بریده‌هایی از کتاب عزت نفس به زبان ساده

همه مسئله‌ای دارند که باعث آزارشان می‌شود و باید با آن کنار بیایند. یادگیری برقراری ارتباط با خودِ برترتان و عمل‌کردن به واسطه آن، سفری است که یک عمر طول می‌کشد.

باور به خودتان به نظر می‌رسد توصیه «به خودت باور داشته باش» در حیطه رشد شخصی، دستیابی به موفقیت را عرضه می‌کند. اما واقعاً باور داشتن به خود چه معنایی دارد؟ وقتی خودتان را باور داشته باشید، چه احساسی دارید؟ ما باور داریم که «باور به خود» به معنای اعتماد به خودتان است. همان‌طورکه ازدواج به معنای اعتماد یک فرد به فردی دیگر است، شما نیز درواقع دو نفر هستید که تلاش می‌کنید به‌عنوان یک نفر عمل کنید.

وقتی یاد بگیرید که قدردان همه مراحل زندگی‌تان و آنچه زندگی به شما آموزش می‌دهد باشید، الگویی پایدار برای حفظ عزت‌نفس مثبت خلق کرده‌اید.

عزت‌نفس از درون می‌آید اما این عزت‌نفس از طریق توالی موفقیت‌ها ساخته می‌شود. موفقیت از پرورش عزت‌نفس حمایت می‌کند چون می‌گوید: «زندگی و انسان‌ها من را می‌پذیرند. این احساس خوبی است.» اما وقتی در مسیر رسیدن به موفقیت با مراحلی دشوار مواجه شوید، چه اتفاقی می‌افتد؟ وقتی هیچ‌کس نام شما را نداند و به شما اهمیت ندهد، انگار نامرئی هستید. این احساس بدی به شما می‌دهد.

موفق شدن مستلزم تلاش است. همیشه به‌سادگی نمی‌توانید ببینید که در راه رسیدن به هدف هستید. ممکن است درک نکنید که چرا افراد یا موقعیت‌های معینی وارد زندگی‌تان می‌شوند. ولی باوجود ابهام‌هایتان برای رسیدن به آنچه می‌خواستید، مصمم باقی ماندید. در پایان نیز به هدفتان رسیدید.

شما در طول راه با مشکلاتی مواجه شدید، ولی آن‌ها را حل کردید. در اطراف موانعی که نمی‌توانستید آن‌ها را برطرف کنید قدم زدید، صعود کردید یا خزیدید.

افرادی وجود داشتند که درک نمی‌کردند در حال انجام چه‌کاری هستید یا اصولاً چرا این کار را انجام می‌دهید. حتی برخی از آن‌ها به شما گفتند که وقت‌تان را تلف می‌کنید. شما به فراتر از انتقاد رفتید و منافع انجام این کار را به خود اختصاص دادید.

خودتان را باور داشتید. ایمان شما باعث می‌شود در حین حرکت محکم قدم بردارید. اگر به دلیل اینکه خیال می‌کردید شکست می‌خورید زمان و انرژی‌تان را صرف این کار نمی‌کردید، موفق نمی‌شدید. شما مقدار زیادی از خودتان مایه گذاشتید چون باور داشتید که می‌توانید به نتایج مطلوبی دست پیدا کنید.

شناخت خودتان شما یک عمر با خودتان خواهید بود. هیچ‌چیزی نمی‌تواند این حقیقت را تغییر دهد. شناختن و دوست داشتن خود، گوش‌دادن به خود و قدردانی از خودتان برای سلامت‌تان لازم و حیاتی است. شاید در این لحظه رسیدن به این نقطه از دوست‌داشتن و پذیرش و تأیید تمام آنچه هستید برای شما دشوار باشد

همه گرایش‌های کمال‌گرایانه‌تان را که می‌خواهید تحولی در آن‌ها ایجاد کنید، در دفترچه یادداشت‌تان بنویسید. بعد بنویسید که چگونه می‌خواهید آن‌ها را متحول کنید و چه وقت کار را شروع خواهید کرد. در دفترچه‌تان ثبت کنید که چگونه این تغییرات پیشرفت می‌کنند، چه پیروزی‌هایی به دست آورده‌اید، رسیدگی به کدام گرایش‌ها برای‌تان سخت‌تر بوده است و پیشنهادهایی برای مدیریت آن‌ها به شیوه‌ای سالم‌تر ارائه کنید. بعد از اینکه این تغییرات را در افکار و احساسات و اعمالتان ایجاد کردید، خلق و خویی معتدل‌تر و آرام‌تر همراه با آرامش درونی بیشتر خواهید داشت. می‌توانید بگویید «تقریباً کامل بودن» کاری است که به‌خوبی انجامش داده‌اید. شما احترام بیشتری برای خودتان قائل هستید و می‌توانید از کارتان، زندگی‌تان، روابطتان و خودتان لذت خیلی بیشتری ببرید.

تمایل به ایجاد تغییرات لازم خیلی مهم است. این کار مشکلی را که با کمال‌گرایی دارید و تلاش برای تحول آن را باهم پیوند می‌زند. همچنین باید بخواهید یک گام به عقب بگذارید و افکار، احساسات و اعمالتان را از آنجا مشاهده کنید. درحالی‌که در شما اراده برای ایجاد تغییر وجود دارد، تمایل به تغییر باعث می‌شود انگیزه لازم در شما ایجاد شود. وقتی اوضاع سخت شود، یعنی وقتی می‌خواهید به همان حالت قدیمی و آشنای کمال‌گرایی برگردید، تمایل شما به ادامه راه باعث می‌شود که بتوانید به جلو حرکت کنید. شما هدف‌هایی در زندگی‌تان تعیین می‌کنید و به آن‌ها دست می‌یابید. همچنان‌که این کار را انجام می‌دهید، کنترل زندگی‌تان را به دست می‌گیرید و بر اتفاقاتی که برای‌تان می‌افتد، کنترل بیشتری خواهید داشت.

به‌عنوان فردی خیلی موفق، زمان آن است که با خودتان با احترامی که شایسته‌اش هستید رفتار کنید. متوجه باشید که شما فردی توانا و بااستعداد هستید و همین‌طورکه هستید خوبید.

کمال‌گراها معمولاً در روابطشان خیلی خوب نیستند. بیشترین تلاش‌شان را می‌کنند تا بی‌نقص باشند و انتظار دارند تمام افراد حاضر در زندگی‌شان هم بی‌نقص باشند. این هدفی غیرممکن است و باعث می‌شود افرادی که گرایش‌هایی کمال‌گرایانه دارند ناامید شوند (همین‌طور افرادی که در زندگی آن‌ها حضور دارند).

افزایش انعطاف‌پذیری‌تان منعطف بودن در کار و رابطه‌ها از نشانه‌های فردی با موفقیت بالاست. درحالی‌که کمال‌گراها در کارشان و تعامل با دیگران سختگیر و غیرمنعطف هستند، افراد خیلی موفق پذیراتر هستند و بهتر هماهنگ می‌شوند.

رها کردن انتظارات غیرعملی کمال‌گراها به‌شدت به اهداف غیرعملی، غیرممکن و دست‌نیافتنی‌ای می‌چسبند که برای خودشان تعیین می‌کنند. برای مقابله با این حالت، تغییر روش ارتباطتان با اهداف و انتظارات را در نظر بگیرید.

حتی وقتی کارها خوب پیش می‌رود، کمال‌گراها گرایش دارند نگران این باشند که شاید کارشان به اندازه کافی خوب نباشد. به‌عنوان فردی خیلی موفق وقتی ببینید که کارها را خوب انجام داده‌اید، خودتان را تحسین می‌کنید و بابت انجام کار خوب در این حیطه‌ها برای خودتان اعتبار قائل می‌شوید. شما از موفقیت‌هایتان خشنود می‌شوید. می‌دانید که در حال بهبود هستید چون به‌مرور بیشتر موفق می‌شوید و خطاهای کمتری می‌کنید.

موفق‌تر بودن به‌جای کامل بودن اگر کمال‌گرا باشید احتمالاً در این فکر هستید که اگر این نگرش را کاملاً رها کنید، کارها را به طرزی بسیار بد انجام می‌دهید و عزم یا انضباطی را که لازم دارید، از دست خواهید داد. به هرحال، اکنون که می‌دانید کمال‌گرایی هیچ هدف مثبتی ندارد و درواقع باعث تخریب عملکرد شما می‌شود، می‌توانید خودتان را به ایجاد تغییرات گام‌به‌گام متعهد کنید. به این ترتیب می‌توانید پیشرفتی سریع داشته باشید.

خیلی مهم است که بدانید درواقع کمال‌گرایی یک سوءتعبیر است، چیزی است که با واقعیت تطبیق ندارد. کمال‌گرایی فقط تا جایی واقعیت دارد که شما واقعی‌بودنش را باور داشته باشید و سرسختانه ویژگی‌های کمال‌گرایانه را در خودتان نگه دارید. وقتی متوجه شوید که این مفاهیم چه آسیبی به شما می‌زنند و با زندگی‌تان چه می‌کنند، زمان رها کردن آن‌ها و خلق روش جدیدی از زندگی است. به این صورت از اضطراب، انعطاف نداشتن و مشکلاتی که کمال‌گراها به آن مبتلا هستند، رها می‌شوید.

برخی افراد در خانواده‌ای بزرگ می‌شوند که در آن افراد دیگر هم مورد انتقاد قرار می‌گیرند؛ همکاران، همسایه‌ها، دوستان و اعضای خانواده که در خارج از خانه زندگی می‌کنند. بچه‌هایی که در این خانواده‌ها بزرگ می‌شوند نتیجه می‌گیرند که بهتر است طرف والدینشان باقی بمانند و مثل افرادی نباشند که مورد انتقاد قرار می‌گیرند اگر آن‌ها بتوانند کامل باشند، والدینشان مثل سایر افراد آن‌ها را مورد انتقاد قرار نمی‌دهند.

صرفاً چون در مورد انتقاد دیگران از خودتان تا این حد حساس هستید، در مورد افراد دیگر زیاد قضاوت می‌کنید و درواقع وقتی باور داشته باشید که آن‌ها به بهترین شکلی که می‌توانند عمل نمی‌کنند، فوری از آن‌ها انتقاد می‌کنید. احساس می‌کنید که اگر به دیگران سخت نگیرید، ممکن است به خودتان هم سخت نگیرید و هردوی این حالت‌ها برای شما غیرقابل‌قبول است.