بریده‌هایی از کتاب فقر احمق می کند

غذاخوردن هنگام رانندگی کمی در زمان شما صرفه‌جویی می‌کند، اما با ریسک کثیف‌کردن رویهٔ صندلی‌ها، تصادف‌کردن و چاق‌شدن روبه‌رو می‌شوید: افراد وقتی حواسشان پرت باشد کالریِ بیشتری مصرف می‌کنند.

مطالعات نشان داده که صحبت با تلفن همراه در هنگام رانندگی می‌تواند خطرناک‌تر از رانندگی با سطح الکل بیش از حد مجاز باشد. (۳۱) یا شاید تصویر راننده‌ای به ذهنمان بیاید که مشغول خوردن ساندویچ است. مطالعات نشان می‌دهد که غذاخوردن در هنگام رانندگی نیز می‌تواند به همان اندازه خطرناک باشد

یکی دیگر از نمودهای تونل‌زنی تصمیم به چندوظیفگی است. ممکن است درحالی‌که «گوشمان به تلفن است» ایمیلمان را چک کنیم، یا چند تا ایمیل را حین خوردنِ شام بفرستیم. این کار باعث صرفه‌جویی در زمان می‌شود، اما بی‌هزینه نیست: متوجه‌نشدن نکته‌ای در تماس تلفنی یا سر میز نهار، یا نوشتن یک ایمیل بی‌دقت و نامناسب. این هزینه‌ها موقع رانندگی می‌تواند وحشتناک باشد. زمانی‌که از راننده‌ای صحبت می‌کنیم که به چندوظیفگی مشغول است، معمولاً راننده‌ای به ذهنمان می‌آید که مشغول صحبت با موبایل است. حقیقت این است که مطالعات نشان داده که صحبت با تلفن همراه در هنگام رانندگی می‌تواند خطرناک‌تر از رانندگی با سطح الکل بیش از حد مجاز باشد.

زمانی‌که از فقرا پرسیده می‌شود که چرا بیمه ندارند، معمولاً پاسخ می‌دهند که از پسِ هزینه‌اش برنمی‌آیند. این پاسخ از آن جهت عجیب است که می‌توان عکس این موضوع را متصور بود: اتفاقاً آن‌ها از پسِ هزینهٔ بیمه نشدن برنمی‌آیند. در اینجا بیمه قربانی تونل‌زنی می‌شود. به نظر کشاورزی که درگیر یافتن پول کافی برای تأمین غذا و دیگر نیازهای اولیهٔ این هفته است، تهدید بارش باران کم یا هزینه‌های پزشکیِ سه ماه دیگر به نظر انتزاعی می‌آید و کاملاً خارج از تونل قرار می‌گیرد. بیمه به هیچ کدام از نیازهایی که الان ذهن او را تحت فشار قرار داده (مثل غذا، اجاره و هزینهٔ مدرسه) ربطی ندارد. برعکس، هزینهٔ بیمه تأمین این نیازها را دشوارتر می‌کند، درواقع این هزینه محدودیت دیگری است که بر بودجه‌ای وارد می‌شود که همین الان هم به اندازهٔ کافی محدود است.

پژوهشگران در کشورهای فقیر دریافته‌اند که راضی‌کردن کشاورزان فقیر به دریافت هر گونه بیمه، از بیمهٔ درمانی گرفته تا بیمهٔ محصولات کشاورزی، کار بسیار دشواری است. (۲۸)

یا افزایش کسورات فکر خوبی است؟ برای کسی که از نظر بودجه در تنگناست پاسخ به این سؤال آسان نخواهد بود. بله، درست است که این کار باعث پس‌انداز پول می‌شود، اما هزینه‌هایی را هم در پی دارد. در این شرایط مقداری پول پس‌انداز می‌کنیم، اما با ریسک پرداخت هزینهٔ بیشتر در صورت تصادف احتمالی روبه‌رو هستیم. انتخاب منطقی در حوزهٔ کسورات سبک‌سنگین کردن چنین ملاحظاتی است. اما درون تونل تنها یک ملاحظه است که برجسته‌تر می‌شود: نیاز امروز به پس‌انداز بیشتر. افزایش کسورات (درست مثل کاهش قهوه‌خوری یا رفتن به سینما) باعث افزایش پس‌انداز فعلی شده و کاملاً داخل تونل قرار می‌گیرد. مسائل دیگر (مثل چگونگی پرداخت هزینهٔ تعمیر ماشین در هنگام خرابی) خارج از تونل جا می‌گیرند. این می‌تواند باعث شود که افراد نه‌تنها کسورات را افزایش دهند، بلکه به‌کلی از خیر بیمه بگذرند

تو یه دورهٔ تندخوانی شرکت کردم و کتاب جنگ و صلح رو در بیست دقیقه خوندم. به نظرم دربارهٔ روسیه بود. (۲۶) وودی آلن

ملاحظات هزینه-فایده نیست که مشخص می‌کند ما تونل‌زنی می‌کنیم یا نه. کمیابی ذهن ما را به‌شکل خودکار تسخیر می‌کند. و زمانی‌که این اتفاق می‌افتد، ما با سبک‌سنگین کردن دقیقِ هزینه‌ها و منافع تصمیم نمی‌گیریم، ما برای مدیریت کمیابی تونل می‌زنیم، چه به سودمان باشد چه به ضررمان.

هزینهٔ تونل‌زنی همیشه بیش از منافع تمرکز است

کمیابی ذهن را تسخیر می‌کند، و این موضوع منفعت ناچیزی را به همراه دارد: ما در مدیریت نیازهایی که برایشان تحت فشاریم بهتر عمل می‌کنیم. اما نگاهی جامع‌تر نشان می‌دهد که این منفعت بی‌هزینه نیست: دغدغه‌های دیگر را نادیده می‌گیریم و کارایی‌مان در بقیهٔ امور زندگی کمتر خواهد شد.

کمیابی چیزی بیش از نارضایتی حاصل از کم‌داشتن یک‌چیز است. کمیابی شیوهٔ تفکر ما را تغییر می‌دهد و خود را به ذهن ما تحمیل می‌کند.

کمیابی ذهن ما را تسخیر می‌کند، چه سریع بیندیشیم و چه آهسته.

تنگنای پهنای باند کنترل انگیزه‌های ناگهانی را برایمان دشوارتر می‌سازد، چه این انگیزهٔ ناگهانی خوردن کیکی باشد که ترجیح می‌دهیم نخوریم، چه گفتن چیزهایی که قصد گفتنشان را نداریم. و ازآنجاکه کمیابی پهنای باند را در تنگنا قرار می‌دهد، می‌توان به این نتیجه رسید که کمیابی نه‌تنها باعث کاهش هوش سیّال که باعث افول خودمهاری نیز می‌شود.

ملاحظات داخل تونل به‌دقت وارسی می‌شوند. ملاحظات خارج از تونل، چه خوب چه بد، مورد غفلت واقع می‌شوند.

بازداری هم دلیل منافع کمیابی است (پاداش تمرکز) و هم علت هزینه‌هایش. بازداری از مزاحمت‌ها باعث می‌شود بتوانید تمرکز کنید. در مثالی که قبل‌تر زدیم، چرا وجود یک ضرب‌الأجل باعث می‌شود بسیار کاراتر عمل کنیم؟ زیرا حواسمان کمتر پرت می‌شود.

بازداریِ هدف سازوکار اساسی تونل‌زنی است. کمیابی یک هدف قدرتمند را ایجاد می‌کند (پرداختن به نیازهای فوری) که بازدارندهٔ دیگر اهداف و ملاحظات است.

کمیابی یک هدف قدرتمند را ایجاد می‌کند (پرداختن به نیازهای فوری) که بازدارندهٔ دیگر اهداف و ملاحظات است.

تمرکز روی چیزی که برایتان مهم است باعث می‌شود کمتر بتوانید به چیزهای دیگری که به آن‌ها اهمیت می‌دهید فکر کنید. روان‌شناسان این فرایند را بازداری هدف می‌نامند.

این یک ویژگی اساسی ذهن است: تمرکز روی یک مفهوم بازدارندهٔ مفاهیم دیگر است. زمانی‌که از یک نفر عصبانی هستید فرایند بازداری رخ می‌دهد، و سخت می‌توانید به ویژگی‌های خوب او فکر کنید: تمرکز روی خصلت‌های آزاردهنده بازدارندهٔ خاطرات خوبی است که با او دارید.

این کار ساده را انجام دهید: هر قدر می‌توانید چیزهای سفیدرنگ را فهرست کنید. امتحان کنید و ببینید چند مورد سفیدرنگ می‌نویسید. برای ساده‌ترکردنِ کار چند تای اول را خودمان به شما می‌گوییم. یک دقیقه وقت بگذارید و ببینید چه چیزهای سفیدرنگِ دیگری را می‌توانید نام ببرید. چند مورد نوشتید؟ آیا این کار از آنچه فکرش را می‌کردید دشوارتر بود؟ پژوهش‌ها نشان می‌دهند که یک راه برای ساده‌ترکردن این کار وجود دارد: مثال‌هایی از قبیل «شیر» و «برف» به شما داده نشود.