کتاب نخل و نارنج

دنیا حسرت‌به‌دلِ توجه شیخ بود و شیخ گویی جسدی است که راه می‌رود و هیچ رنگی در دنیا با رنگ دیگر برای او فرقی ندارد. ذهن او دنیای منظمی از کلمات بود که لابه‌لای قفسه‌های استدلال چیده شده بودند. جایی برای هیچ‌چیز کم‌ارزش‌تری از دانش و حکمت نبود.

هر یک‌لحظه که به ایستادن بیندیشید، یک عمر از مقصد بازمانده‌اید...

بزرگی هر کس به بزرگی غمی است که در دلش پنهان کرده است. غم شوکت دارد، مهابت دارد، هیجان می‌آفریند و حرارت می‌بخشد. هرکسی به‌اندازهٔ ادراکش از حقیقت، غم دارد.

با هر چشیدن جدیدی، خواهش جدیدی متولد می‌شد و در هر خواهش جدیدی، ذلت جدیدی نهفته بود.

مردم! بدانید که دو چیز انسان را در مسیر انسانیت سریع به منزل می‌رساند؛ یکی قرآن خواندن در نیمه شب و دیگری گریه بر حضرت سیدالشهدا (ع).

من را در رنج صعود شریک کن. دوست ندارم فقط در کوهپایه بنشینم و صعود تو را تماشا کنم. تو در رنج من شریکی بانو؛ ولی رنج هنوز آغاز نشده. برای همهٔ رنج‌هایی که هنوز آغاز نشده، حلالم کن.

آن‌ها که قله‌ها را رها می‌کنند چه؟ از رنج صعود است؟ نه؛ آن‌ها قله را نمی‌بینند. کسی که قله را ببیند، رنج صعود به آن را می‌پذیرد و بلکه در صعود رنجی نمی‌بیند و عجیب است که مردمان رنج ایستادن و ماندن را درک نمی‌کنند! ایستادن و ماندن، هراس‌انگیز است...

شریعت پیراهنی است که باید بر تن شهر و مردمانش برود تا اندام دین در سرمای بی‌دینی و گرمای بددینی آسیب نبیند؛ حق خدا و مردم ترک و ضایع نشود و قرآن مجالی بیش از خواندن در مجالس ختم گورستان‌ها بیابد.

سعی کرد آیاتی از قرآن را به یاد آورد. قل اعوذ بربّ الناس... آیه‌ها می‌آمد و به زبان نرسیده می‌رفت. آیه‌ها ریشه در خاطر داشت نه در قلب

فقر، فخر است؛ ولی تا وقتی انتخاب شود و اظهار نشود. وقتی که اظهار شود، هم فقر است و هم ضعف.