کتاب مترو، مخاطب، حرکت

کتاب مترو، مخاطب، حرکت نوشتهٔ محمد نیکدل در انتشارات راهیار چاپ شده است. محمد نیکدل می‌گوید: کار فرهنگی در مترو را خیلی دوست دارم! بیشتر دوستانم من را با جنبه‌های دیگر کارم مثلِ سینما و تلویزیون می‌شناسند؛ ولی هرگز آن جنبه‌ها را به کار فرهنگی در مترو ترجیح نداده‌ام. مترو جایی است که مخاطب بی‌شمار و منتقدِ بی‌غرض پیش روی شماست و تقریباً همه‌نوع هنری را می‌شود در آن بُروز داد. این برای من خیلی خواستنی است.

درباره کتاب مترو، مخاطب، حرکت

محمد نیکدل، نویسنده این کتاب در قسمتی از مقدمه خود نوشته است:

 «وقتی دغدغه کار فرهنگی دارید؛ یعنی می‌خواهید «تأثیرگذار» باشید. هشت سالِ پیش، مترو را به‌عنوان گذرگاه رسانه‌ای و فرهنگیِ تأثیرگذار باور کردم. میلیون‌ها مسافر طرح‌های گرافیکی مرا روی بنرهای متروی تهران می‌دیدند و این برایم هیجان‌انگیز بود. با وجود اینکه نام من و هیچ‌کدام از طراح‌ها جایی درج نمی‌شد، خودم را بیش از همیشه مؤثر می‌پنداشتم. با جایگاه‌های مدیریتی خداحافظی کردم و مشغولِ کار در متروی تهران شدم.

در شروع و هنگامه کارم به داده‌هایی، شبیه به داده‌های این کتاب احساس نیاز می‌کردم و حالا فکر کردم که ثبت منسجمِ دریافته‌هایم از این دنیای شگرف را بدهکارم. برای شروع، دو پرسش بزرگ من این بود که مختصاتِ این گذرگاه فرهنگی چیست و چگونه می‌تواند باشد؟ پس از آن و با درک بهتری از موقعیت، به اشتباهاتی فکر می‌کردم که نباید مرتکب شد، به‌ویژه آن‌هایی که ممکن است فاجعه و رسوایی به بار بیاورد! در این کتاب کوشیده‌ام تا پاسخی برای این پرسش‌ها بیان کنم.

فکر می‌کنم که خوانش تجربه، گنج گرانی است به بهایی اندک و تجربه‌نگاری مقدمه تشکیلِ دانش است. حافظه انسانی جایی مانا برای ثبت تجربه نیست و انتقال شفاهی تجربیات راه به جایی نمی‌برد. متروی تهران برای ما اولین است و سرمشق می‌دهد. باید به آن نگریست و از تجربه فرهنگی آن برای ساخت و اداره متروی دیگرشهرها سود برد.

کتاب مترو، مخاطب، حرکت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 فایده این کتاب فقط برای عملیات در مترو نیست. داده‌های این کتاب هرجا که بحث طراحی و اجرای محصول و برنامه فرهنگی و هنری در میان باشد، مفید است.»

بخشی از کتاب مترو، مخاطب، حرکت

در متـــروی تهـــران هـــر مجموعـــۀ نمایشـــگاهی شـــامل بیســـت قاب بر روی دیوار دسترســـی‌ها یا ســـالن فروش نمایشـــگاهی اســـت که معمولاً بلیت نصب شـــده‌اند. در انتهای سال۱۳۹۹ ،۳۰ نمایشگاه در ۲۹ ایستگاه متـــروی تهران وجـــود دارد؛ حدود ۶۰۰ قـــاب. این قاب‌ها طوری ســـاخته شـــده‌اند کـــه بـــه دفعـــات زیـــادی اســـتفاده شـــوند. فایل‌هـــای گرافیکـــی پـــس از چاپ و روکـــش (لمینـــت) دوطرفـــه، درون این قاب‌هـــا جا‌گذاری می‌شـــوند. ایـــن ابتـــکار باعـــث شـــده تـــا فایل‌هـــا از هزینـــۀ شاسی‌کشـــی معـــاف شـــوند و فضای کمتری در آرشـــیو اشـــغال کننـــد. پوســـترها را بعد از پایـــان بازۀ نمایشـــگاه یـــک نفر به‌تنهایـــی می‌تواند حمل کنـــد و امکان اســـتفاده از آن به دفعـــات در ایســـتگاه‌های متعدد یا انتقال آن به آرشـــیو وجود دارد. ایـــن درســـت اســـت کـــه کمتـــر کســـی مقابـــل قاب‌هـــای نمایشـــگاهی مســـافران بـــا ســـرعت از کنـــار قاب‌های نمایشـــگاهی می ایســـتد. معمـــولا عبـــور می‌کنند؛ بی هیچ نگاهی! ممکن اســـت به ِ خاطر اســـترس رســـیدن یـــا تمرکز بر مســـیر پیـــش رو باشـــد.