بریده‌هایی از کتاب شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره

از صادق آل محمّد (ص) سوال کردند بالاترین و عالی ترین لذّت در بهشت چیست؟ امام فرمود: تماشای جمال حسین (ع).

امام صادق (ع) می‌فرماید: " نحن اسماء الحسنی ". یکی از اسماء پروردگار حق است. " ذَلِک بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ" (حج ۶۲). " لا اله الا الله هو الملک الحق المبین ". علی (ع) مصداق کامل حق است. حضرت رسول اکرم (ص) در حدیثی که در حد تواتر است چنین می‌فرماید: " علی مع الحق و الحق مع علی اللهم یدور حیثما دار ". ابوذر از رسول خدا سوال می‌کند که کدام محور است که دیگری دور آن می‌چرخد؟ رسول خدا فرمود: علی محور است و حق همیشه دور او می‌چرخد.

هر کس خود را از خداوند بی نیاز تلقی کند می‌شود طاغوت. حضرت امیر (ع) می‌فرماید: هیچ مرضی بدتر از بخل نیست. چرا ولایت را نپذیرفتند، چون بخیل بودند. " کلَّا إِنَّ الْإِنسَانَ لَیطْغَی أَن رَّآهُ اسْتَغْنَی " (علق ۶ و ۷). انسان وقتی طغیان می‌کند که به دارایی برسد و احساس غنا کند. ابلیس خداوند را عبادت می‌کرد ولی از او اطاعت نکرد. اطاعت مربوط به قلب و عبادت مربوط به بدن است. دقت شود شرک جلی مربوط به بدن و اعضا، ولی شرک خفی مربوط به قلب است و مربوط به ظاهر نیست، چون قلب باطن انسان است. شیطان ربوبیّت حق را قبول نداشت ولی خالقیت او را قبول داشت، چون گفت: "خلقنی من نار و خلقته من طین"، مخاطب عبادت، ظاهر انسان است ولی مخاطب اطاعت قلوب مومنین می‌باشد. در روایات آمده، مصداق طاغوت، ابلیس است و آن‌هایی که زیر بار ولایت علی بن ابیطالب (ع) نرفتند.

در این سه روز یعنی "یوم الظهور"، "یوم الرجعه" و "یوم القیامه" فقط خالق انسان حکم فرمایی می‌کند. یعنی عدل و عدالت سرتاسر کره زمین را فرا می‌گیرد و هر چیزی در محل صحیح خود قرار خواهد گرفت، کسی به حدّ و حقوق دیگری تجاوز نمی‌کند.

از امام ششم سوال شد توکل یعنی چه؟ فرمود: به غیر از او از احدی نترسید. امام هشتم فرمود: "لا تخاف مع الله احدا". وقتی با خدا هستی از احدی نترس

امام باقر (ع) می‌فرماید: اسم اعظم ۷۳ حرف است، یک حرف آن نزد عاصف برخیا وزیر سلیمان پیامبر بود که تخت بلقیس را در یک چشم به هم زدن از یمن به بیت المقدس آورد. نزد اهل بیت ۷۲ حرف آن است و یکی دیگر از آن‌ها که جمعا ۷۳ حرف است نزد خداوند تبارک و تعالی می‌باشد.

" أین السبب المتصل بین الارض و السماء... " کجاست آن خلیفه الهی که وسیله اتصال بین زمین و آسمان است. منظور از زمین عالم شهادت و دنیا و ظاهر است و آسمان عالم غیب و ملکوت و جبروت و عالم اسماء و صفات است،

دوست و دشمن مومن و کافر یک نواخت از این رزق برخوردار هستند. نه برخورداری از نعمات دنیا نشانه قرب است و نه محرومیت از آن‌ها نشانه بعد. دعوت به سوی خدا جهت برخورداری از رزق معنوی است مانند رسالت، نبوت، ولایت، علوم و معارف الهی، توحید، معاد و... که قرآن از آن به عنوان رزق کریم و یا رزق حسن یاد کرده است.

هارون الرشید علیه العنه از امام هفتم سوال کرد شما چرا ادعا دارید که فرزندان رسول خدا هستید در حالی که فرزند و ذریه از ناحیه پدر است نه دختر؟ امام هفتم (ع) در پاسخ چنین می‌فرماید: "... و من ذریته داوود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسی و هارون... و زکریا و یحیی و عیسی... " عیسی که پدر نداشت ولی از طریق مادر ذریه ابراهیم اسحاق و یعقوب و... عیسی عطا کردیم.

جابر بن یزید جعفی از اصحاب خاص امام باقر (ع) عرض کرد: فدایت شوم بسیاری از اسرار تان را به من فرمودید که من به هیچ کس نگفته و نمی‌گویم، ولی سنگینی و عظمت آن، چنان آشفته و مضطربم کرده که گویی حالتی شبیه جنون مرا گرفته. امام باقر (ع) فرمود: وقتی چنین حالتی به تو دست داد به بیابان برو و گودالی حفر کن آنگاه سر خود را داخل گودال کن و بگو: محمّدبن علی به من چنین حدیث کرد ولی از گفتن آن به دیگران پرهیز کن.

منم آن نور که موسی را هدایت کرد به آن، منم صاحب نفخه صور، منم خارج کننده اموات از قبور و منم صاحب یوم نشور، منم نجات دهنده نوح از طوفان و منم شفا دهنده ایوب که مبتلا بود، منم صاحب ابراهیم، و منم سرّ موسی کلیم، منم امر حی قیوم و منم ولی پروردگار بر تمام خلایق و منم آن که نزد من تبدیل قول نمی‌شود. حساب خلق با من است و منم آن که حساب خلایق تفویض به من شده و منم خلیفه خداوند خالق، منم امر خدا و روح او که در قرآن فرموده: " وَیسْأَلُونَک عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّی... " (اسرا ۸۵) منم مطیع پروردگار و منم آن که خداوند اطاعت مرا بر مردم واجب کرد و منم عالم به "ما کان" و "ما یکون"، منم "بیت معمور" و "کتاب مسطور" و "بحر مسجور"، منم آن کسی که خداوند خلایق را به سوی اطاعت من خوانده که هر که قبول کند نجات یابد و هر که نکند مسخ شده و به جهنم روانه شوند، منم آنکس که طی میکند آسمان و زمین را در یک چشم به هم زدن، منم کلید تقوا، منم آخر و اول، منم جزا دهنده عمل در "یوم الدّین"، منم آن کس که عملی قبول نشود مگر به ولایت من و نفعی نرساند حسنات مگر به دوستی من، منم محمّد (ص) و محمّد (ص) من است و بعد فرمود: لا حول و لا قوه الا بالله (مشارق فصل ۱۳۵ ص ۳۹۱). "

بخشی از یکی از خطبه‌های امیر المومنین علی ابن ابیطالب علیه السلام چنین است: "منم آن که در نزد من است کلیدهای غیب الهی که نمی‌داند آن‌ها را بعد از رسول خدا مگر من، منم ذوالقرنین که در کتب سابق ذکر شده است، منم صاحب صراط منم قسمت کننده بهشت و جهنم، منم حقیقت اسرار، منم برگ دهنده اشجار، منم رساننده میوه ها، منم جاری کننده چشمه‌ها و نهر ها، منم خزینه علم الهی، منم امیر مومنان، منم اصل و عین یقین، منم حجّت خدا در آسمان‌ها و زمین، منم قرآن کتاب الله که در آن هیچ شک و ریبی نیست، منم اسماء حسنی که خداوند امر کرد به آن در قرآن مجید " وَلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَی فَادْعُوهُ بِهَا "،

علت وجود انسان، پدر است و رسول خدا فرمود: " أنا و علی ابوا هذه الامه "؛ لذا محمّد (ص) و علی (ع) دو پدر تمام خلائق می‌باشند، اگر وجود پدر نباشد هرگز اولادی نخواهد بود.

رسول خدا به علی (ع) گفت: " سبحنا و سبحت ملائکه و لولا نا ما عرف الله و ما عبد الله. " یا علی ما تسبیح خدا کردیم و ملائکه از ما یاد گرفتند تسبیح کنند، اگر ما نبودیم هیچ کس خدا را نمی‌شناخت و هیچ کس خداوند را عبادت نمی‌کرد.

حضرت امیر می‌فرماید: " مالله نبأ اعظم منّی و مالله آیه اکبر منّی "؛ به خدا قسم خبری از من بزرگتر نیست و به خدا آیه‌ای از من بزرگتر نیست. ائمه اطهار بزرگترین نشانه و آیت خداوند هستند و هرکس این آیات عظام را بشناسد خداوند را شناخته است،

خداوند در حدیث قدسی می‌فرماید: "کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف فخلقت الخلق لکی اعرف." من گنجی مخفی بودم، دوست داشتم شناخته شوم مخلوقات را خلق کردم تا شناخته شوم.

اهل سنت می‌گویند که خداوند را روز قیامت می‌توان دید (صحیح بخاری) و می‌گویند او نیازمند به مکان است و دائما تغییر مکان می‌دهد، شبهای جمعه از آسمان هفتم به آسمان اول می‌آید. با بندگان خود شانه به شانه می‌نشیند! این عبارات توسط علماء یهود وارد کتاب اهل سنت شده است و توسط ابوهریره و کعب الاحبار که از علما یهود بودند و در زمان عثمان ایمان آوردند و مزدور معاویه بودند بخورد مسلیمن دادند.

ابا صلت از قول امام رضا (ع) چنین نقل می‌کند "... ای پسر پیامبر تعجب می‌کنم که شما با هر قومی با زبان خودشان صحبت می‌کنید و با ادبیات آن‌ها و کتاب هایشان آشنا هستید؟ وامام (ع) چنین پاسخ میدهند که: ای اباصلت! من حجّت خدا بر بندگان او هستم و خداوند کسی را که آشنایی با زبان قومی نداشته باشد حجّت بر آن‌ها قرار نمی‌دهد...

(اعراف ۴۶)"(بر اعراف مردانی باشند که همه کس را از رخسارشان می‌شناسند) حضرت امیرالمومنین فرمود: ماییم بر اعراف که یاران خود را از رخسارشان می‌شناسیم و ماییم اعراف که خداوند جز از طریق معرفت ما شناخته نشود و ماییم اعراف که خداوند ما را در روز قیامت بر روی صراط معرفت قرار می‌دهد، پس داخل بهشت نشود مگر کسی که ما او را بشناسیم و او ما را بشناسد و به دوزخ نرود جز آن که ما او را ناشناس دانیم و او ما را

حضرت علی (ع) می‌فرماید:" ما لله نباء اعظم منّی و مالله آیه اکبرمنّی " " عَمَّ یتَسَاءلُونَ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونَ " (نباء ۱ و ۲ و ۳) مردم از چه خبر مهم سوال می‌کنند که در آن اختلاف دارند، حضرت علی علیه السلام می‌فرماید آن خبر بزرگی که مردم درباره آن اختلاف دارند من هستم.