کتاب فرسور و آذین ها: جشن‌ های ایران باستان

کتاب فرسور و آذین‌ها نوشتۀ رضوان رمضانی است. این کتاب را نشر تیرگان منتشر کرده است.

درباره کتاب فرسور و آذین‌ ها: جشن‌ های ایران باستان

کتاب فرسور و آذین‌ها از ۵ فصل تشکیل شده است. در فصل اول، جشن‌های ۱۲گانهٔ سال موردبررسی قرار گرفته است. جشن‌های دوازده‌گانه عیدهایی بود که بر اثر توافق روز و ماه حاصل می‌شد؛ به‌عنوان مثال روز ششم هر ماهْ خرداد نام دارد و ماه سوم هر سال نیز خرداد است؛ بنابراین روز ششم خرداد، جشن خردادگان را برگزار می‌کردند. فصل دوم به جشن نوروز اختصاص یافته است. همان‌طورکه می‌دانیم نوروز بزرگ‌ترین جشن ملی مردم ایران است. مردم مسلمان ایران از آن‌همه جشن‌هایی که در ایران برگزار می‌شد، تنها نوروز را از پس سالیان دراز، همچنان پاس می‌دارند و آداب‌ورسوم ویژهٔ آن را اجرا می‌کنند.

در فصل سوم، جشن سده شرح و توضیح داده شده است. جشن سده، بزرگ‌ترین جشن آتش ایرانیان بود که برگزاری آن جنبهٔ تقدس داشت. لازم به یادآوری است که در اکثر جشن‌های ایران باستان، آتش و پرستش آن، رکن اصلی به شمار می‌رفت. در فصل چهارم، جشن کستی‌بستن موردبررسی قرار گرفته است. این جشن نیز نزد ایرانیان باستان بسیار محترم بود و رواج عام داشت. هر گاه کودکی به سن تکلیف می‌رسید، این جشن را برگزار می‌کردند و بعد از آن کودک موظف بود که کستی ببندد و این کمربند مخصوص زرتشتیان را همواره بر کمر داشته باشد. فصل پنجم، به گاهنبارها اختصاص دارد. گاهنبارها، جشن‌های مذهبی - ملی بود که در ۶ موقع از سال برگزار می‌شدند و آداب‌ورسوم خاص خود را داشتند.

خواندن کتاب فرسور و آذین‌ ها: جشن‌ های ایران باستان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

علاقه‌مندان به جشن‌های باستانی و تاریخی می‌توانند از مخاطبان این کتاب باشند.

بخشی از کتاب فرسور و آذین‌ ها: جشن‌ های ایران باستان

«نام سی روز ماه و پنج‌روز آخر سال نام ماه‌ها، بی‌گمان از تاریخی دور پیش از ساسانیان به همین معمول بود چنان که نام روزها ایرانیان برای سی روز ماه، سی نام از ایزدان و امشاسپندان داشتند و هر روز به نامی نامزد بود. نام‌های دوازده ماه، با دوازده نام از سی نام، روزها مشترک می‌شد و روزهایی که در نام، یکی بود با ماه جشن گرفته می‌شد به‌عنوان‌مثال شانزدهمین روز هر ماه، مهر نام داشت. نام هفتمین ماه نیز مهر بود. به همین جهت، روز شانزدهم از مهرماه، جشن مهرگان برگزار می‌شد و به‌این‌ترتیب، در طول سال، جشن‌هایی دوازده‌گانه که بر اثر تقارن نام روز و ماه بود پدید می‌آمد.

جشن فروردینگان یا فرودگ

جشن فروردیان که هنگام نزول فروهرهاست، در ده روز آخر سال است؛ در فرهنگ مزدیسنی، علاوه بر جشن فروردگان که در ده روز آخر سال، برگزار می‌شود، بلافاصله جشن نوروز و پس از آن، در روز نوزدهم فروردین، به مناسبت هم نام بودن روز و ماه و باز برای نزول فروهر درگذشتگان مراسمی برگزار می کنند که آن را فروردینگان و فروردگان یا فردوگ گویند.

این جشن، جشن فروهرهای درگذشتگان است. پارسیان، در این روز به آرامگاه می‌روند و در آنجا چوب و صندل بخور می‌دهند. جشن فروردین، آخرین گهنبار است.

روز نوزدهم هر ماه فروردین نام داشته و ویژهٔ فروهرها یا روان درگذشتگان است. نگهبانی این روز را ایزد فروردین، عهده‌دار است. بنا بر، سنت جشن‌های دوازده‌گانهٔ سال چون روز و ماه نام‌هایشان برابر افتد آن روز را جشن می‌گیرند پس روز نوزدهم از ماه فروردین، جشن فروردینگان بود و ویژهٔ فروهرهاست. جهت تمایز این جشن با جشن فروردگان، فرودگ (Frudog) نامیده می‌شود و غیر از جشن فروردگان در پایان سال است. جشن ده روزهٔ فروردینگان که در پنجهٔ کوچک (پنج‌روز پایانی اسفند) و پنجۀ بزرگ پنج‌روز کبیسه یا اندرگاه برپا می‌شد و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود، امروزه فراموش شده و برقرار و انجام نمی‌شود. فقط کم‌وبیش به شکل بسیار محدودی میان برخی از خانواده‌های، زردشتی این سنت، کماکان حفـظ شده، از سویی دیگر، جشن فروردینگان به نظر می‌رسد که با نوروز، جشن بزرگ ملی ایرانیان، یکی نباشد؛ چون با فرارسیدن آخرین روز، پنجۀ این جشن دینی ویژه به پایان می‌رسد و جشن بزرگ نوروز یک جشن ملی است که بلافاصله به مناسبت اعتدال ربیعی و آغاز بهار یا برج حمل برگزار می‌گردد؛ بنابراین به سبب توافق نام روز و ماه، جشنی برپا می‌شده که آن را فروردینگان یا به گفتهٔ ابوریحان بیرونی، فروردگان گفته‌اند.»