خاطرات خون‌آشام عاشق
نویسنده: فرهاد حسن‌زاده
انتشارات چرخ‌و‌فلک
معرفی کتاب‌های طنز برای نوجوانان
14,928 بازدید
اگر واژه طنز را در لغت‌نامه‌ها و فرهنگ‌نامه‌ها جستجو کنید، این تعاریف را برای آن می‌بینید: «شیوه ادبی که در آن عیوب فردی و اجتماعی به منظور اصلاح این عیوب به صورت خنده‌آوری نمایش داده می‌شوند». یکی دیگر از تعریف‌هایی که برای طنز آورده‌اند، طعنه است. اما واقعا طنز چیست؟ در این یادداشت علاوه‌بر پاسخ‌دادن به این سوال، جایزه‌های طنز برای کودکان و همچنین چند کتاب طنز مناسب برای نوجوانان معرفی می‌کنیم.
طنز چیست؟
طنز یکی از بهترین روش‌های مقابله و مواجه شدن با مسائل و چالش‌های اجتماعی است. ما در برابر مشکلات به طنز پناه می‌بریم. زبان طنز را باید یک زبان هنری دانست که می‌تواند عدم تناسبات اجتماعی را نشان دهد و مخاطب را هم به خنده وادارد. بسیاری معتقدند که خنده‌ای که از دل طنز بیرون می‌آید، خنده تلخی است.
طنز در ادبیات معاصر، چندسالی است که ظهور کرده است. طنز از دل اولین نوشته‌های عبید زاکانی بیرون آمد. نویسندگانی مانند جهانگیرخان صوراسرافیل و علی‌اکبر دهخدا به آن پروبال دادند و امروز هم نویسندگانی مانند منوچهر احترامی، گل آقا، عمران صلاحی، هادی خرسندی و… در کار نوشتن طنز هستند. نویسندگان بسیاری هم هستند که برای کودکان و نوجوانان طنز می‌آفرینند. فرهاد حسن‌زاده، هوشنگ مرادی کرمانی، رولد دال، دکتر زئوس (دکتر سوس) و… از معروف‌ترین طنزنویسان معاصر کودک به شمار می‌آیند.
جایزه‌های طنز برای کودکان و نوجوانان
جایزه‌های طنزی هم وجود دارند که به مخاطبان در معرفی کتاب‌های طنز کمک می‌کنند. اگر به دنبال کتاب طنز برای نوجوانان هستید و یا خودتان نوجوان هستید و دلتان یک خنده درست و حسابی می‌خواهد، این جایزه‌ها را بشناسید. شناختن این جایزه‌ها به شما کمک می‌کند در انتخاب کتاب‌های خوب و باکیفیت، موفق عمل کنید.
جایزه سید فلاشمن
این جایزه به نام سید فلاشمن، نویسنده موفق آمریکایی پایه‌گذاری شده است. در سال ۲۰۰۳ انجمن نویسندگان و تصویرگران کتاب کودک تصمیم گرفتند تا جایزه‌ای برای بهترین کتاب‌های طنز داستانی، غیرداستانی و تصویری برپا کنند و نتیجه، پیدایش این جایزه بود.
جایزه کتاب‌های بامزه رولد دال
جایزه کتاب‌های بامزه که به اسم جایزه رولد دال و funny prize شناخته می‌شود، یکی دیگر از جوایز معتبر جهانی است که به دست مایکل روزن، نویسنده مشهور اهل انگلستان پایه‌گذاری شده است. او معتقد بود که داوران بین‌المللی، کتاب‌های طنز را به راحتی نادیده می‌گیرند. بنابراین، این جایزه با هدف برگرداندن کتاب‌های خنده‌دار و نشاط‌آور به زندگی کودکان تاسیس شده است. البته این جایزه در سال ۲۰۱۵ به کار خود پایان داد.
جایزه خنده با صدای بلند
بعد از تعطیل شدن جایزه کتاب‌های بامزه رولد دال، موسسه بوک تراست، تصمیم گرفت تا جایزه دیگری به نام جایزه خنده با صدای بلند (laugh out loud) راه‌اندازی کند. این جایزه برای سه گروه بهترین کتاب تصویری طنز، بهترین کتاب طنز برای سنین شش تا هشت سال، بهترین کتاب طنز برای سنین نه تا سیزده سال برگزار می‌شود و به نام جایزه خروس قندی هم شناخته می‌شود.
کتاب‌هایی برای خنداندن کودکان و نوجوانان
حالا نوبت معرفی کتاب است. بعد از بررسی و معرفی چند جایزه طنز معتبر در سطح جهانی، به سراغ معرفی کتاب‌هایی می‌رویم که بهترین نمونه‌های طنز برای کودکان و نوجوانان است.
خاطرات خون‌آشام عاشق
به نظر شما خون‌آشام‌ها می‌توانند عاشق شوند؟ جواب درست بله است. خون‌آشام‌ها هم عاشق می‌شوند و اتفاقا در فکر انتقام گرفتن هم هستند! میگوری، خون‌آشامی (پشه) که در این کتاب با او آشنا می‌شویم، در فکر انتقام گرفتن از کسی است که نامزدش را کشته است. بنابراین هر روز نقشه‌ای می‌کشد… اگر دوست دارید از نقشه‌های او سردربیاورید، این شما و این مجموعه کتاب‌های خاطرات خون‌آشام عاشق!
اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید
هویج بستنی
هویج بستنی هم یکی دیگر از کتاب‌های جذاب فرهاد حسن‌زاده است. این کتاب داستان‌های کوتاهی دارد که همگی با زبان طنز نوشته شده‌اند. مخاطبان نوجوان این کتاب به راحتی می‌توانند با موقعیت‌های مختلف کتاب ارتباط برقرار کنند، بخندند و نسبت به وقایع مختلف اجتماعی پیرامونشان آگاه‌تر باشند و مشاهده‌گری دقیق‌تر شوند.
نیکولا کوچولو
نیکولا کوچولو و دوستانش در مدرسه، ماجراهای مختلفی می‌سازند. آن‌ها حسابی باهم بازی می‌کنند. در مدرسه نقشه می‌کشند، بازی می‌کنند، تنبیه می‌شوند، همدیگر را به خانه دعوت می‌کنند و خانه را روی سرشان می‌گذارند و البته هزارتا کار دیگر. هرچند این کتاب ماجراهای پسرکی کوچک را تعریف می‌کند، اما شما چه هفت‌ساله باشید و چه هفتادوهفت‌ساله، از خواندن کتاب‌های ان مجموعه لذت می‌برید و از دست نیکولا و دوستانش حسابی می‌خندید.
مانولیتو
مانولیتو
نویسنده: الویرا لیندو
مترجم: فرزانه مهری
گروه انتشاراتی ققنوس
مانولیتو، پسرخاله نیکولا کوچولو است. البته پسرخاله کنایی. او در اسپانیا زندگی می‌کند. در یک خانه معمولی با یک خانواده معمولی و البته محشر! یک برادر دارد که جونور صدایش می‌کند، یک خواهر که درست مانند جغجغه است. یک پدر که همیشه با کامیونش در کشور می‌چرخد. یک مامان که پس‌گردنی‌هایش حرف ندارد و یک پدربزرگ که بهترین همراه و هم‌پیمان مانولیتو است و در هر مسیری که قدم می‌گذارد، همراهی‌اش می‌کند. مانولیتو را در تمام دنیا می‌شناسند چون او با تعریف کردن داستان‌هایش حسابی معروف شده و آدم‌های زیادی را از ته دل خندانده است.
بخشی از کتاب صوتی مانولیتو را بشنوید.
مانولیتو الویرا لیندو
گوینده: مهشید اژده‌فر
من جوکم
من جوکم
نویسنده: کریس گرابنستاین
مترجم: بیتا ابراهیمی
انتشارات پرتقال
جیمی یک استندآپ کمدین است که حسابی به کارش وارد است. کلی جوک و ماجرای بامزه خنده‌دار دارد که در هر موقعیتی می‌تواند تعریف کند و دیگران را بخنداند. فقط یک موضوع این وسط وجود دارد و آن هم این است که این استندآپ کمدین، نمی‌تواند بایستد! در حقیقت او استندآپ کمدینی از نوع نشسته است. اگر فکر می‌کنید چنین چیزی ممکن نیست این کتاب و کتاب‌های بعدی‌اش، یعنی من جوکم، من جوک‌ترم، من جوک‌ترینم را بخوانید.
اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید
دو تا خفن
دو تا خفن
نویسنده: مک بارنت
مترجم: امیرحسین دانشورکیان
انتشارات پرتقال
خفن بودن خیلی خوب است. به خصوص اگر در مدرسه خفن باشیم و همه حسابی از ما حساب ببرند و هوایمان را داشته باشند. اگر شما هم جزو خفن‌های مدرسه باشید، خیلی خوب می‌دانید که چه می‌گویم. اینجا هم یک خفن داریم. اما این خفن مجبور شده از خانه و مدرسه قدیمی‌اش جدا شود و سری به مدرسه جدید بزند. این اصلا خوب نیست چون این مدرسه جدید یک خفن مخصوص به خودش را دارد! حالا دوتا خفن به هم رسیدند و این آغاز ماجراهای جدید بچه‌هاست!
عمراً اگر این کتاب را بخوانم!
عمراً اگر این کتاب را بخوانم!
نویسنده: ژائومه کوپونس
مترجم: سعید متین
انتشارات پرتقال
انتخاب شما بین کتاب خواندن و بازی کردن با پلی استیشن کدام است؟ جولز طرفدار سرسخت پلی‌استیشن است و عمرا نمی‌خواهد وقتش را با کتاب خواندن هدر بدهد. اما وقتی کارنامه‌اش را می‌گیرد، خبرهای خوشی در انتظارش نیست. معلمش کتابی را به او معرفی کرده است و او باید آن را بخواند. عجب بدبختی‌ای! جولز با بی‌میلی کتاب را باز می‌کند و شروع می‌کند به خواندن. چه خواندنی! بهتر است بگوییم جولز کتاب را باز می‌کند و شروع می‌کند به ایراد گرفتن. از هرچیزی که در کتاب وجود دارد! او آنقدر به کارش ادامه می‌دهد که شخصیت اصلی کتاب، عصبانی می‌شود و از کتاب بیرون می‌آید که از خودش دفاع کند…! عجب ماجرایی شد.
داستان‌های بامزه
اگر همچنان به دنبال داستان‌های کوتاهی می‌گردید که خنده‌دار باشند، داستان‌های بامزه انتخاب مناسبی برای شما هستند. این کتاب‌ها مجموعه چند داستان کوتاه خنده‌دار از نویسنده‌های مختلف دور تا دور دنیا است که در دو جلد منتشر شده‌اند. ویژگی مثبت این داستان‌ها علاوه بر خنده‌دار بودن، خیال‌انگیز هستند و بنابراین، هر خواننده‌ای می‌تواند با خواندنش، هم به دنیای خیالات پا بگذارد و هم از خنده، روده‌بر شود.
بخشی از کتاب صوتی داستان‌های بامزه ۱ را بشنوید.
داستان‌های بامزه ۱ اندرو ماتیوز
گوینده: امیر جانی
کتاب‌های رولد دال
رولد دال یکی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین نویسنده‌های کودکان و نوجوانان است. او با نوشتن کتاب برای کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان، موفق شد تا مخاطبان زیادی از گوشه و کنار جهان پیدا کند. او دنیا را به شکلی وارونه می‌بیند و در کتاب‌هایش هر اتفاق غیرممکنی، ممکن می‌شود. اگر دوست دارید نمونه‌هایی از کتاب‌های طنز عالی بخوانید، سراغی از نوشته‌های رولد دال بگیرید.
کتاب‌های شل سیلور استاین
نویسنده کودکی که در ابتدا خیال نداشت نویسنده کودکان باشد، امروز در تمام دنیا به دلیل داستان‌های کودکانه و شعرهای طنزش شناخته می‌شود. سیلوراستاین با آفریدن شعرهای طنزی که به فارسی هم ترجمه شده‌اند و با اضافه کردن کاریکاتورهای جذابی در کنار هر شعر، موفق شد تا مخاطبانش را حسابی بخنداند و سرگرمشان کند. علاوه بر این، به بچه‌ها یاد می‌دهد همیشه می‌توانند دنیا را یک طور دیگر ببینند!
مجموعه کتاب‌های استینک و جودی
جودی دمدمی و برادرش استینک، برای خودشان کلی کتاب دارند. کتاب‌هایشان هم پر از ماجراهای مختلف است. با همدیگر، با دوستانشان در مدرسه، با آدم‌های مختلفی که جاهای مختلف می‌بینند و با آن‌ها آشنا می‌شوند و… توی داستان‌هایشان هم همه‌چیز هست. از جمع کردن و کلکسیون ساختن از پوست زخم‌های خشک شده گرفته تا دعوا و بازی با همسن و سال‌هایشان. این کتاب‌های بامزه شما را به دنیای دیگری می‌برند که حسابی پر از خنده و خوشی و اتفاقات مختلف است.
مجموعه راهنمای خل‌بازی‌های مکس و مالی
اگر شما هم از آن دسته آدم‌هایی هستید که همیشه دردسر دنبالتان می‌کند، (یا خودتان دردسر درست می‌کنید) این کتاب برای شما است. مکس و مالی خواهر و برادری هستند با همین ویژگی‌ها. یعنی همیشه یا در دردسر می‌افتند و یا دردسر درست می‌کنند و البته خوبی‌اش این است که همیشه هم راه‌حل‌های بامزه و ابداعی خاصی دارند که آن‌ها را از دردسرهایی که ساخته‌اند، نجات می‌دهد. با کمک راهنمای خل‌بازی‌های مکس و مالی می‌توانیم یاد بگیریم چگونه تبهکار را دستگیر کنیم، چگونه نابغه باشیم؟ چگونه جلوی حمله وایکینگ‌ها را بگیریم و چگونه یک غول برفی بسازیم!
بلارت قهرمان
اگر از خواندن مجموعه خل‌بازی‌های مکس و مالی خوشتان آمد، سراغ کتاب بلارت را بگیرید: پسری که حال نداشت قهرمان باشد! در سرنوشت بلارت نوشته شده است که باید جهان را نجات دهد و سایه سنگین زولتاب اهریمنی را از سر مردم کم کند. اما راستش او تصمیم دیگری گرفته است. پس جهان چه می‌شود؟
خاطرات یک بچه بی‌عرضه
خاطرات یک بچه بی‌عرضه، یک مجموعه حسابی پرطرفدار خنده‌دار در تمام جهان است. در این کتاب با گرگ هفلی آشنا می‌شویم. پسرکی که در دنیای خودش زندگی می‌کند، علاقه‌ای به درس و مدرسه ندارد، دوست دارد منافع خودش را به منافع دیگران ترجیح بدهد، یک برادر دارد که به نظرش بدجنس است و یک دوست صمیمی که اتفاقا او هم خاطراتش را می‌نویسد. گرگ مثل همه بدبیاری‌هایی می‌آورد و دسته‌گل‌هایی هم به آب می‌دهد. همه آن‌ها را در دفتر خاطراتش نوشته است و مجموعه کتاب‌های پروپیمانی راهی بازار کرده است.
انگار دوازده و ¾ ساله بودن بس نبود که حالا مادرم هم نامزد ریاست جمهوری شده است!
دونا گفارت با نوشتن کتاب انگار دوازده و ¾ ساله بودن بس نبود که حالا مادرم هم نامزد ریاست جمهوری شده است! توانست جایزه طنز سید فلاشمن را از آن خود کند. این کتاب ماجرای زندگی ونسا است. دختری که باید با تنهایی و ترس شرکت در مسابقه هجی کردن کلمات کنار بیاید. اما مشکل جدید درست زمانی آغاز می‌شود که مادر ونسا، می‌خواهد برای ریاست جمهوری نامزد شود. انگار نه انگار که ونسا باید با این‌همه مشکلات کنار بیاید! حالا کارهای مادرش، فرماندار فلوریدا که نامزد ریاست جمهوری شده است هم به تمام این مشکلات اضافه شده است!
جزیره بی‌تربیت‌ها
جزیره بی‌تربیت‌ها یک مجموعه پنج جلدی است که وقایع زندگی سلسله بی‌تربیت‌ها را تعریف می‌کند. داستان از روزی شروع شد که قرار شد کاخ خانواده بی تربیت‌ها به موزه تبدیل شود و خانواده سلطنتی مراقبت از موزه را به عهده بگیرند. اما همه‌چیز زیر و رو شده است. پادشاه به جای پادشاهی و انجام دادن امور کشور، سرایداری می‌کند و ملکه به جای نظارت بر امور، در آشپزخانه کاخ مشغول شده است. عجب ماجرای عجیبی!
مجموعه مدرسه پرماجرا
برای اکثر کودکان و نوجوانان، مدرسه جایی است که از آن فرار می‌کنند و دوستش ندارند. ای.جی شخصیت اصلی مجموعه مدرسه پرماجرا هم از این قاعده مستثنی نیست. او همیشه داستانش را با این جمله شروع می‌کند: سلام. من ای.جی هستم و از مدرسه متنفرم! اما قضیه این است که مدرسه‌ای که ای.جی در آن درس می‌خواند، اصلا و ابدا یک مدرسه معمولی نیست! اصلا قضاوت با شما، مدیر کدام مدرسه‌ای را دیده‌اید که لباس بابانوئل بپوشد یا از سقف آویزان شود، آن هم فقط به این خاطر که بچه‌ها شاد باشند؟
مدرسه … است! لطفا جای خالی را پر کنید!
در مجموعه مدرسه … است با نوجوانی به اسم ریف همراه می‌شویم. او خیلی اجتماعی نیست. اما در عوض تا دلتان بخواهد حساس است. تصمیم‌های زیادی هم برای ماندن در مدرسه گرفته است. مثلا اینکه چطور می‌تواند تمام قوانین را بشکند و به یک قانون شکل اعظم تبدیل شود که حسابی برای خودش امتیاز جمع کرده است. اما چرا ریف به این فکر افتاده است؟ چون همانطور که احتمالا شما هم از آن خبر دارید، مدرسه رفتن، واقعا بدبختی‌هایی دارد. به‌هرحال اگر برنامه‌های ریف عملی شود، او باید انتظار بهترین سال عمرش را بکشد…
شاید این کتاب‌ها را هم دوست داشته باشید!
نویسنده‌های زیادی هستند که طنز می‌نویسند. هدف آن‌ها جذب مخاطب نوجوان نیست. اما مسائلی که در کتاب‌هایشان بیان کرده‌اند، طنز ظریفی که به کار گرفته‌اند و ماجراها و داستان‌هایی که در کتابشان رقم می‌خورد، برای مخاطبان نوجوان هم جذاب است. در ادامه چند نمونه از این کتاب‌ها را با هم مرور می‌کنیم.
کتاب‌های عزیز نسین
عزیز نسین نویسنده مشهور ترک است که به دلیل طنز و قلم تند و تیزش معروف شده است. نام اصلی او محمت نصرت است. او حتی در انتخاب نام هنری خودش هم طنز به کار برده است. عزیز نام پدرش است و نسین در ترکی به معنای «تو چه کارهای» است. او داستان‌های بسیاری نوشته است و مترجمان بسیاری هم کارهای او را به فارسی ترجمه کرده‌اند. داستان‌های کوتاه او هم به شکل جوک و لطیفه‌ای که آدم‌ها برای یکدیگر تعریف می‌کند، درآمده است. اگر به دنبال آثار طنز درجه یک هستید، خواندن کتاب‌های عزیز نسین می‌تواند بهترین انتخاب برای شما باشد.
خاطرات صد در صد واقعی یک سرخپوست پاره وقت
احتمالا تصور ما از سرخپوست‌ها، اسامی عجیب و غریب و آیین‌ها و مراسمی باشد که به دور آتش اجرا می‌کنند. اما اگر این کتاب را به دست بگیرید و بخوانید، تصوراتی که در این زمینه دارید، اصلاح می‌شود. شرمن الکسی که خودش از سرخپوستان قبیله اسپوکن است در این کتاب از خاطرات خودش کمک گرفته است تا ماجرای پسرک جوانی را بنویسد که با مشکلات خاص جسمی دست و پنجه نرم می‌کند. در اقامتگاه سرخپوستان زندگی می‌کند، به مدرسه‌ای می‌رود که تمام شاگردانش سفیدپوست هستند و سخت در تلاش است تا معنای زندگی و هویت خودش را در این دنیای شلوغ پیدا کند.
شرمن الکسی با قلم طنازش کاری کرده که مخاطبان کتابش درست و بجا بخندند و به حال شخصیت اصلی داستان گریه کنند. ریتم سریع اتفاقات کاری کرده که کتاب از حالت خستگی و کند بودن دربیاید و برای هر مخاطبی، چه نوجوان و چه بزرگسال، جذاب باشد.
بخشی از کتاب صوتی خاطرات صد در صد واقعی یک سرخپوست پاره وقت را بشنوید.
خاطرات صد در صد واقعی یک سرخپوست پاره وقت شرمن الکسی
گوینده: محسن خدری
مجموعه کتاب‌های مهرداد صدقی
آبنبات هل‌دار، آبنبات دارچینی و آبنبات پسته‌ای، مجموعه‌ای نوشته مهرداد صدقی است. اون در این رمان‌های طنز به سراغ زندگی روزمره مردم در زمان جنگ و سال‌های پس از آن رفته است. در این داستان‌ها با شخصیت محسن آشنا می‌شویم. پسر نوجوانی که در یک خانواده معمولی در بجنورد زندگی می‌کند و برادرش قرار است به جبهه برود. فضاسازی‌های داستان، ماجراهایی که به خاطر شیطنت‌های محسن رقم می‌خورد، تلاشی که مردم انجام می‌دهند تا حتی در شرایط سخت جنگ، روزها و لحظات خوبی برای خودشان بسازند، و درنهایت طنز لطیف نویسنده باعث شده تا این مجموعه بتواند به محبوبیت میان مخاطبان نوجوان و جوان برسد.
بخشی از کتاب صوتی آبنبات هل‌دار را بشنوید.
آبنبات هل‌دار مهرداد صدقی
گوینده: میرطاهر مظلومی
کلام آخر
طنز نوشتن سخت است و سخت‌تر از آن طنزی است که هم مخاطب را بخنداند و هم به فکر فرو ببرد. اگر شما هم طرفدار کتاب طنز هستید، برای ما از بهترین کتاب‌هایی که خوانده‌اید، بنویسید و کمک کنید تا این فهرست پربارتر شود.
اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید
14,928 بازدید
صدف کاظمی
اشتراک
ورود
0 دیدگاه ها
