آشنایی با ژان ژاک روسو
نویسنده: پل استراترن
مترجم: کاظم فیروزمند
نشر مرکز
کتاب‌هایی که شما را با زندگی و نظریات فیلسوف‌ها آشنا می‌کنند
113 بازدید
فیلسوف‌ها همیشه برای مردمْ جالب و عجیب به نظر می‌رسیدند؛ آدم‌هایی که زندگی خاصی داشتند، حرف‌های عجیب می‌زدند، اغلب زندگی ساده و بدون تجملاتی داشتند، متوجه مسائلی می‌شدند که دیگران نمی‌شدند، زیر بار حرف زور نمی‌رفتند، اغلب ازدواج نمی‌کردند یا اهل بچه‌داشتن نبودند، به پیرامون خود جوری نگاه می‌کردند که دیگران نمی‌کردند و… . همین تفاوت آن‌ها با بقیه باعث شد مردم دوست داشته باشند آن‌ها را بهتر و بیشتر بشناسند. به جز این، کسانی که هوادار فلسفه بودند و می‌خواستند کتاب‌های فلسفی بخوانند، دوست داشتند درمورد زندگی فلاسفه هم بیشتر بدانند؛ چراکه در اغلب موارد، نظراتی که فیلسوف‌ها ارائه می‌دادند، تابعی از شرایط جامعه‌شان بوده است. به همین دلیل مطالعه‌ی زندگینامهی فیلسوف‌ها از علایق این دسته افراد بوده است.
در این یادداشت از وبلاگ طاقچه، کتاب‌هایی را معرفی کرده‌ایم که در آن‌ها هم به زندگی فیلسوف‌ها پرداخته شده و هم خلاصه‌ای از نظریات و ایده‌های آن‌ها مطرح شده است. اگر دوست دارید با این کتاب‌ها آشنا شوید با ما همراه شوید:
مجموعه آشنایی با فیلسوفان
نشر مرکز مجموعه‌ای کامل و جذاب با عنوان «آشنایی با فیلسوفان» دارد که در آن اغلب فیلسوفان نامدار و شاخص تاریخ فلسفه‌ی جهان با زبانی روان و ساده معرفی شده‌اند. فهرست این فیلسوف‌ها از این قرار است: لایب‌نیتس، کنفوسیوس، ژان ژاک روسو، هگل، اسپینوزا، ماکیاوللی، برتراند راسل، دیویی، برکلی، کیر کگور، آگوستین قدیس، ویتگنشتاین، کانت، آکویناس، شوپنهاور، نیچه، فوکو، مارکس، هیوم، افلاطون، ارسطو، سقراط، سارتر، هایدگر، لاک و دکارت.
در هر کتاب پس از آنکه اطلاعاتی درخصوص زندگینامهی هر فیلسوف ارائه می‌شود، خواننده با شمه‌ای از افکار و نظریات آن فیلسوف نیز آشنا می‌شود و می‌بیند که متفکر مورد نظر چه جایگاهی در تاریخ فلسفه دارد. همچنین دورنمایی از دوره‌ای که آن فیلسوف زندگی می‌کرده و بر فلسفه‌ی او اثر می‌گذاشته داده می‌شود. بیان ساده، روشن و مختصر و در عین حال علمی و موثق هر جلد بارزترین ویژگی این مجموعه است. اگر دوست دارید دربارهی فیلسوف‌های نامدار بخوانید، کتاب‌های مجموعه‌ی آشنایی با فیلسوفان بهترین شروع است.
تمامی کتاب‌های این مجموعه را یک نفر، پل استراترن، مدرس فلسفه در دانشگاه کینگستون بریتانیا، نوشته است؛ بنابراین، برای کسانی که می‌خواهند درمورد فیلسوف‌ها اطلاعات یک‌دست و روان و با یک قلم بخوانند این مجموعه بسیار یاری‌رسان است.
مجموعه فیلسوفان بزرگ
هگل
نویسنده: ریموند پلنت
مترجم: اکبر معصوم بیگی
انتشارات آگه
نشر آگه نیز مجموعه‌ای با عنوان «فیلسوفان بزرگ» منتشر کرده که عناوین فیلسوف‌های آن از این قرار است: مارکس، دموکریتوس، هگل، ولتر، کانت، شوپنهاور، دکارت، سقراط، هایدگر، پاسکال و ارسطو. این مجموعه را انتشارات بزرگ راتلج در بریتانیا منتشر کرده است که بزرگ‌ترین و پرکارترین ناشر در رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی است.
هرکدام از عناوین این مجموعه را یک نویسنده نوشته است. برای مثال مارکس نوشته‌ی تری ایگلتون و هگل نوشته‌ی ریموند پلنت و سقراط نوشته‌ی آنتونی گاتلیب است که هرکدام در حوزه‌ی مورد نظر تخصص و تبحر دارند و در این مورد زبانزد هستند.
حجم این کتاب‌ها در حدود ۶۰ صفحه و اندک است. گفتنی است هرکدام از نویسنده‌ها از جنبه‌ای خاص به فیلسوفشان نگریسته‌اند؛ مثلا پلنت به مقوله‌ی مارکس و آزادی یا جاناتان ری در کتاب هایدگر، به تاریخ و حقیقت در هستی و زمان پرداخته است.
اگر کتاب‌های مجموعه «آشنایی با فیلسوفان» نشر مرکز را خواندید می‌توانید در گام دوم کتاب‌های مجموعه‌ی فیلسوفان بزرگ را بخوانید. در کتاب‌های این مجموعه نیز با جنبه‌هایی از زندگی شخصی فیلسوف آشنا می‌شوید و سپس به سراغ اندیشه‌ی او می‌روید.
چنانچه می‌خواهید مطالعه در حوزه‌ی فلسفه را ادامه دهید، این مجموعه می‌تواند شروع خوبی باشد برای اینکه بعد از آن سراغ کتاب‌های جدی‌تر و البته کتاب‌های خود فیلسوف‌ها بروید. چراکه این کتاب‌ها شما را با کلیتی از مهم‌ترین دیدگاه‌ها و نظریات فیلسوف‌ها آشنا می‌کنند.
دانشنامه فلسفه استنفورد
دانشنامه فلسفه استنفورد؛ باروخ اسپینوزا
نویسنده: استیون نادلر
مترجم: حسن امیری آرا
گروه انتشاراتی ققنوس
دانشگاه استنفورد از سال ۱۹۹۵ دانشنامه‌ای به سرپرستی دکتر ادوارد ن. زالتا تهیه کرده که در آن کارشناسان و استادان فلسفه بسیاری از مباحث فلسفی را در کتاب‌هایی کم‌حجم و به‌صورت رایگان توضیح داده‌اند. در کنار این مباحث، چند جلد را هم به چند فیلسوف شاخص تاریخ فلسفه‌ی جهان اختصاص داده است که از این قرارند: امانوئل لویناس، باروخ اسپینوزا، هگل، برادران شلگل، هانا آرنت، ماکس شلر و… . انتشارات ققنوس به سرپرستی و دبیری مسعود علیا این مجموعه را منتشر و راهی بازار کتاب کرده است.
این کتاب‌ها مدخل مناسبی برای ورود به دنیای فلسفه و فیلسوف‌هاست. کسی که می‌خواهد اولین بار با موضوعی در فلسفه آشنا شود یکی از گزینه‌هایی که پیش رو دارد این است که سراغ آن مدخل در این دانشنامه برود.
حجم کتاب‌های این مجموعه نیز کم و در حدود ۱۰۰ صفحه است. با خواندن این کتاب‌ها می‌توانید با زندگی و آثار این فلاسفه آشنا شوید و سپس بخوانید که آن‌ها چه تاثیراتی بر فیلسوفان بعد از خود گذاشته‌اند. برای نمونه، در کتاب هگل، بعد از آنکه با زندگی او مواجه شدید، درمورد فلسفهاش بیشتر می‌خوانید. این کتاب شما را با مفهوم ایدئالیسم آلمانی آشنا می‌کند و دیدگاه متافیزیکی سنتی دربارهی فلسفه‌ی هگل را شرح می‌دهد. همچنین درمورد دیدگاه غیر متافیزیکی (یا پسا کانتی) دربارهی هگل و دیدگاه متافیزیکی بازبینی‌شده دربارهی هگل می‌گوید. درنهایت شما را با آثار هگل آشنا می‌کند و متوجه می‌شوید وقتی از پدیدارشناسی سخن می‌گوییم از چه چیزی سخن می‌گوییم.
بخشی از کتاب صوتی دانشنامه فلسفه استنفورد؛ هگل را بشنوید.
دانشنامه فلسفه استنفورد؛ هگل پل ردینگ
گوینده: آرمان سلطان‌زاده
مجموعه چگونه بخوانیم
چگونه کیرکگور بخوانیم
نویسنده: جان دی. کاپوتو
مترجم: صالح نجفی
نشر نی
اغلب کتاب‌هایی که برای آشنایی مبتدیان با متفکران و فیلسوفان بزرگ منتشر می‌شوند یا زندگی‌نامه‌‌اند یا خلاصه‌هایی از نوشته‌های آن‌ها یا مخلوطی از هر دوی این‌ها. مجموعه‌ی «چگونه بخوانیم» از نشر نی، برعکس، خواننده را همراه با راهنمایی‌های نویسنده‌ای کارشناس رودرروی خود نوشته‌ها می‌گذارد. نقطه‌ی آغاز این کتاب‌ها این فکر است که برای نزدیک‌شدن به آنچه مدنظر یک نویسنده است باید به کلمه‌هایی نزدیک شوید که او در عمل به کار بسته است و باید بیاموزید که آن کلمه‌ها را چگونه بخوانید.
هر کتابِ این مجموعه به خواندن نوشته‌های یک متفکر در محضر استادی کارآشنا می‌ماند. هر نویسنده حدوداً ۱۰ قطعه‌ی کوتاه از کارهای متفکری را برمی‌گزیند سپس موبه‌مو آن را حلاجی می‌کند تا اندیشه‌های محوری‌شان را بازنماید و بدین‌وسیله درهای ورود به کل یک جهان فکری را به روی خواننده بگشاید. عناوین این مجموعه به این ترتیب هستند: چگونه یونگ بخوانیم؟، چگونه لاکان بخوانیم؟ چگونه نیچه بخوانیم؟، چگونه کیرکگور بخوانیم؟، چگونه فروید بخوانیم؟، چگونه ویتگنشتاین بخوانیم؟ و چگونه داروین بخوانیم؟
حتما نام یونگ، لاکان، فروید و داروین را با القابی غیر از فیلسوف دیده‌اید. برای مطالعه‌ی فلسفه‌ی قرن بیستم بهتر است با مفاهیم و نظریات روان‌شناسی نیز آشنا شوید؛ چراکه هم از فلسفه تاثیر گرفته‌اند و هم بر فلاسفه‌ی بعد از خود تاثیر گذاشته‌اند. برای نمونه فروید و لاکان از مقام روانکاو بالاتر رفته و به دلیل نظریاتی که ارائه کرده‌اند در مقام فیلسوف جای گرفته‌اند. نظریات داروین نیز که در تاریخ علم جایگاه خاص خود را دارد و برای درک و تبیین برخی نظریات مربوط به فلسفه‌ی علم باید با داروین آشنا باشید.
مجموعه راهنمای سرگشتگان
افلاطون
نویسنده: جرالد ا. پرس
مترجم: ایرج آذرفزا
انتشارات علمی و فرهنگی
«راهنمای سرگشتگان» مجموعه‌ای است با بیش از ۳۰ مجلد که انتشاراتِ کونتینیوم در دو دهه‌ی اخیر به زبان انگلیسی منتشر کرده است. هر مجلد از این مجموعه به یکی از فیلسوفانِ برجسته یا یکی از مکاتب فلسفی، از دوران کلاسیک تا دورانِ معاصر می‌پردازد. نام این مجموعه از نام کتاب مشهورِ ابن‌میمون، دلاله الحائرین گرفته شده است. هر جلد راهنمایی است برای دانشجویان و پژوهشگرانی که در مواجهه با هر یک از این فیلسوفان یا مکاتب فلسفی دچار حیرانی یا سرگشتگی می‌شوند. تأکید بر مسائل و چالش‌هایی که در مواجهه با این فیلسوفان پدید می‌آید، کوشش در توضیح مفاهیم و اصطلاحاتِ کلیدی ایشان به زبانی فنی و در عین حال متناسب برای خوانندگان مبتدی، و نهایتاً معرفی شروح مهم در هر مورد به این مجموعه جایگاهی ویژه بخشیده است. نویسنده‌ی هر مجلد از میان برجسته‌ترین دانشوران در آن زمینه برگزیده شده است. ترجمه‌ی افلاطون، در کنارِ ترجمه‌ی ارسطو، هابز و کیرکگور، نخستین مجلدات از مجموعه‌ی «راهنمای سرگشتگان» است که به همت انتشارات علمی و فرهنگی به زیورِ طبع آراسته می‌شود. از این مجموعه، ترجمه‌ی سقراط، دکارت، لاک، اسپینوزا، هگل، راسل، هوسرل، هایدگر، سارتر، گادامر، مرلوپونتی و همچنین تجربه‌گرایی و نسبی‌گرایی را نیز خواهید دید.
جرالد ا. پرس در کتاب ارسطو نظرات و آثار یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه را بیان کرده و پنج مفهومی که بیشترین سهم را در فعالیت فلسفی و علمی او داشته، در این کتاب مورد بررسی قرار می‌دهد: دانش، جوهر، طبیعت، نفْس و خوشبختی. کتاب ارسطو بر پنج مفهوم نزد این فیلسوف نامدار یونانی تمرکز دارد: علم، جوهر، طبیعت، نفس و نیکبختی.
پرس در کتاب افلاطون نیز آخرین دستاوردهای افلاطون‌پژوهانِ معاصر را به زبانی ساده و گیرا و هم‌زمان فنی و دقیق در چارچوبی تازه قرار می‌دهد. پرس نه‌تنها تلویحاً رهیافت‌های حاکم بر افلاطون‌پژوهی در سده‌ی گذشته را در خوانش و طبقه‌بندی دیالوگ‌های افلاطون رد می‌کند، رهیافت‌هایی نظیرِ تکوین‌گرایی، وحدت‌گرایی و باطنی‌گرایی، بلکه می‌کوشد با تأکید بر شیوه‌ی نگارشِ ویژه‌ی افلاطون، یعنی دیالوگ، و تحلیلِ عناصر اصلی برسازنده‌ی آن تا حد ممکن مفروضاتِ مدرن دربارهی فلسفه‌ی افلاطون را مُعلق کند و افلاطون را نه بهتر از خودِ افلاطون بلکه تا حد ممکن همانطور که افلاطون می‌خواسته فهمیده شود بفهمد.
این کتاب برای آن دسته از پژوهشگرانی مفید است که با فلسفه آشنا هستند یا دانشجوی رشته‌ی فلسفه‌اند.
آثار اروین یالوم
درمان شوپنهاور
نویسنده: اروین د. یالوم
مترجم: سپیده حبیب
نشر قطره
اگر دوست دارید از دنیای فیلسوف‌ها بیشتر بدانید اما نمی‌خواهید به هر دلیلی کتاب‌های فلسفی بخوانید و ترجیح می‌دهید با نثری داستان‌گون و روان با زندگی چند فیلسوف شاخص آشنا شوید پیشنهاد ما به شما کتاب‌های ادوارد یالوم است. یالوم که روانکاو و روان‌پزشک مشهوری است به دلیل علاقه‌ای که به فلسفه داشته تصمیم می‌گیرد زندگی چند فیلسوف را به کتاب دربیاورد و در آن‌ها حین اینکه به عقاید فلسفی‌شان اشاره می‌کند، درمورد نکات روان‌شناسی‌ای که به فیلسوف مربوط می‌شود، بگوید.
مشهورترین کتاب‌های او در این زمینه را می‌توان اینگونه برشمرد:
«وقتی نیچه گریست»: داستان زندگی نیچه و فشارهای روحی‌روانی‌ای که او متحمل می‌شد؛ با این توضیح که یالوم در این کتاب رویارویی نیچه با یک روانکاو مشهور را خیال‌‌پردازی می‌کند؛ درحالی‌که این موضوع واقعیت نداشته است. اما کلیت کتاب بر اساس آرا و نظریات و البته زندگی نیچه نوشته شده است.
درمان شوپنهاور: این کتاب دو بخش دارد: یک بخش به جلسات روان‌درمانی گروهی یک روان‌شناس می‌پردازد و یک بخش دیگر رمان به زندگی فیلسوف نامدار، شوپنهاور و عقاید خاصش اشاره می‌کند.
مسئله اسپینوزا: این کتاب یکی از بهترین کتاب‌های یالوم دربارهی ارتباط فلسفه و روان‌شناسی است. یالوم در این کتاب به زندگی اسپینوزا، یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان تاریخ فلسفه می‌پردازد. زندگینامهی اسپینوزا در این کتاب به واقعیت نزدیک‌تر است. اسپینوزا فیلسوفی بود که از یهودیت بیرون آمد و یهودی‌ها او را طرد کردند اما با وجود اینکه از همه چیز منع شد از نظریاتش در باب خدا و دین و… دست برنداشت.
مجموعه آشنایی با بزرگان اندیشه و فرهنگ
کانت
نویسنده: والتر تسیگلر
مترجم: رحمان افشاری
انتشارات مهراندیش
نشر مهراندیش نیز مجموعه‌ای منتشر کرده است به نام آشنایی با بزرگان اندیشه و فرهنگ. یکی از جلدهای این مجموعه کانت (مختصر و مفید) نام دارد. شاید هیچ فیلسوفی به اندازه‌ی ایمانوئل کانت آرزو نداشت کتاب‌هایش را همه‌ی مردم بخوانند؛ اما وقتی به مرحله‌ی دوم و مهم تفکر خود رسید، زبان کتاب‌هایش چنان مشکل شد که خواندن آن‌ها حتی برای همکاران و دوستان اهل فلسفهاش نیز به کاری مشقت‌بار می مانست. کتاب کانت (مختصر و مفید) هم آرزوی کانت را برآورده می‌کند و هم شاید آرزوی شما را که همیشه دوست داشته‌اید از فلسفه‌ی کانت سر در بیاورید.
دکتر والتر تسیگلر در رشته‌ی فلسفه، تاریخ و سیاست تحصیل کرد، سپس در رسانه‌های مهم آلمان به کار پرداخت. این فعالیت او موجب شد تا در ساده‌کردن مطلب پیچیده برای مخاطبان عام استاد شود و چندین جایزه را نصیب خود کند. نمونه‌ی موفق آن را می‌توان در همین کتاب دید. از او کتاب‌های متعدد دیگری در زمینه‌ی فلسفه به زبان ساده منتشر شده است.
آثار کریم مجتهدی
کانت و اختلاف نظر میان مفسران فلسفه او
نویسنده: کریم مجتهدی
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
کریم مجتهدی از فیلسوفان و استادان بنام فلسفه در ایران بود. او تحصیلات خود را تا مقطع دکترا در سوربن فرانسه گذرانده بود. بعد از آنکه به ایران آمده و در دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شده بود، سهم بزرگی در آشنایی ایرانیان با فلسفه و پژوهش‌های فلسفی ایفا کرده بود. از او چندین اثر و تالیف مهم در زمینه‌ی فلسفه باقی مانده که از میان آن‌ها می‌توان به دو اثر شاخص اشاره کنیم که دربارهی فیلسوف‌هاست: دکارت و فلسفه او، سید جمال‌الدین اسدآبادی و تفکر جدید، درباره هگل و فلسفه او، افکار کانت، لایب‌نیس و مفسران فلسفه او، سهروردی و افکار او، افلاطونیان متاخر.
اگر دوست دارید دربارهی فلاسفه‌ی ایران همچون سهروردی بخوانید، کتاب‌های استاد مجتهدی را پیشنهاد می‌کنیم؛ برای نمونه، در کتاب سهروردی با زندگی، تفکرات و آثار این اندیشمند ایرانی آشنا می‌شوید.
مجموعه افلاطون‌های کوچک
تماشاخانه کوچک هانا آرنت
نویسنده: ماریون مولر کلار
مترجم: شیرین کریمی
نشر کتاب چ
تمام کتاب‌های این مجموعه برای بزرگ‌سالان بود؛ اما پایان این یادداشت را می‌خواهیم به مجموعه‌ای منحصربه‌فرد و جذاب اختصاص دهیم که اگرچه برای کودکان و نوجوانان است اما بزرگ‌ترها هم می‌توانند آن‌ها را بخوانند و ازشان لذت ببرند: مجموعه افلاطون‌های کوچک.
فلسفه یاد می‌دهد دربارهی جهان اطرافمان چگونه فکر کنیم. مجموعه‌ی افلاطون‌های کوچک نوجوانان و افراد کنجکاو را با زندگی و آثار فیلسوف‌های معروف آشنا می‌کند. این مجموعه باهدف آشنا ساختن کودکان با برخی از مهم‌ترین نظریات فیلسوفان دنیا به چاپ رسیده است. فیلسوفانی که در این مجموعه درباره‌شان می‌خوانید و البته عنوان جذاب جلدها از این قرار هستند: دیوژن و مرد سگی، نیوتن و انجمن ستاره شناسان، روز شگفت انگیز پروفسور کانت، شبح کارل مارکس، کرگدن ویتگنشتاین، فکرهای بکر آلبرت اینشتین، غرغرو و مارتین هایدگر، آقای دکارت و شیطان فریبکارش، تماشاخانه‌ی کوچک هانا آرنت.
همانطور که از عنوان هر کتاب مشخص است، قرار است در هر جلد با یکی از فیلسوف‌ها آشنا شوید. تصاویر داخل هر کتاب آنقدر چشم‌‌نواز و جذاب هستند که کودکان را تا انتها نگه می‌دارد. حجم هر کدام از کتاب ها در حدود ۷۰ صفحه است و تصویر هم سهم زیادی در صفحات کتاب دارد.
ژان پل منژن به کمک چند نویسنده ی دیگر و البته طراحان خوش ذوقشان چند جلد کتاب برای کودکان و نوجوانان به چاپ رسانده‌اند. هر کدام از کتاب‌ها داستان بامزه‌ای را روایت می‌کند که ذهن نوجوانان را با اصول تفکر فلسفی درگیر می‌کند به‌گونه‌ای که نه‌تنها از فلسفه زده نشوند بلکه به آن علاقه‌مند شوند.
113 بازدید
افسانه دهکامه
اشتراک
ورود
0 دیدگاه ها
