بریده‌هایی از کتاب خورشید در خاک نشسته

آدمی که رنجی می‌بیند، دو نگاه دارد: یکی اینکه دیدی فلانی با من چه کرد؟ و یک موقع هم می‌گوید: دیدی فلانی این بود. وقتی ظرف تو می‌افتد و می‌شکند، یک وقت می‌گویی: دیدی شکست؟! یا اینکه می‌گویی: دیدی! شکستنی بود؟ این نگاه دوم است که تو را به رحمت حق گره می‌زند و مست و مدهوشت می‌کند.

تا نخواهی نمی‌دهند: زیرا اگر طالب نباشی آن چه را که به تو می‌دهند به کار نخواهی گرفت و تا متضرّع نباشی به آن‌چه که به دست می‌آوری، مغرور خواهی شد و انتسابش را به او فراموش می‌کنی؛ چون آدمی غافل است و گرفتار.

نکتهٔ لطیف در دعا این است که تو وسعت در دنیا؛ «وَسِّعْ عَلَینا فِی الدُّنْیا» را طالبی نه وسعت با دنیا را.

خواب بودم، سخن عشق تو بیدارم کرد مست بودم، تشر قهر تو هشیارم کرد من بی‌مایه کجا و سخن از عشق کجا لطف بی‌حدّ تو، گستاخ به این کارم کرد

«اِلهی تَرْحَمُ مَنْ تَشاءُ بِما تَشاءُ کیفَ تَشاءُ

یعنی حدّی از تقوا با حدّی از هدایت همراه است و حضرت خواستار این هدایتند که در مرحلهٔ تقوا به آدمی می‌رسد. پابرجایی و ثبات این هدایت هم منوط به این است که تو به غیب رو آوری و بیشتر از این دنیا را طالب باشی و به وحی رو آوری و آن را بخواهی. «هُدی لِلْمُتَّقینَ الَّذینَ یؤْمِنُونَ بِالْغَیبِ...»،«وَ الَّذینَ یؤْمِنُونَ بِما اُنْزِلَ اِلَیک وَ ما اُنْزِلَ...، اُولئِک عَلی هُدی مِنْ رَبِّهِمْ وَ اُولئِک هُمُ الْمُفْلِحُونَ».

او دعوت کرده و هدایت نموده و تجلّی این دعوت و هدایت نیز در کلام رسول و اولیای خداست، در اصرار حسین (ع) است. که این‌ها گنج‌ها و عزّت‌های خداوند بر روی زمین‌اند.

«وَ الَّذینَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ ما یمْلِکونَ مِنْ قِطْمی رٍ، اِنْ تَدْعُوهُمْ لایسْمَعُوا دُعاءَکمْ، وَ لَوْ سَمِعُوا مَااسْتَجابُوا لَکمْ»، یا نمی‌توانند «لا یسْمَعُوا...» و یا نمی‌خواهند «وَ لَوْ سَمِعُوا مَا آسْتَجابُوا....».