بریده‌هایی از کتاب عزت نفس به زبان ساده

تعیین معیارهایتان برای شاد بودن دلیل اینکه تردید به خود یکی از نبردهای اصلی در زندگی‌تان است، روشن است و شما هم در این نبرد تنها نیستید. همه به‌نوعی درگیر آن هستند. احساس ناامنی و نبود اطمینان با عواقب خیلی متفاوتی مثل مصرف الکل و موادمخدر، گردن‌کلفتی، افسردگی و نرسیدن به اهدافتان ارتباط دارد. به همین دلیل تعیین تعداد کسانی که به این بیماری عاطفی مبتلا هستند، دشوار است.

ارزیابی آنچه در مورد خودتان دوست دارید شما چندبُعدی هستید. شخصیت شما خصوصیات زیادی دارد که مختص شماست. گاهی این واقعیت که زندگی شما در حال حرکت است و به‌طوردائم تغییر می‌کند، باعث می‌شود خودتان و آنچه را می‌خواهید بشناسید. شما را تشویق می‌کنیم به خودتان اجازه اشتباه کردن بدهید، تصمیمات‌تان را هر چند بار که می‌خواهید تغییر دهید و در حینی که به شرکت‌کننده‌ای فعال در فرایند شناخت خودتان تبدیل می‌شوید، از این فرایند لذت ببرید.

رابطه‌تان را پرورش دهید. در حینی که رشد می‌کنید و با تجاربی جدید مواجه می‌شوید، نیازهای شما تغییر می‌کنند. همچنان که تغییر می‌کنید، رابطه‌ای با خودتان ایجاد کنید که براساس آگاهی و پاسخ دادن به نیازهایتان باشد.

هر روز خودتان را بررسی کنید. هر لحظه موقعیت‌هایی پدید می‌آید که می‌توانند در شما تأثیری نامطلوب بر جا بگذارند و باعث شوند به خودتان شک کنید. مثلاً یک گزارش کاری بد از سوی ناظرتان، یک فرصت قرارداد ازدست‌رفته و ملاقاتی عاشقانه که خوب پیش نرفته است. خودتان را بررسی کنید تا از آنچه در سطح ناخودآگاهتان می‌گذرد آگاه شوید.

با خودتان مثل شخصیتی ویژه رفتار کنید. هیچ‌چیز به‌اندازه دانستن اینکه شما برای کسی خاص هستید، لذت‌بخش نیست؛ اما هیچ‌چیز به‌اندازه آگاهی از اینکه چرا شخص ویژه‌ای هستید که لیاقت رفتاری خاص را دارد، شما را در مسیر درست قرار نمی‌دهد. با خودتان مثل شخصیتی ویژه رفتار کنید و کارهایی را انجام دهید که احساس خوبی در مورد خودتان به شما بدهد.

تصمیم‌هایی بگیرید که هم‌راستا با باورهایتان باشد. شما هر لحظه تصمیم می‌گیرید. با هر تصمیمی که بگیرید، همان نوع زندگی را می‌سازید که باور دارید لایق آن هستید.

انتخاب‌هایی کنید که هویت واقعی‌تان را گرامی بدارد. شما هر روز انتخاب‌های زیادی می‌کنید. کاری را که انجام می‌دهید و کسی را که برای گذراندن وقت برمی‌گزینید، هوشمندانه انتخاب کنید. این انتخاب‌ها یا باعث می‌شود وجودتان را گرامی بدارند و در وضعیت خوبی قرار بگیرید یا اینکه باعث نزول شما می‌شود. پس، عاقلانه انتخاب کنید.

با خودتان محترمانه و شرافتمندانه رفتار کنید. آیا تابه‌حال به شما دروغ گفته یا خیانت کرده‌اند؟ آن مواقع چه احساسی از این رفتارها به شما دست داده است؟ شما شایسته رفتاری منصفانه هستید. به خودتان دروغ نگویید، خیانت نکنید و بی‌احترامی نکنید. کاری را انجام دهید که از نظر خودتان درست است.

در مورد خودتان حرف‌های سازنده و مثبت بزنید. همه اشتباه می‌کنند. بعضی اوقات با دیدن اشتباه‌هایتان، از نظر ذهنی و کلامی از خودتان سوءاستفاده می‌کنید. متوجه اوقاتی که این کار را می‌کنید باشید و به یاد بیاورید که باید با خودتان صبور و آرام رفتار کنید و خودتان را دوست داشته باشید. ایجاد عزت‌نفس یک فرایند رشد بی‌پایان است، بنابراین در طول این مسیر باید با خودتان خوب رفتار کنید.

ببینید که چه باورهایی در مورد خودتان دارید. هر باوری که داشته باشید، برای شخص شما درست تلقی می‌شود. هر لحظه می‌توانید تصمیم بگیرید که آنچه را به آن باور دارید، تغییر دهید. تصمیم‌گیری در این زمینه که می‌خواهید چه باورهایی در مورد خودتان داشته باشید و آن باور را در اولویت قرار دهید، بسیار مهم است.

این ده اصل را تمرین کنید تا با خودتان دوست شوید:

به‌جای اینکه خودتان را سرزنش کنید، از خودتان بپرسید: «چرا؟» هدف از این سؤال این است که درک کنید چرا کاری را انجام دادید و چه چیزی زیربنای کاری را که کردید تشکیل می‌دهد. به این‌صورت، دانشی در این مورد به دست می‌آورید و با خودتان دوست می‌شوید.

خودتان باشید. اگر درخواست‌تان را صادقانه بیان کنید، به آن احترام گذاشته می‌شود و بدون پاسخ نمی‌ماند. خودتان باشید، شفاف، صادق و قدردان. ممکن است اولین کسی که به او نزدیک می‌شوید نتواند یا نخواهد به شما کمک کند. این را خصومت شخصی تلقی نکنید. شما نمی‌دانید در زندگی او چه می‌گذرد که مانع می‌شود به شما کمک کند. فقط به درخواست ادامه دهید تا کمکی را که نیاز دارید به دست بیاورید.

«وانمود کن موفق هستی تا موفق شوی»، «طوری عمل کن که انگار تجربه‌اش را داری»، «هرگز اجازه نده دیگران عرق ریختن و نگران بودنت را ببینند» این‌ها عبارت‌های خودمحورانه‌ای هستند که به شما توصیه می‌کنند از خودتان در برابر خجالت‌زده شدن، قضاوت شدن یا بی‌لیاقت دیده‌شدن محافظت کنید. درواقع این جملات این پیام را منتقل می‌کنند که همه مردم قضاوت‌کننده و بی‌رحم هستند. آیا این حقیقت دارد؟ آیا عاقلانه این است که در تاریکی بنشینیم و احساساتمان را سرکوب کنیم و درخواست کمک نکنیم؟

- رفتار بدی را که بر شما اثر گذاشته است، شخصی تلقی نکنید. انسان‌ها کامل نیستند. بدانید لایه‌های تجربه‌ها می‌توانند باورها را شکل دهند و رفتارها را تعیین کنند. خودتان و دیگران را به‌سادگی ببخشید و به جلو حرکت کنید. این کار برای حفظ عزت‌نفس شما حیاتی است.

- از خودتان حمایت کنید. وقتی لایه‌های احساسات را کنار بزنید، متوجه پسر یا دختر کوچک ناامیدی می‌شوید که چون اوضاع طبق برنامه پیش نرفته، قلبش شکسته است. راحت باشید، عشق بورزید و به خودتان یادآوری کنید که شما خوب هستید. به خودتان بگویید که یک رئیس جدید، عشق جدید یا دوست جدید خواهید یافت. در آینه به خودتان نگاه کنید و بشنوید که به خودتان می‌گویید: «دوستت دارم.»

- مسئولیت‌پذیر باشید. من (اس. رونه) هرگز با فردی آشنا نشده‌ام یا مراجعی را راهنمایی نکرده‌ام که از همان شروع رابطه‌های رو به زوال نشانه‌های هشدار را ندیده باشد. مثل مدیرعامل شرکت، مسئولیت مصاحبه با کسانی را که به محل کارتان دعوت می‌کنید، بپذیرید.

مؤدبانه کنار کشیدن از رابطه‌های بد و نامناسب هدف شما باید ترک فرد مقابل در موقعیتی بهتر از موقعیت او در زمان ملاقات با شما باشد. وقتی صادق باشید و صادقانه زندگی کنید، حداقل وقار و احترامی را که او در زمان ملاقات با شما از آن برخوردار بود، موقع جدایی هم دست‌نخورده نگه می‌دارید. این اتفاق فقط زمانی می‌افتد که به‌وضوح فکر کنید و احساس خوب و اصیلی در مورد خودتان داشته باشید. اگر اجازه دهید خودپسندی و غرورتان به صحنه وارد شود، رابطه‌های خوبی که به رابطه‌های بد تبدیل‌شده‌اند، به رابطه‌های زشت تبدیل می‌شوند. یک برنامه خروج متفکرانه از شما حمایت خواهد کرد و به شما کمک می‌کند در آرامش باقی بمانید.

به هیچ‌کس اجازه ندهید با شما بدرفتاری کند. بدون توجه به اینکه طرف مقابل شما در چه شرایطی به سر می‌برد، مشکلات او مشکلات شما نیست و هیچ‌کس مستحق این نیست که به هر دلیلی مورد سوءاستفاده قرار بگیرد. شما باید یک راهبرد خروج برای وقتی‌که این اتفاق می‌افتد ابداع کنید

همه رابطه‌های شخصی یا حرفه‌ای تا لحظه مرگ یکی از طرفین دوام نمی‌آورند. هدف از آن‌ها هم این نیست. وقتی بیشترین تلاشتان را کرده‌اید و این تلاش نفعی به شما یا طرف مقابل نرسانده است، می‌توانید خیلی مؤدبانه از رابطه کنار بکشید.