بریده‌هایی از کتاب دوپامین، مولکولی با خواص شگفت انگیز

از نظر تاریخی تنها راه جلوگیری از گسترش قدرت و سلطه آن است که به جای بروز تغییرات ناگهانی به شکل انقلاب‌های خونین و فاجعه‌بار به تغییرات تدریجی تن در دهیم.

فاصله مثل عایقی است که سیاستمداران را از شر پیامد تصمیم‌هایی که می‌گیرند در امان نگه می‌دارد

او از یکی از گویندگان تلویزیون به نام رابرت مک نیل نقل می‌کند «هدف این است که همه چیز را کوتاه و فشرده کنیم تا به جای به فکر واداشتن افراد با توسل به نوآوری، کنش و حرکت بیننده را در حالت تحریک مداوم نگاه داریم. بیننده نباید به هیچ مفهوم، کاراکتر یا مشکلی بیش از چند ثانیه توجه کند.»

پارادوکس لذت می‌گوید افرادی که در پی رسیدن به سعادت هستند به آن نمی‌رسند، اما اگر کسی به سعادت برسد به دیگران کمک می‌کند تا به آن برسند.

آرتور شوپنهاور فیلسوف آلمانی می‌نویسد: «رؤیا جنونی کوتاه مدت و جنون رؤیایی درازمدت است.»

من دوپامین هستم سلول‌های تولیدکننده دوپامین ۰.۰۰۰۵ درصد سلول‌های مغز را تشکیل می‌دهند. می‌دانیم که این مقدار تنها بخش کوچکی از سلول‌های مغز هستند که ما برای تحرک و جهت‌یابی به کار می‌بریم. با این همه وقتی به معنی وجود خود فکر می‌کنیم در واقع داریم به همان خوشه کوچک سلول‌ها می‌اندیشیم. اگر از یک فیلسوف بپرسید «جوهر انسانیت چیست» تعجبی ندارد اگر بگوید «اراده آزاد» جوهر انسانیت یعنی توانایی حرکت در محدوده‌ای فراتر از غرایز و فراسوی واکنش‌های خودکار در برابر محیط، توانایی سبک و سنگین کردن گزینه‌ها، در نظر گرفتن مفاهیم بالاتری چون ارزش‌ها و اصول و سپس انتخاب آگاهانه برای ارتقاء مزایای زندگی اعم از عشق، پول یا اعتلای روح. همه این‌ها وابسته به دوپامین هستند.

معلوم شده که بسیاری از افراد خلاق به این بیماری مبتلا بوده‌اند از جمله فرانسیس فورد کوپولاری. دیویس، پتی دوک، کاری فیشر، مل گیبسون، ارنست همینگوی، ابی هافمن، پاتریک کندی، آدا لاولاک، مریلین مونرو، سینید اوکانر، لو رید، فرانک سیناترا، بریتنی اسپیرز، تد ترنر، ژان کلود ون دام، ویرجینیا ولف و کاترین زتا جونز. همچنین افراد مهمی را می‌شناسیم که به گواهی تاریخ احتمالا به بیماری دوقطبی مبتلا بوده‌اند از جمله چارلز دیکنز، فلورانس نایتینگل، فریدریش نیچه و ادگار آلن پو.

دوپامین زمینه ساز اعتیاد است. چون با هر بار نشئه شدن مقدار کمتری دوپامین در بدن فرد معتاد ترشح می‌شود و او ناگزیر است بر مقدار مصرف مواد اضافه کند. بعضی از آدم‌ها به همین دلیل است که به موفقیت اعتیاد پیدا می‌کنند و به طور خستگی‌ناپذیر به کار کردن ادامه می‌دهند تا به هدف خود برسند، البته حتی پس از رسیدن به هدف هم از کار کردن دست بر نمی‌دارند و لختی به خود استراحت نمی‌دهند که از ثمرات موفقیت خود بهره‌مند شوند. حتی بابت موفقیت‌های خود لاف هم نمی‌زنند. فقط به محض اتمام یک کار، برنامه و کار جدیدی را آغاز می‌کنند.

انگیزه بدون دلیل کافی نیست و دلیل نیز بدون انگیزه ره به جایی نمی‌برد.

«اگر کسی بداند که قرار است ظرف دو هفته اعدام شود، تمرکز ذهنی فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کند.»

بهتر است با سیستم دوپامین بازی نکنید، چون تاوان سنگینی دارد.

مثلا کسانی که ماری جوانا مصرف می‌کنند مدت‌ها در برابر لگن ظرفشویی می‌ایستند و به چکیدن قطره‌های آب خیره می‌شوند.

بین خواست یک چیز و دوست داشتن آن چیز، تفاوت بسیاری وجود دارد.

اما کسانی که درپی زندگی سعادتمندانه‌اند ناگزیرند وظیفه دیگری را نیز به انجام رسانند: رسیدن به هارمونی. آن‌ها باید خود را از فریب تحریک دوپامینی مداوم و سلطه «تلاش برای کسب بیشتر» رها کنند. اگر بتوانیم فعالیت سیستم‌های دوپامین و «اینجا و اکنون» را به نحو مناسبی ترکیب کنیم رسیدن به هارمونی امکان‌پذیر خواهد بود. فقط تکیه بر دوپامین نمی‌تواند ضامن رسیدن به آینده‌ای دلخواه باشد. اگر ادراک حسی و تفکر انتزاعی در کنار هم قرار گیرند توانایی‌های بالقوه مغز انسان آشکار می‌شود

ما به کمک مدارهای دوپامینی همه مرزهای فضا و زمان را پشت سر می‌گذاریم و به لطف استعداد غلبه بر محیط می‌توانیم در شرایط سخت و ناسازگار - حتی در فضای خارج - زمین زندگی کنیم. اما همین مدارها می‌توانند ما را وارد مسیرهای تاریک و خطرناکی مانند اعتیاد و خیانت به همسر کنند و به بدبختی بکشانند

افرادی که حس کنترل درونی قوی دارند با احتمال بیشتری می‌توانند در دانشگاه تحصیل کنند و شغلی با درآمد بالا به دست آورند. برعکس افرادی که تحت کنترل بیرونی هستند در زندگی رفتاری منفعل دارند. بی‌خیال و آسوده و آسان‌گیر هستند و در همان حال به جای کار و تلاش پیوسته برای غلبه بر مشکلات دیگران را به خاطر شکست‌های خود مقصر می‌دانند.

بالاترین میزان آرامش وقتی به دست می‌آید از انجام کاری سخت فراغت حاصل کنیم. مهارت در فرد احساسی به وجود می‌آورد که روانشناسان به آن کنترل درونی می‌گویند. در این حالت تصور فرد آن است که انتخاب‌ها و تجربه هایش تحت کنترل او هستند و توسط عوامل دیگری چون سرنوشت، بخت و اقبال یا افراد دیگر تعیین نمی‌شوند. با این دید احساس خوبی به فرد دست می‌دهد. بیشتر افراد دوست ندارند تحت نفوذ نیروهای خارج از کنترل خود باشند. خلبان‌ها می‌گویند وقتی در هوای طوفانی پرواز می‌کنند اگر کنترل هواپیما دست خودشان باشد نسبت به وقتی که هواپیما تحت کنترل خلبان خودکار باشد، کمتر احساس استرس می‌کنند.

هر روز صبح در درون من کشاکشی برپاست: از یک سو دلم می‌خواهد اوضاع دنیا را بهتر کنم و از سوی دیگر دلم می‌خواهد از دنیا لذت ببرم. همین کشاکش است که برنامه‌ریزی برای زندگی روزمره را برایم سخت می‌کند.

هر روز صبح در درون من کشاکشی برپاست: از یک سو دلم می‌خواهد اوضاع دنیا را بهتر کنم و از سوی دیگر دلم می‌خواهد از دنیا لذت ببرم. همین کشاکش است که برنامه‌ریزی برای زندگی روزمره را برایم سخت می‌کند.

هر روز صبح در درون من کشاکشی برپاست: از یک سو دلم می‌خواهد اوضاع دنیا را بهتر کنم و از سوی دیگر دلم می‌خواهد از دنیا لذت ببرم. همین کشاکش است که برنامه‌ریزی برای زندگی روزمره را برایم سخت می‌کند.