کتاب‌هایی که نمی‌شود زمین گذاشت

مقدونیه از تهران دور نیست، اولین رمان نیره پازوکی، روایتی است از عشق، مهاجرت و بازگشت در میانه‌ی یک دوران پرحادثه و متلاطم. شخصیت محوری رمان زنی است به نام ناهید که در اوایل دهه‌ی 60 و در پی ارتباط با یکی از هم‌کلاسی‌هایش در دانشگاه، ناخواسته درگیر مسائل سیاسی شده و برای فرار از تبعات این اتفاق، ناگزیر راه مهاجرت را در پیش می‌گیرد. او راهی مقدونیه می‌شود و تلاش می‌کند با فراموش کردن حوادث ناگواری که از سر گذرانده است، زندگی جدیدی را شروع کند؛ غافل از این‌که بازی‌های سرنوشت می‌تواند بی‌توجه به خواسته‌های آدمی تمام معادلات زندگی او را برهم‌زند.

شاید زمانی که ایده‌ی شکل‌گیری شخصیت هری پاتر برای نخستین بار در قطار منچستر-لندن به ذهن جی کی رولینگ رسید، او هرگز گمان نمی‌کرد که این اتفاق قرار است به خلق یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های رمان نوجوانان بیانجامد. با این حال، انتشار قسمت اول مجموعه‌ی هری پاتر با نام هری‌پاتر و سنگ جادو، پس از رد شدن توسط 8 ناشر، در سال 1997 انجام گرفت و توانست تحسین مخاطبان و منتقدین را برانگیزد.

مجموعه‌ی هری پاتر با شرح زندگی پسربچه‌ی یازده ساله‌ای به نام هری آغاز می‌شود که پدر و مادر خود را از دست داده و با خاله و شوهرخاله‌اش زندگی می‌کند. قدرت ماورائی هری باعث می‌شود برای کسب آموزش و موفقیت در دنیای جادوگری به مدرسه‌ی هاگوارتز دعوت شود و آن‌جاست که او در می‌یابد به واسطه‌ی پیشینه‌ی خانوادگی‌اش، در مقایسه با دیگر دانش‌آموزان هاگوارتز فرد متفاوتی بوده و وظیفه دارد با جادوگر سیاه مبارزه کند.

نیمه‌شب در کتابفروشی افکار نورانی، نوشته‌ی متیو سالیوان، یک کتاب جذاب در ژانر معمایی است که نخستین بار در سال ۲۰۱۷ منتشر شد. شخصیت اصلی این کتاب دختری به نام لیدیا است که با کار در کتابفروشی «افکار نورانی» روزگار می‌گذراند. 

لیدیا زندگی ساده و آرامی دارد، اما خودکشی دخترِ جوانِ کتاب‌خوانی به نام جویی مولینا در طبقه‌ی فوقانی کتابفروشی همه‌چیز را برای او تغییر می‌دهد. جویی که یک بوک‌فراگ بوده (افرادی که خوره‌ی کتابند و اجازه دارند بدون پرداخت هزینه در کتاب‌فروشی‌ها بگردند و کتاب بخوانند)، لیدیا را به عنوان وارث دارایی ناچیز خود معرفی کرده است و ماجرا درست از همین نقطه شروع می‌شود، جایی که لیدیا برای پی بردن به علت خودکشی جویی به بررسی کتاب‌های او پرداخته و با پیدا کردن چندین پیام مخفی در آن‌ها، به ماجرای قتلی در گذشته‌ی دور متصل می‌شود.

جزء از کل، اولین رمان استیو تولتز را می‌توان یکی از برترین آثار داستانی دو دهه‌ی اخیر در جهان دانست. این کتاب که برای نخستین‌بار در سال 2008 منتشر شد، در همان سال توانست در میان نامزدهای جایزه‌ی بوکر و  نیز لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک‌تایمز جای گیرد.

داستان این رمان از نگاه اول‌شخص روایت می‌شود، اما اول‌شخصی که در فصل‌های مختلف کتاب بین جسپر و پدرش، مارتین در نوسان است. جسپر -که در زندان به سر می‌برد- داستان را با شرح زندگینامه‌ی خانوادگی خود آغاز می‌کند و از زندگی با پدر شبه‌فیلسوفش می‌گوید که فلسفه‌ی او با نوعی وهم، طنز و جنون آمیخته است. 

گیشا در فرهنگ ژاپنی به زنانی زیبا و خوش‌سخن اطلاق می‌شود که با فراگرفتن آموزش‌هایی چون رقص و آواز، در مراسم‌های خاص به صرف چای حضور می‌یابند و وظیفه‌ی اصلی آنان در چنین مجالسی سرگرم کردن مهمانان -که اغلب مردانی از طبقات ثروتمند هستند- و معاشرت با آن‌ها است. 

کتاب خاطرات یک گیشا، نوشته‌ی آرتور گلدن، ماحصل گفت‌وگوی نویسنده با چندین گیشا است که در قالب خاطرات یک شخصیت خیالی به نام شیو روایت می‌شود. ماجرا از دهکده‌ی یورویدو در سواحل ژاپن شروع می‌شود، جایی که پدر شیو او را به‌خاطر فقر به یک گیشاخانه می‌فروشد. 

سایه باد، اثر کارلوس روئیث ثافون، نخستین جلد از یک مجموعه‌ی چهارجلدی به نام گورستان کتاب‌های فراموش‌شده است. شخصیت محوری این رمان، پسر 10‌ساله‌ای است به نام دنیل که به‌رغم سن کمش، مسئولیت بزرگی را به عهده گرفته و به مکان ناشناخته‌ای به نام گورستان کتاب‌های فراموش‌شده پا می‌گذارد. او اجازه می‌یابد که تنها یک کتاب را از بین هزاران کتاب موجود در قفسه‌های این انبار مخوف برگزیند و در این میان، انتخاب دنیل، کتاب گم‌نام سایه باد است؛ کتابی که خواندن آن به سرآغاز مواجهه‌ی دنیل با معماهای کشف‌نشده‌ی پرشماری درباره‌ی نویسنده‌ی کتاب مبدل شده و پای او و اطرافیانش را به اتفاقات جدی‌تری می‌کشاند.

اقیانوس انتهای جاده، نوشته‌ی نیل گیمن، رمانی فانتزی است که با بازگشت یک‌مرد میانسال به محله‌ی دوران کودکی‌اش شروع می‌شود. او که برای شرکت در یک مراسم یادبود به آن محله رفته، ناخودآگاه خود را در مزرعه‌ی انتهای جاده می‌یابد که روزگاری محل بازی او و دوستانش بوده است. مرد با ورود به این مزرعه، دخترک هم‌بازی دوران کودکی‌اش را به یاد می‌آورد که با یکدیگر در کنار برکه‌ای که او آن را اقیانوس می‌نامیده، بازی می‌کرده‌اند و حضور در کنار این برکه، خاطراتی را برای مرد تداعی می‌کند که گمان ‌می‌کرد همه را از یاد برده است.

ظرافت جوجه‌تیغی، اثر موریل باربری، نویسنده و فیلسوف فرانسوی است. کتابی که ردپای فلسفه را در سطربه‌سطر آن می‌توان دید و حول‌محور دو شخصیت اصلی به نام‌های خانم میشل و دختر نوجوانی به نام پالوما روایت می‌شود. خانم میشل سرایدار 54‌ساله‌ی یک ساختمان هشت‌طبقه در محله‌ی مرفه‌نشین پاریس است و پالوما، دختری 12‌ساله، که در یکی از طبقات همین ساختمان سکونت دارد.

کتاب مرد صد ساله‌ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد به قلم یوناس یوناسن را می‌توان یکی از عجیب‌ترین و خلاقانه‌ترین رمان‌هایی دانست که طی دو دهه‌ی گذشته منتشر شده است. 

شخصیت اصلی کتاب مردی است به نام آلن که در جشن تولد صد‌سالگی خود از آسایشگاه فرار کرده و دست تقدیر او را با یک گروه خلافکار مواجه ساخته است. البته شگفتی‌های اولین کتاب یوناسن به همین‌جا ختم نمی‌شود و مخاطب به مرور در می‌یابد که آلن در طول یک قرن زندگی خود بارها و بارها به صورت اتفاقی در بزنگاه‌های حساس تاریخی حضور داشته و سرنوشت شخصیت‌های مهمی چون اپنهایمر و استالین با وجود او پیوند خورده است. 

کتاب دوست باهوش من، اثر النا فرانته، روایتگر قصه‌ی دوستی میان آدم‌ها است. شخصیت‌های اصلی کتاب فرانته، دو دختر به نام های لی‌لا و لنو هستند که هر دو در حاشیه‌ی شهر ناپل، در شرایطی نامساعد و مملو از فقر و خشونت زندگی می‌کنند و ماجراهای این رمان، با محوریت تلاش این دو دختر -که از کودکی رابطه‌ی دوستی نزدیکی نیز با هم دارند- برای نجات خود از این اوضاع نابه‌سامان به پیش می‌رود.