بریده‌هایی از کتاب دفتر خاطرات فضه‌ (کنیز حضرت زهراعلیهاالسلام‌)

عده‌ای از تاریخ نگاران فضه را دختری هندی و عده‌ای بربری می‌دانند، که هر دو به یک جهت باز می‌گردد، یعنی از طوایف بربر و محل سکونتش هند بوده است.

«یا واحِداً لَیسَ کمِثْلِهِ اَحَدٌ، تُمیتُ کلَّ اَحَدٍ وَ تُفْنی‌ کلَّ اَحَدٍ وَ اَنْتَ عَلی‌ عَرْشِک واحِدٌ وَ لا تَأْخُذُک سِنَةٌ و لا نَوْمٌ»: «ای خدای یگانه، ای کسی که هیچ کس مانند تو نیست. تو همه را می‌میرانی و همه را فنا می‌کنی. تو پروردگار یگانه در عرش خویش هستی که خواب و غفلت تو را نمی‌گیرد».

«یا واحِداً لَیسَ کمِثْلِهِ اَحَدٌ، تُمیتُ کلَّ اَحَدٍ وَ تُفْنی‌ کلَّ اَحَدٍ وَ اَنْتَ عَلی‌ عَرْشِک واحِدٌ وَ لا تَأْخُذُک سِنَةٌ و لا نَوْمٌ»: «ای خدای یگانه، ای کسی که هیچ کس مانند تو نیست. تو همه را می‌میرانی و همه را فنا می‌کنی. تو پروردگار یگانه در عرش خویش هستی که خواب و غفلت تو را نمی‌گیرد».

سلمان عرض کرد: من بنده آزاد شده شما هستم. اکنون من جو را آرد کنم یا حسین ‌علیه السلام را از گریستن ساکت کنم؟ فرمود: «تو از ما اهل بیت هستی. من بهتر می‌توانم حسین را ساکت کنم و تو جو را آرد کن».

پیامبر صلی الله علیه وآله تبسم نموده و فرمود: یا علی، آیا نمی‌دانی خداوند ملائکه‌ای دارد که در زمین می‌گردند، و تا روز قیامت در خدمت محمد و آل محمد هستند؟

«یا واحِداً لَیسَ کمِثْلِهِ اَحَدٌ، تُمیتُ کلَّ اَحَدٍ وَ تُفْنی‌ کلَّ اَحَدٍ وَ اَنْتَ عَلی‌ عَرْشِک واحِدٌ وَ لا تَأْخُذُک سِنَةٌ و لا نَوْمٌ»: «ای خدای یگانه، ای کسی که هیچ کس مانند تو نیست. تو همه را می‌میرانی و همه را فنا می‌کنی. تو پروردگار یگانه در عرش خویش هستی که خواب و غفلت تو را نمی‌گیرد».

فضه کیست؟ او دختر یکی از پادشاهان هند بود که در جنگ اسیر گردید و به آفریقا برده شد. سپس از طرف پادشاه حبشه خریداری شد و نام «میمونه» به معنای «مبارک» برای او انتخاب شد. پس از چند سال پادشاه حبشه او را به عنوان کنیز همراه هدایای دیگری توسط جعفر طیار برای پیامبر صلی الله علیه وآله فرستاد. پیامبر صلی الله علیه وآله او را با دستور خداوند به دخترش حضرت زهرا علیها السلام بخشید و نامش را «فضه» گذاشت. او از آن لحظه زندگانی خویش را وقف خدمتگزاری خاندان عترت و طهارت نمود و همیشه به این منصب افتخار می‌کرد.

اگر می‌خواهی خدا را ملاقات کنی در حالی که بر تو خشمناک نباشد و از تو راضی باشد، و همچنین در طول زندگی شیطان تو را وسوسه نکند و بیماری تب بر تو عارض نشود، بر خواندن این دعا مواظبت داشته باش. آن دعا این است: بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم. بِسمِ اللَّهِ النُّورِ. بِسمِ اللَّهِ نورِ النُّورِ. بِسمِ اللَّهِ نورٍ عَلی‌ نورٍ. بِسمِ اللَّهِ الّذی هُوَ مُدَبِّرُ الاْمُورِ. بِسمِ اللَّهِ الَّذی خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ. الْحَمْدُ للَّهِ الَّذی خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ وَ اَنْزَلَ النُّورَ عَلی الطُّورِ فی کتابٍ مَسْطوُرٍ فی رَقٍّ مَنْشوُرٍ وَ الْبَیتِ الْمَعْموُرِ وَ السَّقْفِ الْمَرْفوُعِ وَ الْبَحْرِ الْمَسْجوُرِ بِقَدَرٍ مَقْدوُرٍ عَلی نَبیٍّ مَحْبوُرٍ. الحَمدُ للَّهِ الَّذی هُوَ بِالْعِزِّ مَذْکوُرٌ وَ بِالْخَیرِ مَشْهوُرٌ وَ عَلی السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ مَشْکوُرٌ.

«یا واحِداً لَیسَ کمِثْلِهِ اَحَدٌ، تُمیتُ کلَّ اَحَدٍ وَ تُفْنی‌ کلَّ اَحَدٍ وَ اَنْتَ عَلی‌ عَرْشِک واحِدٌ وَ لا تَأْخُذُک سِنَةٌ و لا نَوْمٌ»: «ای خدای یگانه، ای کسی که هیچ کس مانند تو نیست. تو همه را می‌میرانی و همه را فنا می‌کنی. تو پروردگار یگانه در عرش خویش هستی که خواب و غفلت تو را نمی‌گیرد».

راستی، یادم رفت بگویم که بعد از شهادت مولایم حسین ‌علیه السلام بیش از بیست سال فقط با آیات قرآن صحبت می‌کردم و سخنی دیگر بر زبان نمی‌راندم.

در آن لحظات امام حسن و امام حسین ‌علیهما السلام خود را روی سینه مادر انداخته بودند و ناله می‌کردند و می‌گفتند: بعد از فقدان پدربزرگمان و فراق مادرمان دیگر از گریه خاموش نخواهیم شد. ای مادرِ حسن و حسین، هنگامی که پدربزرگمان محمد مصطفی‌صلی الله علیه وآله را دیدی از ما به او سلام برسان و بگو: «پس از او در دنیا یتیم شدیم». ناگهان دیدیم دست‌های بانویم از کفن خارج شد و هر دو پسرش را در آغوش گرفت. لحظه‌ای نگذشته بود که هاتفی از آسمان ندا کرد: «یا اباالحسن، آن دو را از آغوش مادرشان جدا کن که ملائکه آسمان را به گریه انداخته‌اند».

مرا غسل بده و لباس از تن من برنگیر که طاهر و مطهر هستم، و فقط نزدیک‌ترین نزدیکان همراه تو بر من نماز بخوانند و مرا شبانه به خاک بسپار. همچنین هنگام تدفین من غیر از زینب و ام‌کلثوم و اسماء بنت عمیس و ام‌سلمه و ام‌ایمن و فضه و حسن و حسین و عباس و سلمان و عمار و مقداد و ابوذر و حذیفه کسی حاضر نباشد. بعد از این وصیت‌ها، حضرت زهرا علیها السلام از دنیا رفت و همه ما را داغدار آن بدن مجروح و تازیانه خورده نمود، که حتی پس از شهادت خون تازه از پهلو و کمر او جاری بود.

فضه در باب الصغیر دمشق، نزدیک قبر بلال حبشی، حضرت ام کلثوم، حضرت سکینه، سه تن از همسران پیامبر صلی الله علیه وآله، دختر امام سجاد علیه السلام و دختر امام صادق‌علیه السلام قرار دارد

برای آوردن هیزم به بیابان رفتم و مقدار زیادی چوب جمع کردم، ولی هنگامی که خواستم آنها را بردارم نتوانستم. در آنجا دعایی که پیامبر صلی الله علیه وآله آموخته بود خواندم: «یا واحِداً لَیسَ کمِثْلِهِ اَحَدٌ، تُمیتُ کلَّ اَحَدٍ وَ تُفْنی‌ کلَّ اَحَدٍ وَ اَنْتَ عَلی‌ عَرْشِک واحِدٌ وَ لا تَأْخُذُک سِنَةٌ و لا نَوْمٌ»: «ای خدای یگانه، ای کسی که هیچ کس مانند تو نیست. تو همه را می‌میرانی و همه را فنا می‌کنی. تو پروردگار یگانه در عرش خویش هستی که خواب و غفلت تو را نمی‌گیرد». لحظه‌ای نگذشته بود که مردی آمد و برای کمک به من هیزم را برداشت و تا خانه مولایم آورد.

اکنون دفتر خاطراتم را به شما می‌سپارم تا کنار قبر همسفران کربلایم حضرت زینب و ام کلثوم و سکینه‌علیهم السلام آرام گیرم. مطمئنم شما با خواندن این دفتر خود را در خانه صدیقه کبری ‌علیها السلام خواهید یافت و گل‌های محبت در قلوبتان خواهد شکفت. من رفتم در حالی که می‌دانم سیدة النساءعلیها السلام با آغوش باز انتظارم را می‌کشد. می‌روم تا وظیفه کنیزی او را در جوارش به انجام رسانم. به همه بگویید: کنیز فاطمه ‌علیها السلام برای همیشه رفت

برای آوردن هیزم به بیابان رفتم و مقدار زیادی چوب جمع کردم، ولی هنگامی که خواستم آنها را بردارم نتوانستم. در آنجا دعایی که پیامبر صلی الله علیه وآله آموخته بود خواندم: «یا واحِداً لَیسَ کمِثْلِهِ اَحَدٌ، تُمیتُ کلَّ اَحَدٍ وَ تُفْنی‌ کلَّ اَحَدٍ وَ اَنْتَ عَلی‌ عَرْشِک واحِدٌ وَ لا تَأْخُذُک سِنَةٌ و لا نَوْمٌ»: «ای خدای یگانه، ای کسی که هیچ کس مانند تو نیست. تو همه را می‌میرانی و همه را فنا می‌کنی. تو پروردگار یگانه در عرش خویش هستی که خواب و غفلت تو را نمی‌گیرد».

امیرالمؤمنین ‌علیه السلام فرزندانش را از روی سینه مادر برداشت و بندهای کفن را بست در حالی که زیر لب زمزمه می‌کرد: فاطمه جان، فراق و دوری تو سخت‌ترین داغ‌ها و عظیم‌ترین مصیبت‌ها برای من است. من در فقدان تو از حسرت گریه می‌کنم و از سوز دل نوحه سرایی خواهم کرد. فاطمه جان، مرا یاری کن و با خود ببر که برای تو اشک می‌ریزم.

اگر می‌خواهی خدا را ملاقات کنی در حالی که بر تو خشمناک نباشد و از تو راضی باشد، و همچنین در طول زندگی شیطان تو را وسوسه نکند و بیماری تب بر تو عارض نشود، بر خواندن این دعا مواظبت داشته باش. آن دعا این است: بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم. بِسمِ اللَّهِ النُّورِ. بِسمِ اللَّهِ نورِ النُّورِ. بِسمِ اللَّهِ نورٍ عَلی‌ نورٍ. بِسمِ اللَّهِ الّذی هُوَ مُدَبِّرُ الاْمُورِ. بِسمِ اللَّهِ الَّذی خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ. الْحَمْدُ للَّهِ الَّذی خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ وَ اَنْزَلَ النُّورَ عَلی الطُّورِ فی کتابٍ مَسْطوُرٍ فی رَقٍّ مَنْشوُرٍ وَ الْبَیتِ الْمَعْموُرِ وَ السَّقْفِ الْمَرْفوُعِ وَ الْبَحْرِ الْمَسْجوُرِ بِقَدَرٍ مَقْدوُرٍ عَلی نَبیٍّ مَحْبوُرٍ. الحَمدُ للَّهِ الَّذی هُوَ بِالْعِزِّ مَذْکوُرٌ وَ بِالْخَیرِ مَشْهوُرٌ وَ عَلی السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ مَشْکوُرٌ.

امیرالمؤمنین ‌علیه السلام فرمود: «هر کس که روزه‌اش مانع شود از غذایی که دوست دارد بخورد، خداوند از غذا و نوشیدنی بهشتی به او عطا خواهد نمود».

«یا واحِداً لَیسَ کمِثْلِهِ اَحَدٌ، تُمیتُ کلَّ اَحَدٍ وَ تُفْنی‌ کلَّ اَحَدٍ وَ اَنْتَ عَلی‌ عَرْشِک واحِدٌ وَ لا تَأْخُذُک سِنَةٌ و لا نَوْمٌ»: «ای خدای یگانه، ای کسی که هیچ کس مانند تو نیست. تو همه را می‌میرانی و همه را فنا می‌کنی. تو پروردگار یگانه در عرش خویش هستی که خواب و غفلت تو را نمی‌گیرد».