کتاب چل تاق چل نیم تاق (پژوهشی پیرامون چیستان‌های بومی استان کرمانشاه)

«چل تاق چل نیم تاق (پژوهشی پیرامون چیستان‌های بومی استان کرمانشاه)» به کوشش رضا موزونی (-۱۳۵۰) پژوهشی در زمینه ادبیات شفاهی و عامیانه است که به پیشینه و ویژگی «چیستان» در فرهنگ کرد و استان کرمانشاه پرداخته و انواع آن را در ادبیات عامیانه بیان کرده‌است. در باره پیشینه چیستان در ابتدای کتاب آمده است: چیستان‌ها هم بخشی از ادبیات عامیانه هستند که مانند گونه‌های دیگر آفرینش‌های ادبی و شفاهی بشر مانند افسانه‌ها، ضرب‌المثل‌ها، لالایی‌ها از نخستین آفرینشهای ادبی انسان هستند. در فرهنگ ایران باستان، کهن‌ترین چیستانهایی که به روزگار ما رسیده‌اند، مجموعه چیستانهایی است که در رساله‌ی پهلوی «یوشت فریان» که شامل روایات کهن ایرانی است آمده است. بعضی محققین را نظر بر آن است که واژه‌ی چیستان صورت جمع واژه‌ی (چیستا) مفهوم علم و دانش است و ریشه در فرهنگ و زبان روزگار زرتشت دارد. اسناد تاریخی نشان می‌دهد که در زبان‌های اوستایی و پهلوی چیستان را (فرشن) می‌گفتند و فرشن گونه‌ای گفتگوست که در آن گوینده خود از پیش پاسخ خود را می‌داند و آن پرسش چنان باید باشد که به نظر شنونده شگفت آید. برای حل‌کننده یا گشاینده‌ی چیستان هم عبارت «فرشن ویجار» وجود دارد. در آیین مزدیسنا یا دین زرتشتی بعد از اهورامزدا ایزدان دیگری هم وجود دارند، که نماینده پدیده‌های گوناگون وابسته به زندگی می‌باشند که از جمله (چیستا) که ایزد علم و دانش شمرده می‌شود و بنابراین واژه‌ی چیستان با چیستا ارتباط معنایی خاصی دارد. نویسنده تمام چیستان‌ها را که به زبان کردی است ترجمه و آوانگاری شده در کتاب برای خوانندگان کرد و غیر کرد آورده است. نمونه ای از چیستان های کتاب: پیر فره زان، ده‌س وه به‌خه‌ڵ، پا له گیرفان (؟) Pîri fire zan, des we bexell, pa le gîrfan پیر دانا، دست در بغل، پا در جیب (؟) جواب: کیسه‌ڵ (لاکپشت)