بریده‌هایی از کتاب زن و بازیابی هویت حقیقی

ما باید این راه را برویم. ما هم باید گذشت کنیم، ایثار کنیم، اطاعت خدا کنیم، عبادت کنیم. مگر نمی‌گوییم که «حَتّی تَوَرَّمَ قَدَماها»؟ این‌قدر در محراب عبادت خدا ایستاد! ما هم باید در محراب عبادت بایستیم. ما هم باید ذکر خدا بگوییم. ما هم باید محبّت الهی را در دلمان روزبه‌روز زیاد کنیم... مگر نمی‌گوییم که آن بزرگوار کاری کرد که سورهٔ دهر دربارهٔ او و شوهر و فرزندانش نازل شد؟ ایثار نسبت به فقرا و کمک به محرومان، به قیمت گرسنگی کشیدن خود؛ «و یؤْثِرُونَ عَلی أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ». ما هم باید همین کارها را بکنیم.

مگر نمی‌گوییم که با حال ناتوانی به مسجد رفت، تا حقی را احقاق کند؟ ما هم باید در همهٔ حالات تلاش کنیم، تا حق را احقاق کنیم. ما هم باید از کسی نترسیم. مگر نمی‌گوییم که یک‌تنه در مقابل جامعهٔ بزرگ زمان خود ایستاد؟ ما هم باید هم‌چنان که همسر بزرگوارش فرمود «لا تَستَوحِشوا فی طَریقِ الهُدی لِقِلَّةِ اَهلِه»، از کم بودن تعدادمان در مقابل دنیای ظلم و استکبار نترسیم و تلاش کنیم.

در اسلام، زن مالک ثروت خود است. شوهرش راضی باشد، یا راضی نباشد؛ پدرش راضی باشد، یا راضی نباشد - فرقی نمی‌کند - او می‌تواند ثروت و مال و اندوختهٔ خود را مصرف کند و ربطی به کس دیگری ندارد. نظر اسلام، این است. در حمایت از استقلال اقتصادی زنان، دنیا سیزده قرن است که از اسلام عقب است. اسلام این را سیزده قرن قبل گفته است؛ ولی در اروپا تازه چهل، پنجاه سال و در بعضی از کشورها کمتر از این مدّت است که تازه شروع کرده‌اند به زن اجازه دهند که در مال و ملک خود، دخل و تصرّف کند! اسلام، از این جهت هم جلو است.

بعضی از مردان خیال می‌کنند که زن وظیفه دارد همهٔ کارهای مربوط به آن‌ها را انجام دهد. البته در محیط خانواده، زن و مردی که به هم علاقه دارند، با کمال میل و شوق، کارها و خدمات یکدیگر را انجام می‌دهند؛ امّا انجام دادن از روی میل، غیر از این است که کسی احساس کند، یا این‌طور عمل کند که گویا وظیفهٔ زن است که باید مثل یک مستخدم، خدمت مرد را به آن شکل انجام دهد. چنین چیزی در اسلام وجود ندارد.

شوهر که مرد است و طبیعت مرد، طبیعت خام‌تری نسبت به زن است و در میدان خاصی، شکننده‌تر است و مرهم زخم او، فقط و فقط نوازش همسر است - حتّی نه نوازش مادر - باید نوازش ببیند. برای یک مرد بزرگ، این همسر کاری را می‌کند که مادر برای یک بچهٔ کوچک آن کار را می‌کند؛ و زنان دقیق و ظریف، به این نکته آشنا هستند. اگر این احساسات و این عواطفِ محتاج وجود یک محور اصلی در خانه - که آن، خانم و کدبانوی خانه است - نباشد، خانواده یک شکل بدون معنا خواهد بود.

از طرف مرد وظیفه این طور است که ضرورت‌های زن را درک کند، احساسات او را بفهمد، نسبت به حال او غافل نباشد و خود را صاحب اختیارِ مطلق العِنان او در خانه نداند

یکی از نشانه‌های مردسالاری غربی‌ها همین است که زن را برای مرد می‌خواهند؛ لذا می‌گویند زن آرایش کند، تا مرد التذاذ ببرد! این مردسالاری است، این آزادی زن نیست؛ این در حقیقت آزادی مرد است. حتّی برای التذاذ بصری؛ لذا زن را به کشف حجاب و آرایش و تبرّج در مقابل مرد تشویق می‌کنند!

دختر دانشجو را به دانشگاه راه نمی‌دهند، به خاطر این‌که روسری دارد، آن وقت به ما می‌گویند چرا شما حجاب را اجباری کردید! این در جهت کرامت زن است، آن در جهت پرده‌دری و بی‌احترامی به زن است. و از این قبیل مواردی هست که این‌ها هوچیگری‌های غرب است.

این غربی‌هایی که می‌بینید این‌قدر جنجال می‌کنند و سر مسأله زن این‌قدر بازی در می‌آورند، همین جا گرفتارند. می‌گویند: ما احترام زن را نگه می‌داریم. بله، احترام زن را در مجالس رسمی و توی فروشگاه ها و خیابان ها نگه می‌دارند؛ آن هم به معنای تلذّذ از او، امّا در خانواده هم شوهر با زنش همین‌طور است؟ چه‌قدر زن آزاری، چه قدر کتک زدنِ زن ها به دست مردها، چه قدر فاجعه آفرینی در داخل خانه، قُلدر مآبی و ...

شما ادبیات کشورهای اروپایی را در قرون هجده و نوزده و نگاهشان به زن را ببینید؛ مطلقاً تفاوت دارد با آن‌چه که در قرن بیستم و در نوشته‌ها و ادبیات قرن بیستم، انسان می‌بیند نسبت به زن، آن‌ها پیگیری کرده‌اند. آن روز نگاهشان، نگاه نجیبانه‌تر، شرم‌آلودتر و متناسب‌تر با طبیعت زن و مرد بود. معلوم می‌شود این کار سیاسی حالا از طرف صهیونیست‌ها بوده، از طرف دستگاه‌های استعمارگر بوده؛ این‌ها احتیاج به تحقیق و کار دارد. این همین‌طور به‌تدریج روزبه‌روز شدّت پیدا کرده تا به وضعی که امروز ملاحظه می‌کنید، رسیده. بنابراین دنیای غرب باید پاسخگو باشد؛ چون به زن ضربه زده‌اند؛ به حقوق زن تجاوز کرده‌اند؛ ارزش زن را تنزّل داده‌اند؛ به اسم طرفداری، به او خیانت کرده‌اند.

غربی‌ها دربارهٔ جنس زن باید پاسخگو باشند؛ چون آن‌ها به زن خیانت کردند. تمدّن غربی به زن هیچ نداده است. اگر پیشرفت علمی، سیاسی و فکری هم در زنان دیده می‌شود، مال خود زنهاست. در هر کشوری چنین پیشزفت‌هایی نصیب زنان شود - که در ایران اسلامی و در کشورهای دیگر هم شده است - مال خود زنهاست. آن‌چه که غربی‌ها به آن دامن زدند و تمدّن غربی پایه‌گذار خشت کج و بنای کجش بود، بی‌بندوباری و ابتذال زنانه است. زن را به ابتذال کشانده‌اند و داخل خانوادهٔ او را هم اصلاح نکرده‌اند.

امروز هم که دنیای تمدّن غرب می‌خواهد آن عقب‌افتادگی بسیار ملامت‌انگیز خود در مورد مسألهٔ زن را جبران کند، طور دیگری جبران می‌کند. تصوّر من این است که آن‌ها جانب مفاهیم انسانی در مورد زن را تحت‌الشّعاع مسائل تبلیغاتی و سیاسی و اقتصادی قرار می‌دهند؛ کما این‌که از اوّل هم در اروپا همین‌طور بوده است و از همان هنگام که به زنان حقوقی داده شد، غالباً بر همین مبانی غلط استوار بوده است. موضوع زن هم دستمایه‌ای در دست سوداگران همهٔ ارزش‌های انسانی شده است.

دربارهٔ مسئلهٔ زن در جامعه، اساس مشکل، دو چیز است؛ ... آن دو چیز، یکی عبارت است از نگاه غلط و بد فهمیدن جایگاه زن و شأن زن در جامعه؛ که این نگاه و این بدفهمی از غرب شروع شده و خیلی هم قدیمی و ریشه‌دار نیست.

وقتی در اروپا برای زن حقّ مالکیت معین شد - طبق بررسی موشکافانهٔ جامعه‌شناسان خودِ اروپا - به خاطر این بود که کارخانه‌ها که تازه بساط فنّاوری مدرن و صنعت در غرب را گسترده بودند، احتیاج به کارگر داشتند؛ امّا کارگر کم بود و احتیاج به کارگرِ زیاد احساس می‌شد. لذا برای این‌که زنان را به کارخانجات بکشانند و از نیروی کارشان استفاده کنند - که البته مزد کم‌تری هم همیشه به زنان می‌دادند - اعلان شد که زن دارای حقّ مالکیت است! در اوایل قرن بیستم بود که اروپاییان حقّ مالکیت را به زن دادند. این، آن نگرش افراطی و غلط و ظالمانه نسبت به زن در غرب و در اروپاست.

غربی‌ها در زمینهٔ شناخت طبیعت زن و چگونگی برخورد با جنس زن، دچار افراط و تفریط بوده‌اند. اساساً نگرش غربی نسبت به زن، یک نگرش مبنی بر عدم برابری و عدم تعادل است. شما به شعارهایی که در غرب داده می‌شود، نگاه نکنید؛ این شعارها پوچ است و حاکی از واقعیت نیست.

بروید به جوامع امریکایی نگاه کنید! خواهید دید که در آن‌جا زن تحقیر می‌شود. زنِ خانواده، از طرف شوهر تحقیر می‌شود. مادرِ خانواده، از طرف فرزندان تحقیر می‌شود. حقّ مادری، به این شکلی که در مراکز اسلامی هست، در آن‌جا معنا ندارد.

شما امروز هم که در دنیا نگاه کنید، می‌بینید یکی از مشکلات زنان در دنیای غرب، به‌خصوص در کشور ایالات متّحدهٔ امریکا، همین است که مردان با تکیه به زورمندی خودشان، به عفّت زن تعدّی و تجاوز می‌کنند. آمار منتشر شده از سوی مقامات رسمی خود امریکا را من دیدم که یکی مربوط به دادگستری امریکا و یکی هم مربوط به یک مقام دیگری بود. آمارها واقعاً وحشت‌انگیز است. در هر شش ثانیه، یک تجاوز به عنف در کشور امریکا صورت می‌گیرد! ببینید چقدر مسألهٔ عفّت مهم است و وقتی بی‌اعتنایی کردند، قضیه به کجا می‌رسد. هر شش ثانیه، یک تجاوز به عنف! برخلاف تمایل زن، مردِ زورگو، ظالم، بی‌بندوبار و بی‌عفّت بتواند به حریم عفّت زن تعدّی و تجاوز کند.

امروز در دنیا طبق گزارشی که داده شده است - که این گزارش به نظرم گزارش سازمان ملل است؛ گزارش یک مرکز رسمی است - سریع‌الرّشدترین تجارت‌های دنیا، تجارت زنان و قاچاق زنان است. بدترین کشورها هم در این زمینه، چند تا کشورند؛ از جمله رژیم صهیونیستی است. زنان و دختران را با عنوان پیدا کردن کار و عنوان ازدواج و این حرف‌ها، از کشورهای فقیر، از آمریکای لاتین، از برخی کشورهای آسیا، از برخی کشورهای فقیر اروپا جمع می‌کنند و می‌برند آن‌ها را در شرائط بسیار سختی تحویل مراکزی می‌دهند که انسان از تصوّر آن‌ها و نام آن‌ها تنش می‌لرزد

نقطهٔ مقابل این، درست همان فرهنگ رومی حاکم بر امروز اروپاست. آن‌ها با همه چیز کنار می‌آیند، جز با دو، سه چیز؛ یکی از آن‌ها - و شاید مهم‌ترینش - حفظ این حالت حفاظ منضبط میان دو جنس زن و مرد است؛ یعنی خویشتنداری در مقابل چیزی که به آن آزادی جنسی گفته می‌شود. در مقابل این، بشدّت سرسختند؛ هر کار دیگری بکنند، مهم نیست. از نظر آن‌ها کسی مرتجع است که روی این مسأله تکیه بکند. اگر در کشوری، زنان با یک حدودی از مردان مجزّا شدند، این می‌شود خلاف تمدّن! راست هم می‌گویند؛ تمدّن آن‌ها که بر ویرانه‌های همان تمدّن رومی بنا شده، چیزی جز این نیست؛ امّا این از لحاظ ارزشی غلط است؛ عکسش درست است.

آنها با چه چیز زن مسلمان بیش‌تر دشمن‌اند؟ با حجاب او... چون فرهنگ آن‌ها این را قبول ندارد. اروپایی‌ها این‌طورند؛ آن‌ها می‌گویند هرچه را که ما فهمیده‌ایم، دنیا باید از ما تقلید کند! مایلند که جاهلیت خودشان را بر معرفت عالم غلبه بدهند. آن‌ها می‌خواهند زن به سبک اروپایی را در جامعه رواج بدهند؛ که عبارت است از سبک مد و مصرف و آرایش در انظار عموم و ملعبه قرار دادن مسائل جنسی بین دو جنس؛ می‌خواهند این چیزها را به وسیلهٔ زنان رواج بدهند.