معرفی کتاب‌های شاهنامه برای کودکان و نوجوانان

مریم شعبانی

9,342 بازدید

شاهنامه، اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین آثار ادبی فارسی‌ است که در طول قرن‌ها، به‌عنوان منبعی مهم و ارزشمند برای شناخت تاریخ، ادبیات، فرهنگ و هنر ایرانی شناخته شده است. این کتاب شامل حکایت‌هایی از شاهان و پادشاهان ایرانی، فرهنگ، آیین‌ها و جنگ‌های آنان است و به دلیل داشتن اشعاری جذاب و همچنین آموزنده، در سراسر جهان نیز شناخته‌ شده است.

با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه‌ای که شاهنامه در فرهنگ و تمدن ایران دارد، بسیاری از نویسندگان و مترجمان، سعی کرده‌اند تا نسخه‌هایی از شاهنامه را به گونه‌ای بازنویسی کنند که برای کودکان و نوجوانان نیز قابل فهم باشد که آن‌ها را با داستان‌های جذاب و شیرین این اثر بزرگ آشنا کند.

داستان‌های شاهنامه

‌

کودکان و نوجوانان با خواندن داستان‌های شاهنامه، این فرصت را می‌یابند تا با تاریخ و فرهنگ ایران آشنا شوند و مفاهیمی همچون شجاعت، عدالت، دوستی و همبستگی را بهتر درک کنند. در این یادداشت وبلاگ طاقچه، به معرفی شماری از کتاب‌های شاهنامه برای کودکان و نوجوانان می‌پردازیم که با استفاده از زبان ساده و تصاویر جذاب، داستان‌هایی از شاهنامه را برای این گروه سنی روایت می‌کنند و باعث می‌شوند تا افراد کم‌سن‌وسال‌تر نیز با داستان‌های تاریخی و اسطوره‌ای این اثر آشنا شوند.

پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «شاهنامه فردوسی» را هم بخوانید.

‌

نبرد رستم و اسفندیار

نبرد رستم اسفندیار یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین نبردهای شاهنامه است. این نبرد بین دو شخصیت اصلی داستان یعنی رستم، پهلوان ایرانی، و اسفندیار رخ می‌دهد. در این داستان، اسفندیار جوان به دنبال گرفتن انتقام پدرش است که به‌دست رستم کشته شده است.

اسفندیار به‌تنهایی به‌سوی ایران می‌آید و با رستم دیدار می‌کند. در نهایت، طی نبردی پرشور و هیجان، رستم با استفاده از تجربه و قدرتش، اسفندیار را شکست می‌دهد.

نبرد رستم واسفندیار به دلیل شجاعت و قدرت دو شخصیت اصلی و همچنین اثرگذاری آن بر داستان‌های بعدی شاهنامه، در شمار مهم‌ترین نبردهای شاهنامه و به‌طور کلی ادبیات فارسی قرار گرفته است.

در داستان نبرد رستم و اسفندیار، گشتاسب (پادشاه ایران) به پسرش اسفندیار می‌گوید که اگر خواهان پادشاهی ایران است، باید رستم، پهلوان ایرانی را دست‌بسته نزد او بیاورد. اسفندیار در ابتدا راضی به انجام این کار نیست، اما در نهایت می‌پذیرد و برای جنگ با رستم عازم ایران می‌شود. رستم و اسفندیار یک روز تمام به جنگ می‌پردازند، اما هیچ‌یک بر دیگری پیروز نشده و در نهایت جنگ را به روز بعدی واگذار می‌کنند. رستم طی این نبرد بسیار زخمی شده و دیگر توانی برایش نمانده، بنابراین با آتش زدن یکی از پرهای سیمرغ، سیمرغ را به کمک می‌طلبد رستم را درمان می‌کند و به او می‌آموزد که اگر می‌خواهد در این نبرد پیروز شود، باید از درخت گز، تیری دوشاخه بسازد و آن را به چشمان اسفندیار بزند.

صبح روز بعد، رستم مطابق سخنان سیمرغ عمل می‌کند و موفق می‌شود اسفندیار را شکست دهد، اما چون اسفندیار پهلوان خوبی بود و به اجبار پدرش و نه به خواست خودش به جنگ با رستم آمده بود، رستم می‌پذیرد که سرپرستی پسر او یعنی بهمن را برعهده بگیرد.

کتاب نبرد رستم و اسفندیار، به گویندگی مریم هاشمی و یاشار ابراهیمی به زبانی ساده و قابل درک برای کودکان و نوجوانان آماده شده است.

بخشی از کتاب صوتی داستان‌های شاهنامه: نبرد رستم و اسفندیار را بشنوید.

داستان‌های شاهنامه: نبرد رستم و اسفندیار ابوالقاسم فردوسی

گوینده: یاشار ابراهیمی

اطلاعات بیشتر و دانلود کتاب صوتی

‌

داستان های شاهنامه و فلسفه برای کودکان

نویسنده: علی حمیدی

نشر آواهیا

اطلاعات بیشتر و خرید

یحیی قائدی، نویسنده‌ی کتاب داستان‌های شاهنامه و فلسفه برای کودکان، داستان‌های شاهنامه را به شکلی که برای کودکان قابل فهم و درک باشد روایت کرده است. اهمیت داستان‌‌های شاهنامه و فلسفه برای کودکان از این نظر است که کودکان را از سنین پایین با ادبیات کلاسیک ایرانی آشنا می‌کند. نویسنده‌ی این اثر تمام تلاش خود را کرده تا بار دیگر داستان‌های باارزش شاهنامه را برای کودکان بازگو کند.

بسیاری از داستان‌های شاهنامه جنبه‌‌های تعلیمی دارند، اما آموزش‌های نهفته در این داستان‌ها برای کودکان باید به شکلی بازگو شود که سرگرم‌کننده نیز باشد؛ این اتفاق در کتاب داستان‌‌های شاهنامه و فلسفه برای کودکان به بهترین شکل رخ داده است.

یحیی قائدی در سال ۱۳۹۴ کتاب داستان‌‌های شاهنامه و فلسفه برای کودکان را به کمک علی حمیدی و نشر آواهیا منتشر کرده است. این کتاب شامل داستان‌هایی از شاهنامه است و در آن برای هر داستان، فلسفه‌ای نیز بیان شده که به کودکان کمک می‌کند تا به درک بهتری از مفاهیم فلسفی برسند.

داستان‌‌های شاهنامه و فلسفه برای کودکان، هزار سال پس از نوشته‌شدن شاهنامه‌ی اصلی توسط فردوسی، اهمیت داستان و اسطوره را بازتعریف می‌کند و همچنین نشان می‌دهد که به فراموشی سپردن نقش داستان و اسطوره، همان چیزی است که با آن می‌توان بخشی از شکست‌های نظام آموزشی را توجیه کرد.

‌

قصه های شاهنامه (جلد اول تا سوم)

نویسنده: آتوسا صالحی

نشر افق

اطلاعات بیشتر و خرید

کتاب قصه‌های شاهنامه (جلد اول تا سوم) به قلم آتوسا صالحی و تصویرگری نیلوفر میرمحمدی منتشر شده است. آتوسا صالحی، نویسنده‌ی ایرانی، در سال ۱۳۹۵ این مجموعه را به کمک نشر افق منتشر کرد. این کتاب شامل مجموعه‌ا‌ی از داستان‌های شاهنامه است که به زبانی ساده‌ نوشته شده‌اند تا برای کودکان و نوجوانان نیز قابل درک باشند.

این کتاب شامل سه داستان‌ ضحاک بنده‌ی ابلیس، فرزند سیمرغ و اسفندیار رویین‌تن است. آتوسا صالحی در این اثر تلاش کرده تا با روایت داستان‌های مختلف به قهرمانان ماندگار شاهنامه نزدیک‌تر شود تا آنان با به تصویر کشیدن دغدغه‌های همیشگی انسان‌ها و غم‌هایشان، نمایشی نو از روزگاران دور گذشته برپا سازند.

‌

قصه‌های شاهنامه فردوسی (جلد۱)

نویسنده: نگار شادلو

نشر وزرا

اطلاعات بیشتر و خرید

کتاب قصه‌های شاهنامه فردوسی یکی دیگر از کتاب‌هایی است که برای معرفی داستان‌های خواندنی شاهنامه به کودکان و نوجوانان نوشته شده است. این کتاب شامل داستان‌های مهیجی از شاهنامه فردوسی است که برای این گروه سنی شیرین و خواندنی خواهد بود.

اهمیت شاهنامه در حفظ فرهنگ و ادبیات فارسی، موضوعی انکارناپذیر است. شاید بدون وجود این اثر بزرگ، بسیاری از عناصر مثبت فرهنگ آباواجدادی ما ایرانیان، در طوفان حوادث تاریخی نابود می‌شد و اثری از آن‌ها به جا نمی‌ماند. شاهنامه، روایت نبرد خوبی‌ها و بدی‌هاست و پهلوانان، جنگجویان این نبرد دائمی در جریان زندگی هستند. دیدگاه فردوسی و اندیشه‌ی حاکم بر شاهنامه، همیشه پشتیبان خوبی‌ها در برا‌بر ستم و تباهی بوده است.

بنابراین، کتاب قصه‌های شاهنامه‌ فردوسی اثر نگار شادلو و نشر وزرا کتاب خوبی جهت آشنایی کودکان و نوجوانان با این اثر بزرگ محسوب می‌شود.

‌

رستم و سهراب

نویسنده: آتوسا صالحی

نشر افق

اطلاعات بیشتر و خرید

کتاب رستم و سهراب اثر آتوسا صالحی است. این کتاب جلد هشتم از مجموعه‌ی قصه‌های شاهنامه است که توسط نشر افق منتشر شده. داستان رستم و سهراب یکی از مشهورترین داستان‌های شاهنامه و شامل درس‌های اخلاقی بسیاری است، بنابراین بازگو شدن آن به گونه‌ای که برای کودکان و نوجوانان قابل فهم باشد، بسیار مهم است.

آتوسا صالحی در این کتاب، سوگنامه‌ی رستم و سهراب را به تصویر کشیده است. این نویسنده تمام تلاش خود را به کار بسته تا ضمن حفظ شکوه شاهنامه، کتاب را به زبان امروزی بازگردانی کند تا کودکان و نوجوانان نیز بتوانند از این داستان بهره‌مند شوند.

رستم، پهلوان ایرانی، به ناچار همسرش تهمینه را ترک می‌گوید، اما پیش از رفتن، مهره‌ای را به او می‌سپارد، با این هدف که اگر فرزندشان دختر بود، با آن مهره موهایش را بیاراید و اگر پسر بود، آن مهره را بر بازویش ببندد تا از این طریق رستم بتواند فرزندش را پیدا و شناسایی کند. با این حال، ماجرا به گونه‌ای که رستم در سر پرورانده بود، پیش نمی‌رود. تهمینه از رستم صاحب پسری می‌شود و نام او را سهراب می‌گذارد. حالا دیگر سهراب قد کشیده و می‌خواهد برای یافتن پدر خود، راهی سفر شود.

قرار بر این است که زمانی که سهراب پدرش را یافت، مهره‌ی یادگاری را نشانش بدهد تا پدر و پسر به آغوش یکدیگر بازگردند. سهراب اکنون دیگر پهلوانی‌ست درخور نام پدرش و تنها یک آرزو دارد: اینکه پدرش را پیدا کند.

با وجود آن همه شور و هیجانی که پدر و پسر برای دیدار یکدیگر دارند، زمانی که به یکدیگر می‌رسند، داستان چندان شیرین پیش نمی‌رود.

یکی دیگر از نکات مثبت و قابل توجه کتاب رستم و سهراب تصویرگری نیلوفر میرمحمدی است که جذابیت این کتاب برای کودکان و نوجوانان را دوچندان کرده است.

‌

رستم در هفت‌خوان (۱)

نویسنده: سید مصطفی حسینی

موسسه فرهنگی هنری خراسان

اطلاعات بیشتر و خرید

هفتخوان رستم نام نبردهای هفت‌گانه‌ای است که توسط رستم انجام شده که هریک در شاهنامه‌ی فردوسی توصیف شده‌اند. هفتخوان رستم شامل نبردهایی است که رستم برای نجات کیکاووس، شاه ایران که اسیر دیو سپید بود، انجام داده است.

کتاب رستم در هفتخوان از همین داستان‌های مشهور شاهنامه‌ی فردوسی اقتباس شده و همچنین به کمک هنر تصویرگری پی‌نما (کمیک) تصویرسازی شده است. این مجموعه‌ی سه‌جلدی، داستان هفتخوان رستم را از ابتدا و به‌طور کامل روایت کرده است. نثر شیوا و جذاب این کتاب کودکان و نوجوانان را به شاهنامه و داستان‌های بومی ایران علاقه‌مند می‌کند.

در کتاب رستم در هفتخوان، این‌گونه روایت می‌شود که سایه‌ی اهریمن، سراسر سرزمین مازندران را فرا گرفته و توطئه‌ای هولناک و شوم، در پی آن است تا سرنوشت ایران‌زمین را نیز به گونه‌ای متفاوت رقم بزند. فریب یک جادوگر، پادشاه جوان و مغرور ایران را به دام می‌اندازد و چشم کیکاووس بر فروغ اندیشه و رای بخردان کور می‌گردد.

اینک، زمان انتقام اهریمن از ایرانیان فرا رسیده و در چنین گیروداری است که نخستین ماموریت رستم آغاز می‌گردد؛ ماموریتی که ممکن است آخرین ماجراجویی او نیز باشد.

‌

زال و سیمرغ

نویسنده: مصطفی رحماندوست

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

اطلاعات بیشتر و خرید

زال و سیمرغ نیز یکی از داستان‌های مشهور شاهنامه است که به قلم مصطفی رحماندوست و با کمک نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در قالب کتابی برای این گروه سنی ساده‌نویسی شده است. داستان زال و سیمرغ با تولد زال آغاز می‌شود.

اهورامزدا پس از هفت سال، سام (پدر زال و پدربزرگ رستم) را به آرزویش رسانده و مشیانه پسری به دنیا آورده، اما زمانی که سام نوزاد را می‌بیند، از موی سپید و چهره‌ی سرخ نوزاد چنان برآشفته می‌شود که او را فرزند دیو می‌خواند و از یک کنیز درخواست می‌کند تا زال را به کوهستان ببرد و رهایش کند و به همه بگویند که فرزند مشیانه مرده است. در کوهستان، سیمرغ، نوزاد را پیدا می‌کند و او را نزد خود نگه می‌دارد و بزرگ می‌کند. پس از سال‌ها، مشیانه دوباره به فرزندش می‌رسد و سام هم زال را می‌پذیرد.

‌

بیژن و منیژه

نویسنده: زینب یزدانی

نشر تیرگان

اطلاعات بیشتر و خرید

کتاب بیژن و منیژه اثر زینب یزدانی توسط نشر تیرگان که در سال ۱۳۹۴ به چاپ رسید، یکی از داستان‌های عاشقانه‌ی شاهنامه را که درباره‌ی عشق دو جوان به نام‌های بیژن، پسر گیو (یکی از سرشناس‌ترین پهلوانان ایرانی) و منیژه (دختر افراسیاب) نسبت به یکدیگر است، با نثری مناسب کودکان و نوجوانان روایت کرده است.

منیژه دختر افراسیاب است. بیژن به فرمان کیخسرو، به همراه گرگین برای جنگ با گرازان به سرزمین ارمانیان می‌رود. در نزدیکی آن محل، بیشه‌ای قرار دارد که منیژه به همراه پرستارانش در آن، بزم و جشنی برپا کرده است. بیژن برای تماشا به نزدیک سراپرده‌ی منیژه می‌رود و منیژه او را از دور می‌بیند و به او دل می‌بندد.

منیژه سپس پرستاری را نزد بیژن می‌فرستد و آن پرستار بیژن را نزد منیژه می‌برد. زمانی که هنگام رفتن فرا می‌رسد، منیژه برای آنکه از بیژن دور نماند، داروی بیهوشی به او می‌خورانَد و او را با خود به قصر خویش می‌برد.

هنگامی که افراسیاب از راز بیژن و منیژه باخبر می‌شود، قصد کشتن بیژن را می‌کند، اما با میانجی‌گری پیران راضی می‌شود که او را در چاهی افکنند و دختر خود را نیز از خانه بیرون می‌کند، اما منیژه با وفاداری، بر عشق خود پایبند می‌ماند و داستان بیژن و منیژه نیز ادامه پیدا می‌کند.

‌

سریال صوتی قصه‌های شیرین ایرانی، فصل سوم: شاهنامه

در سریال صوتی قصه‌های شیرین ایرانی که در ۱۲ جلد به انتشار رسیده، نویسندگان مختلف تلاش کرده‌اند تا آثار کلاسیک ادبیات فارسی را به ‌گونه‌ای بازنویسی کنند که در عین حفظ اصالت اثر، برای کودکان و نوجوانان نیز خواندنی و لذت‌بخش باشند؛ شاهنامه نیز یکی از همین آثار است.

سریال صوتی قصه‌های شیرین ایرانی، فصل سوم: شاهنامه به کارگردانی مهدی طهماسبی و تهیه‌کنندگی فرشاد آذرنیا و با گویندگی افرادی از جمله بهمن وخشور، جلال محبی، اردشیر منظم، محمد صفری، محمدصادق رزاق‌مهر، مجید تیزرو، صادق وفایی، شاهین ملک‌زاده، سایه کبیری، ملیکا شهاب و فاطمه رضی ساخته و پخش شده است.

بخشی از کتاب صوتی سریال صوتی قصه های شیرین ایرانی فصل سوم: شاهنامه را بشنوید.

سریال صوتی قصه های شیرین ایرانی فصل سوم: شاهنامه ابوالقاسم فردوسی

گوینده: فاطمه رضی

اطلاعات بیشتر و دانلود کتاب صوتی

‌

به دنبال فردوسی

نویسنده: محمد حسینی

گروه انتشاراتی ققنوس

اطلاعات بیشتر و خرید

کتاب به دنبال فردوسی به قلم محمد حسینی و به تصویرگری ناهید کاظمی منتشر شده است. در این کتاب به بررسی سال‌های زندگی فردوسی که یکی از درخشان‌ترین دوره‌های شعر و ادب فارسی است، پرداخته می‌شود. این اثر روایتی جذاب و مستند از فرازونشیب‌های زندگی ابوالقاسم فردوسی ارائه می‌کند، زندگینامه‌ای که هنگام نوشتن آن سعی شده تا حد ممکن به واقعیت نزدیک باشد. کتاب صوتی به دنبال فردوسی نیز به گویندگی آرمان سلطان‌زاده توسط انتشارات آوانامه منتشر شده است.

فردوسی از بزرگ‌ترین شاعران و نویسندگان زبان فارسی تا به امروز محسوب می‌شود. اثر بزرگ او یعنی شاهنامه، امروزه به‌عنوان یکی از ارزشمندترین آثار حماسی جهان شناخته می‌شود. او برای نگارش شاهنامه از منابع تاریخی، ادبی و فرهنگی ایران استفاده کرده و آن را در قالب نظم درآورده است. فردوسی تلاش کرد تا با نگارش شاهنامه، ارزش‌های فرهنگی و تاریخی ایران را به جهانیان نشان دهد و همچنین آن را به‌عنوان یکی از شاهکارهای ادبی دنیا تثبیت کند. با توجه به موارد ذکرشده، شناخت فردوسی برای کودکان و نوجوانان ارزشمند به نظر می‌رسد و کتاب به دنبال فردوسی این عمل را به نحو احسن انجام می‌دهد.

بخشی از کتاب صوتی به دنبال فردوسی را بشنوید.

به دنبال فردوسی محمد حسینی

گوینده: آرمان سلطان‌زاده

اطلاعات بیشتر و دانلود کتاب صوتی

‌

نوبت شاهنامه‌خوانی

شاهنامه‌خوانی، فعالیتی است که در آن یک یا چند فرد به خواندن و بررسی شاهنامه می‌پردازند. خواندن و بررسی شاهنامه می‌تواند به درک بهتری از تاریخ و فرهنگ ایران کمک کند، بنابراین شاهنامه‌خوانی را می‌توان یک فعالیت فرهنگی مهم و مفید محسوب کرد. در کتاب نوبت شاهنامه‌خوانی، علی‌اصغر سیدآبادی با زبان، تخیل و نگاهی جدید به سراغ شاهنامه‌ی فردوسی رفته تا پنجره‌ای تازه به روی کودکان و نوجوانان بگشاید و شاهنامه‌خوانی را وارد عرصه‌ای جذاب و هیجان‌انگیز کند.

کتاب نوبت شاهنامه‌خوانی کودکان و نوجوانان را به یک مهمانی باشکوه دعوت می‌کند، مهمانی‌ای که در آن افسانه و واقعیت درهم می‌آمیزند تا تاریخ ایران را به شکلی جذاب و خواندنی روایت کنند.

9,342 بازدید

برچسب ها