بریده‌هایی از کتاب پله پله تا ملاقات خدا؛ عجب و تکبر (جلد سیزدهم)

تواضع ز گردن فرازان نکوست گدا گر تواضع کند خوی اوست! * رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: برترین مردم در بندگی خدا کسی است که در موضع بزرگی، تواضع کند. اِنَّ اَفضَلَ النّاسِ عَبداً مَن تَواضَعَ عَن رَفعَة (بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۱۸۱) فهرست افراد زیردست را در ذهنمان مرور کنیم: برادر و خواهر کوچکتر، دانشجوی سال پایین‌تر، کارگران، مستخدمان و ... و فهرستی از برخوردهای متواضعانه‌ای که می‌توانیم نسبت به آنها داشته باشیم. سلام کردن، هم غذا شدن، به احترامشان بلند شدن و ....

شیر به هر حیوانی می‌رسید، غرش ترسناکی می‌کرد و می‌گفت: سلطان جنگل کیست؟ گرگ‌ها و روباه‌ها و.... بدنشان می‌لرزید و می‌گفتند: شما هستید قربان! شیر کیف می‌کرد و رد می‌شد. به فیل رسید. غرش‌کنان گفت: سلطان جنگل کیست؟ فیل جوابی نداد. شیر دوباره با صدای کلفت غرش کرد: گفتم سلطان جنگل کیست؟ فیل باز هم جوابی نداد ولی با خرطومش شیر را بلند کرد و محکم کوبید زمین! صدای شیر نازک شده بود! گفت: اگر نمی‌دانی سلطان جنگل کیست، بگو نمی‌دانم. چرا می‌زنی؟! فیل باز هم جوابی نداد!

در زبان فارسی امروزی کلمه‌ای وجود دارد که به آن معنای خاص در هیچ زبان دیگری یافت نمی‌شود. آن کلمه «بنده» به معنای من است. مثلاً می‌گوییم: بنده فلان کتاب را خوانده‌ام؛ بنده می‌خواهم به آن مراسم بروم؛ و ... اگر این کلمه را با توجه به‌کار ببریم، کیمیای تهذیب نفس خواهد بود: بنده، بنده و عبدی که مولایی دارد به نام خدا. واقعاً تمام مشکلات اخلاقی ما در این صورت حل می‌شود که هر وقت از خودمان یاد می‌کنیم، متذکر شویم که ما بنده‌ایم. از همین امروز و همین الآن استفاده از این کلمهٔ کیمیاصفت را شروع کنیم. بنده که تلاش خود را خواهم کرد، البته اگر خدایم بخواهد.

چند تا دستشویی بود. وارد شدم دیدم دستشویی اول کثیف است. رغبت نکردم. به دستشویی بعدی رفتم. در همین حین دیدم آقایی عرق‌چین به سر، وارد همان دستشویی اول شد و آستین را بالا زد و با شیلنگ آب آنجا را تمیز کرد. دقت کردم دیدم خود امام است. چند روز بعد قرار بود از نوفل لوشاتو حرکت کنیم به ایران و آن استقبال میلیونی. (برداشت‌هایی از سیره امام خمینی، ج ۲، ص ۲۴۹)