پیدا است- اقتباسی بهروز از رمان «شرلوک هولمز» اثر سرآرتور کانن دویل است که برای نخستین بار در سال ۱۸۷۷ منتشر شد و در ادامه در قالب ۴ رمان و بیش از ۵۰ داستان کوتاه ادامه یافت. هوشمندی و ظرافت کانن در خلق این شخصیت –که مشاهدهی دقیق و استدلال منطقی از ویژگیهای بارز او به شمار میرود- به حدی بود که پس از گذشت بیش از یک قرن نهتنها از شهرت او کاسته نشده، بلکه نامش به عنوان شناختهشدهترین شخصیت خیالی تاریخ در کتاب رکوردهای گینس به ثبت رسیده است.
بخشی از کتاب صوتی شرلوک هلمز (یال شیر) را بشنوید.
شرلوک هلمز (یال شیر)
نویسنده: آرتورکانن دویل
گوینده: نوید نوروزی
انتشارات: رادیو گوشه
«سیزده دلیل برای اینکه…» یک سریال درام آمریکایی است که توسط سرویس پخش نتفلیکس با نگاهی ویژه به مسائل نوجوانان ساخته شده است. این سریال براساس کتابی به همین نام اثر جی اشر ساخته شده است که نخستین بار در سال ۲۰۰۷ منتشر شد و در ژوئیهی ۲۰۱۱ توانست به صدر فهرست پرفروشهای نیویورکتایمز برسد.
سیزده دلیل برای اینکه… -که نخستین فصل آن در سال ۲۰۱۷ منتشر شد- ماجرای دختر نوجوانی به نام «هانا بیکر» را نقل میکند که پیش از خودکشی، سیزده نوار کاست را ضبط و در هرکدام یکی از دلایل خودکشی خود را توضیح داده است. تمرکز اصلی سریال بر روی فرهنگ موجود در دبیرستانهای آمریکا و ارتباط نوجوانان با دنیای اطرافشان است و اکثر شخصیتهای سریال، نوجوانهایی مطرود و منزوی هستند که در ارتباط برقرار کردن با جامعه بسیار مشکل دارند. در سریال به بسیاری از مشکلاتی که نوجوانان بهخصوص در سطح دبیرستان با آن درگیر هستند پرداخته میشود. سریال بسیاری از موارد جاافتاده در بین دانشآموزان، همچون مصرف مواد مخدر را نقد میکند و البته سیستم نادرست آموزشی دبیرستانها را نیز به باد انتقاد میگیرد. بسیاری از تماشاگران و منتقدان، این جنبهی آموزشی سریال را از نکات مثبت آن ارزیابی میکنند.
همانند دیگر سریالهای اقتباسی در یان مورد نیز، مطالعه کتاب شمارا با جزئیات بیشتری از داستان آشنا میکند.
بخشی از کتاب صوتی سیزده دلیل برای … را بشنوید.
سیزده دلیل برای …
نویسنده: جی آشر
گوینده: شیوا رفیعیان
انتشارات: انتشارات ماه آوا
گامبی وزیر
نویسنده: والتر تویس
مترجم: علیرضا شفیعینسب
انتشارات: نشر مون
«گامبی وزیر» یا «قمار ملکه» یکی از مشهورترین مینیسریالهای درام چند سال اخیر است که در سال ۲۰۲۰ عرضه شد و در مدت کوتاهی توانست عنوان پرمخاطبترین مینیسریال نتفلیکس را ازآن خود کند (جایگاهی که اکنون به سریال «بازی مرکب» تعلق دارد). داستان این این سریال در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میگذرد و تلاشهای بث هارمون برای رسیدن به مدارج بالا در دنیای شطرنج را به تصویر میکشد.
اثرگذاری این سریال بهحدی بود که همزمان با پخش آن، جستوجوی عبارت «چگونه شطرنج بازی کنم» در گوگل به بالاترین سطح خود در ۹ سال اخیر رسید و شرکت ایبی اعلام کرد که جستوجوی واژگان «شطرنج» و «صفحهی شطرنج» در این پلتفرم ۲۷۳ درصد رشد داشتهاست. همچنین کتاب «گامبی وزیر» نوشتهی والتر تویس -که سریال براساس آن ساخته شده بود- پس از ۳۷ سال جزء پرفروشهای نیویورکتایمز قرار گرفت.
تو
نویسنده: کرولاین کپنس
مترجم: فریبا محمدی
انتشارات: انتشارات میلکان
«تو» یک سریال آمریکایی در ژانر تریلر (دلهرهآور) است که با عشق و علاقهی شدید مدیر یک کتابفروشی به یک نویسنده آغاز و با تلاشهای جنونآمیز او برای رسیدن به معشوقش ادامه مییابد. فصل اول این سریال در سال ۲۰۱۸ با اقتباس از رمانی به همین نام اثر کارولین کپنس و فصل دوم آن با الهام از دیگر کتاب همین نویسنده، به نام «اجساد پنهان» ساخته شد. استقبال از این سریال به حدی بود که علاوهبر تمدید قرارداد ساخت آن برای فصلهای سوم و چهارم، نقدهای مثبت بسیاری نیز از منتقدین دریافت کرد؛ برای مثال جودی برمن، از منتقدین نشریهی تایم، در بخشی از نقد خود بر این سریال آن را در اغلب دقائق درخشان و چالشبرانگیز توصیف میکند.
«جنگ و صلح» یک مینیسریال درام بریتانیایی است که در سال ۲۰۱۶ از چندین شبکه نظیر بیبیسی، ای اند اِی، هیستوری و… پخش شده است. این سریال ماجراهای زندگی پنج خانوادهی اشرافی روس را با محوریت مثلث عشقی ناتاشا روستوا، پیر بوزوخف و آندری بولکانسکی در زمان الکساندر اول روایت میکند. سریال در واقع اقتباسی است از کتاب جنگ و صلح، اثر معروف لئو تولستوی که در قالب چهار جلد و با حضور بیش از ۵۸۰ شخصیت، وقایع اجتماعی-سیاسی روسیه را بین سالهای ۱۸۰۵ تا ۱۸۱۴ به تصویر میکشد.
یکی از نقدهایی که به این سریال وارد میشود ناشی از خلاصهسازی رمان چهارجلدی در قالب ۶ قسمت یکساعته و حذف بخشهای بسیاری از آن است، اما آمارها نشان میدهد تنها ۴ درصد از ساکنین بریتانیا این رمان درخشان را خواندهاند و جالبتر اینکه این کتاب یکی از پنج اثر داستانی است که مردم تمایل دارند به دروغ بگویند آن را خواندهاند! بنابراین سریال را میتوان نه در جایگاه جایگزینی برای کتاب تولستوی، بلکه به عنوان گزیدهای از آن و تسهیلگر آشنایی مخاطب با شخصیتهای اصلی دانست و با این دیدگاه عملکرد سازندگان سریال را مثبت ارزیابی کرد.
بخشی از کتاب صوتی جنگ و صلح (جلد اول) را بشنوید.
جنگ و صلح (جلد اول)
نویسنده: لئو تولستوی
گوینده: مهیار ستاری
انتشارات: نوین کتاب گویا
«آدمهای معمولی» یک سریال درام ایرلندی است که در سال ۲۰۱۸ ساخته و دو سال بعد از شبکههای بیبیسی در بریتانیا و هولو در آمریکا پخش شد و تحسین منتقدان را برانگیخت. این سریال که فراز و نشیبهای رابطهی پیچیدهی یک زوج به نامهای ماریان و کانل را در دوران دبیرستان و دانشگاه به تصویر میکشد، بخش زیادی از موفقیت خود را، علاوهبر متن قوی و کارگردانی حسابشده، مدیون اجرای درخشان دو بازیگر اصلی خود است.
آدمهای معمولی از جمله سریالهای موفق چند سال اخیر به شمار میرود که تنها در قالب یک فصل ۱۲ قسمتی عرضه شده است، تصمیمی که احتمالاً ناشی از وفاداری سازندگان سریال به رمانی است که سریال براساس آن ساخته شده است.
رمان آدمهای معمولی نوشتهی سالی رونی در سال ۲۰۱۸ منتشر شد و در آمریکا در مدت کوتاهی بسیار مورد توجه قرار گرفت، بهنحوی که در چهار ماه نخست انتشار بیش از ۶۴۰۰۰ نسخهی چاپی آن به فروش رفت. رونی در این رمان از کلیشههای رمانهای عاشقانه فاصله گرفته است و همین موضوع را میتوان سبب موفقیتهای چشمگیر کتاب نظیر قرارگیری در فهرست جایزهی بوکرمن، کسب عنوان بهترین رمان در جشنوارهی کتاب کاستا، قرارگیری در جایگاه بیستوپنجم ۱۰۰ کتاب برتر قرن ۲۱ از نگاه گاردین و… دانست.
«مردگان متحرک» یک سریال آمریکایی در ژانر ترسناک است که شرایط آخرالزمانی گروهی از انسانها را در پی حملهی زامبیها و فروپاشی تمدن انسانی نشان میدهد. این سریال بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ در قالب ۱۱ فصل از شبکههای ای.ام.سی (به شکل انحصاری)، فاکس و دیزنی پلاس (پخش جهانی) عرضه شد و جوایز معتبری چون گلدن گلوب و جایزهی انجمن نویسندگان آمریکا را بهدست آورد. استقبال از این سریال بهحدی بود که با آغاز فصل سوم، رکورد جذب بینندگان ۱۸ تا ۴۹ ساله را در بین مجموعههای پخششده از تلویزیونهای کابلی جابهجا کرد و از همان نخستین فصلها اسپینآفهای متعددی براساس آن ساخته شد.
مردگان متحرک با اقتباس از یک مجموعه کتاب مصور به همین نام اثر رابرت کرکمن، تونی مور و چارلی ادلر ساخته شده است؛ مجموعهای که در یک بازهی زمانی ۱۶ساله از سال ۲۰۰۳، ۱۹۳ شماره از آن بهصورت مستمر انتشار یافت و در کمیک-کان سندیگو موفق به کسب جایزه آیزنر و عنوان بهترین داستان مصور ادامهدار شد.
سریال «یاغی» دیگر سریال ایرانی است که برپایهی یک رمان ساخته شده است. این سریال درام که به کارگردانی محمد کارت ساخته و توسط فیلیمو پخش شده است، فرازوفرودهای زندگی جوانی کشتیگیر از طبقهی کارگر را نشان میدهد که علاوهبر مشکلات خود گرفتار مشکلات افرادی از طبقهی ممتاز جامعه نیز می شود. این سریال با اقتباس از رمان سالتو اثر مهدی افروزمنش ساخته شده است که چاپ نخست آن در سال ۱۳۹۵منتشر شد.
فصل اول سریال یاغی در سال ۱۴۰۱ در قالب ۲۰ قسمت پخش شد و در قسمتهای نخست توانست نظر مخاطبان و منتقدین را به خود جلب کند، اما رفتهرفته و با کاهش سطح کیفیت داستانگویی فیلمنامه، انتقادات از آن افزایش یافت. با این حال، این سریال را میتوان یکی از سریالهای اثرگذار در سطح جامعه دانست، چرا که در زمان پخش هم زمینهی افزایش فروش رمان سالتو را فراهم آورد و هم به گواه هیأت کشتی استان تهران، باعث افزایش استقبال از کلاسهای کشتی شد.
بخشی از کتاب صوتی سالتو را بشنوید.
سالتو
نویسنده: مهدی افروز منش
گوینده: اشکان عقیلیپور
انتشارات: رادیو گوشه
از سریالهای معروف ایرانی که با اقتباس از رمان ساخته شدهاند میتوان به سریال «زخم کاری» اشاره کرد. این سریال که در ژانر درام تولید و توسط سرویس پخش فیلیمو منتشر شده است، تصویری از قدرتطلبی و انتقامجویی را در میان افرادی که ظاهراً اعضای یک خانوادهاند نشان میدهد. با اینکه انتشار فصل نخست این سریال در سال ۱۴۰۰با موانع و حواشی متعددی انجام شد، اما کماکان شایعات تأیید/تکذیبنشدهای پیرامون ساخت فصل دوم آن وجود دارد.
زخم کاری توانست توجه مخاطبین و منتقدان را بهصورت توأمان جلب کرده و علاوهبر کسب جوایز متعدد در جشنوارهی سینمایی حافظ، با بیست میلیون دقیقه تماشا پرمخاطبترین سریال شبکه نمایشگی ایرانی نام گیرد. این سریال برپایهی رمان «بیست زخم کاری» اثر محمد حسینیزاد ساخته شده است که چاپ آن نیز با حواشی بسیاری همراه بود. این کتاب که حسینیزاد آن را در سال ۱۳۸۵ نگاشته بود پس از ده سال در سال ۱۳۹۵ مجوز چاپ گرفت و در دیماه ۱۳۹۹ با آغاز ساخت سریال مجدداٌ ممنوعالچاپ شد تا حاشیهی دیگری بر حواشی ساخت این سریال اضافه شود.
دانلود کتاب از اپلیکیشن طاقچه