بهار خاموش راشل کارسون
گوینده: مهدی خلیلی
معرفی کتاب‌هایی درباره محیط زیست و زمین
5,147 بازدید
هرساله بیست‌ودوم آوریل، همزمان با دوم اردیبهشت، به‌عنوان روز زمین شناخته می‌شود و فرصتی برای یادآوری اهمیت محیط زیست و حفاظت از آن است. در این یادداشت ابتدا مروری بر تاریخچه روز زمین خواهیم داشت و سپس کتاب هایی درباره محیط زیست معرفی خواهیم کرد.
خاستگاه روز زمین کجاست؟
روز زمین به طور رسمی ۲۲ آوریل ۱۹۷۰ شکل گرفت و از آن پس هر سال این تاریخ به عنوان روز توجه به محیط زیست و حفاظت از آن شناخته می‌شود. اما واقعا چه اتفاقی افتاد که انسان‌ها به خود آمدند و فهمیدند اگر به ادامه این راه کج اصرار ورزند، چیزی جز نابودی کره خاکی نصیبشان نمی‌شود؟
در دهه‌های منتهی به اولین روز زمین، آمریکایی‌ها با خودروهای عظیم و ناکارآمد مقادیر زیادی سرب تولید می‌کردند و آن را به ریه‌های خود فرو می‌بردند. این ماجرا طی زمان به‌قدری عادی جلوه کرد که بوی سرب و دود به‌عنوان بوی رفاه و نماد زندگی مدرن پذیرفته شد. اما در میان این هیاهو و آلودگی‌ها، یک نفر روی مبل خانه‌اش نشسته بود و از پنجره دودگرفته به شهر خاکستری می‌نگریست و همانطور که ساندویچ تخم‌مرغ آبپز را به دهان می‌برد، با خودش فکر می‌کرد چه بر سر مردم این شهر آمده که زنگ خطر را نمی‌شنوند. راشل کارسون، زنی که عشق به محیط زیست را از مادرش به ارث برده بود، شروع کرد به نگارش کتابی با عنوان «بهار خاموش» تا مگر بتواند از این طریق نگاه‌ها را به سمت آلودگی‌های زیست‌محیطی جلب کند. او توانست در سال ۱۹۶۲ کتابش را به مرحله انتشار برساند؛ کتابی که نقطه عطفی شد برای بیدار کردن دنیا از خواب غفلت و افزایش آگاهی جوامع پیرامون محیط زیست. این کتاب در ۵۰۰ هزار نسخه و در ۲۴ کشور به فروش رسید.
بخشی از کتاب صوتی بهار خاموش را بشنوید.
ایده روز زمین از کجا آمد؟
چند سال بعد از انتشار کتاب کارسون، در سال ۱۹۶۹، فردی به نام جان مک کانل که زندگی خود را صرف تشویق دیگران به هماهنگی میان بشر و طبیعت می‌کرد، ایده روز زمین و گرامیداشت سیاره را مطرح کرد اما صدایش آنقدر بلند نبود که همه دنیا را خبر کند و متحدان خود را بیاید. کمی بعد گیلرد نلسون، سناتور جوان از ایالت ویسکانسین که مدت‌ها نگران وخامت محیط زیست در ایالات متحده بود، یک تظاهرات ملی با هدف افزایش آگاهی در مورد مسائل زیست‌محیطی ترتیب داد. تجمعات در سراسر کشور برگزار شد و پایان سال ۱۹۷۰، دولت ایالات متحده آژانس حفاظت از محیط زیست را ایجاد کرد و با جلب حمایت جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها، فقیر و غنی، شهرنشینان و کشاورزان، رهبران تجاری و کارگری، به یک همسویی سیاسی نادر دست یافت. از آن پس ۲۲ آوریل نمادی از یک رویداد جهانی است و طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها را در برمی‌گیرد که از سوی یک شبکه انسانی شامل یک میلیارد نفر و در بیش از ۱۹۳ کشور هدایت می‌شود.
چرا حفاظت از محیط زیست مهم است؟
حتی اگر از آن‌هایی باشیم که فقط و فقط انسان را محور جهان می‌دانند، باز هم حفاظت از محیط زیست معنا خواهد داشت. در یک کلام می‌شود گفت محیط زیست جان انسان را نجات می‌دهد. گرسنگی جهانیان، گرم شدن کره زمین، افزایش بلایای طبیعی، هوا و آب و خاک آلوده، انقراض گونه‌های گیاهی و جانوری، از بین رفتن محصولات کشاورزی، شیوع انواع بیماری‌ها، همه و همه در یک چرخه نامعیوب رخ می‌دهد. نباید تصور کنیم که ما به‌عنوان تنها موجود زنده در یک سیاره بیمار، سالم خواهیم ماند. در طبیعت همه چیز به هم مرتبط است.
به بهانه روز زمین در ادامه این یادداشت، چند کتاب درباره محیط زیست معرفی می‌کنیم که با خواندن آن‌ها نگاهی عمیق‌تر به مسائل زیست‌محیطی خواهیم یافت.
چند کتاب درباره محیط زیست
محل سگ بگذارید لطفاً!
محل سگ بگذارید لطفاً!
نویسنده: اشلی پایپر
مترجم: عاطفه هاشمی
کتاب کوله پشتی
اگر شما هم نگران حال سیاره زمینید، اگر هر بار که یک بطری پلاستیکی را در سطل زباله می‌اندازید یا لباس جدید می‌خرید یا جلوی آینه می‌ایستید و لوازم آرایشی را روی پوست پخش می‌کنید، دلهره‌ای وجودتان را فرا می‌گیرد، باید بگویم این کتاب درباره محیط زیست برای شما نوشته شده است. خیلی از ما دلمان می‌خواهد نقشی در حفاظت محیط زیست داشته باشیم، اما نمی‌دانیم از کجا شروع کنیم و نیاز به یک راهنمای جامع و کامل داریم. محل سگ بگذارید لطفا همان راهنماست.
اشلی پایپر، دوستدار محیط زیست، در کتاب خود ما را به زندگی سالم‌تر و آگاهانه‌تر دعوت می‌کند. او با لحنی طنزآمیز و بدون قضاوت، راهکارهایی ساده اما تاثیرگذار ارائه می‌دهد که در صورت اجرای آن‌ها هر کدام از ما می‌توانیم نقشی مهم در حفظ محیط زیست داشته باشیم. محل سگ بگذارید لطفا راهنمای محدودیت‌ها نیست، بلکه شامل راهکارهایی است تا سبک زندگی‌مان را به گونه‌ای اثربخش تغییر دهیم، با طبیعت سازگار باشیم و به محیط زیست آسیب کمتری وارد کنیم.
بخشی از کتاب صوتی محل سگ بگذارید لطفا را بشنوید.
محل سگ بگذارید لطفا اشلی پایپر
گوینده: شیوا رفیعیانبطری خالی را در سطل انداختید؟
همین حالا به اطرافتان نگاه کنید. چند درصد از ابزار و وسایل دور و برتان از جنس پلاستیک است؟ بخشی از لباس‌هایتان، بسته‌بندی مواد غذایی و لوازم آرایشی بهداشتی، اسباب‌بازی‌ها، بخشی از لوازم خانگی و خیلی چیزهای دیگر جزء این‌ها هستند. این در حالی است که فرض کنیم شما الان در خانه نشسته‌اید. اگر بروید وسط خیابان، اوضاع ترسناک‌تر می‌شود. بخش اعظمی از خودروها و تجهیزات صنعتی را نوعی از پلاستیک تشکیل می‌دهد.
استفن بورانی، نویسنده، از این حرف می‌زند که اگر بطری خالی را توی سطل انداختید واقعا هیچ کاری برای محیط زیست نکرده‌اید و معتقد است ماجرا جدی‌تر و وسیع‌تر از این‌هاست. او جایی در این کتاب درباره محیط زیست می‌گوید: «داستان پلاستیک همان داستان صنعت مبتنی بر سوخت‌های فسیلی است: داستان رشد پرشتاب فرهنگ مصرفی با نیروی محرکه نفت پس از جنگ جهانی دوم.» بورانی تنها راه نجات ما از این ماده شوم که سراسر زندگی‌مان را احاطه کرده، فقط و فقط یک چیز می‌داند: همراستا بودن فعالیت‌های دانشمندان، صاحبان کسب‌وکار و دولت‌ها. در این صورت قوانینی وضع خواهد شد که دنیای کسب‌وکار با اجرای آن، دل دانشمندان را با این حجم آلودگی از جنس پلاستیک خون نمی‌کند!
بخشی از کتاب صوتی بطری خالی را در سطل انداختید؟ واقعاً «هیچ» کاری برای محیط زیست نکردید را بشنوید.
بطری خالی را در سطل انداختید؟ واقعاً «هیچ» کاری برای محیط زیست نکردید استفن بورانی
گوینده: مهدی صفرینامه عاشقانه به زمین
نامه عاشقانه به زمین
نویسنده: تیک نات هان
مترجم: محسن اسلامی
نشر آن‌سو
تیک نات هان در کتاب خود ما را به درک رابطه‌ای نو با سیاره زمین دعوت می‌کند. زمین به مثابه یک مادر همه ما را در آغوش گرفته و هرآنچه در توان دارد، به پایمان می‌ریزد. اما آیا این رابطه دوطرفه است؟ در مقابل ما برای این مادر همیشه مهربان چه می‌کنیم؟ این سوالی است که تیک نات هان در این کتاب که درباره محیط زیست نوشته شده، مطرح می‌کند و ما را حین خواندن کتاب به سوی یافتن جواب هدایت می‌کند.
او برایمان شرح می‌دهد که هر کدام از ما بخشی از زمین را درون خود حمل می‌کنیم. سپس از این هم فراتر می‌رود و می‌گوید: «ما زمین هستیم». لذا طبیعی است که اگر زمین بیمار و ناخشنود باشد، دلیلی برای صحت و سلامت ما نیز وجود ندارد. ما و زمین و همه موجودات درون آن به هم متصلیم و هر کنشی از سمت ما منجر به واکنشی از سوی طبیعت خواهد شد. تیک نات هان به یادمان می‌آورد که زمین زنده است، نفس می‌کشد و تک‌تک ما موظفیم رابطه ناسالم میان خود و زمین را از نو بسازیم و اوضاع را سامان دهیم تا هم خودمان زنده بمانیم و هم زمین به حیاتش ادامه دهد.
هوش محیط زیستی
هوش محیط زیستی
نویسنده: دانیل گلمن
مترجم: کورش اکبری
پندار تابان
برخی از ما شامپوهای گیاهی می‌خریم اما آیا واقعا این شامپوها حاوی مواد شیمیایی نیستند؟ بعضی‌هایمان تیشرت‌های پنبه‌ای ارگانیک می‌پوشیم اما نمی‌دانیم که رنگ‌های آن کارگران را در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار می‌دهد. یا مثلا به دل طبیعت می‌رویم و حواسمان است که زباله‌ها را با خود برگردانیم اما با لایه‌ای از کرم ضدآفتاب روی پوست، شیرجه می‌زنیم توی آب و نمی‌دانیم که ترکیب آب و مواد تشکیل‌دهنده کرم، دشمن گونه‌های گیاهی و جانوری موجود در دریاچه‌هاست.
کتاب هوش محیط زیستی، اثر دانیل گلمن نیز یک کتاب درباره محیط زیست است. این کتاب، پیامدهای محیطی پنهان در آنچه می‌خریم و مصرف می‌کنیم، آشکار می‌کند و توضیح می‌دهد که چگونه با افزایش دانش خود پیرامون مسائل زیست‌محیطی می‌توانیم تغییرات اساسی ایجاد کنیم و قدم‌های موثر برای نجات زمین برداریم. گلمن این نوید را می‌دهد که نسل جدیدی از فناوری‌ها به روی کار می‌آیند و هنگام خرید، حقایق زیست محیطی را در مورد محصولات آشکار می‌کنند. این شفافیت به مصرف‌کنندگان امکان می‌دهد تا تصمیمات خرید هوشمندانه‌تری بگیرند و شرکت‌ها را به بازنگری و اصلاح کسب‌وکارشان سوق می‌دهد و به ادعای گلمن، عصر جدیدی از مزیت رقابتی را ایجاد می‌کند.
بخشی از کتاب صوتی هوش محیط زیستی را بشنوید.
هوش محیط زیستی دانیل گلمن
گوینده: کورش اکبریبیم امواج سهمگین
بیم امواج سهمگین
نویسنده: کاتلین دین مور
مترجم: نیسان فروزین
نشر چرخ
کاتلین دین مور در کتاب خود از بعد اخلاقی به مسئله محیط زیست و حفاظت از آن می‌پردازد. او در کتابش توضیح می‌دهد که زمین خانه ماست و حالا به دلیل تغییرات اقلیمی مورد آسیب قرار گرفته و این آسیب متوقف نخواهد شد مگر روزی که هر یک از ما وظیفه اخلاقی خود را در قبال آن به رسمیت بشناسیم و به خاطر خود و کودکان و نسل‌های آینده از خانه‌مان مراقبت کنیم. اگر همین امروز برای جلوگیری از نابودی کره زمین اقدام نکنیم، خیلی زود موج اتفاقات ناگوار همه‌مان را در بر می‌گیرد.
زندگی دوستدار محیط زیست
زندگی دوستدار محیط زیست
نویسنده: آزاده بهرامجی
انتشارات ماه باران
اگر به جزئیات خرید‌های روزانه، نحوه استفاده از وسایل برقی، حمام کردن، آشپزی و حمل و نقل دقت کنیم، متوجه می‌شویم که خیلی اوقات می‌توانیم جلوی مصرف بی‌رویه منابع انرژی را بگیریم. آزاده بهرامجی، نویسنده و دوستدار محیط زیست، در کتاب خود به رفتارهای ما هنگام مواجهه با همین مسائل که روزانه با آن‌ها سروکار داریم، پرداخته است. او به زبان ساده راهکارهای عملی و قابل اجرایی را ارائه داده تا بتوانیم سهمی در حفاظت از محیط زیست داشته باشیم.
راهکارهای او در این کتاب درباره محیط زیست به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند: اقدامات فوری مثل مدیریت مصرف وسایل برقی و گرمایشی، اقدامات میان‌مدت و اقدامات بلندمدت که در طول زمان سبک زندگی ما را به‌کلی تغییر می‌دهند.
اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید
5,148 بازدید
مرضیه اسدی
اشتراک
ورود
3 دیدگاه ها
قدیمی ترین
