فنون مذاکره و صحبت کردن
نویسنده: مریم جعفری مراد
انتشارات: انتشارات مهرآوین
نیاز انسان به اجتماعی بودن باعث شد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و هر آن چیزی که مفهوم ارتباط را در خود بگنجاند، یعنی دستکم شامل دو فرد، دو چیز و… است؛ بنابراین، اگر حرف از ارتباط میشود، مفهوم «من» به مفهوم «ما» تغییر پیدا میکند و یک رابطه به وجود میآید؛ و این یعنی خواستههای من + خواستههای مخاطب/ مخاطبان؛ حقوق من + حقوق مخاطب/ مخاطبان. به بیان بهتر، وقتی یک رابطه به وجود میآید، به وجود آورندههای آن بر یکدیگر حقوق و نیازهایی دارند که رعایت آن لازمهی حفظ رابطه است؛ خواه این رابطه به سادگیِ عضوی از جامعه بودن باشد، خواه به پیچیدگی یک رابطه عاطفی. پس قوانین و آدابی را طراحی میکنیم که در گرو رعایت آن، روابطمان حفظ و سازنده شوند چون همانطور که گفته شد، اساسا به این روابط نیازمندیم. به این قوانین ارتباطی، آداب معاشرت گفته میشود که مهمترین کاربرد آن، جلوگیری از آسیب زدن به خود و دیگران است. برای آموزش این آداب کتابهای مرتبطی خلق شدهاند که در این یادداشت تعدادی از بهترین کتاب هایی که درباره آداب معاشرت نوشته شدهاند، معرفی میشوند.
اولین نشانههای شروع ارتباط، در سن ۲ تا ۳ ماهگی رخ میدهد؛ زمانی که نوزاد لبخند اجتماعی خود را نشان میدهد. بعدها با رشد زبان، این ارتباط پیچیدهتر میشود و حتی قبل از تکمیل رشد کامل آن، قانون رعایت نوبت در صحبت کردن آشکار میشود! یعنی آنها در ابتدا به حرفهایتان خوب گوش میدهند و سپس، با بیان غیر واضحشان تلاش میکنند پاسخ دهند و به این ترتیب نوبت را رعایت میکنند. وقتی بزرگتر میشوند، تلاش میکنند دوست پیدا کنند و با همسالان خودشان بازی کنند، که از منظر برخی بزرگسالان، این کار پیش پا افتاده است اما در واقع، بچهها به شکل عملی، در حال یادگیری قواعد و اصول اجتماعی هستند. اینکه میگوییم بچهها در این سن اجتماعی شدن را یاد میگیرند، یعنی آموختن قوانین جمعی به طوری که به شکل موثری بتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند و در اجتماعات با حداقل مشکلات پذیرفته شوند. پس شناخت قواعد مهم است تا بتوانیم در گروهها عضو شویم و مهم است در گروهها عضو شویم تا بتوانیم نیازهایمان را برآورده سازیم. رعایت نکردن قوانین اجتماعی یعنی عدم احساس مسئولیت نسبت به حقوق دیگران، و رعایت نکردن حقوق دیگران یعنی ایجاد شرایط ناامن برای آنها که این ناامنی حوزههای مختلفی را شامل میشود. احساس ناامنی صرفا مربوط به آسیب مالی و جانی نمیشود؛ همین که شما به هنگام شب، از دست همسایهی پر سروصدای خود نتوانید با آرامش استراحت کنید، آسیب روانی و ذهنی خواهید دید. همهی ما کم و بیش از این آداب آگاهیم و آنها را رعایت میکنیم. برخی نیاز داریم قواعد بیشتری بیاموزیم تا اثرگذارتر باشیم و یا شرایط جدید به اندازه کافی ما را متقاعد کردهاند تا در جزئیات این قواعد تجدید نظر کنیم. پس بیایید در کنار هم بیاموزیم تا در کنار هم با آسودگی و خوشحالی و رضایت زندگی کنیم. ما نیز در این یادداشت به شما قصد داریم کتابهایی را در این مورد، با کاربردهای مختلف به شما معرفی کنیم و شما را در این هدف یاری نماییم.
به طور کل هر آنچه که به آداب معاشرت مربوط میشود ماهیت ارتباطی دارد. اصلا میتوانیم به جای آداب معاشرت بگوییم مهارتهای ارتباطی چراکه آداب معاشرت در دو سطح موارد واجب و موارد آرمانی قرار میگیرد. موارد واجب شامل رفتارهایی میشود که از آسیب جلوگیری میکند، و موارد آرمانی شامل رفتارهایی میشود که بهتر است انجام شود.
همواره افرادی وجود دارند که تا با آنها صحبت میکنید سریع به دل مینشینند و حس و حال خوبی منتقل میکنند. کلام یکی از قدرتمندترین ابزارهایی است که انسان به آن مجهز شده است که همزمان هم میتواند بهترین جملات نشاطبخش و ارزشمند را به دیگران انتقال دهد و هم جملات تحقیرکننده و با اثر تخریبی و این موضوع، مؤید استعداد بالا در سخن گفتن است؛ استعدادی که اگر هوشمندانه استفاده شود، صلح در روابط را ایجاد میکند و باعث میشود افراد مرتبط به شکل یکسان از آن مکالمه و ارتباط بهرهمند شوند. همگی ما باید با این مهارت آشنا باشیم. فرقی نمیکند با چه کسانی میخواهید صحبت کنید و در چه نقش و جایگاهی هستید؛ درست، به جا و زیبا صحبت کردن نشانهی درک بالای یک انسان بالغ است و برای حفظ و نگهداری صمیمانهترین روابط تا روابط در محیط کار به آن نیازمندیم.
فنون مذاکره و صحبت کردن
نویسنده: مریم جعفری مراد
انتشارات: انتشارات مهرآوین
یکی از کتابهای مفید در این زمینه، کتاب «فنون مذاکره و صحبت کردن» نوشتهی محمد مهدی ذوالفقاری و همکاران است. شما در این کتاب با مهارتهای شروع یک گفتوگو، رفتار جراتمندانه، فن بیان و سخنرانی در جمع و… آشنا خواهید شد. تمامی این مهارتها در روابط مختلف کاربرد دارد اگرچه ظاهرا به نظر برسد برای افراد شاغل طراحی شده است.
چگونه با هر کسی صحبت کنیم
نویسنده: لیل لوندز
مترجم: مهدی قراچهداغی
انتشارات: انتشارات ذهن آویز
در کتاب دیگری به نام «چگونه با هر کسی صحبت کنیم» (نوشتهی لیل لوندز و ترجمهی مهدی قراچه داغی) به شکل جزئیتری به این مهارتها اشاره شده است. این کتاب به ۹۲ عنوان که اکثر آن با «چگونه….» آغاز میشوند، به سرعت نکاتی که باعث میشود در یک ارتباط هوشمندانه عمل کنید را توضیح میدهد.
چگونه با کودکان صحبت کنیم تا یاد بگیرند
نویسنده: الین مازلیش
مترجم: فریبا سبز چمنی
انتشارات: شادن پژواک
اگر شما پدر و مادر باشید و فرزند کوچک داشته باشید حتما از دغدغههایتان این خواهد بود که چرا بچهها از من حرفشنوی ندارند؟ چگونه بعضی والدین با فرزندانشان ارتباط خوبی دارند اما من اینگونه نیستم؟ چرا بچهی من سر هرچیزی لج میکند؟ شاید پاسخ این سوالات را در نوع ارتباط و به طور خاص، نوع صحبت کردن شما با فرزندتان باشد. اینکه «چگونه با کودکان صحبت کنیم تا گوش دهند و چگونه گوش دهیم تا کودکان صحبت کنند» عنوان کتابی نوشتهی فبر و مازلیش است که به شما کمک میکند تا با برقراری ارتباط صحیح با فرزندتان، احترام در روابط را افزایش دهید و بچهها را ترغیب کنید تا با شما همکاری کنند.
یکی از جدیترین مواردی که در ارتباطات اجتماعی وجود دارد و بسیاری از مشکلات را ایجاد میکند عدم کنترل خشم است. در هر شرایطی و به هر علتی، پرخاش کردن به رابطه صدمه خواهد زد. البته این به این معنا نیست که نباید احساس خشم کرد اما باید خشم به روش صحیح ابراز شود که به دیگران آسیب وارد نشود.
ارتباط بدون خشونت، زبان زندگی
نویسنده: مارشال بی. روزنبرگ
مترجم: کامران رحیمیان
انتشارات: انتشارات اختران
یکی از کتابهای قوی در این زمینه، کتاب «ارتباط بدون خشونت» اثر مارشال روزنبرگ است. در این کتاب به طور خاص به موضوع خشم و مهارت ارتباط، بدون از بین بردن ارزشهای انسانی طرف مقابل و کلامی که منجر به کاهش عزت نفس شود، میپردازد.
روزنبرگ در کتاب خود اینگونه مطرح میکند که خشمها برخاسته از نیازها هستند؛ نیازهایی که برآورده نشدهاند. زمانهایی که به نیازها توجه نشود (چه عمدا چه سهوا)، افراد از روشهای دیگری برای جلب توجه استفاده میکنند مثل داد زدن، سرزنش، ترس و… که بهتر است اینگونه نباشد. یکی از خوبیهای ارتباط بدون خشونت روزنبرگ (یا به طور اختصار NVC) آن است که نیاز نیست فرد مقابل شما هم آن را بداند تا کاربردی شود. یک نفر آن را به خوبی اجرا کند، عصبانیت دیگران فروکش میکند و سلامت رابطه حفظ خواهد شد. در واقع، تکنیکهایی که آقای روزنبرگ در کتاب خود به آن اشاره میکند، باعث خنثی کردن دعوا و جلوگیری از بدتر شدن آن میشود و یک رابطه برد-برد ایجاد مینماید.
NVC شامل دو بخش است که شامل ابراز صادقانه و دریافت همدلانه است. هر کدام از این دو بخش شامل چهار مرحله است که مشاهده، احساس، نیازها و تقاضا از مراحل هر دو بخش است با این تفاوت که در اولی، خودمان را ابراز میکنیم اما در دومی، به آنچه طرف مقابل ابراز میکند، گوش میدهیم. در مرحلهی اول افراد باید مشاهدات خود را از واقعه به زبان ساده و بدون ارزش گذاری بیان کنیم. سپس احساس خود از واقعه را میگوییم و مشخص میکنیم این احساس از کدام نیاز سرچشمه میگیرد. در نهایت، نیاز خود را بیان میکنیم. به این صورت، نیازها به شکل صحیح و سالم برآورده خواهد شد.
اگر همین الان در گوگل یک جستوجوی سریع در مورد آداب معاشرت انجام دهید متوجه میشوید اکثر مواردی که ذکر شده است به دیگران مربوط میشود و مثل پدر و مادرمان مدام رعایت آن را گوشزد میکند. چرا این را گفتم؟ چون به نظر میرسد اگر کسی از روی عمد آداب را رعایت نمیکند به این خاطر باشد که صرفا بکن/ نکن میشنود. چه علت را بپرسد چه نپرسد، باز هم متوجه نمیشود چرا باید مدام مراقب رفتارش در مقابل دیگران باشد.
مثلا اگر میگویند لطفا لاغری یا چاقی دیگران را به رخشان نکشید یا روبهروی بیمارستان بوق ممتد نزنید شاید علتش را درست متوجه نشویم مگر با مفهوم همدلی آشنا باشیم. همدلی به بیان ساده یعنی خودت را جای من بگذار و احساست را بگو. همدلی یعنی اگر به تو بگویند چقدر چاق شدی خوشحال میشدی یا ناراحت؟ حالا درک میکنی احساس مرا؟ اگر بتوانید همدل باشید بسیاری از موارد لیست بلند بالای آداب معاشرت را خود به خود رعایت میکنید.
راهنمای آموزش عملی مهارت همدلی
نویسنده: حکیمه حرمتی
انتشارات: انتشارات رشد فرهنگ
یکی از قشنگترین کتابهایی که در این زمینه نوشته شده است، کتاب «راهنمای آموزش عملی مهارت همدلی» نوشتهی غلامی و حرمتی است که شروع آن به یک شعر از قیصر امین پور لطافت خاصی به محتوا اضافه میکند. البته این کتاب راهنمای مربیان است و به شما کمک میکند تا به فراگیران بیاموزید ابتدا با همدلی با خود، برای همدلی با دیگران آماده شوند. بعد از آن مهارتهای خوب گوش دادن و خوب دیدن، و در آخر، به درک دیدگاه دیگران میپردازد.
پرورش مهربانی و همدلی در کودکان
نویسنده: ناتاشا دانیلز
مترجم: سهیلا خورشیدی
انتشارات: نشر برگ و باد
اگر شما پدر یا مادری دلسوز هستید که میخواهید از کودکی همدلی کردن را به کودکتان آموزش دهید، کتاب «پرورش مهربانی و همدلی در کودکان» نوشتهی ناتاشا دانیلز و ترجمهی سهیلا خورشیدی میتواند راهنمای خوبی برای شما باشد. از ویژگی خوب این کتاب، بیان عملی آن است؛ یعنی، نویسنده در هر بخش به شما میگوید دقیقا چه سوالهایی از کودکتان بپرسید و این علاوهبر تقویت مهارت همدلی کودک، به واسطهی ایجاد یک گفتوگوی صمیمانه و ایمن، پیوند شما با فرزندتان را عمیقتر میکند.
مهاجرت همیشه یکی از هیجانانگیزترین و در عین حال پراسترسترین انتخابها است. افرادی که تصمیم به مهاجرت به کشور خاصی را دارند، علاوه بر مسائل و دغدغههای عادی مهاجرت، با یک چالش اساسی مواجه هستند؛ فرهنگ کشور مقصد، و این به هنگام آموزش زبان آن کشور بسیار ملموس میشود چون زبان وسیلهی ارتباطی است که معناها را منتقل میکند و معناها از فرهنگ، و فرهنگ از ارزشها و قوانین اجتماعی ریشه میگیرند. خلاصه که اگر قصد مهاجرت داشته باشید، تا فرهنگ آن کشور را ندانید، عجیب و غریب به نظر خواهید آمد. مهمتر از آن، باعث میشود در سازگاری با شرایط و محیط آنجا سازگار نشوید. بنابراین، خواندن کتاب آداب معاشرت نوشتهی آزاده بهرامجی به مهاجرین کمک خواهد کرد تا بیشتر با فرهنگ ایران آشنا شوند. البته این کتاب صرفا برای مهاجرین نوشته نشده بلکه برای کودکان و نوجوانانی که هم میخواهند مهارتهای ارتباطی و آداب اجتماعی را بیاموزند کاربرد دارد. نویسنده کتاب در ابتدا با اصول کلی در معاشرت شروع کرده و توضیح میدهد چگونه میتوانید بر دیگران اثرگذار باشید و مقبولیت اجتماعی کسب نمایید. در دو فصل باقیمانده این کلیات، جزئیتر شده و آداب در محیطهای خصوصی و عمومی توضیح داده شده است. یک نکته جالب آن است که در این کتاب به آداب معاشرت در خانه به عنوان یک موضوع مهم پرداخته شده است. اینکه اعضای یک خانواده چگونه با یکدیگر ارتباط میگیرند مهمترین بحثی است که باید به آن قبل از هر آداب دیگری به آن پرداخته شود. مطمئنا حال ما در خانه متضمن بهبود روابط و معاشرتها در خارج از آن خواهد بود.
علی اکبر منظوری در کتاب «آداب معاشرت» خود به آداب معاشرت از منظر دین اسلام میپردازد. نویسنده با کمک آیات و روایات معصومین (ع) و برخی نکات تاریخی، به شما کمک میکند تا با فرهنگ آداب معاشرت اسلامی آشنا شوید و بنابراین، این کتاب برای افراد دغدغهمند در این حوزه مناسب خواهد بود. شروع این کتاب با بیان مقدمه در خصوص اهمیت و ضرورت آداب معاشرت در زندگی است و سپس در هر فصل، به طور مجزا نحوه ارتباط با افراد مختلف را توضیح میدهد که عمدتا به افراد آشنا و نزدیکتر مربوط میشود.
همچنین، کتاب آداب معاشرت برای مدیران از کبری سبزعلی، کتاب دیگری است که به طور خاص به موضوع آداب معاشرت در محل کار میپردازد. به هر حال در محیطهای کاری نیز با افراد مختلفی ارتباط داریم و نیاز است آداب خاصی را رعایت کنیم تا از اختلاف نظرهایی که منجر به افت عملکرد کارکنان میشود جلوگیری شود.
دانلود کتاب از اپلیکیشن طاقچه