فواید ذهنی و روانی رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان

محمدرضا رسولی

357 بازدید

بسیاری از ما زمانی که اسم رنگ‌‌آمیزی را می‌‌شنویم، گمان می‌‌بریم که داریم درباره‌‌ی یک عمل کودکانه حرف می‌‌زنیم. اما آیا واقعا چنین نگرشی درست است؟ بیش از یک دهه است که محققان در پی یافتن این سؤال، پژوهش‌‌ها و تحلیل‌‌های مختلفی را درباره‌‌ی اثرات ذهنی و روانی رنگ‌‌آمیزی چه در سنین کودکی و چه در سنین بزرگسالی انجام داده‌‌اند. با این حال تاریخچه‌‌ی رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان به بیش از شش دهه قبل بازمی‌‌گردد. در این یادداشت از وبلاگ طاقچه علاوه‌بر ذکر مختصری از تاریخچه‌‌ی انتشار کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان، سعی بر این داریم که فواید ذهنی و روانی آن را برای شما تبیین کنیم. ضمنا در ادامه با آثاری در این حوزه نیز آشنا می‌‌شویم.

‌

تاریخچه‌‌ی کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان

در طول دهه‌‌ی ۱۹۶۰ میلادی، کتاب‌‌فروشی‌‌های آمریکا با انواع کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان، خوانندگان را متحیر کردند. اولین کتاب رنگ‌‌آمیزی که مشخصا برای بزرگسالان به چاپ رسیده بود، کتاب «رنگ‌‌آمیزی اجرایی» مارسی هانس، دنیس آلتمن و مارتین اِی. کوهِن بود که در سال ۱۹۶۱ میلادی منتشر شد. این کتاب، خیلی شبیه به کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی کودکان بود بااین‌‌حال زیرنویس‌‌های هر صفحه، جهانی تاریک و نابخشودنی را توصیف می‌‌کرد. مثلا در بخشی از کتاب برای مخاطب چنین چالشی را ایجاد کرده بود: «این کت و شلوار برای من است. لطفا آن را خاکستری کنید وگرنه من شغلم را از دست خواهم داد». یا در جای دیگری از کتاب نوشته شده بود: «این قطار، قطاری است که هر روز مرا به دفترم می‌‌برد. با افراد جالب زیادی در قطار ملاقات می‌‌کنم. لطفا همه‌‌ی آن‌‌ها را خاکستری کنید!».

‌

ورود مسائل سیاسی به کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی بزرگسالان

پس از انتشار موفقیت‌‌آمیز کتاب «رنگ‌‌آمیزی اجرایی»، کتاب‌‌های دیگر حوزه‌‌ی رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان به سراغ مسائل سیاسی رفتند. در تصاویری که از کتاب «رنگ‌‌آمیزی انجمن جان بِرچ» -منتشرشده در سال ۱۹۶۲ میلادی- به جا مانده است، بیانِ طنز در مسائل سیاست داخلی و خارجی آمریکا از جمله شوخی با جان اف. کندی و تقابل میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی دیده می‌‌شود. مثلا مخاطبِ کتاب در بخشی از آن، با چنین طنزِ گزنده‌‌ای روبه‌رو می‌‌شود: «این‌‌ها مدادرنگی‌‌های من هستند. من از این مدادرنگی‌‌ها زیاد استفاده می‌‌کنم. حالا بیایید جامعه‌‌ای که در آن زندگی می‌‌کنم را قرمز کنید. بعضی از قسمت‌هایش را خونی رنگ کنید و بعضی دیگر را زرشکی مایل به خونی!». انتشار کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان تا انتهای دهه‌‌ی ۷۰ میلادی ادامه داشت اما چون ورود به مسائل سیاسی آن‌‌طور که باید و شاید برای تخلیه‌‌ی روحی و روانی افراد کفایت نمی‌‌کرد، کم‌‌کم این کتاب‌‌ها مشتریان خود را از دست دادند.

‌

قرن ۲۱؛ توجه به فواید ذهنی و روانی کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان

کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی مانند بسیاری دیگر از موضوعات در قرن جدید میلادی، دوباره اهمیت یافتند. سال ۲۰۱۰ میلادی بود که محققان و پژوهشگران متوجه شدند که رنگ‌‌آمیزی در روانِ بزرگسالان آثار مثبت زیادی ایجاد می‌‌کند. وقتی بزرگسالی شروع به رنگ‌‌آمیزی این کتاب‌‌ها می‌‌کند در اصل می‌‌خواهد بر اضطراب خود غلبه کند. به‌‌تدریج این غلبه بر اضطراب منجر به تقویت آرامش درونی شده و فرد خود را تخلیه‌‌ی روانی می‌‌کند. فرآیند رنگ‌‌آمیزی این کتاب‌‌ها برای بزرگسالان منجر به نوعی هنردرمانی می‌‌گردد که روان‌‌درمان‌‌ها و انستیتوهای روانشناسی روی آن تحقیق کرده‌‌اند. به‌‌واقع این پژوهش، انقلابی در نشر کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی ایجاد کرد، چون ظرف مدت کوتاهی، کتاب‌‌فروشی‌‌ها پر از کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان شدند و مشتریان این کتاب‌‌ها، روزبه‌‌روز زیاد و زیادتر شد. در همین سال‌‌ها بود که برای اثربخشی بیش‌‌تر روی بزرگسالان کتاب‌‌هایی همچون «ماندالا» -که بیشتر روی تمرکز و جستجوی درونی انسان با دیدن و رنگ‌‌آمیزی دایره‌‌های مخصوص تأکید دارد- بیش از پیش انتشار یافتند. اما دقیقا فایده‌‌ی کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان در چیست؟

پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «معرفی کتاب برای آرامش ذهن» را هم بخوانید.

‌

فواید ذهنی و روانی رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان

الف) کاهش اضطراب:

به دلیل تازگی بحث درباره‌‌ی هنردرمانی بزرگسالان از طریق رنگ‌‌آمیزی، تحقیق‌‌های علمی و عملی مفصلی درباره‌‌ی این عمل جذاب اتفاق افتاده است. محققان در سال ۲۰۱۷ میلادی، تحقیقی روی ۱۰۴ دانشجوی دختر انجام دادند؛ تحقیق بدین‌‌ شرح بود: دانشجویان دختر به دو گروه تقسیم شدند و قرار بود پازل‌‌هایی را حل کنند. گروه اول به مدت یک هفته پازل‌‌ها را از طریق رنگ‌‌آمیزی و گروه دوم در همین‌مدت از طریق معمول، پازل‌‌ها را حل کردند. نتیجه‌‌ی مطالعه مشخص کرد که ۵۴ دانشجوی دختری که از طریق رنگ‌‌آمیزی پازل‌‌ها را حل کردند، به میزان بسیار زیادی از اضطراب و افسردگی حل یا عدم‌حل پازل در امان بودند.

مطالعه‌‌ی دیگری در سال ۲۰۲۰ میلادی روی ۱۲۰ بزرگسال سالمند انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که آن دسته از افراد که هر روز به مدت ۲۰ دقیقه به رنگ‌‌آمیزی ماندالا مشغول بوده‌‌اند به‌‌طور قابل‌توجهی، اضطراب درونی‌‌شان کاهش یافته است. خود شرکت‌‌کنندگان نیز در پاسخ به پرسش‌‌نامه‌‌ی این تحقیق گفته‌‌اند که با رنگ‌‌آمیزی ماندالا احساس آرامش، امنیت، آسودگی و در مجموع احساس خوبی داشته‌‌اند.

ب) حواس‌‌پرتی خوشایند

با رنگ‌‌آمیزی کتاب‌‌ها، می‌‌توانید ذهن خود را از تمام چیزهایی که باعث آزار ذهنی شده‌‌ شما شده است، دور کنید. این احساس خوشایند با یک استراحت ذهنی همراه می‌‌شود. نتایج مطالعات نشان داده است که اگر به‌‌طور منظم در هر روز به‌مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی را رنگ کنید، حواس‌‌پرتی خوشایندی برای ذهنتان ایجاد کرده‌‌اید.

ج) بهبود توانایی برای مدیتیشن

کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان باعث افزایش تمرکز و آگاهی از محیط اطراف می‌‌شود. در دراز‌مدت با انجام این عمل شما در مدیتیشن توانمند خواهید شد.

اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید

کتاب هایی درباره آرامش

در ۶ دقیقه بخوانید

د) بهبود کیفیت خواب

با رنگ‌‌آمیزی این کتاب‌‌ها، شما خود را از اضطراب دور کرده‌‌اید. در نتیجه کیفیت خواب شما بهبود خواهد یافت.

اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید

چه کتاب‌هایی قبل از خواب بخوانیم؟

در ۶ دقیقه بخوانید

ه) بهبود مهارت‌‌های حرکتی

فرض کنید شما هر روز زمانی را برای رنگ‌‌آمیزی کنار بگذارید. به مرور زمان این عمل باعث انعطاف سلول‌‌های مغزی خواهد شد. در نتیجه‌‌ی این انعطاف، ذهن شما با بدنتان در یک راستا قرار می‌‌گیرد و مهارت‌‌های حرکتی خود را بهبود خواهید داد.

و) بروز احساسات

زمانی که شما قلم به‌دست می‌‌گیرید قرار است احساسات خود را بروز دهید. در کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان، این عمل با رنگ‌‌آمیزی تلفیق شده و احساسات شما را بیش از پیش بیرونی خواهد کرد.

ز) تقویت تمرکز روی فعالیت‌‌های ذهنی

وقتی شما به مرور زمان کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی را رنگ کنید، می‌‌توانید تمرکز خود را برای توجه به اموری که قرار است در لحظه انجام شود، بهبود بخشید.

ناگفته پیداست تمامی مواردی که اشاره کردیم نتایج تحقیق‌‌ها و پژوهش‌‌هایی است که در یک دهه‌‌ی گذشته روی بزرگسالانی صورت پذیرفته است که با کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی در ارتباط بوده‌‌اند.

در ادامه دو نمونه از کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان برای علاقه‌‌مندان به این کتاب‌‌ها معرفی می‌‌کنیم:

رنگ آمیزی بزرگسالان نقش‌ بهشت

نویسنده: فاطمه فرقانی

انتشارات آرادمان

اطلاعات بیشتر و خرید

وقتی که در یک دهه‌‌ی گذشته، کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان در جهان مورد استقبال مشتریان کتاب قرار گرفت، به سرعت در کشورهای مختلف با توجه به فرهنگ و هنر آن کشور، کتاب‌‌هایی از این دست منتشر گردیدند. «رنگ‌‌آمیزی بزرگسالان نقش بهشت» اثر فاطمه فرقانی، نمونه‌‌ی ایرانی این‌‌گونه کتاب‌‌هاست. این کتاب در سال 1396 توسط انتشارات آرادمان به چاپ رسیده است. نکته‌‌ی قابل‌توجه این کتاب، همراهی هایکوهای علیرضا بهرامی در کنار طراحی‌‌های فاطمه فرقانی است. همراهی این دو عمل در این کتاب علاوه‌بر تسکین و آرامش‌‌بخشی -به‌عنوان رکن اصلی این‌‌گونه کتاب‌‌ها- باعث بروز خلاقیت مخاطب این کتاب نیز می‌‌شود. در این کتاب حدود هفتاد طرح رنگ‌‌آمیزی بزرگسالان از فاطمه فرقانی موجود است. ضمنا هایکوهایی که علیرضا بهرامی برای این کتاب سروده است، مربوط به خاطرات دوران کودکی و نوجوانی مخاطب ایرانی از جمله تعطیلات عید نوروز، ایام مدرسه و روزهای فراغت از تحصیل در فصل تابستان است.

‌

دنیای هنر آرامش ذهن در مهتاب با رنگ آمیزی

نویسنده: ماریا ترولی

مترجم: فریده جهانگیری

بین المللی حافظ

اطلاعات بیشتر و خرید

ماریا ترولی یکی از مهم‌‌ترین نویسندگان کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی بزرگسالان است. از او تاکنون حدود هشت عنوان کتاب در این حوزه به چاپ رسیده است. یکی از این کتاب‌‌ها «دنیای هنر آرامش ذهن در مهتاب با رنگ‌‌آمیزی» است. کتاب‌‌های او به عنوان کتاب‌‌هایی دنباله‌‌دار در این زمینه شناخته می‌‌شوند. در این کتاب، مخاطب بزرگسال با رنگ‌‌آمیزی مهتاب در باغی پر از گل‌‌های رنگارنگ، آرامش به دست می‌‌آورد. کتاب پر از طرح‌‌های مختلف از گل‌‌ها و گیاهان افسانه‌‌ای جنگلی است. ورود به جنگل پر از گل‌وگیاه، نیازمند حضور حیوانات زیبا و شگفت‌‌انگیز است که در این کتاب به فراوانی و زیبایی یافت می‌‌شود. مخاطب بزرگسال ضمن رنگ‌‌آمیزی این محیط و به دست آوردن آرامش ذهنی و روانی، می‌‌تواند با مراجعه به انتهای کتاب فهرست اسامی گیاهان و حیوانات موجود در کتاب را ببیند. این کتاب در سال 2020 میلادی به چاپ رسید و در سال 1402 با ترجمه‌‌ی فریده جهانگیری و با کمک انتشارات بین‌‌المللی حافظ در دسترس مخاطب ایرانی قرار گرفت.

‌

نکته‌‌ی پایانی:

در روزگار پر از فشار زندگی مدرن، رنگ کردن کتاب‌‌های رنگ‌‌آمیزی برای بزرگسالان، می‌‌تواند از اضطراب و افسردگی موجود در محیط اطراف زندگی بکاهد. هر کدام از ما به کتاب‌‌هایی از این دست نیاز داریم که ذهن خود را استراحت داده و حواس خود را از امور پرفشار روزمره پرت کنیم.

357 بازدید

برچسب ها