از عاشقانه‌های نزار قبانی بخوانیم…

11,084 بازدید

زبان عربی وسیع و بی‌کرانه است و گنجایشی وصف‌ناشدنی در لغات و معانی دارد. به نظرم همین گنجایش عظیم است که به هنگام خواندن متن و یا شعری به آن زبان تو را در لذتی وافر غرق می‌سازد. کافی است اندک دانشی از این زبان داشته باشی تا مسحورش شوی و کافی است دو سه بیت شعر به زبان عربی بخوانی تا حسرت ندانستن کامل این زبان بر دلت بنشیند. این خصلت سبب‌شده تا سخنوری مردم عرب بیش از دیگر زبان‌ها به چشم بیاید و حقا هم که همین است. شاعران عرب از دیرباز به سخنوری زبانزد عام و خاص بوده‌اند. گستردگی زبانی موجود دست آنان را در توصیف‌ها باز گذاشته و ماحصل اتفاقی عظیم بود. نزار قبانی یکی از همین شاعران است. شاعری از عصر جدید که با عاشقانه‌هایش قلب هزاران هزار تن را درنوردیده و فاتح آنها شده است. او که فارغ‌التحصیل دانشکده حقوق بود و مدتی نیز در وزارت امور خارجه مشغول به کار شده بود، در نهایت شاعری را برگزید و در آن شناس شد.

پرنفوذ‌ترین شاعر جهان عرب

کلمات قبانی از جان برمی‌آیند و در اندرون آدمی، در عمق وجود، حسی را به تپش وا می‌دارند. او را شاعر عشق و آزادی می‌دانند که در این دو حوزه به‌درستی و نیکی سروده است. عشقی که قبانی از آن دم می‌زند دست‌یافتنی است. پدیده‌ای است که وجود آدمی را درنوردیده او را زیروزبر کرده و خود بر مسند پادشاهی وجود او نشسته است. نزار قبانی شرح اتفاقی که هرکدام از ما تجربه‌اش کرده‌ایم را چنان بر وزن می‌نشاند تو گویی او خود ماست. او این ابتلای همگانی را به شیوایی نقل می‌کند و گاه آنچنان از غم فراغی که حتی در وصال گریبانگیر ماست شخن می‌گوید که خواننده با خواندن ماوقع ناگهان از درون خالی می‌شود. او عاشقی را از دلی به دل دیگر و از قلبی به قلب دیگر کشانده و با لطافت روایت می‌کند. شاید بتوان گفت همین نزدیک بودن حس شاعر با مخاطب است که سبب شده او را پرنفوذترین شاعر عرب بنامند. در کنار آن یک ویژگی دیگر اشعار نزار قبانی نیز سبب فراگیر شدن اشعارش شد و آن سادگی است. قبانی در روان بودن شعر و نهایت سادگی تا به آنجا پیش رفت که حتی برخی از منتقدین را به عکس‌العمل واداشت اما همین سادگی سبب شد تا اشعار او جای خود را در میان مردم باز کنند و در دل‌ها و یادها ماندگار شوند. سادگی و فهم آسان، مردم بسیاری را به سمت اشعار او کشاند. اتفاقی که پیش از این وجود نداشت و دنیای شعر به علت سختی درک و ثقیل بودن الفاظ و مفاهیم متعلق به افراد تحصیلکرده و طبقه خاصی از اجتماع بود. نزار قبانی با اشعارش به این سلطه پایان داد و شعر را به خانه همه مردم برد.

از عشق و از وطن…

نزار در شعرهایش از معشوق و از وطن می‌گوید. شعرهای او درباره وطن به همان اندازه گیرا و عاشقانه‌اند که عاشقانه‌های زمینی‌اش. در باب عشق اما آنچه او را متمایز می‌کند نوع نگاه اوست. او نگاهی واقع‌گرایانه به موضوع عشق دارد و همین امر سبب می‌شود تا خواننده را به درک معانی مستتر بکشاند و او را به تفکر در باب چیستی و چگونگی این اتفاق عظیم وادارد. قبانی بلوغ شعر خود را ناشی از سفر و حضور در نقاط مختلف جهان می‌داند. او معتقد بود که پختگی‌های برآمده از سفر بر الفبای وطنی او تاثیر گذاشته و سبب خلق شعرهایی ناب شده است. عشق و زن در شعر قبانی جایگاهی به خصوص دارد. عشق در شعر او حرمت داشته و از آن به پاکی یاد می‌شود. زن و عشق محور هستی و جهان درونی اشعار اویند و باقی مسائل حول این محور تعریف‌شده و موجودیت می‌یابند. قبانی در مسیر زندگی خود اتفاق‌هایی عظیم و تلخ را پشت سر گذاشت که هرکدام نقشی پررنگ در روند شاعری او داشتند. مرگ خواهر، پسر و همسرش در مقاطع مختلف زندگی او، تاثیر چشمگیری بر روح و روان این شاعر گذاشتند. نقش این تاثیر در دست‌نوشته‌ها و اشعار او نیز مشهود است.

اگر به خواندن شعرهای عاشقانه علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «این شعر عاشقانه خواندنی است» را هم بخوانید و با دیگر شاعران شعرهای عاشقانه آشنا شوید.

‌

بستن تبلیغ

عشق با صدای بلند

نویسنده: نزار قبانی

مترجم: احمد پوری

انتشارات: انتشارات نگاه

خرید کتاب

اشعار او به زبان‌های مختلفی ترجمه‌شده‌اند و در ایران نیز افراد زیادی اقدام به ترجمه این اشعار کرده‌اند که از میان آنها می‌توان به مترجمانی چون حمید رحمانی، مهدی سرحدی، موسی بیدج، یغما گلرویی، اصغر علی کرمی، رضا طاهری، موسی اسوار، رضا عامری، احمد پوری و ایاد فیلی اشاره کرد. خوانندگان عرب برخی از ترانه‌های او را خوانده و آنها را با صدای خویش به گوش مردم جهان رسانیده‌اند. گرچه شنیدن ترانه‌ها و همراهی آنها با موسیقی و نوای ساز حالی خوش برای ما به همراه دارد اما خواندن اشعار و تورق مجموعه اشعار این شاعر توانا خالی از لطف نیست و قطعا با هر بار خواندن آنها، به لایه‌ای عمیق‌تر از مفاهیم مستتر در شعر پی خواهیم برد.

‌

دوستت دارم امضای من است

نویسنده: نزار قبانی

مترجم: اصغر علی کرمی

انتشارات: نشر ایهام

خرید کتاب

از میان کتاب‌های او «دوستت دارم امضای من است» را می‌توان نام برد که مجموعه‌ای بی‌نظیر از ترانه‌های عاشقانه‌ی نزار قبانی است. از دیگر کتاب‌های نزار قبانی می‌توان به مجموعه شعر «بلقیس و عاشقانه‌های دیگر» اشاره کرد که «موسی بیدج» مترجم نام‌آشنای کشورمان آن را به فارسی ترجمه کرده است. این کتاب مجموعه‌ای از اشعار عاشقانه این شاعر است. «۱۰۰ نامه عاشقانه» از دیگر آثار قبانی است. کتابی منثور و مشتمل بر ۱۰۰ نامه که به قلم خود اوست. ویژگی بارز شعرهای او که مخاطب را به هم‌ذات‌پنداری برمی‌داشت در این کتاب و در میان نثر او نیز به چشم می‌خورد و جملات او ملموس و باورپذیرند. کتاب «عشق با صدای بلند» گزیده‌ای از اشعار قبانی است که «احمد پوری» آن را به فارسی برگردانده است. این مجموعه نه فقط شعرهای عاشقانه او که برخی دیگر شعرها را نیز در برمی‌گیرد. قبانی اشعار کتاب «درخت آتش» خود را با الهام از شکست تاریخی اعراب در جنگ شش روزه با اسرائیل سروده است. علاقه‌مندان اشعار حماسی اشعار این کتاب را خواهند پسندید.

از دیگر کتاب‌های او می‌توان به «پنهان‌نوشته‌های یک عاشق قرمطی»، «تا سبز شوم از عشق»، «باران یعنی تو برمی‌گردی»، «بیروت، عشق و باران»، «عشق پشت چراغ قرمز نمی‌ماند»، «در بندر آبی چشمانت»، «گنجشک‌ها ویزا نمی‌خواهند»، «عشق ما روی آب راه می‌رود» و «پیام عاشقی» اشاره کرد.

11,084 بازدید