بریده‌هایی از کتاب حسین (ع) از زبان حسین (ع)

امروز، مردم دلبسته مال و ثروت‌اند و دین فقط بازیچه‌ای بر زبانشان است، تا هنگامی که دین موجب رونق زندگی آنها باشد، بر گِرد آن می‌چرخند و دیندار هستند، اما هنگامی که با سختی‌ها امتحان شوند، تعداد دینداران اندک می‌شود

هر کس دوستی مرا ادعا کند در حالی که با علی دشمن است دروغ می‌گوید، زیرا دوستی من با دشمنی علی در یک دل نمی‌گنجد. در این هنگام شخصی سوال کرد: یا رسول الله، چگونه محبت تو با دشمنی علی نمی‌سازد؟ فرمود: زیرا علی از من و من از علی هستم

پدرم علی بن ابی طالب (ع) نیز بسیار به این ابیات تمثل می‌جست: ومَن یطلُبُ الدُّنیا لِحالٍ تَسُرُّهُ فَسَوفَ لَعَمری عَن قَلیلٍ یلومُها إذا أدبَرَت کانَ عَلَی المَرءِ فِتنَةً وإن أقبَلَت کانَت قَلیلٌ دَوامُها هر کس دنیا را برای خوشی بجوید به جانم سوگند که به زودی به نکوهش آن خواهد پرداخت دنیا، چون به انسان پشت کند، فتنه‌انگیز است و چون روی بیاورد، دیری نمی‌پاید. و آن گاه که روی خوش نشان می‌دهد دوامش اندک است.

پرسیدم: رفتار رسول خدا (ص) با همنشینانش چگونه بود؟ پدرم فرمود: کانَ دَائِمَ الْبِشْرِ سَهْلَ الْخُلُقِ لَینَ الْجَانِبِ لَیسَ بِفَظٍّ وَ لَا غَلِیظٍ وَ لَا صَخَّابٍ وَ لَا فَحَّاشٍ وَ لَا عَیابٍ وَ لَا مَزَّاحٍ وَ لَا مَدَّاحٍ یتَغَافَلُ عَمَّا لَا یشْتَهِی فَلَا یؤْیسُ مِنْهُ وَ لَا یخَیبُ فِیهِ مُؤَمِّلِیهِ. همیشه خوش‌رو، خوش خُلق و نرم‌خو بود. خشن، درشت‌خو، سخت گیر، پُر سر و صدا و بدزبان نبود. عیب‌جویی نمی‌کرد، خیلی بذله‌گو و اهل شوخی نبود و از کسی خیلی تعریف نمی‌کرد. در مقابل آنچه دوست نمی‌داشت خود را به غفلت می‌زد و به روی خود نمی‌آورد. کسی از او ناامید نمی‌شدو آرزومندانش از او محروم نمی‌شدند.

در میان اطرافیانش برترین مردم از نظر او کسانی بودند که نیکوکارترین بودند و خیرشان به همه می‌رسید و خیرخواه و دلسوزتر به دیگران بودند و بزرگ‌ترینِ آنان، کسانی بودند که با برادران دینی خود، بهتر همدردی و همکاری داشته باشند.

سه ویژگی است که در هر کس باشد ایمانش به کمال رسیده است: هنگامی که راضی و خوشحال است به سوی گناه و باطل کشیده نشود، هنگامی که غضبناک و ناراحت است از حق فاصله نگیرد، و هنگامی که قدرت و توان دارد به آنچه حقش نیست دست درازی نکند.

خوشا به حال کسی که عیب خودش، او را از پرداختن به عیوب مردم، باز داشته است.

ای فرزندم، سلامتی و عافیت ده بخش دارد که نُه بخش آن در سکوت است جز یاد خدا که سکوت در آن نیکو نیست، و یک بخش دیگر آن در ترک هم نشینی با کم خردان است.

ای فرزندم، عملی که به ظاهر شرّ است ولی عاقبتش بهشت باشد شرّ نیست، و عملی که به ظاهر خیر است ولی سر از جهنم در می‌آورد خیر نیست. هر نعمتی جز بهشت کوچک است، و هر بلائی غیر از جهنّم سلامتی است.

«نخستین چیزی که خدا آفرید، حجاب‌هایش بود که بر ستون‌های آن نوشت: لا اله الا اللّه، محمّد رسول اللّه، و علی وصیّ رسول اللّه. سپس، عرش را آفرید و بر ستون‌هایش نوشت: لا إله إلا اللّه، محمّد رسول اللّه، علی وصیّ رسول اللّه. سپس زمین‌ها را آفرید و بر کوه‌های بزرگ آن نوشت: لا اله الا اللّه، محمّد رسول اللّه، علی وصیّ رسول اللّه. سپس لوح را آفرید و بر کرانه‌های آن نوشت: لا اله الا اللّه، محمّد رسول اللّه، علی وصیّ رسول اللّه. پس هر کس ادّعا کند که رسول خدا (ص) را دوست می‌دارد، امّا وصیّ او را دوست ندارد، دروغ می‌گوید، و هر کس ادّعا کند که رسول خدا (ص) را شناخته است، ولی وصیّ او را نمی‌شناسد، کفر ورزیده است». سپس رسو

«النّاسُ عَبیدُ المالِ، وَالدّینُ لَغوٌ عَلی ألسِنَتِهِم، یحوطونَهُ ما دَرَّت بِهِ معایشُهُم، فَإِذا مُحِّصوا بِالبَلاءِ قَلَّ الدَّیانونَ.» امروز، مردم دلبسته مال و ثروت‌اند و دین فقط بازیچه‌ای بر زبانشان است، تا هنگامی که دین موجب رونق زندگی آنها باشد، بر گِرد آن می‌چرخند و دیندار هستند، اما هنگامی که با سختی‌ها امتحان شوند، تعداد دینداران اندک می‌شود!

ای فرزندم، چه بسا فرد معصیت کاری که نجات یافت، و چه بسا تلاشگری که سقوط کرد!

کسی که بداند گفتارش نیز از عملش به حساب می‌آید، سخن کم می‌گوید مگر در آنجا که مفید باشد.

ای فرزندم، کسی که به عیبهای مردم بنگرد و در عین حال همان‌ها را بر خود بپسندد، این فرد احمق واقعی است. کسی که فکر و اندیشه اش را بکار اندازد، عبرت خواهد گرفت. و کسی که اهل عبرت گرفتن باشد، از افراد غافل کناره گیری می‌کند، و با این فاصله گرفتن‌ها به نجات دست می‌یابد. کسی که شهوات و خواسته‌های دل را ترک کند، آزاده است، و اگر حسادت را ترک کند محبوب مردم می‌شود.

کسی که زیاد سخن بگوید، خطایش بیشتر می‌شود، و کسی که خطایش بیشتر شد، کم حیا می‌شود، و کسی که کم حیا شد، تقوایش اندک می‌شود، و کسی که کم تقوا شد دلش می‌میرد، و سرنوشت کسی که دلش مرده است، جهنم می‌باشد.

ای فرزندم، عملی که به ظاهر شرّ است ولی عاقبتش بهشت باشد شرّ نیست، و عملی که به ظاهر خیر است ولی سر از جهنم در می‌آورد خیر نیست. هر نعمتی جز بهشت کوچک است، و هر بلائی غیر از جهنّم سلامتی است.

فرزند عزیزم، تو را سفارش می‌کنم به رعایت تقوای الهی، هم در حال ثروتمندی و هم در حال فقر و ناداری. و سفارش می‌کنم به سخن حقّ، هم در حال رضا و خشنودی و هم در حال خشم و غضب. و سفارش می‌کنم به میانه‌روی، هم در حال توانگری و هم در حال تنگدستی. و سفارش می‌کنم به عدالت، هم نسبت به دوست و هم نسبت به دشمن. و سفارش می‌کنم به جدی کار کردن، هم در حال نشاط و شادابی و هم در حال بی‌حوصلگی و کسالت. و سفارش می‌کنم به خشنودی از خدا، هم در حال گرفتاری و هم در حال راحتی و گشایش.

شما را به ارتباط بیشتر با یکدیگر و بذل و بخشش به همدیگر سفارش می‌کنم و از قطع ارتباط و جدایی و تفرقه برحذر می‌دارم. مبادا امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنید، که خداوند بر اثر ترک آن، بدترین‌ها را بر شما مسلط می‌کند و شما پس از آن دعا می‌کنید، ولی دعای شما مستجاب نمی‌شود.

شما را و تمام فرزندان و خانواده‌ام را و هر که وصیت نامه‌ام به او برسد، سفارش می‌کنم به رعایت تقوای الهی و نظم در امور زندگی و اصلاح در بین خودتان. زیرا من از رسول خدا (ص) شنیدم که می‌فرمودند: «اصلاح بین مردم و برقراری صلح و صفا بین آنان بهتر است از یک سال خواندن نماز و گرفتن روزه.»

برای جسم انسان شش حالت وجود دارد: سلامت و بیماری، مرگ و زندگی، خواب و بیداری. برای روح انسان نیز همین شش حالت وجود دارد: زندگی روح با علم و دانش است و مرگش نادانی است؛ بیماری روح شک و تردید است و سلامتی اش با یقین است؛ خواب روح غفلت آن است و بیداری اش مراقبت می‌باشد. (توحید شیخ صدوق ص ۳۰۰)