کتاب‌های جنایی که براساس داستان‌های واقعی نوشته شده‌اند

اعضای یک خانواده در کانزاس‌سیتی آمریکا به‌طرزی فجیع به قتل می‌رسند. خبر در روزنامه منتشر می‌شود و ترومن کاپوتی، بعد از خواندن خبر، با همراهی یکی از دوستانش به نام هارپر لی، سری به محل وقوع این قتل می‌زند. با قاتلان آشنا می‌شود و رابطه دوستانه‌ای با آنان برقرار می‌کند و این دوستی تا زمان اجرایی شدن حکم اعدام قاتلان ادامه پیدا می‌کند. با کارآگاه‌هایی که مشغول حل پرونده هستند دوست می‌شود و تحقیقاتش را درباره این قتل و چرایی آن، به مدت شش سال ادامه می‌دهد. بیش از هشت‌هزار صفحه یادداشتش را ویرایش می‌کند و در نهایت، کتابی 343 صفحه‌ای منتشر می‌کند. اثری ارزشمند که تاریخ ناداستان‌نویسی را به قبل و بعد از خودش تقسیم می‌کند.

بیش از یک دهه است که یک متجاوز و قاتل سریالی، ترس و وحشتی را به جان مردم کالیفرنیا انداخته است. بیش از پنجاه مورد تجاوز و ده قتل گزارش شده است. اما پلیس و کارآگاه‌ها ناتوان و عاجز از پیداکردن این قاتل هستند. زنان و دختران بسیاری که قربانی تجاوز شده‌اند، باید با ترس و نگرانی زندگی کنند و صدای زننده و آزاردهنده و صورت تاریک متجاوز و قاتل را به‌یاد بیاورند. اما نمی‌توان هیچ کجای این داستان، نقطه روشنی پیدا کرد؟

میشل مک نامارا، نقطه روشنی است که اهالی گلدن استیت به دنبالش هستند. او که همیشه به دنبال جرم و جنایت‌های واقعی می‌گردد تا ازشان بنویسد، اینبار به‌سراغ زنان و دختران قربانی تجاوز رفته است. قصه‌هایشان را شنید، پرونده‌های مختلف پلیس را زیرورو کرد و تمام جزئیاتی را که ممکن است در مسیر پیدا کردن قاتل گلدن استیت کمکش کند، روی کاغذ آورد. این کتاب گزارشی دقیق از تمام آن چیزی است که در زمان وقوع یک جنایت باید به آن توجه کرد. و تلاش‌های میشل مک نامارا است که دوباره نور و روشنایی را به زندگی قربانیان برمی‌گرداند و حل معماهای پرونده‌های غیرممکن را ممکن می‌سازد.

پیدا شدن ذخایر زیرزمینی نفت در اعماق یک قرارگاه که برای بومیان آمریکایی بود، سرنوشتشان را برای همیشه تغییر داد. آن‌ها که از قبیله اوسیج بودند و در ایالت اوکلاهما اسکان داده شده بودند، توانستند امتیاز استخراج نفت را به‌دست بیاورند. استخراج نفت برایشان ثروت عظیمی به ارمغان آورد و همین ثروت ناگهانی، مایه حسادت سفیدپوستان شد. احتمالاً می‌توانید بقیه ماجرا را حدس بزنید؛ کشتن سرخ‌پوستان برای دستیابی به این ثروت افسانه‌ای و تولد یک سازمان جدید برای رسیدگی به این پرونده: اف‌بی‌آی یا اداره‌ی تحقیقات فدرال.

تاریخ را همیشه برنده‌ها می‌نویسند. به همین دلیل هم هست که گاهی نمی‌توان و نباید به تاریخ و داستان‌های تاریخی اعتماد کرد. گروه‌هایی که در اقلیت بوده‌اند، به حاشیه رانده شده‌اند و ظلم و ستم مضاعفی را تحمل کرده‌اند، گاهی صدایی برای روایت کردن آنچه که بر سرشان رفته است، ندارند. اما در این میان، هستند آدم‌هایی که به دنبال واقعیت‌ها باشند و بخواهند رازهای سربه‌مهر را کشف کنند. دیوید گرن در قاتلان ماه گل، تلاش کرده تا یکی از همین آدم‌ها باشد. او در روایتش، از تاریخ فراموش شده و ناپیدای سرزمین بومیان و سرخ‌پوستان آمریکا سخن گفته است و آنچه را که بر سرشان رفته است، بی کم‌و‌کاست مرور می‌کند.

هنری اچ هولمز، اولین کسی است که موفق شد در آمریکا لقب قاتل سریالی را از آن خود کند. او با گول زدن قربانی‌هایش، آن‌ها را به محلی می‌برد که خودش نامش را قلعه‌ی قتل گذاشته بود. هرچند تعداد دقیق کشته شده‌ها هرگز مشخص نشد اما آن را بین بیست‌و‌هفت تا دویست نفر تخمین زده‌اند. 

اریک لارسن در کتاب شیطان در شهر سپید، به‌سراغ همین ماجرا رفته است. او در کتابش مخاطبان را به شیکاگو در سال‌های 1890 تا 1893 می‌برد. سرکی به زندگی دنیل برنهام می‌کشد که معمار بود و تلاش می‌کرد تا نمایشگاه‌های بین‌المللی معماری ترتیب دهد. از ساختمان‌های بلند شهر می‌گوید. از بناهایی که در طول دوران معماری مدرن آمریکا شکل گرفتند و آدم‌هایی که در این خیابان‌‌ها و در این نمایشگاه‌های بین‌المللی قدم زدند و هرگز فکرش را نمی‌کردند که فردی که در کنارشان ایستاده است، از نمایشگاه بین‌المللی الهام می‌گیرد تا قتل انجام دهد.

سفری که قرار است با قطار سریع‌السیر شرق انجام شود، می‌تواند سفری دلپذیر باشد. ظاهر همسفرها و خدماتی که قطار ارائه می‌دهد، نوید سفری آرام و بدون دردسر را می‌دهد. اما اگر قرار است قتلی در قطار صورت بگیرد، بهتر است این کار زمانی انجام شود که یک کارآگاه مشهور، کسی مانند هرکول پوآرو در این قطار با قاتل همسفر نباشد. 

پوآرو که قرار است مدتی را در تعطیلات بگذراند، با رسیدن یک تلگراف مجبور می‌شود به لندن برود. او در قطار با مرد ثروتمندی به نام راچت آشنا می‌شود. راچت که آوازه پوآرو را شنیده است از او درخواست کمک می‌کند؛ چراکه از این‌سو و آن‌سو به قتل تهدید شده است. پوآرو که چندان از راچت خوشش نمی‌آید، درخواست کمک به او را رد می‌کند و امیدوار است که دردسری برایش درست نشود اما پیدا شدن جسد بیجان راچت در کوپه‌اش، آغاز یک ماجرای جدید برای پوآرو است.

اگنس در دادگاه به قتل متهم شده و حالا در خانه یک مزرعه‌دار در انتظار اجرای حکمش است. اگنس در ایسلند زندگی می‌کند و محل زندگی او، زندان ندارد. به همین دلیل او را به خانه یکی از ماموران دولت می‌برند. جایی که اعضای خانواده از حضورش وحشت دارند و از هر ارتباطی با او، حتی از حرف زدن با او نیز خودداری می‌کند. ترس و وحشت جو حاکم بر خانه است. اما زمانی که اگنس، درخواست می‌کند تا با یک کشیش صحبت کند، رازهایی را از زندگی‌اش برملا می‌کند. رازهایی که او را از یک قاتل وحشتناک به یک انسان معمولی بدل می‌کند.

اگنس ندیمه‌ای است که به جرم قتل اربابش و دوست صمیمی او در دادگاه به اعدام محکوم شده است. برای دهکده‌ای که حتی زندان هم ندارد، حضور یک قاتل موضوعی بسیار جدی‌ است. جایی برای نگهداری از او تا زمان اجرای حکمش ندارند. به همین دلیل او را به خانه یکی از ماموران دولت می‌برند. جایی که او با اکراه از این مهمان ناخوانده پذیرایی می‌کند. اما وقتی اگنس درخواست می‌کند تا با یک کشیش صحبت کند، نگاه‌ها به او تغییر می‌کند. گفتگوی میان او و کشیش چشم مردم را به حقیقت زندگی اگنس باز می‌کند. هرچند او تمام رازهایش را برای کشیش نمی‌گوید، اما خواندن کتاب آیین تدفین این فرصت را به ما می‌دهد تا از تمام ماجرا سردربیاوریم.

وقتی یک شب سینتیا، راز عجیبی را برای دوست صمیمی‌اش، مینروا، یکی از اعضای خانواده میرابال فاش می‌کند، تردیدی عجیب به دل او می‌نشیند. مینروا نمی‌تواند باور کند که رهبر باشکوهشان، ژنرال ترخیو قاتل باشد. اما کم‌کم مینروا بزرگ می‌شود و بزرگ‌تر شدنش، تردید را در دلش کمرنگ می‌کند. جرقه‌ای که سینتیا با برملا کردن راز خانوادگی‌شان در دل مینروا روشن کرد، کم‌کم به آتشی سوزان تبدیل می‌شود. گرمای این آتش در دل دیگر اعضای خانواده نیز جا باز می‌کند و خواهران میرابال به مبارزان سیاسی بدل می‌شوند که زندگی‌شان را نیز براثر همین موضوع از دست می‌دهند. 

خولیا آلوارز، نویسنده آمریکایی دومینیکن تبار که سال‌های بسیاری از عمرش را در جمهوری دومینیکن گذرانده است، در کتاب زمانه پروانه‌ها، داستان زندگی خواهران میرابال را روایت می‌کند. داستان از کودکی میرابال‌ها آغاز می‌شود. زمانی که بالاخره موفق می‌شوند به مدرسه بروند و حضورشان در مدرسه آن‌ها را با آدم‌های جدید، ماجراجویی‌های جدید و از همه مهم‌تر رازهای جدید اما باورنکردنی آشنا می‌کند؛ ژنرال رافائل ترخیو، همان کسی که عکسش در خانه‌ همه مردم اهل دومینیکن در کنار زیباترین عکس‌ها از مسیح قرار دارد، کارهای زشتی می‌کند. قتل، ناپدید ساختن مخالفان، بیرون کشیدن دختران جوان از مدرسه و بردن آنان به قصرش و … .

در سال 1389 قتلی در میدان کاج تهران به وقوع پیوست که مردم را شوکه کرد. مردی با ضربات چاقو، مرد دیگری را به شدت مجروح کرد. اما قسمت عجیب ماجرا، حضور مردم و به خصوص پلیس‌هایی بود که در صحنه حضور داشتند اما بدون توجه به درخواست‌های کمک قربانی، کاری برای نجات جان او انجام ندادند. 

قتل در روز روشن و در حضور ماموران پلیس به اندازه کافی وحشتناک بود، اما چه انگیزه‌ای وجود داشت که قاتل را به چنین عملی وادارد؟ چه ماجرایی باعث شده بود تا یک نفر چنین عصبانی شود و به خودش جرات بدهد در حضور مردم، دوربین‌هایی که همیشه برای شکار صحنه‌های عجیب حاضر و آماده‌اند و در حضور دو مامور پلیس، دست به قتل بزند؟

خواندن داستان‌های جنایی می‌تواند ذهن خواننده را به خود درگیر کند، توجه او را به جزئیات ریز و درشت جلب کند و او را وادار کند تا با تلاش هربار قضیه را از دیدگاهی متفاوت و منظری جدید ببیند. ویژگی دیگر این کتاب‌ها این است که مخاطب دوست دارد زودتر داستان را به پایان برساند تا بتواند جوابی برای سوالاتش پیدا کند. برای کسانی که خواندن داستان‌های جنایی را دوست دارند اما خواندن رمان برایشان سخت است، کتاب سمفونی مرگ پیشنهاد مناسبی است.

محمد شهریاری، قاضی پرونده‌های جنایی و قتل عمد در کتاب سمفونی مرگ نیز از تجربیاتش بهره گرفته، پرونده‌های قدیمی را دوباره باز کرده و بر اساس ماجراهایی که هر روز با آن‌ها روبه‌رو می‌شده، چند داستان کوتاه جنایی نوشته است.