کتاب مبانی حقوق عمومی ایران و اسلام

«مبانی حقوق عمومی در ایران و اسلام» نوشته محمد جواد جاوید (-۱۳۵۳) است. این اثر به مبانی حقوق عمومی که سه شاخه اداری، مالی و اساسی دارد، در طول تاریخ ایران، در فقه و حقوق اسلامی و در جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. بخش اول، بر اساس سیر تاریخی با اولویت قائل شدن به تاریخ ایران باستان، به بررسی وضعیت حقوق عمومی و مبادی و منابع و نیز مبانی آن می‌پردازد. سپس با توجه به حقوق عمومی در عصر صفوی و عصر مشروطه، تاریخ جدید ایران در قالب چهار فصل بررسی می‌شود. توجه به مبانی فقه و حقوق اسلامی و ارزیابی مسائل و نهادهای حقوق عمومی موضوع سه فصل دیگر در بخش دوم کتاب حاضر است. بخش سوم به مسائل جدید حقوق عمومی و بررسی وضعیت آن در جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. در شش فصل این بخش، مسائل جدید و مهم حقوق عمومی بررسی و نقد می‌شود. بخشی از کتاب: ایران باستان بخشی از هویت هر ایرانی و جزئی فراموش نشدنی از تمدن جهانی است، تمدنی که در آن عدالت و حقوق انسانی در کنار دو ویژگی دیگر ساختاری دین‌مداری و شاه-محوری، همواره به مثابه دغدغه‌ای فرهنگی مطرح بوده است. اما این بدان معنا نیست که جامعۀ گذشته ایرانی مملو از عدالت و انصاف باشد یا حکومت‌های آن دغدغه‌ای جز این در سر نداشته باشند. طبیعی است که در پروندۀ حقوقی ایران باستان همچون دوران اسلامی و معاصر، علاوه بر نابسامانی‌های موقت، سامان‌ها و نظام مطلوب نیز وجود داشته که زمینه‌ساز رونق وضع مردم این سرزمین بوده و باید مورد بازخوانی و عبرت‌آموزی قرار گیرد. واقعیت آن است که این گذشته کمتر بدون ملاحظات جانب‌دارانه بررسی شده است. عصر سلطنت پهلوی با تمام مباهات و احساس ِدِینی که بدان می‌کرد، در عمل چیزی جز اقدامات زودگذر و پرهیاهو به دست نداد. حال آن که یادگار پر ارزش گذشتگان بیشتر در بهره‌گیری از تجربیات و دانش آنان نهفته است.