شازده کوچولو
نویسنده: آنتوان دوسنت اگزوپری
مترجم: احمد شاملو
انتشارات: انتشارات نگاه
فرانسه جادویی ممکن است برای هرکسی یادآور چیزی باشد. برای یک نفر برج ایفل و برق چراغهای خیابان شانزه لیزه است و برای یک نفر آب و هوای ابری و روزهای خاکستری. برای یک نفر فرانسه ممکن است مهمانیهای پر زرق و برق و اشرافی باشد و صدای خوش آوازهایشان و برای یک نفر کافههای فراوان، غذاهای خوشمزه و موشهای سرآشپزی که در یک بشقاب غذا جادو میآفرینند. فرانسه شاید برای کسی یادآور ناپلئون و کشورگشاییهای او باشد و برای کسی داستانهای عاشقانه او با معشوقهایش، دزیره، ژوزفین و …اما ادبیات فرانسه، چیزی فراتر از این داستانهای عاشقانه است.
ادبیات فرانسه حرفهای زیادی برای گفتن دارد و نویسندهها، شاعران و جایزههای ارزشمند بسیاری هم دارد. ادبیات فرانسه را میتوان به دو دسته تقسیم کرد. آثاری که نویسندگان فرانسوی نوشتهاند و آثاری که به زبان فرانسه نوشته شدهاند. چون گستره کشورهای تحت استعمار فرانسه زیاد بود، زبان فرانسوی نیز در بسیاری از کشورها، یکی از زبانهای رسمی به شمار میآید و نویسندگان بسیاری هستند که به این زبان مینویسند. در این یادداشت نگاهی به چند نویسنده مشهور فرانسوی میاندازیم و آثار درخشان ادبیات فرانسه را مرور میکنیم.
شازده کوچولو
نویسنده: آنتوان دوسنت اگزوپری
مترجم: احمد شاملو
انتشارات: انتشارات نگاه
اگر هواپیمایتان در ناکجاآبادی به مشکل بربخورد و ذخیره آبتان هم فقط برای چند روز کافی باشد، ترجیح میدهید به طرز معجزهواری با یک تعمیرکار هواپیما روبهرو شوید یا کودک مسافری را ببینید که نگاهتان را به دنیا عوض کند؟ این همان اتفاقی بود که برای خلبان معروف داستان شازده کوچولو افتاد و نه تنها زندگی او را تغییر داد که زندگی هزارها نفر دیگر را هم عوض کرد. شهرت اگزوپری و داستانش آنقدر زیاد بود که با مرگش، تمام مردم آلمان که آن روزگار دشمن فرانسه بودند هم متاثر شدند.
بینوایان (جلد اول)
نویسنده: ویکتور هوگو
مترجم: ناهید ملکوتی
انتشارات: انتشارات نگاه
وقتی ویکتور هوگو، مشغول نوشتن داستان بینظیرش، بینوایان بود، میخواست اعتراضش را به فقر فرانسه و فساد حکومت نشان دهد. این اثر جمله معروفی دارد: «مرا برای دزدیدن تکه نانی به زندان انداختند و پانزده سال در آنجا نان مجانی خوردم! این دیگر چه زندگیای است؟» اما ورای این نگاه انتقادی، ویکتور هوگو با نوششتن داستان ژانوالژان که از فقر و بیچیزی به مقامی بالا میرسد، داستان سختیهای کوزت و کارهای تمام نشدنی خانواده تناردیه، آشنایی ژانوالژان و تلاشش برای نجات کوزت یکی از زیباترین رمانهای دنیا را آفریده است. ویکتور هوگو علاوه بر بینوایان آثار زیبای دیگری هم دارد. گوژپشت نوتردام، مردی که میخندد، آخرین روز یک محکوم و حتی شعرهای او کاری کردند که مورد خشم سران حکومتی باشد و سالها در تبعید زندگی کند. او در نهایت به عنوان یک قهرمان به کشورش بازگشت.
بعد از تجربه دو جنگ جهانی، فاشیسم و کمونیسم، فرانسه و فرانسویها به نیرویی نیاز داشتند که به یادشان بیاورد انسانها آزادند و باید مسئولیت اعمالشان را بپذیرند. ژان پل سارتر این نقش را به عهده گرفت تا کتابها و نمایشنامههایی بنویسد که در قالب داستان از اگزیستانسیالیسم حرف بزند. تهوع یکی از بهترین نمونههای این اثر است. اگر دوست دارید درباره ادبیات هم بدانید، کتاب ادبیات چیست؟ سارتر را بخوانید و پاسخ پرسشهایتان را پیدا کنید.
سیمون دوبووآر یکی از زنان فمنیست و روشنفکر فرانسوی و شریک مادامالعمر زندگی ژان پل سارتر است. او در زندگیاش تلاشهای بسیاری برای به رسمیت شناختن حقوق زنان انجام داد. تنظیم و امضای بیانیه مانیفست ۳۴۳ و نوشتن کتاب جنس دوم گوشهای از این تلاشها است. مانیفست ۳۴۳ در تلاش بود تا حق سقط جنین را به صورت قانونی به زنان ببخشد و جنس دوم که حالا با عنوان مانیفست فمنیست شناخته میشود پدیده زنانگی را از زوایای تاریخی، اجتماعی، فلسفی و روانی بررسی میکند.
آثار بزرگی از نویسندگان مشهور فرانسوی هستند که باید خواند. نوشتههای الکساندر دوما، گوستاو فلوبر، اونوره دو بالزاک و … را نباید فراموش کرد. اما نمایشنامهنویسان فرانسوی هم توانستهاند به همان خوبی نویسندگان قلم بزنند و نمایشهای خواندنی و تفکر برانگیزی خلق کنند.
خدای کشتار و بلا فیگورا
نویسنده: یاسمینا رضا
مترجم: پویا وکیلزاده
انتشارات: نشر شبخیز
یاسمینا رضا در پاریس به دنیا آمده است اما پدرش ایرانی و مادرش اهل مجارستان است. او آثارش را به زبان فرانسوی مینویسد و به دلیل نوشتن نمایشنامههایش مشهور است. خدای کشتار که در ایران و زوریخ به روی صحنه رفت و با استقبال هنردوستان مواجه شد. اما آثار دیگر او، مانند نمایشنامه گفتگوهای پس از خاکسپاری، رمان حرمان، رمان بابل، خوشا خوشبختان و … را هم نباید فراموش کرد.
منگی
نویسنده: ژوئل اگلوف
مترجم: اصغر نوری
انتشارات: نشر افق
کتاب منگی دارای روایتی نمادین، فلسفی و ابزورد از زندگی انسان امروزی است. انسان امروزی، به دلیل هجمهی جهانِ صنعتی، خود را اسیر زندگی مدرن میبیند. این رمان با زیرکی چیزی از جریان کارگری و سرمایهداری نمیگوید و از طرف دیگر با انتخاب فضای نامشخص در زمانی نامشخص، سعی بر این داشته که خواننده خود به کُنهِ وضعیت انفعالی انسان مدرن برسد. کمتر اثر ادبی در حال حاضر اینچنین نکتهسنج به وضعیت غمبار و هولناک بشر میپردازد. به دلیل همین ظرافتهای تفکری به اگلوف، لقب کافکای ادبیات فرانسه دادهاند. بنابراین خواندن چنین اثرِ مهمی در ادبیات امروز فرانسه، خواننده را بیش از پیش در مواجههی میان جهان صنعتی و جایگاه انسان امروزی یاری میدهد.
مهمانسرای دو دنیا
نویسنده: اریک ایمانوئل اشمیت
مترجم: شهلا حائری
انتشارات: نوین کتاب گویا
اریک امانوئل اشمیت را به دلیل نمایشنامههای جذابش میشناسند. او به فلسفه تسلط دارد و به خوبی میتواند مفاهیم فلسفی را با داستان ترکیب کند. در نهایت نوشتههایش به آثاری بدل میشوند که روی صفحه کاغذ و روی صحنه میدرخشند و روح را نوازش میکنند. موسیو ابراهیم و گلهای قرآن، خرده جنایتهای زن و شوهری، مهمانسرای دو دنیا، اسکار و خانم صورتی و زمانی که یک اثر هنری بودم تنها تعدادی از نوشتههای جذاب او است.
جایزه مولیر، جایزه گنکور، فمینا، جایزه آکادمی فرانسه و نشان شوالیه هنر و ادب، تنها چندنام از میان جوایزی است که برای نویسندگان و آثار فرانسوی در نظر گرفته شده است. جایزه مولیر، جایزه مخصوص تئاتر است که نمایشنامههای جذاب هم آن را شکار میکنند. جایزه کنگور به بهترین و خلاقانهترین اثر داستانی منثور سال داده میشود.
جایزه فمینا، جایزهای است که هیات داوری زنانه آن را به نویسندگان مقالات، رمانهای فرانسوی و رمانهای خارجی اهدا میکنند. جایزه بزرگ رمان آکادمی فرانسه یکی از مهمترین جوایز ادبی فرانسه است که برای ترویج زبان فرانسه در نظر گرفته شده است و علاوه بر ارزش مادی آن، تضمینی برای فروش بالای کتاب برنده نیز به شمار میرود.
نشان هنر و ادب از شناخته شدهترین نشانهای هنری، فرهنگی و ادبی برای ایرانیان است. هنرمندان و نویسندگان ایرانی بسیاری نیز موفق شدند این نشان را از آن خود کنند. آیا نام آنها را میدانید؟ پیشنهاد میکنیم در قسمت دیدگاهها نامشان را بنویسید.
قدم زدن در خیابانهای پاریس، نوشیدن قهوه و تارت میوهای، سر زدن به موزه بینظیر لوور و دیدن کاخ بزرگ ورسای همه و همه شاید حالا ممکن نباشد. حالا که تمام خیابانها به خاطر بیماری از مسافر و رهگذر خالی شده است. کتابی بردارید و همراه آن به فرانسه زیبا و اشرافی سفر کنید.
دانلود کتاب از اپلیکیشن طاقچه