کتاب داستان‌های روبه‌رو؛ جلد دوم

اگر ایشان پدر شما هستند، چرا جلوتر از ایشان راه افتادی و وارد شدی؟

در روزی که در جمع یاران سخن از انسان‌های زاهد بود، حضرت فرمود: - خدای متعال، معنای زهد را در دو کلمه از قرآن آورده است که اگر کسی به آن عمل کند زاهد روزگار است و آن دو کلمه این است: «لکیلا تأسوا علی ما فاتکم و لاتفرحوا علی ما آتاکم؛ برای آن‌چه از دست داده‌اید، تأسف نخورید و برای چیزی که به شما داده شده، خوشحال نشوید.» (حدید، ۲۳).

مردی مورد خشم شاه‌عباس قرار گرفت. او برای نجات جانش، خود را به «مقدس اردبیلی» رساند که عالمی زاهد بود و در پناه او قرار گرفت. مقدس اردبیلی با آن که با دربار و شاه کاری نداشت، برای نجات آن مرد نامه‌ای کوتاه و بدون القاب و تعارفات مرسوم به شاه‌عباس نوشت که باعث شگفتی است: «بانی مُلک عاریت، عباس! بدان که اگر این مرد، اول ظالم عالم بوده اکنون مظلوم می‌نماید. چنانچه از تقصیر او بگذری شاید که حق سبحانه و تعالی از پاره‌ای تقصیرات تو درگذرد! بندهٔ شاه ولایت: احمد اردبیلی» نامه او کارساز شد.

در جمع یارانش نشسته بود که از مرگ سخن به میان آمد. یکی از آن حضرت پرسید: «ای فرزند رسول‌خدا (ص) چه رازی است که ما مرگ را ناخوش داریم و دوست نداریم؟» فرمود: «زیرا شما آخرت خود را ویران، و دنیای خود را آباد کرده‌اید. برای همین، انتقال از آبادانی به ویرانی را ناگوار می‌دانید.»

شهید سیدحسن مدرس می‌گفت: «اگر من به خلاف بسیاری دیگر، آزادانه اظهار عقیده می‌کنم و هر حرف حقی را بی‌پروا می‌زنم، برای آن است که چیزی ندارم تا از دست بدهم. از کسی هم توقعی ندارم که چیزی به من بدهد. اگر شما هم بار خود را سبک کنید و کم‌توقع باشید، آزاد می‌شوید. باید جان انسان از هرگونه قید و بندی رها باشد تا بتواند انسانیت و آزادگی‌اش را حفظ کند.»

به حسن‌بن‌علی (ع) گفته شد که ابوذر می‌گوید: «من نداری را از دارایی دوست‌تر دارم و بیماری را از تندرستی!» فرمود: «خدا ابوذر را رحمت کند! اما من می‌گویم که هرکس به آن‌چه خدا برایش خواسته راضی باشد، آرزو نمی‌کند که در حالت دیگر باشد.»

بنی‌صدر اولین رئیس‌جمهور کشور، داشت نزد حضرت امام از شهید بهشتی بدگویی می‌کرد که: «این آقا انحصارطلب است و نمی‌گذارد ما کاری بکنیم. همهٔ کارها را به دست خود گرفته و چه بسا بیاید و حرف‌هایی بزند و ذهن شما را نسبت به من خراب کند...» امام سری به تأسف تکان دادند و گفتند: «شما زیادی از آقای بهشتی شکایت می‌کنید اما والله ایشان تا این ساعت حتی یک کلمه پشت سر شما با من حرف نزده است.»

«هرکس دل دیگری را شاد کند خدای متعال از آن شادی لطفی بیافریند که هرگاه غم و اندوه به آن شخص هجوم آورد، آن لطف چون سیلِ به سراشیب افتاده‌ای که فضله‌های شتران را می‌روبد و می‌برد غم و اندوه را از دل او بزداید.»

«ای فرزندانم! به گونه‌ای با مردم زندگی کنید که اگر مدتی شما را ندیدند، مشتاق دیدارتان شوند و اگر از دنیا رفتید، در فقدانتان بگریند!»

«هرگاه به شما تحیت گویند، پاسخی بهتر دهید!» بهتر از دسته گلی که آن کنیزک هدیه کرد، آزادی اوست.»