بریده‌هایی از کتاب فلسفی زیستن

ریشهٔ تمام رنج‌های روانی، انتظاراتی‌ست که تحققشان در دایرهٔ اختیار ما قرار ندارد.

موفقیت از آن کسی‌ست که آنچه را که باید اجرایی کند محقّق می‌سازد، چه حالش را داشته باشد و چه نه.

شما آنچه را که در دایرهٔ بخت و اقبال است برای خویش ذخیره می‌سازید و در مقابل آنچه را که در پهنهٔ اختیار شماست از کف می‌دهید. ماهیت «آینده» با عدم‌قطعیت قرین است، امروز را زیست کنید.» پس امروز را زیست کنید و دیگر دفع‌الوقت کردن را خاتمه دهید.

«آنگاه که دقایق پایانی عمر، به‌شماره می‌افتد، بس دیرهنگام است که به نیّت زندگی حقیقی به پاخیزید. بس جاهلانه است که زوال‌پذیری خویش را به دست فراموشی بسپارید و وظایف معقول را تا سن پنجاه شصت سالگی، به تعویق بیندازید. به این خیال باطل که می‌توان زندگی را از نقطه‌ای آغاز کرد که به‌ندرت کسی با آغاز کردن از آن نقطه، به سرمنزل مقصود رسیده است.»

ما عریان به دنیا آمده‌ایم و عریان نیز از دنیا خواهیم رفت.

هرگاه عزم کاری می‌کنید، عبارتِ «اگر حادثه‌ای بازم ندارد» را ضمیمهٔ آغازیدن خود قرار دهید.

با واقعیت ستیزه‌جویی نکنید، اراده و عزم خود را به سازگاری با آن درآورید و به دایرهٔ اختیارات خود تکیه کنید.

اگر موفق شوید به‌جای سرسختی در برابر حوادث، آنها را بپذیرید، دیگر موفقیت شما به چگونگی حوادث بستگی نخواهد داشت.

همانند درختان، باد و باران‌های سهمگین به نفع شایستگان است و از ایشان افرادی آرام، منضبط، متواضع و قدرتمند می‌سازد.

طی پانزده سال و اندی، مباحث ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و مطالب بسیارِ دیگری را آموختم. جز اینکه نحوهٔ برخورد کارساز با موقعیت‌های چالش‌برانگیز کدام است؟ چگونه بر ترس‌هایم غلبه کنم؟ حالات غمگینانهٔ خود را چگونه التیام بخشم؟ مرگ دوستان را چگونه هضم کنم؟ بر خشم خود چه‌طور غلبه کنم؟ به اعتمادبه‌نفسم چگونه بیفزایم؟ بله! گویا درس‌هایی بوده که هرگز نیاموختم.

«روزی به این درک و دریافت برسید که نیروی عظیم‌تر و خدای‌گونه‌ای در شما نهفته است که می‌تواند مانع اثرگذاری عوامل بیرونی شود. عواملی که منجربه احساسات تند و شدید می‌شوند و ریسمان شما را همچون یک عروسک خیمه‌شب‌بازی، در دست می‌گیرند.»

مغز انسانی ما برای حفظ بقا طراحی شده است، نه بالندگی! هدف اصلی اجداد ما، زنده‌ماندن و تولیدمثل بود. منابع آب و غذا بسیار اندک بودند. به‌علاوه، خطرهای بسیاری همواره آنها را تهدید می‌کرد و می‌بایست دائما مراقب حملهٔ حیوانات درّنده و همچنین قبایل رقیب می‌بودند. به همین دلیل در مغز انسانی، سوگیری‌ها و پیش‌داوری‌های منفی رشد پیدا کرد. طبیعی‌ست که اگر یک گرگ آنها را غافلگیر می‌کرد، مرگشان حتمی بود. از سوی دیگر، اگر فرصت به‌دست آوردن یک منبع خوراکی را از دست می‌دادند، ممکن بود شانس دیگری به‌زودی عایدشان نشود. بنابراین طبیعی‌ست که نگاه منفی، بیش از نگاه مثبت، در آنها تقویت شود. امروزه نیز، ما همچنان از همان مغز انسانی برخورداریم، دائم مراقبیم که چه خطراتی ما را تهدید می‌کند. سیر تکاملی ما نیز بر پایهٔ همین منفی‌نگری صورت گرفته است و موانع را بیش از فرصت‌ها درک می‌کنیم. پس دغدغهٔ سلامتی، ثروت و جایگاه اجتماعی، در ماهیت انسانی ما نهفته است. گویی این عناصر، برای حفظ بقای ما ضروری هستند. از همین روست که به‌صورت ناخودآگاه، دائماً خود را با دیگران قیاس کرده و بر خطرات احتمالی متمرکز می‌شویم و طمع مال‌اندوزی گریبانمان را رها نمی‌کند.

«هرچه انسان ذهن آرام‌تر دارد، قدرتش افزون‌تر خواهد گشت.»

هر چه آدمی آرامش خویش را محفوظ‌تر بدارد، قدرتمندتر است.» مارکوس آئورلیوس

«آیا جنون محض و مهارنشدنی نیست اینکه وقتی می‌توان با مختصری روزگار به‌سر کرد، در پی بسیاراندوزی بود؟» سنکا

«اگر در پی آرامش خیال هستید، از کارها بکاهید و تنها به اساسی‌ترین‌ها بپردازید، هرچه کمتر بیهوده‌ورزی کنید، بیشتر آرامش خواهید داشت.»

«بدون نوعی اهمال‌کاری، هیچ‌کس به انسان پلید مبدل نمی‌شود.»

«واقعیت این است که ما در کلاس درس، سَلیس و شیوا سخن می‌رانیم و هر پرسش موشکافانهٔ مِن باب سلوک را، مستدل به بحث می‌نشینیم؛ اما به‌محض اینکه ما را در بوتهٔ آزمون می‌گذارند، درمی‌یابند که کشتی‌شکستگانی بیچاره‌ایم.» اپیکتتوس

«هر آنچه را که در میان شعله‌های مشتعل و سوزان آتش بیفکنید، نور و روشنایی از میان آن سر برمی‌کشد.» مارکوس آئورلیوس

«فلسفه نگرش و طرز فکری در ما پدید می‌آورد که در چارچوب آن قادریم هر مانعی را از مسیر خود برداریم و جریان آرام زندگی را حفظ کنیم.»