کتاب بازگشت

تمام حقایق عالم ذاتاً به هم متصل‌اند. دانش در عمق من رخنه می‌کرد و به یک معنا با من یکی می‌شد.

گفت: از سخن چینی و غیبت دیگران و ترشّح ادرار به بدنت خودداری کن تا مبتلا به عذاب قبر نشوی. (این مطلب نیز مضمون حدیثی معتبر است.)

گفت: رکوعت را خوب انجام بده زیرا این عمل تو را از عذاب قبر نجات می‌دهد. بعدها دیدم که از امام جواد (ع) نقل شده که فرمود: «کسی که رکوعش را صحیح و کامل انجام دهد، ترس از قبر به او راهی پیدا نمی‌کند.

درختان میوه‌ای که در این باغ بود همه گونه میوه داشت، یعنی گاهی یک درخت ده‌ها نوع میوه آورده بود که اکثر آن میوه‌ها با میوه‌های دنیا به هیچ وجه قابل مقایسه نبود. هوای این باغ به قدری لطیف بود که انسان لذّت فوق العاده‌ای می‌برد.

روایات آمده که فرمودند: ارواح با یکدیگر ملاقات می‌کنند و یکدیگر را می‌شناسند و وقتی روحی تازه بر آن‌ها وارد می‌شود می‌گویند: او را راحت بگذارید زیرا از هول بزرگی نجات یافته، بگذارید استراحت کند. بعد آن‌ها احوال دوستانشان را که در دنیا بودند می‌پرسند، اگر تازه وارد جواب داد که: او هنوز در دنیا است، امیدوار می‌شوند که او به زودی به آن‌ها ملحق می‌شود و اگر بگوید او قبل از من از دنیا رفته، آن‌ها می‌گویند: وای، او نزد ما نیامده معلوم است اهل عذاب بوده است.

تزکیهٔ نفس در عالم برزخ، آسانتر از قیامت است. در حقیقت تزکیهٔ نفس در عالم برزخ، آن هم با کمک اهل بیت: در واقع شفاعت آن‌هاست.

تنها خدا به قلب انسان واقف است و تنها خداست که می‌تواند آن را مورد ارزیابی و قضاوت قرار دهد. به من نشان داده شد که حتی کارهای پیش پا افتاده‌ای که از روی محبت انجام می‌دهیم مهم و باارزش هستند و باعث رشد ما خواهند شد. یک لبخند ساده یا کلامی امید بخش یا یک از خود گذشتگی کوچک.

کلمهٔ «کامل» نمی‌تواند حق مطلب را در مورد عمق تجربهٔ مرور زندگی‌ام ادا کند. آگاهی‌ای که در مورد خودم کسب می‌کردم را نمی‌توان در تمام کتاب‌های دنیا گنجاند.

«با زندگی خود چه کردی؟» چقدر در زندگی‌ات به دیگران محبت کردی؟ آیا دیگران را خالصانه دوست داشتی، آن‌گونه که من اکنون تو را دوست دارم؟

وقتی مرور زندگیم به پایان رسید شرمنده بودم. زیرا هیچ محبتی در دنیا به افراد نیازمند نداشتم. زندگیم فقط برای خودم بوده و برای همنوعانم ذره‌ای ارزش قائل نبودم.