چگونه در طاقچه کتاب منتشر کنیم؟
« خاطره‌ای دارم و می‌خواهم آن را در قالب یک کتاب بنویسم.»، « در زندگی تجربه‌هایی داشتم که خواندنش برای دیگران مفید است.»، «پژوهشی کرده‌ام و می‌خواهم دیگران را هم در دانسته‌هایم شریک کنم.» و…شاید با خواندن یکی از سه جمله‌ی اول چشمانتان برق زده، شاید هم سه‌نقطه‌ی آخر را در ذهنتان ادامه داده‌اید. فرقی نمی‌کند، همه‌ی این جمله‌ها به یک نقطه می‌رسند؛ نویسندگی.
در یادداشت‌های قبلی درباره‌ی اینکه چگونه کتاب بنویسیم راهکارهایی گفتیم، کتاب‌هایی برای نویسنده شدن معرفی کردیم و اینفوگرافیکی تهیه کردیم که در آن درآمد نویسنده‌های بزرگ آمده بود. اما درباره‌ی اینکه چگونه کتاب منتشر کنیم، حرفی نزدیم. در این یادداشت درباره سازوکار انتشار کتاب به صورت «ناشر مولف» در طاقچه می‌گوییم.
ناشر مولف کیست؟
پیش از اینکه فرایند انتشار کتاب به صورت ناشر مولف را بگوییم، باید اصطلاح «ناشر مولف» را تعریف کنیم. ناشر مولف کسی است که حق انتشار الکترونیکی کتاب با خودش است و صاحب آن اثر به صورت الکترونیکی است؛ فارغ از اینکه حق انتشار کتاب به صورت چاپی در اختیار چه کسی باشد.
به عنوان مثال، آقای X کتابی می‌نویسد و برای انتشار آن با نشر Y قرارداد می‌بندد. در قراردادش ذکر می‌کند که حق انتشار الکترونیکی کتاب را به ناشر نمی‌دهد. در این صورت اگر نشر Y بخواهد با طاقچه قرارداد ببندد، نمی‌تواند کتاب‌های آقای X را به ما دهد. از طرفی اگر آقای X بخواهد کتابش را به صورت الکترونیکی منتشر کند، نیازی به اجازه‌ی ناشر ندارد و خودش به صورت مستقیم می‌تواند با طاقچه قرارداد ببندد. در اینصورت در قسمت مشخصات کتاب هم ناشر به صورت «ناشر مولف» قید می‌شود.
آیا می‌توانیم بدون اینکه با نشری قرارداد ببندیم، کتابمان را به صورت الکترونیکی منتشر کنیم؟
تا چند ماه پیش، پاسخ به این سوال مثبت بود اما در حال حاضر خیر. اما دلیلش چیست؟ وقتی کتابی به دست اعضای تیم تامین محتوای طاقچه می‌رسد، اولین موردی که چک می‌کنند، فیپا است.
فیپا چیست؟
فیپا اطلاعات کتابشناختی برای شناسایی و بازیابی یک کتاب بر مبنای ضوابط و استانداردهای بین‌المللی قبل از انتشار آن کتاب است. در فیپای کتاب موارد زیر نوشته می شود:
- سرشناسه: در قسمت سرشناسه نام نویسنده اصلی کتاب همراه با سال تولد ایشان می‌آید.
- عنوان و نام پدیدآور: در این قسمت نام کتاب و نام تمامی نویسندگان نوشته می‌شود.
- مشخصات نشر: در این قسمت آدرس انتشارات کتاب، نام انتشارات کتاب و سال چاپ کتاب می‌آید.
- مشخصات ظاهری: شامل تعداد صفحات کتاب و در صورت وجود جدول، تصویر، نمودار است.
- شابک یا (ISBN): شماره شابک یا (ISBN) کتاب در این قسمت درج می‌شود.
- موضوع: موضوع کتاب و کلمات کلیدی کتب را شامل می‌شود.
- شناسه افزوده: در صورتی که کتاب بیش از یک نویسنده داشته باشد نام بقیه نویسندگان به صورت جداگانه در شناسه افزوده نوشته می‌شود.
- رده‌بندی کنگره، رده‌بندی دیویی و شماره کتاب‌شناسی ملی: این مشخصات مربوط به کدهای ثبت کتاب در کتابخانه ملی و مرکز فیپا ست.
چگونه فیپا بگیریم؟
تا فروردین ۱۳۹۸ این امکان وجود داشت که هر فرد به صورت ناشر مولف با مراجعه به کتابخانه ملی برای کتابش فیپا بگیرد. اما پس از آن این امکان برداشته شد. ما برای اینکه چرایی این موضوع را بدانیم، با کتابخانه ملی تماس گرفتیم. آن‌ها دلیلش را عدم صدور شابک از سوی خانه‌ی کتاب گفتند. پس از آن با خانه‌ی کتاب تماس گرفتیم و گفتند ابلاغیه‌ای از سوی وزارت ارشاد آمده و مشخصا ذکر شده که افراد به صورت حقیقی نمی‌توانند اقدام به انتشار کتابشان کنند. پس از آن هم با اداره‌ی کتاب معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، بخش صدور مجوز تماس گرفتیم تا دلیل این موضوع را متوجه شویم. اما چیزی از چرایی این ابلاغیه دستگیرمان نشد.
بنابراین در حال حاضر هر فرد باید در گام اول با ناشر قرارداد ببندد و بعد از اینکه ناشر برای آن کتاب فیپا گرفت، با ارائه اسناد مربوط به حق نشر الکترونیکی با طاقچه وارد مذاکره شود.
پس از صدور فیپا چه کاری باید انجام دهیم؟
بعد از این مرحله وارد پنل ناشران طاقچه شوید. در صفحه اول همانطور که در تصویر زیر می‌بینید، می‌توانید فایل پی‌دی‌اف ثبت نام ناشر مولف را دانلود کنید. در این فایل همه نکته‌هایی را که برای انتشار کتاب لازم است بدانید، نوشته‌ایم. همچنین در همین فایل آدرس صفحه‌ی ثبت نام به عنوان ناشر مولف را هم آورده‌ایم. در صفحه‌ی ثبت‌نام، اطلاعاتی مانند مشخصات فردی، شماره شبا و فایل pdf کتاب را وارد کتید. پس از آن اعضای تیم تامین محتوای طاقچه، کتاب را بررسی می‌کنند و حداکثر پس از یک ماه به صاحب اثر ایمیل می‌زنند و نتیجه را می‌گویند. لطفا پس از بارگذاری کتاب صبور باشید تا با شما تماس بگیریم.
بعد از اینکه کتابی تایید شد، کتاب وارد مرحله انتشار الکترونیکی می شود و برای صاحب اثر در پنل ناشران طاقچه حساب کاربری باز می شود. نویسنده می‌تواند با کمک این پنل، میزان فروش کتاب را مشاهده کند. در پایان هر ماه اگر میزان فروش کتاب به مبلغ مشخصی رسید، با نویسنده تسویه حساب می‌شود. اگر هم میزان فروش به حد نصاب نرسید، در پایان هر فصل، فارغ از اینکه چه میزان فروش داشته، تسویه حساب می‌شود.
قیمت کتاب چگونه تعیین می‌شود؟
به طور کلی قیمت کتاب‌ها را در طاقچه، ناشر تعیین می‌کند. معمولا این مقدار ۳۰ درصد قیمت نسخه چاپی است. اگر کتاب به صورت چاپی منتشر نشده باشد و ناشر مولف هم پیشنهادی برای تعیین قیمت نداشته باشد، ما در طاقچه بر اساس شاخص‌هایی مانند تعداد صفحات و موضوع کتاب پیشنهادهایی می‌دهیم. اما قیمت نهایی را ناشر تعیین می‌کند. نسبت سهم طاقچه و ناشر مولف هم متغیر است و در فرایند قرارداد بستن با صاحب اثر مشخص می شود.
آیا برای انتشار کتاب باید هزینه‌ای پرداخت کنیم؟
خیر 🙂 تمام هزینه تبدیل، بارگذاری و انتشار کتاب به صورت الکترونیکی بر عهده طاقچه است.
آیا طاقچه برای کتاب ما تبلیغ می‌کند؟
در طاقچه بیش از ۴۰ هزار عنوان کتاب، مجله و روزنامه وجود دارد. برای همین امکان معرفی و تبلیغ تک تک کتاب‌ها وجود ندارد. تلاش می‌کنیم که بر اساس معیارهایی که برای تبلیغ داریم، کتاب‌ها را معرفی کنیم. همه‌ی ناشرها می‌توانند پیشنهاد تخفیف یا معرفی کتاب بدهند، اما انتخاب کتاب‌ها برای معرفی در شبکه‌های اجتماعی، ویترین فروشگاه و وبلاگ به عهده‌ی تیم طاقچه است. بسیاری از ناشر مولف‌ها کتابشان را در شبکه‌های اجتماعی شخصیشان معرفی می‌کنند.
