آشنایی با رمان های جدید سال ۹۸ در طاقچه

در یادداشت «معرفی کتاب‌های برنده جایزه  بوکر» خواندید که رمان لینکلن در باردو در سال ۲۰۱۷ برنده جایزه من بوکر شده است. پس از به دست آوردن موفقیتی این چنینی به سرعت به زبان‌های مختلف ترجمه شد. در طاقچه نیز دو ترجمه از این کتاب وجود دارد. ترجمه‌ی دیگر این کتاب با عنوان لینکلن در برزخ است. لینکلن در باردو در سال ۹۸ و لینکلن در برزخ در سال ۹۶ منتشر شد.

داستان این کتاب از این قرار است که آبراهام لینکلن رئیس جمهور سابق امریکا بر سر مزار پسر ده ساله‌اش می‌‌رود. پسرش بر اثر تیفوس چندی است که در گذشته و حالا حال و احوال لینکلن در این زمان و مکان دست‌مایه نوشتن این کتاب برای ساندرز می‌شود. کل کتاب در قالب دیالوگ نوشته شده و گریزی هم به وقایع تاریخی دارد.

باردو در فرهنگ بودایی به معنی برزخ است و برزخ مکان وقوع بیشتر رخدادهای این داستان است. درون‌مایه اصلی این داستان تاکید بر مفهوم دوست داشتن یکدیگر است.

کیا کلارک دختری است که در حاشیه مردابی زندگی می‌کند. زندگی راحت و به دور از حادثه‌ای دارد. عاشق طبیعت است و برای همین با همه‌ی گونه‌های گیاهی و جانوری نوعی رابطه صلح‌آمیز دارد. ریتم زندگیش یکنواخت جلو می‌رود تا اینکه دو مرد شهری وارد دهکده محل سکونت کیا می‌شوند.

با ورود آن‌ها به حریم امن زندگی کیا، جریان زندگی کیا تغییر می‌کند. او آماده پذیرفتن عشق می‌شود تا اینکه روزی جسد یکی از آن‌ها در مرداب پیدا می‌شود…

کتاب جایی که خرچنگ‌ها آواز می‌خوانند پس از انتشار به سرعت در فهرست کتاب‌های پرفروش نیویورک‌تایمز قرار گرفت. عشق، تعلیق، دلهره و هیجان همه‌ی احساساتی است که با خواندن این کتاب تجربه می‌کنید.

جنگ جهانی دوم دست‌مایه نوشتن کتاب‌های زیادی شده. نویسندگان اروپایی پس از پایان جنگ برای زنده نگه‌داشتن اتفاقاتی که بر مردم کشورهایشان گذشته، دست به قلم شده‌اند. بلبل هم یکی از همین کتاب‌هاست. کریستین هانا در کتاب بلبل روایت تاب‌آوری مردم فرانسه در جنگ جهانی دوم علیه نازی‌ها را ثبت کرده است.

قهرمانان داستان بلبل دو خواهر به نام‌های ویان و ایزابل هستند. هر کردام شیوه‌ی متفاوتی را برای زندگی انتخاب کرده‌اند. اما با آغاز جنگ جهانی دوم هر دوی آن‌ها باید دربرابر سختی‌ها و مشکلات مقاومت کنند و با چالش‌ها روبه‌رو شوند. این کتاب در سال ۲۰۱۵ بهترین داستان تاریخی جهان به انتخاب گودریدز شد.

یوگوسلاوی نام سرزمینی است که دیگر وجود ندارد. اما خیلی‌ها متولد یوگوسلاوی هستند. خیلی‌هایی که در دوران گذار این کشور جوان‌هایی بودند پرشور، با سواد و البته وطن‌دوست. تانیا یکی از همین جوانان است. دکتری زبان و ادبیات یوگوسلاوی دارد. اما پس از فروپاشی یوگوسلاوی چندان شرایط شغلی مناسبی برای خودش و همسرش گوران وجود ندارد. برای همین راهی هلند می‌شوند.

در هلند در دانشگاه آمستردام دعوت به تدریس در رشته ادبیات یوگوسلاوی می‌شود. شاگردان کلاس تانیا همگی مهاجران یوگوسلاو بودند و اغلب آن‌ها به درس خواندن به عنوان راهی برای تمدید ویزا نگاه می‌کنند. تانیا در این کلاس تصمیم می‌گیرد نوستالژی‌های مربوط به کشوری که دیگر اسمش را نمی‌توان بر روی نقشه پیدا کرد، احیا کند. اما ماجرا به همین موضوع ختم نمی‌شود.

با خواندن کتاب وزارت درد می‌توانیم «حس» انسان‌ها در برابر فقدان وطن را درک کنیم. مهاجرت از وطن، حس تعلق نداشتن به جایی و البته پس‌زدگی را می‌توانیم با خواندن سطر به سطر این کتاب درک کنیم.

وزارت درد نام کارگاهی (یا کارخانه‌ای) است در هلند که برای صنعت رابطه جنسی لوازم مختلف مانند لباس‌های مخصوص را تهیه می‌کنند.

نام ژان تولی در سال ۹۸ با کتاب مغازه خودکشی بر سر زبان‌ها افتاد. کتاب مغازه خودکشی، البته سال‌ها پیش منتشر شد، اما در سال ۹۸ با صدای هوتن شکیبا به صورت صوتی تهیه شد. همین موضوع باعث شد، هم کتاب و هم کتاب صوتی آن به سرعت در میان پرفروش‌‌ترین کتاب‌ها قرار گیرد. حالا رمان جدید دیگری از ژان تولی به تازگی منتشر شده که خواندن این کتاب هم خالی از لطف نیست.

 آدم‌خواران داستانی است در دل بحبوحه‌ی جنگ میان ناپلئون سوم و همسایه شرقیش، پروس. این داستان روایتی تاریخی و تکان‌دهنده از ماجراهایی است که در دهکده‌ای در جنوب غربی فرانسه رخ داده است. این جنگ در نهایت منجر به سقوط ناپلئون شد.

خالکوب آشویتس بر اساس داستانی واقعی و درباره‌ی اردوگاه کار اجباری آشویتس است. نوینسده این کتاب در سال ۱۹۴۲ به اردوگاه آشویتس منتقل می‌شود و در آنجا مسئول خالکوبی شماره‌های زندانیان بر روی دستانشان می‌شود. این شماره‌ها سرنوشتن زندانیان را رقم می‌زند. اگر سالم باشند به اردوگاه کار فرستاده می‌شوند و اگر بیمار به اتاق گاز و کوره‌های آدم‌سوزی.

در این اردوگاه، در مرز مرگ و زندگی، لالی سوکولوف با دختری به نام گیتا آشنا می‌شود و عشق به زندگیش، معنای تازه‌ای می‌دهد.

بختیار علی یکی از پرکارترین نویسنده‌هی کرد‌زبان و اهل سلیمانیه است. کتاب‌هایش را به کردی می‌نویسد و مریوان حلبچه‌ای تا کنون آثار او را ترجمه و نشر ثالث آن را منتشر کرده است. این کتاب یکی از رمان های جدید سال ۹۸ است که در ادامه با آن آشنا می‌شویم.

دریاس و جسدها با مراسم تشییع جنازه یکی از ژنرال‌های بزرگ آغاز می‌شود. ژنرالی که برای بار دوم در حال دفن شدن است. با این ماجرا اهمیت جسدها را می‌فهمیم.

در قسمت بعدی دوقلویی را می‌شناسیم به نام‌های الیاس و دریاس. الیاس تصمیم می‌گیرد زندگی ساده و به دور از چالشی را برای خود انتخاب کند. اما دریاس درس می‌خواند، تاریخ‌دان می‌شود و البته اهل فکر و تحقیق.

وضعیت جامعه وخیم می‌شود و مردم خودشان را در آستانه انقلاب می‌بینند، اما کاری انجام نمی‌دهند. انگار منتظرند کسی بیاید نجاتشان دهد.

داستان کمی پیچیده شد! الیاس و دریاس و ژنرال و انقلاب، چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ داستان در کجا اتفاق می‌افتد؟ سرنوشت انقلاب چه می‌شود؟ در جابه‌جایی قدرت، مردم نفعی می‌برند؟ چرا جسد ژنرال انقدر مهم است؟ این‌ها بخشی از سوالاتی است که با خواندن کتاب دریاس و جسدها به پاسخ آن‌ها می‌توانید دست پیدا کنید. اما در کل با ایده‌هایی سیاسی و اجتماعی در قالب یک داستان آشنا می‌شوید. کتاب ارجاعاتی از نظریه‌پردازان بزرگ تئوری انتقادی دارد. برای همین با خواندنش، فراتر از یک داستان را خوانده‌اید.

این کتاب جزو معدود کتاب‌هایی است که نویسنده‌ای کورد دارد. شما از میان آثار نویسندگان کورد چه کتاب‌هایی را خوانده‌اید؟

آخرین رمان جدید سال ۹۸ که می‌خواهیم در این یادداشت معرفی کنیم، رمانی است از نویسنده‌ای چینی. طاقت زندگی و مرگم نیست کتابی سورئال از مو یان است. مو یان در سال ۲۰۱۵ بنده جایزه نوبل شد. ماجرای این کتاب درباره خرده مالکی است که در جریان اصلاحات ارضی زمین‌هایش میان دهقانان تقسیم می‌شود. بعد از این هم او را دستگیر می‌کنند و می‌کشند. به دوزخ می‌رود. به فرمانده دوزخ شکایت می‌کند که این‌ها مرا اشتباهی کشته‌اند و من گناهی ندارم. لطفا مرا به زمین برگردان.

فرمانده دوزخ او را در قالب چهار حیوان خر، گاو، میمون و سگ به روی زمین می‌فرستد و هربار شاهد قسمتی از تاریخ اجتماعی و فرهنگی سرزمینش و انسان‌هاست و بعد به گونه‌ای می‌میرد. این کتاب را به گونه‌ای می‌توان تاریخ مختصری از سرزمین چین هم دانست.