کتاب شناخت نوجوانان و کلیدهای طلایی برخورد با مشکلات آنان

نوجوانی یکی از حسّاس‌ترین دوران زندگی به‌حساب می‌آید زیرا عوامل مختلف زیستی، روانی و اجتماعی در بروز دوره‌ی نوجوانی دخالت دارند. نوجوانی دوره‌ای است حدّ فاصل میان کودکی و بزرگسالی که حدود و هم‌چنین طول مدّت آن چندان مشخّص نیست و بسته به افراد و جوامع گوناگون متغیر است و می‌توان گفت دوره‌ی نوجوانی تقریباً از ۱۲ تا ۱۸ سالگی و نهایتاً ۲۱ سالگی به درازا می‌کشد. اغلب روان‌شناسان سن نوجوانی را ۱۲ تا ۱۸ سالگی ذکر کرده‌اند. گرچه هر سنّی مسایل خاص خودش را دارد با این حال مسایل نوجوانان اغلب برای پسران و دختران به‌گونه‌ای است که آن‌ها به سختی از عهده‌ی حل‌شان برمی‌آیند. دو دلیل برای این مسئله وجود دارد. اوّل این‌که در سرتاسر دوره‌ی کودکی مسایل آن‌ها بالاخره توسّط والدین و معلمان حل می‌شود درحالی که بسیاری از نوجوانان به دلیل بی‌تجربگی به تنهایی از عهده‌ی حل مسائل‌شان برنمی‌آیند. دوم این‌که نوجوانان دوست دارند، احساس کنند که افرادی مستقل و آزاد هستند. آن‌ها درخواست ارایه‌ی راهی را دارند که خودشان بتوانند از عهده‌ی حل مسایل برآیند و کوشش‌هایی را که از جانب والدین و معلّمان برای کمک به آن‌ها ارایه می‌شود نمی‌پذیرند. تغییرات دوره‌ی نوجوانی، فرد را در معرض آسیب‌های مختلف قرار می‌دهد. ضریب آسیب‌پذیری انسان از مسایل عاطفی و اجتماعی و راه یافتن او به سمت انحرافاتی مانند اعتیاد، بزهکاری و فحشا در سنین نوجوانی بسیار بالاست. اگر بخواهیم فردی را از نظر این‌گونه آسیب‌ها مورد مراقبت قرار دهیم، بدون شک دوره‌ی نوجوانی یکی از مهم‌ترین مراحلی است که چنین کاری باید در آن انجام پذیرد.