بریده‌هایی از کتاب برادران کارامازوف؛ جلد دوم

خوب، این هم از این، تمام شد. پی‌یر ایلیچ عزیز، همه‌چیز پوچ و بیهوده است، آخ اگر می‌دانستی چه‌قدر همه‌چیز پوچ و بیهوده است؟

قسم می‌خورم که وقت کافی ندارم، خیلی دلم می‌خواست بنشینم با شما گپ بزنم، دوست عزیز؛ ولی وقت ندارم. از این‌ها گذشته، به‌زحمتش نمی‌ارزد، برای گپ‌زدن خیلی دیر است.

رفته‌رفته و با نوعی شادمانی شروع کرد به گزارش‌دادن جزییات، نه برای این‌که او را دچار رنج کند؛ بلکه انگار عجله داشت، از صمیم قلب و با تمام قوا برایش خدمتی انجام دهد.

آخ که این سقوط ارزش پول‌مان، خواب و خوراک را از من بریده، دیمیتری فئودوروویچ...

خانم، اگر شما روان‌پزشک باتجربه‌ای هستید، من هم بیمار باتجربه‌ای‌ام.

بله، دقیقاً واقعیت و واقع‌گرایی، دیمیتری فئودوروویچ، حالا من دیگر به‌طور کامل طرفدار واقع‌گرایی هستم. درمورد معجزه و مسایل مربوط به آن خیلی مأیوس شدم.

این خانم‌های اعیان ننر و نازپرورده، همین که هوس چیزی را می‌کنند، برای رسیدن به آن از هیچ اقدامی مضایقه نمی‌کنند، به‌ویژه که خیلی هم ثروتمند است

من آرزو دارم در راه بشریت فدا شوم و اما درمورد آبروریزی، اهمیتی نمی‌دهم؛ نام‌ها سرانجام به‌فراموشی سپرده می‌شوند.

کلیسا چوبی و بسیار محقرانه بود. بسیاری از شمایل‌های مقدس قاب نداشتند؛ ولی مردم می‌گویند در این‌گونه کلیساها دعاهاشان زودتر مستجاب می‌شود.

اگر هم مشغولیت‌های زندگی ما را سخت گرفتار کرد، یا به مقام‌ها و افتخارهایی دست یافتیم، یا دچار مرارت و بدبختی شدیم، مهم نیست، هیچ‌وقت فراموش نکنید که روزی این‌جا دور هم جمع بودیم، احساسی مشترک همگی‌مان را به‌هم پیوند می‌داد و آن دوست‌داشتن پسرکی بود که اخلاق و رفتار و محبتش، حتی شاید رفتار ما را هم تغییر داده باشد و بهتر از آن‌چه درواقع بوده‌ایم، شده‌ایم.

بدانید که در زندگی هیچ‌چیز گرامی‌تر، قوی‌تر، سالم‌تر و مفیدتر از خاطره‌ای خوش نیست، به‌خصوص اگر مربوط به دوران کودکی باشد و خانهٔ پدری.

ما آدم‌ها خیلی‌وقت‌ها چیزهای خوب و زیبا را مسخره می‌کنیم؛ این کار از روی سبک‌مغزی است

«یادمان می‌ماند، یادمان می‌ماند، او خیلی مهربان بود، خیلی شهامت داشت!»

آه، فرزندان کوچکم، دوستان عزیزم. از زندگی نهراسید! چه‌قدر زندگی شیرین و زیباست موقعی که آدم کاری نیکو و حقیقی انجام داده است.

بارهای سنگین برای همه‌کس تحمل‌پذیر نیست، برای بعضی‌ها به‌دوش‌کشیدنش ناممکن است...

تو می‌خواستی با رنج کشیدن آدم دیگری از خودت بسازی. به نظر من، در تمام عمرت و هرجا که بتوانی فرار کنی، باید این آدم تازه متولدشده را به‌یاد داشته باشی و همین کافی است.

«او می‌آید؛ ولی نمی‌دانم کی، شاید امروز، شاید هم یکی از این روزها، این را درست نمی‌دانم؛ ولی به‌طور حتم می‌آید.»

«اگر احتیاج باشد، برای برنده‌شدن، هروقت مصلحت باشد همه کاری مجاز است».

آدم گمراهی بوده‌ام؛ ولی نیکویی را دوست داشته‌ام. در هر لحظه آماده بودم تاوان خطاهایم را پس بدهم؛ ولی مانند حیوانی وحشی زندگی کرده‌ام.

روحاً خسته و درهم کوفته بود. قیافهٔ متکی به خود و قدرتمندانه‌ای که صبح با آن وارد سالن شده بود، کم و بیش در او دیده نمی‌شد. آن‌چه طی این روز در دادگاه دیده و شنیده بود، اثرش ظاهرآ تا آخر عمر در او باقی می‌ماند، چیز مهمی به او فهمانده و آموخته بود که تا آن‌روز از آن اطلاعی نداشت. صدایش ضعیف شده بود، دیگر فریاد نمی‌زد. در گفتارش لحن جدیدی احساس می‌شد، لحن آدمی سرکوفته و ازپادرآمده.