بریده‌هایی از کتاب هنر نه گفتن

ناراحتی ناشی از انتظارات برآورده نشده است.

زمان، پول و توجه زیادی در دسترس شماست. اما این‌که چگونه محتاطانه از این منابع استفاده کنید بسیار اهمیت دارد.

وقتی به دیگران نه می‌گویید، مسئول ناراحتی‌شان نیستید.

اگر زندگی‌تان را اولویت‌بندی نکنید، شخص دیگری این کار را می‌کند. گِرک مک‌کیان

اگر زندگی‌تان را اولویت‌بندی نکنید، شخص دیگری این کار را می‌کند. گِرک مک‌کیان

وقتی مدام با چنین افرادی روبرو می‌شویم، در می‌یابیم که "نه" گفتن به آن‌ها نه تنها کار دشواری است بلکه بهایی هم دارد. گاهی اوقات این افراد با خشم از پیش‌مان می‌روند و به همکاران‌شان می‌گویند که ما آدم‌هایی غیرقابل انعطاف هستیم و دوست نداریم به آن‌ها کمک کنیم. این کار می‌تواند پل‌ها را خراب کند، اعتبارمان را به خطر بیندازد و بر موقعیت شغلی‌مان تأثیر بگذارد. پس آیا جای تعجب دارد که برای "نه گفتن" این‌قدر دچار مشکل می‌شویم؟ خوشبختانه می‌توان بدون استفاده از کلمهٔ "نه"، درخواستی را رد کرد. فقط باید راههای متفاوتی را برای انتقال این پیام پیدا کرد.

اگر تسلیم وسوسه‌ها شوید، بردهٔ هوس‌های‌تان می‌شوید. و غالباً لذت کوتاه مدت را فدای رضایت بلندمدت می‌کنید.

مفهوم هیچ یک از این موارد این نیست که باید از کمک به غریبه‌ها پرهیز کنید. مطمئناً، انجام کارهای خوب برای افرادی که با آن‌ها آشنایی نداریم، حس خوبی به ما می‌دهد. اما بنا به دلایلی که در ارتباط با امنیت، عقاید شخصی یا کمبود منابع ما می‌شود، نه گفتن غالباً بهترین پاسخ است.

وقتی در پاسخ به یک تقاضا با شک و تردید حرف می‌زنید، ناخواسته فشار درخواست‌کننده را بر روی خود افزایش می‌دهید.

بزرگ‌ترین چالش برای رویارویی با نه گفتن این است که به احساس گناه، ترس و شرمندگی‌تان هنگام رد درخواست افراد غلبه کنید.

مرزها، دارای ارزش زیادی در روابط‌مان با همسر یا شریک زندگی‌مان هستند. مرزها به ما کمک می‌کنند تا عزیزان‌مان را بهتر درک کنیم. به ما کمک می‌کنند تا همسر یا شریک زندگی‌مان را فرد منحصر به فردی بدانیم که برای خودش احساسات، خواست‌ها و علایق منحصر به فردی دارد. موجب می‌شود راحت‌تر نیازهای عزیزان‌مان را تشخیص دهیم. به همین دلیل، مانع می‌شوند تا با استفاده از حس گناه یا اغواگری به خواست دل‌مان برسیم.

"نه" گفتن صریح و بی‌پرده نشان دهندهٔ احترام است. در ضمن مانع می‌شود که آن درخواست همانند ابری تیره و شوم مدام بالای سرتان باشد.

سازگاری همیشه ممکن نیست. مردم دارای عقاید، نیازها و تمایلات متفاوتی هستند. اصطکاک، اجتناب‌ناپذیر است.

نباید از این که اولویت‌های خود را به اولویت‌های آن‌ها ترجیح می‌دهید، احساس گناه کنید. شما مسئول وقت، نیرو، پول و انجام کارهای‌تان هستید. استفاده از این منابع محدود برای رسیدگی به خودتان و کسانی که تحت سرپرستی‌تان هستند از اهمیت برخوردار است. شما تنها کسی هستید که باید به خودتان تکیه کنید تا کارها را انجام دهید.

فرض کنید همکاری از شما کمک می‌خواهد اما در همان لحظه خودتان از کارها و مسئولیت‌های‌تان از پای درآمده‌اید. به همین دلیل تقاضای همکارتان را رد می‌کنید. کاملاً واضح است که همکارتان از پاسخ منفی‌تان ناراحت می‌شود. اما آیا ناراحتی او واقعاً تقصیر شماست؟ یا این که همکارتان انتظارات غیرواقع‌بینانه و حتی غیرمنصفانه‌ای در ارتباط با توانایی و تمایل‌تان برای کمک دارد؟ مسئلهٔ ما همین مطلب آخر است مگر این که شما قبلاً به همکارتان قول داده باشید کمکش کنید. واقعیت این است که شما مسئول ناراحتی او نیستید. هنگامی که به این واقعیت پی می‌برید، راحت‌تر می‌توانید ترس ناراحت کردن دیگران را با نه گفتن‌تان از خود دور کنید. سرانجام درک می‌کنید که ناراحتی آن‌ها نه تقصیر شماست و نه این که شما مسئول آن هستید.

"نه" گفتن صریح و بی‌پرده نشان دهندهٔ احترام است. در ضمن مانع می‌شود که آن درخواست همانند ابری تیره و شوم مدام بالای سرتان باشد.

در طول روز تعداد ساعات محدودی داریم. یعنی هر بار که به کسی پاسخ مثبت می‌دهیم، به فرد یا کار دیگری پاسخ منفی می‌دهیم. و هر بار که نه می‌گوییم، آزاد می‌شویم تا وقت و توجه‌مان را برای شخص یا کار دیگری صرف کنیم.

توجه کنید هیچ دلیلی ندارد چنین احساسی داشته باشید. مادامی که با مهربانی و به طور صریح پاسخ می‌دهید، مسئول رنجشی نیستید که درخواست‌کننده در خود احساس می‌کند.

بیشتر ما با این باور بزرگ شده‌ایم که "نه گفتن" عملی بی‌ادبانه و خودخواهانه است. این باور به یکی از قسمت‌های مهم سیستم ارزشی‌مان تبدیل شده است. به همین دلیل دوران طفولیت و بیش‌تر دوران بزرگسالی‌مان را کوشیده‌ام تا به گونه‌ای زندگی کنیم که تصویری آبرومندتر و قابل احترام‌تر از ما بسازد. نتیجه‌اش چیست؟ با وجود این‌که عصبانیت، تلخکامی و انزجارمان افزایش می‌یابد، مدام به هر کسی که در اطراف‌مان است، پاسخ مثبت می‌دهیم.

جسارت سالم قابل احترام است. همان‌طور که در بخش قبل بیان کردیم، جسارت یعنی این که موقعیت‌تان را با اعتماد به نفس کامل ابراز کنید. خشونت، خصم‌آمیز است. فرد خشن به گونه‌ای بی‌ادبانه، تحقیرآمیز و حتی تهدیدآمیز رفتار می‌کند.